Başarısız Olmuş Girişimlerin Hikayesi

Milyon dolarlık yatırım da yetmedi

Önemli yatırım miktarlarına ulaşan ve gelecek vadeden bazı girişimler de başarısız olabiliyor. TechCrunch, 2017’de yüksek yatırımlarla finanse edilmesine karşın başarısız olan girişimleri listeledi. Listenin ilk sırasında Quixey, Beepi, Auctıonata, Yik Yak ve HomeHero var.

Kuşkusuz “başarı” daha çok dikkat çekiyor. Bu girişim dünyasında da böyle… Steve Jobs, Elon Musk, Mark Zuckerberg’in tüm dünyada bu kadar çok konuşulmasının ardındaki gerçek de bu. Ancak “başarısızlık” hikayeleri de neyin yapılmaması gerektiği konusunda oldukça ilham verici olabiliyor. Hele de milyon dolarlık yatırım almış ancak yine de başarısız olmuş girişimlerin hikayesi… Dünyanın sayılı teknoloji portaTlerinden biri olan TechCrunch, 2017 yılında başarısız olan şirketler arasında en yüksek finansman alanları listeledi, işte onlardan ilk beşinin hikayesi:

REKABETE DAYANAMADI

Quixey, Mountain View merkezli bir mobil arama şirketi olarak kurulmuştu. Fakat daha sonra uygulamalar için dijital asistan geliştirmeye başladı. Şirket 164,9 milyon dolar elde etti ve 600 milyon doların üzerinde bir değerlemeye sahipti. Fakat o sıralarda Apple, Google ve Samsung da kendi asistanlarını geliştirmeye başladı. Mayıs 2017’de kapanan şirket, 4 turda 164,9 milyon dolar yatırım almıştı.

YÖNETİM PROBLEMLERİ

Beepi, insanların ikinci el araba alıp satabilecekleri ve yeni sahibine Beepi yoluyla aracılara hiçbir komisyon ödemeden teslim edebilecekleri bir pazaryeriydi. Fakat şirketin yönetim konusunda sıkıntıları vardı. Yuri Milner, Comerica, Redpoint, Foundation Capital, Sherpa Capital ve Fabrice Grinda dahil 35 yatırımcıdan fon alınca değeri yaklaşık 560 milyon olarak açıklanan şirket, Şubat 2017’de faaliyetini durdurdu. Oysa gelecek vadettiği düşünülen Beepi, 35 yatırımcıdan 5 turda toplamda 148,95 milyon dolar yatırım almıştı.

FİNANSAL HAYAL KIRIKLIĞI

Auctionata, 2012’de kurulduğundan beri sanat eserleri ve koleksiyonların açık artırmalarını canlı yayınlamak için 95 milyon dolardan fazla gelir elde etti. Ancak beklediği fmansal düzeye ulaşamayınca faaliyetlerini durdurma kararı aldı. Auctionata, kapanmadan önce 2011’deki kuruluşundan beri 44 milyon dolar gelir elde eden Paddle8 ile birleşmişti. Bu birleşme de şirketi ayakta tutmaya yetmedi. Şubat 2017’de faaliyetini durdurdu. Auctionata’nınl5 yatırımcıdan 6 turda çektiği yatırımın tutarı 95,65 milyon dolar.

POPÜLARİTESİNİ KAYBETTİ

Sosyal iletişim ağı Yik Yak, önceleri oldukça popülerdi. 2016’nın sonlarında bir önceki yılın aynı dönemine göre indirme sayısı yüzde 76 oranında düştü, çalışanlarının çoğunu işten çıkarmak zorunda kaldı. Şirket 2013 yılında kuruluşundan beri 73,4 milyon dolarlık risk sermayesi elde etmişti ve değeri 400 milyon dolara yakındı. Mayıs 2017’de kapanan Yik Yak, 9 yatırımcıdan 3 turda 73,5 milyon dolar yatırım almıştı.

ODAĞI BOZULDU

HomeHero, bakıcıları ihtiyacı olan ailelerle birleştirme işi yapan bir girişim olarak doğdu. Bu işten 23 milyon dolar elde etmeyi başardı, işi büyütmek için sağlığa odaklanan girişim birçok hastaneyle iş birliği de yaptı. Bu iş birliği sayesinde HomeHero tarafından görevlendirilen bakıcıların kontrolü altındaki insanların sağlık durumları hastaneler tarafından da takip edilebiliyordu. Ev bakımı odağını bir süre sonra sağlığa kaydırarak odağını kaybeden girişim, bir süre sonra tıbbi olmayan ev bakımını sağlayamayacak duruma geldi. Sonuçta Şubat 2017’de faaliyetlerini durdurdu. HomeHero, tüm bu süreç içinde 7 yatırımdan 3 turda toplamda 23,02 milyon dolar yatırım almıştı.

Kötü Olmaktan Korkmamalı

Güçlü teknolojisi ve global büyüme potansiyeli olan girişimlere yatırım yapan ve girişimcilerle yakından çalışıp ölçeklenmeierini sağlayan ScaleX, ekosistemin güçlenmesi için düzenlediği ScaleX Days etkinliğinde Harvard Business School profesörlerini ağırladı.

Profesör Ramon Casadesus-Masanelli ve Ranjay Gulati’nin katıldığı etkinlikte girişimcilerin büyümeleri esnasında yaptıkları hatalar masaya yatırıldı.

“Hatadan Çekinmeyin”

Harvard Organizasyonel Davranışlar Bölüm Başkanı Prof. Ranjay Gulati, müşteri odaklılık hakkında tavsiyelerde bulundu. Şirketin ölçeklenmesi için ürünün ulaşılabilir ve şeffaf olarak

tasarlanması gerektiğini vurgulayan Prof. Gulati, “Bütün konularda aynı anda başarılı olamazsınız.

İyi bir girişimci bazı konularda kötü olmaktan korkmamalı. Hata yapmaktan çekinmemelisiniz” diyerek girişimcilere cesur olmaları tavsiyesinde bulundu.

İyi Girişimcinin Ana Özelliği

Girişimcilikte üç hatalı modelden bahseden Prof. Gulati, bunları yanlış değer yaratma, yanlış ölçeklenme ve yanlış adaptasyon olarak tanımladı. Prof. Gulati, iyi bir girişimci ve iyi bir liderde olması gereken özellikleri sıralarken de başarılı bir liderin işe kendini yönetmekten başlaması gerektiğinin altını çizdi.

Başarının Gelmesi Uzun Sürdü

Medianova CEO’su Serkan Sevim, bugüne dek Mezun.com, 444cicek ve Medianova olmak üzere üç start up kurdu. İlk start up’ını kurduğu dönemde bugünküne benzer melek yatırımcılık desteğinin olmadığını belirten Serkan Sevim, sermaye anlamında yaşadıkları sıkıntıyı şöyle anlatıyor:

Melek Olsaydı…

“Dönemin şartlarından dolayı girişimlerimin başında bir melek ya da normal bir yatırımcı olmadı. Sadece Amerika’daki girişimcilik hocamız Dr. Lanny Herron, Mezun.com’a 10 bin dolar sermaye koyarak hisse almıştı. Bu da bizi motive etmişti. Her şirket kendi kaynakları, koyduğumuz bilgi birikimi ve ayırdığımız zaman gibi değerlerle büyümek zorunda kaldı ve onun için de bazı başarıların gelmesi biraz uzun sürdü. İlk şirketimi kurduğumuz dönemde ABD’de yaşadığım için bankalara kredi kartı başvurusu yapardık. Limit çıkınca onu şirket masraflarına yönelik kullanır, sonra da taksit taksit öderdik.”

Kaçan Fırsat

Serkan Sevim, o sırada mentorlarının olmamasının yarattığı soruna dikkat çekiyor. Burada kaçırdıkları fırsatı şöyle anlatıyor: “Mezun.com’un ana ürünü Amerika’da yaşayan Türklere ‘online calling card’ satmaktı. Bu fikri biraz da şans eseri geliştirmiştik ama ürün çıktıktan sonra şirketi ciddi şekilde büyütmüştü. Bu aşamada bir mentor inanılmaz değerli olurdu. İnovatif bir ürün keşfettiğimizi kaçırdık ve belki birkaç yüz milyon dolardan olduk.”

Kendi işini kurmak isteyen girişimcilere tavsiyeler başlıklı makalemizde ilginizi çekebilir.

Gözde YENİOVA