Araç Kiralamaya Artan Talep Fiyatları Yükseltti

2000’li yıllarda büyük başarılara ulaşan rent a car pazarı 2018 yılında döviz fiyatlarındaki yükseliş nedeniyle bir dönem zorluklar yaşadı. O dönem konsolidasyonların görüldüğü araç kiralama sektörü pandemi sonrası yeniden eski günlerine döndü. Zor günleri geride bırakan sektör, salgın nedeniyle artan bireysel araç kullanımı talebinin coşkusunu yaşıyor. Kimi tüketici araç satın almaya yönelirken, bu süreçte ulaşım ihtiyacı için önemli bir alternatif oluşturan araç kiralama sektöründe de ciddi bir talep artışı var. Özellikle bayram sonrası piyasanın daha da hareketlenmesi bekleniyor. Sektörde, kurumlar talebi en iyi ve kârlı bir şekilde karşılamak için yeni çözümler geliştirme peşinde. Bu nedenle kiralık araç (rent a car) hizmeti sunan firmaların sayısı hızla artarken, birçok firmanın cazip franchise fırsatları da bulunuyor. Öte yandan uzmanların uyarısını da paylaşmadan geçmeyelim. Uzmanlar, “Araç kiralarken, mağduriyetlerin yaşanmaması için kurumsal firmalar tercih edilmeli” uyarısını yapıyor.

“FRANCHISING VERİYOR”

Otokoç Otomotiv Araç Kiralamadan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Sabri Çimen, “Daralmanın sebepleri olarak yabancı müşterilerin pandemi sebebiyle ülkeye gelememesi, yurtiçi turizminde hareketliliğin düşmesi ve iş seyahatlerinin azalması sayılabilir” diyor. Araç fiyatlarında hızlı yükselmeyle birlikte maliyetlerin de arttığını belirten Çimen, bütün bu sorunlara rağmen araç kiralama fiyat artışlarının enflasyon oranında gerçekleştiğini belirtiyor. Kısa süreli araç kiralamada ortalama kiralama süresini üç gün olduğunu ifade eden Çimen, “Bu dönemde yolcular pandemi sebebiyle uçak artı araç kiralama yerine direkt araç kiralama ile seyahatlerini gerçekleştirmeyi tercih edebiliyor” açıklamalarını yapıyor.

Tüm araçların her kiralamadan sonra detaylı temizlikten geçirildiğini belirten Çimen, “Pandemi döneminde ilave dezenfeksiyon uygulamaları ve hijyen tedbirleri ekledik. Avis ve Budget markaları olarak müşterilerimiz, çalışanlarımız, araçlarımız ve ofislerimiz için en üst düzeyde hassasiyetle hijyen ve sağlık konularında tedbirlerimizi salgının ilk günlerinde tamamlamayı başardık” şeklinde konuşuyor. Gerekli tüm önlemlerin alındığını belirten Çimen, “Arka planda hekimler ve teknik personel ile çalışan bir araştırma ve süreç geliştirme ekibi kurduk. Bu ekip aralıksız bir şekilde çalışarak hem tıbbi olarak en doğru hem de müşterilerimizin sağlık endişelerini bertaraf eden ürün ve hizmet geliştirmeleri yaptı ve devreye aldı” diyor.

“BAYİLİK VERİYORUZ”

Araç bulunurluğundaki sorunlara, sıfır araç fiyatlarındaki ve diğer maliyetlerdeki artışa paralel olarak kiralama fiyatlarında da artış yaşandığını ifade eden Çimen, “Geçen yılki yüksek sezona göre enflasyon seviyesinde fiyat artışı söz konusu. Diğer yandan marka işbirliklerimizle müşterilerimize sunduğumuz avantajlı kampanyalarımıza bu dönemde de devam ettik” açıklamalarını yapıyor.

Yetersiz araç tedarikinin ve düşük araç stoklarının artan talebe cevap verememesinin firmaların kısa ve uzun dönem filo yatırım süreçlerini negatif etkilediği açıklamasını yapan Çimen, “Arzu edilen miktarda, marka ve modelde filo yatırımları yapılamadı. Portföyümüzdeki farklı iş segmentleri ile bunun etkilerini dengeleyebildik” diyor. Bayilik verdiklerini söyleyen Çimen sözlerini şöyle tamamlıyor:

“Türkiye dahil dokuz ülkede Avis ve Budget markalarını temsil ediyoruz. Global olarak belirlenmiş olan hem kurumsal hem de bayi ofislerini kapsayan kural setlerimiz var. Bayilik kriterlerini de genel olarak üç ana başlıkta toplayabiliriz; Markaya Uyum, Operasyonel Yetkinlik ve Finansal Yetkinlik. Ayrıca, bayilerimizin bulundukları bölgede ticari itibarlarının yüksek olması, yerel bağlantılarının kuvvetli olması, iyi referanslara sahip olmaları, sektörel bilgi ve piyasa hâkimiyetlerinin bulunması kritik taleplerimiz arasında yer alıyor.”

TALEP DAHA DA ARTACAK

Sixt Türkiye, toplam 23 kiralama ofisi ile hizmet veriyor, özellikle havalimanı şubelerinin pandemi dönemini zor geçirdiğini dile getiren firmanın Yönetim Kurulu Başkanı Özgür Cem Hancan, “Bu dönemde ülkemize turist gelmeyişi ve uçak seyahatlerinin durma noktasına gelmesi operasyonlarımızı yüzde 20 seviyelerine geriletti. Geçirdiğimiz bu olağanüstü dönemde özellikle toplu taşımaya mesafeli duruşun araç kiralama sektörünü olumlu etkileyeceğini ifade eden Hancan, önümüzdeki dönemde daha güvenli olması nedeniyle günlük kiralamaya olan talebin daha da artacağını belirtiyor.

SÜRELER UZADI

Fiyatların geçen yıl sezon ortalamasıyla aynı seviyelerde olduğunu belirten Hancan, “Pandemi döneminde aylık kiralama talepleri arttığı gibi günlük kiralamalarda da ortalama sure 9-10 güne çıktı’ diyor. Araç kiralarken tüketicilerin dikkat etmesi gerektiğini belirten Hancan, “Kurumsal firmalardan araba kiralamak önemli. Uluslararası firmalar daha sıkı önlemler alıyor ve bunun maliyetlerine katlanabiliyor; çünkü bu işin devamı ve kaliteli hizmet için gerekli.

Araç kiralayacak kişiler kurumsal markalardan hizmet almalı ve yeterliliklerini kontrol etmeli” açıklamalarını yapıyor. Bu süreçte hijyene de çok dikkat edilmesi gerektiğini belirten Hancan, tüm araçları ozon ile dezenfekte ettiklerini ve gerekli tüm hijyenik önlemleri aldıklarını aktarıyor. Farklı uygulamaları da hayata geçirdiklerini belirten Hancan sözlerini şöyle tamamlıyor: “Sixt Gezen Şube’yi hayata geçirdik. Gezen Şube ile sabit bir şubemizin verdiği tüm hizmetleri ve filomuzda bulunan tüm marka/model araçları müşterilerimize sunuyoruz. Bir diğer fark yaratan uygulamamız elektrikli scooter kiralama. Araç kiralayan müşterilerimize elektrikli/ katlanabilir scooter kiralama fırsatı da sunuyoruz. Scooter kiralama hizmeti ilk etapta İstanbul Taksim ve İzmir Karşıyaka şubelerinden başladı; yakın zamanda Sixt’in Bodrum, Dalaman, Antalya ve Marmaris şubelerinde de başlayacak.”

“PROJELERİMİZ DEVAM EDECEK”

Pandemi sürecinin araç kiralama sürelerini etkilediğini ifade eden Yolcu360 CEO’su Umut Yıldırım, uzun dönem araç kiralamaların önemli oranda arttığını ifade ediyor. Yıldırım, “2019’a göre aylık kiralamalarda yüzde 243 oranında yükseldi. Yine pandemi döneminde araçların bir şehirden alınıp farklı bir şehirde teslim edildiği durumlar bir önceki yıla göre yüzde 260 oranında arttı” bilgisini veriyor.

Tüketici davranışlarının birçok sektörde olduğu gibi araç kiralama sektöründe de değiştiğini, anlatan Yıldırım, özellikle pandemi ile yüzde 32 oranında daha uzun süreli kiralamaların yapıldığını vurguluyor.

Farklı projeleri kullanıcılara sunduklarını belirten Yıldırım, “Eve teslimat yapan, araçlarında hijyen ve dezenfeksiyona özel önem veren pek çok yeni paydaşı ağımıza kattık. Araçlar her kullanımdan sonra komple dezen-feksiyon sürecinden geçiyor” açıklamasını yapıyor.

Sektörün her yıl büyüdüğünü aktaran Yıldırım, “Pazar bu kadar büyük olunca çok sayıda yeni marka sektöre giriş yapıyor. Tüketici araç kiralama hizmetinin güvenilir bir kurum tarafından sunulup sunulmadığına bakarak tercihini yapmalı.

Yıl genelinde sektör 2019’a göre aynı hacimde kalarak yaklaşık 3.1 milyar TL seviyesinde kapandı. 2021 ’in ikinci çeyreğinde talepte önemli bir artış olacağı kanısındayız” diyor.

“ÜYE SAYISI 2 KAT ARTTI”

Moov, araç paylaşımı ve dakikalık araç kiralama uygulaması olarak karşımıza çıkıyor. Moov markasıyla iki buçuk yılda Türkiye’de araç paylaşımı kültürünün oluşması anlamında önemli yol kat ettiklerini belirten Garenta ve Ikinciyeni.com Genel Müdürü Emre Ayyıldız, “Kısa bir süre içerisinde önemli başarılara imza attık. Covid-19’a rağmen iki yıl içinde filomuzu üç kat artırarak 2 milyon defa kiralama sayısına ulaştık” diyor. 2020’de üye sayısını yüzde 100’den fazla artırdıklarını belirten Ayyıldız, toplamda 250 binden fazla üyeye ulaştıklarını. Moov’un tam dijital, sosyal mesafe sağlayan ve çevreci hizmeti kullanıcılarımız tarafından çok sevildiğini söylüyor. Salgının da etkisiyle kiralama trendlerinde değişimler yaşandığını belirten Ayyıldız, “Sağlık hassasiyetleri ulaşımda sosyal izolasyon ihtiyacı doğurdu ve kiralama süreleri uzadı. Sokağa çıkma kısıtlamalarının uygulandığı dönemlerde ulaşıma önemli bir alternatif olduk. Bu dönemlerde kullanıcıların yüzde 60’ından fazlası işlerine gidip gelirken Moov kullandığını belirtti” açıklamasını yapıyor.

“YATIRIMLAR DEVAM”

Operasyonel araç kiralama sektörünün yılın ikinci yarısında hareketleneceğini ifade eden Europcar Türkiye Genel Müdürü Fırat Fidan, sektörün yeniden büyümeye geçeceği 2021’de kullanıcıları sürpriz dijital yatırımlarla tanıştıracaklarını ifade ediyor. Araç kiralamada yeni dönemin ihtiyaçlarını algılayan, dijitalleşme sürecine ayak uyduran ve yatırım yapan markaların sektör liderliğini elinde tutacağını belirten Fidan, “Yatırımlarımıza hız vererek birçok projeyi gündeme aldık. Dijitalleşme projelerimizin hayata geçirilmesiyle son iki yılın toplam yatırımı 1 milyar TL’yi aşmış olacak” diyor. Fidan kur hareketleri, güncel olarak yükselme eğilimi gösteren kredi faiz oranları ve ÖTV düzenlemesiyle birlikte yeni araç edinme maliyetlerinin arttığına ve kiralamada talebin yerli ve düşük segment-teki araçlara kaydığına dikkat çekiyor. Yılın ikinci yarısından itibaren hareketliliğin artacağına dikkat çeken Fidan, “Toplu taşıma kullanmak istemeyen yolcuların şehir içi gezilerinde araç kiralamayı tercih etmesiyle günlük araç kiralamalarında artış yaşanabilir” diyor.

Pandemide yurtiçi pazara odaklandıklarını aktaran Fidan, 2020’de iki bin 500 adet araç alımı ile 450 milyon TL’lik yatırım yaptıklarını, bu yıl içinse üç bin adet araç alımı ve 575 milyon TL’lik yatırım planlarının olduğunu ifade ediyor. Araç kiralayan tüm müşterilerine scooter kiralama fırsatı sağladıklarını da ifade eden Fidan, “30 ilde, 23’ü büyük illerimizin havalimanlarında olmak üzere toplam 74 ofisimizle hizmet veriyoruz” şeklinde konuşuyor. Fidan, sözlerini şöyle sonlandırıyor: “Hijyen ve mesafe kaygısı nedeniyle, şehir içi ulaşımda toplu taşımadan şehirlerarası yolculuklarda ise uçak, tren ve otobüs yolculuklarından çekinen kullanıcıların bireysel ulaşımı tercih etmesi, araç kiralama sektöründe pandemi dönemi etkilerini bir miktar azalttı. Verimliliğe odaklanan işletmeler kaynaklarını araç satın almak yerine kendi ana faaliyet alanlarında değerlendirmeye yöneldi; dolayısıyla operasyonel kiralama bu dönemde anlam kazandı.”

Araç kiralama hizmeti veren firmalar

• Yolcu 360
• Budget
• Avis
• Sixt
• Enterprise
• Garenta
• Hertz
• Europcar
• Moov by Garenta
• Tiktak by Hedef Filo
• Avec

İnan EKİCİ / Tüm Oto Kiralama Kuruluşları Derneği (TOKKDER) Yönetim Kurulu Başkanı
“Güvenilir firmalar tercih edilmeli”

Günlük araç kiralama sektörünün iş hacminin yüzde 30’luk kısmını yabancı turistler veya yabancı iş adamlarının yaptığı kiralamalar oluşturur. Yurtdışından gelen misafir sayısındaki azalma, önceki yılların yüksek sezon iş hacmine ulaşmayı imkânsız kılıyor. Sektör sunduğu avantajlı koşullar sayesinde her sene büyüme gösteriyor; sektöre pek çok yeni oyuncu giriyor. Maalesef hepsi kurumsal yapıda ve tüketicinin güvenliğini ön plana alan yaklaşımda olmuyor. Merdiven altı diye tabir ettiğimiz bazı araç kiralama faaliyetleri, sigorta kapsamı, bakım hizmeti, ikame araç tedariki, yola devam garantisi gibi hizmetleri karşılayamadığı oranda sektörümüzün güvenirliğine gölge düşürüyor. Bu anlamda ihtiyaç sahipleri araç kiralarken TOKKDER üyesi, yaygın ofis ağı bulunan, satış sonrası destek sunan ve sürdürülebilir hizmetler sağlayan kurumsal şirketleri tercih etmeli. Yurt çapında tanınan ve ana iş alanı araç kiralama olan kurumsal markaların tercih edilmesi kiralama sürecinde ve sonrasında tüketicilerin sorunsuz hizmet almasını sağlayacaktır. Araç kiralama filosundaki tüm araçların her kiralamadan sonra yıkanması ve detaylı temizlikten geçirilmesi gerekiyor.

Emre AYYILDIZ / Garenta ve ikinciyeni.com Genel Müdürü
“Bayram hazırlıkları başladı”

Bayram tatilleri, uzun resmi tatil dönemleri ve yaz ayları günlük araç kiralama pazarında talebin arttığı dönemdir. Geçtiğimiz yıl talepte azalma yaşansa da haziran ayı itibarıyla başlayan normalleşme adımlarının etkisiyle ağustosta yüzde 72 kapasite doluluk oranına ulaşmıştık. Bu yıl da Ramazan Bayramı döneminde geçtiğimiz yıla benzer seviyelerde doluluk oranına ulaşmayı ve hemen ardından başlayacak olan yaz aylarıyla birlikte verimli bir sezon geçirmeyi hedefliyoruz. İnsanların yalnızca tatil amaçlı değil virüsten korunmak için de kiralamaya yöneldiği bir süreç yaşıyoruz. 31 ilde 47 şubeye ulaştık. Ramazan Bayramı döneminde Turkcell, Garanti Bankası, Akbank, İş Bankası, Obilet ve Passolig gibi işbirliklerinde yüzde 40’a varan indirimlerin yanı sıra şubeler özelinde fırsatlar hazırladık.

Araç kiralamada kampanyalar, uygun fiyatlar önemli ama en az bunlar kadar önemli olan bir diğer konu da güvenilir noktalardan kiralama yapılması. Bu nedenle araç kiralamak isteyenlerin kurumsal, şeffaf, hesap verebilir ve araç portföyü geniş şirketleri tercih etmelerini öneriyoruz.

YEŞİM OKSAY