Baby (minik) sebzeler üreticiler için ciddi bir fırsat kapısı oldu
Baby (minik) sebzeler üreticiler için ciddi bir fırsat kapısı oldu. TÜRKİYE meyve sebze üretiminde dünyanın sayılı ülkeleri içinde. 25 milyon ton sebze, 22 milyon ton da meyve üretimi gerçekleştiriyor. Coğrafi konumu nedeniyle 4 mevsim üretimin yapıldığı nadir ülkelerden biriyiz. Sadece açık tarımda değil, örtü altı üretimde de durum aynı. Türkiye hem jeotermal bölgelerde hem de Ege ve Akdeniz’deki seralarda yaz kış üretim yapıyor.
İDRİZ ÇOKAL / PARA ; Para dergisini takip edenler bilir. Neredeyse her sayımızda tarım ile ilgili haberleri sayfalarımıza taşıyoruz. Domates, biber, patlıcan, patates, kabak gibi sebzeler ve kiraz, erik, incir, kayısı gibi meyveler yıl boyunca dönemi geldikçe sayfalarımızda yer buluyor. Ancak biz bu kez tarımın yepyeni minik minik sebzelerinden bahsedeceğiz.
15 yıllık bir geçmişi olan baby yani minik sebzeler eskiden sadece lüks restoranlarda ünlü şeflerin tabaklarında yer alıyordu. Sonra gurme marketler aracılığıyla üst gelir grubunun sofralarına girdi. Şu sıralar Macro, Migros ve Car-refourSA gibi zincir marketlerde, lüks manavlarda satılmaya başlandı. BlM’in kardeş markası File’nin de bu ürünleri raflarına koymak için Antalya’da üreticiler ile temas halinde olduğunu belirtelim.
Hatta semt pazarlarında bile görülmeye başlandı. Mini sebze pazarı giderek büyüyor. Hem ihracatta hem de iç piyasada alıcıları giderek artıyor. Üreticiler için gelecek dönemde ciddi bir gelir kapısı olmaya aday.
Mini sebzelerle ilgili şu an için istatistiki bir bilgi yok. Ne kadarlık bir üretim olduğu net belli değil. Şu an için ayrı bir istatistik tutulmuyor. Bu alanda iki büyük üretici bulunuyor. Biri Erust Tarım diğeri de Emtar Tarım. Her ikisi de minik sebzelerin üretimini Antalya’daki seralarında gerçekleştiriyor. Antalya’nın seralarıyla meşhur Kumluca, Serik, Demre gibi ilçelerinde de küçük çaplı üretimler mevcut.
5 DÖNÜMDEN 1.200 DONUME ÇIKTI
Minik sebzeler pazarının performansına en güzel örneği Emtar Tarım’ın büyümesi gösteriyor. Mesut Türk tarafından 2008 yılında kurulan Emtar Tarım mini sebze üretimine 5 dönümlük bir sera ile başlamış. Bugün 250 kişinin istihdam edildiği 1200 dönümlük sera alanına ulaşılmış. Firma 12 çeşit mini sebze üretimi gerçekleştiriyor. Mini patlıcan, mini kabak, minihavuç, mini pancar, mini roka, mini ıspanak, mini salatalık ürünlerinden bazıları. Emtar Tarım’ın kurucusu Mesut Türk, mini sebze pazarının her geçen gün büyüdüğünü söylüyor.
Avrupa’da mini sebzelerin yaygın olarak tüketildiğini belirten Türk, mini ürünlerin vitamin anlamında normal boyuttakilerden daha zengin bir içeriğe sahip olduklarını vurguluyor. Mini sebze pazarının büyüme potansiyeli olduğunu belirten Türk, mini sebzelerin gelişimi ile ilgili şu değerlendirmeyi yapıyor: “Mini sebzeler başlangıçta ünlü şeflerin tabaklarını süslemek için kullandığı bir üründü. Mini sebzeler şimdi de ünlü şef ve restoranların tercih ettiği ürünlerin başında geliyor ama artık normal vatandaşın da alıp tükettiği bir ürün. Mini ürünler bugün Carrefoursa, Migros, Macro Çenter gibi zincir marketlerde paketli ürün olarak satılıyor. Bunların dışındaki market zincirleri de mini ürünleri radarına aldı. Biz mesela File ile görüşüyoruz.
Mini ürünler online satış kanalımızdaı da temin edilebiliyor. www.greenada.com sitemiz üzerinden hem mini ürünleri hem de meyve sebze satışı gerçekleşti: yoruz. Mini ürünler konusunda inanılm bir talep var. Mal yetiştiremiyoruz. Üreticilerin girmesi pazarı büyütür. Rakipten korkmuyoruz, ihracat potansiyeli de yüksek. Avrupa’nın, birçok ülkesine ihracat da yapıyoruz. Sermayesi olan güçlü üreticilere ihtiyaç var. Mini sebzelere yatırım yapan zararlı çıkmaz.”
“1998’DEN BU YANA MİNİ SEBZE ÜRETİYOR”
1932 yılından bu yana tarım sektörünün içinde olan Erüst Tarım mini sebzeler konusunda oldukça iddialı bir marka. Erüst Online ile dijital kanallardan da satış yapan Erust Tarım’ın; ıspanak, marul, domates, pancar, biber, kereviz, roka, turp, fasulye ve soğan gibi 20 çeşit mini sebzeleri Migros ve Makro Center’lerde satılıyor. Erüst Tarım mini sebze üretimine 1998 yılında başlamış ve bu alanda öncülük eden bir firma.
Erüst Tarım Satış Pazarlama Müdürü Uğur Adalı, mini sebzelerin besin değerinin normallere göre birkaç kat daha yüksek olduğunu vurgulu-J yor. Adalı, başlangıçta ünlü restoran ve 5 yıldızlı otel şefleri tarafından tercih edilen mini sebzeleri annelerin de çocuklarını sebzeyi sevdirmek için tercih ettiğini vurguluyor. Adalı, “‘Renkli vc minik sebzeler çocukların çok dikkatini çekiyor.
Anneler çocuklarına sebzeyi sevdirmek için pahalı da olsa bu ürünleri tercih ediyor” diyor. Erüst olarak hep tarımda ilkleri yaptıklarını belirten Adalı, “Global G.A.P ve iyi tarım Uygulamaları ile üretim yapıyoruz. Ar-Ge merkezimiz sürekli çalışıyor. Yeni ürünler geliştirmek için çalışıyoruz. Mini ürünler konusunda öncüyüz” diyor. Mini sebzelere olan talebin her geçen yıl arttığına dikkat çeken Adalı, ürünlerin ihracat potansiyelinin de yüksek olduğunu vurguluyor. Avrupa, Rusya ve Arap ülkelerine ihracat yaptıklarını belirten Adalı, ihracat pazarlarında da taleplerin arttığını belirtiyor.
KUMLUCA’DA DA ÜRETİM BAŞLADI
Türkiye’de seracılığın başkenti olarak bilinen Kumluca ağırlıklı olarak geleneksel sera ürünleri yetiştiriyor. Domates üretiminde açık ara lider konumunda olsa da salatalık, biber, patlıcan ve fasulye üretiminde de iddialı bir bölge. Ayrıca seralarda karpuz, kavun gibi meyveler de yetiştiriliyor. Kumluca Ziraat Odası Başkanı Hidayet Kökçe, mini sebze üretiminin de başladığının bil-. gisini veriyor. Kökçe, “Üreticilerimiz ağırlıklı geleneksel ürünleri yetiştiriyor. Ancak mini 1 ürünler ile ilgili de seralar kurulmaya başlandı. Mini ürünler ile ilgili pazar büyüyecek gibi. Alternatif bir ürün olabilir” diyor.
Avrupa’nın en büyük, dünyanın ikinci büyük serasına sahip olan Agrobay Seracılık, mini ürünler kategorisinde şeker ve çeri domates üretimi yapıyor. Ürünlerini direkt pazarlara verirken www.hasanbey.com sitesi üzerinden de tüketiciye ulaştırıyor.
Hasanbey Çiftliği’nin CEO’su Arzu Şentürk, 80 dekar alanda mini şeker ve çeri domates üretimi yaptıklarını belirterek, “Mini ürün grubu fiyat olarak biraz yüksek. Son dönemlerde bu ürünlere talep de azaldı. 140 dekarda üretim yapıyorduk, 80 dekara düşürdük. Rusya ve Avrupa dışında ihracat pazarlarında yeni pazarlar bulmamız lazım” diyor.
En az 20 dönüm ile girin
Artık tarımda ölçek ekonomisi olmazsa olmaz. Küçük alanlarda yapılan tarımın üreticiye kazandırması mümkün değil. Mini ürünlerle ilgili de durum aynı. Mini ürünler seralarda üretiliyor. Bu alana girmek için de en az 20 dekarlık bir sera kurulumu öneriliyor. 20 dekarlık bir sera için ise yaklaşık 6 milyon TL’lik bir yatırım gerekiyor. Yani ciddi bir sermaye şart. Bugün mini sebze pazarı çok iyi. Mevcut üreticiler pazara mal yetiştiremiyor. Karlı bir alan. Minimum 3-4 yılda yatırım amorti ediyor.
Kendileri minik, fiyatları büyük
Uzunlukları 5 santimetreyi geçmeyen mini sebzeler vitamin açısından normallerinden daha zengin. Mini sebzelerin fiyatı da normal sebzelere göre 4 kat daha pahalı. Bir paket mini kabağın 250 gramlık paket fiyatı 12 TL iken normal bir kabağın kilogram fiyatı 4 TL. Neredeyse 10 kat fiyat farkı var. Mini patlıcanın 20 gramlık paket fiyatı 10 TL, normal patlıcanın kilosu ise 3 TL. Normal karpuz ortalama 2 TL’den satılır iken 100 gramlık baby karpuz paketi 20 TL’den alıcı buluyor. Normallerinde yaklaşık 6-7 ürün 1 kilo geliyor. Minilerde ise 6-7’si yaklaşık 250 gram geliyor. Paketlemeler de bu şekilde yapılıyor. Fiyat farkları da ağırlıklı buradan oluşuyor.
Hayrettin UÇAK / Ege Yaş Meyve ve Sebze İhracatçıları Birliği Başkanı
“Girişimci üreticilerimizin yaptıkları takdire şayan”
Gastronominin sofralarımıza getirmeye başladığı farklılıklardan olan mini veya minyatür sebzeler genetiği ile oynanmış ürünler değildir. Tüketicilerimizin içi rahat olsun. Mini sebzeler evlerimizde bile yetiştirebileceğimiz doğal ürünlerdir. Artık yemeklerin tadı kadar sunumu, görünüşü de önemsendiğinden, özel üretim parmak patlıcanlar, kabaklar, bir lokmalık enginarlar, mini domatesler, vb ürünlerin üretimi hızla artmaktadır. Her ürün için özel ambalajlar ile tüketicilerin beğenisine sunulan ürünler sebze meyve sektörüne önemli bir katma değer de sağlanmaktadır.
Ülkemiz sebze üreticileri, mini sebze üretiminde ciddi mesafeler kat ederek iç pazarda ve uluslar arası pazarlarda her geçen gün ağırlığını daha çok hissettirmektedir. Katma değeri oldukça fazla olan mini sebze üretimi yapan girişimci üreticilerimizin yaptıkları takdire şayandır. Bu tür sebzeler, çocukların sebze tüketimini artırmaya yardımcı olmakla birlikte, mutfaklar için cazip bir alternatif oluşturmaktadır.
Baby sebze çeşitleri
Mini patlıcan, mini beyaz patlıcan, mini hıyar, mini kabak, mini mısır, mini sarı kabak, mini patates, mini ıspanak, kırmızı mini Yedikule marul, mini Yedikule marul, mini çeri domates, mini sarı çeri domates, mini plum domates, kırmızı mini pancar, sarı mini pancar, mini biber, mini kereviz, beş ayrı renkte mini havuç, mini roka, mini turp, mini fasulye ve mini soğan.
İDRİZ ÇOKAL / PARA