Balkanlarda girişimcilik seferberliği
Kitabım “Otobüsten İndim BMW’ye Bindim” Arnavutçaya çevrildi ve en çok satanlar listesine girdi. Ülkeye yaptığım gezide gördüm ki Arnavutluk girişimciliğine biraz destek verilse roket gibi hızla yükselecek kapasitede…
Balkanlarda girişimcilik seferberliği
ANKARA’DA geçen sene Bilkent Üniversitesi’nde verdiğim girişimcilik konferansı sırasında ODTÜ’de okuyan bir Arnavut öğrenci şunu söylemişti: “Baybars Bey, benim ülkem 1991 yılına kadar komünist rejimle yönetildi ve liberal ekonomiye yaklaşık 22 yıl önce geçtik. Bugün ülkemizdeki en başarılı girişimciler Türkiye’den gelenler. Sizin kitabınız ‘Otobüsten İndim BMW’ye Bindim’i Arnavutçaya çevirmeme izin verir misiniz” Bu kitap Arnavutluk’ta çıkacak ilk girişimcilik kitabı olacak.”
Ednıond Qenani isimli bu öğrenciyi Arnavutluk’taki çırağım yaptım. Kitabı çevirdi, OMBRA GVG adlı yayınevi kitabı bastı ve kitap Arnavutluk’ta en çok satan kitap oldu. Her gün okurlardan mail’ler gelmeye başladı ve anladım ki Arnavutluk’ta, özellikle gençlerinde müthiş bir girişimcilik ruhu var.
Bunun üzerine Edmond beni Arnavutluk’a davet etti. BKT Bank’ın ev sahipliğinde Arnavutluk’ta dört ayrı üniversitede yaklaşık bin öğrenciye hitap ettim. Tiran Devlet, Epoka, New York ve Luarasi Üniversiteleri öğrenci ve akademisyenleriyle bir arada bulunma fırsatım oldu.
GİRİŞİMCİLİK EKOSİSTEMİNİN HARİTASI ÇIKARILMALI
Arnavutluk’ta ilk yapılması geren ülkenin girişimcilik ekosisteminin haritasını çıkartmak olmalı. Girişimcilik sahasının oyuncularını belirlemek gerekiyor. Bankalar, devlet, aileler, üniversiteler, akademisyenler, kalkınma ajansları, bunların tümünün girişimciliği geliştirmek için birbirleriyle nasıl bağlantılı çalışması gerektiği belirlenmeli. Ayrıca, girişimcilerin en önemli ihtiyacı olan finansmana ulaşımda melek yatırımcılık sisteminin Arnavutluk’ta kurulması gerekiyor.
Tiran Belediye Başkanı Lulzim Basha bu konularda çok istekli bir isim. Kendisi genç yaşta Dışişleri Bakanlığı yapmış. ABD Başkanı Barak Obama gibi uzun boylu, genç bir insan. Haziran ayında İstanbul’a geldiğinde melek yatırımcılık sistemini Arnavutluk’ta nasıl kuracağımızı detaylarıyla konuşacağız. Zaten konferanslarda üniversite öğrencilerinden gelen ilk soru, iş fikirleri için finansmanı nasıl bulacakları meselesiydi.
BOYNUZ KULAĞI GEÇEBİLİR!
Arnavutluk’taki temel gözlemim şu oldu. Üniversite öğrencilerinin yüzde 80’i İngilizce konuşuyor. Bu da ileride iş fikirlerini Silikon Vadisi’ne taşırken onlar için çok büyük bir avantaj olacak. Türkiye’de girişimcilerimizin temel sorunudur İngilizce bilmemek. Bu İngilizce altyapısı ile Arnavutluk beş yıl sonra bizim girişimcileri geride bırakabilir. Atalarımız boşuna dememiş, “boynuz kulağı geçer” diye…
Makedonya’dan da kitabımı çevirmek isteyen bir çırak adayı aradı. Sanırım Arnavutluk’tan başlattığımız bu girişimcilik rüzgarı, Makedonya, Kosova, Bosna derken tüm Balkanlar’da esecek. Tiran Büyükelçimiz Haşan Aşan da bunu gözlemlemiş olacak ki, sosyal medyada gezime büyük destek verdi, tanıtımını yaptı. Bu son derece başarılı. Adanalı büyükelçimize çok teşekkür ediyorum. Sonuç olarak inanıyorum ki Edmond, üniversitedeki küçük bir sorusuyla başlattığı bu hareketi, tüm Balkanlar’da esen dev bir rüzgar haline çevirecek.
Girişimciliğin Kuralları
• İş fikrinizin tutup tutmayacağı konusunda basit bir pazar yoklaması yapın. Sokaktaki vatandaşa fikrini sorun.
Sokaktaki vatandaşın bu ürüne veya hizmete ne kadar ödeyebileceğini tespit etmeye çalışın. Şu sorunun cevabını almaya çalışın: Satar mı, satmaz mı?
• Eğer iş fikrinizin satacağına kanaat getirirseniz, iş planınızı hazırlayın. İşin finansmanını kendiniz hallediyorsanız, iş planınızı ister hazırlayın isterseniz hazırlamayın. Bu sizin karar vereceğiniz bir şey. Ancak, başka birisinden finansman desteği isteyecekseniz, bu durumda iş planınızı mutlaka hazırlamanız gerekiyor.
BAYBARS ALTUNTAŞ / PARA
