Dünyanın teknoloji devleri Türkiye’nin e-ticaret pazarından pay almaya yönelik adımlar atmaya devam ediyor. eBay, 2011 yılında www.gittigidiyor.com‘u satın alarak Türkiye’ye giriş yapmıştı. Aliexpress’in sahibi olan Alibaba, bu yılın Haziran ayında www.trendyol.com’un çoğunluk hisselerini satın aldı ve en son Amazon Eylül ayında www.amazon.com.tr web sitesini yayına açarak Türkiye’ye giriş yaptı. Bu ayki yazımın odağında ise bu platformların Türkiye’de iç pazara yönelik attıkları adımlar değil, bizim KOBİ’lerimizin bu platformları kullanarak yurt dışına nasıl satış yapabileceği bulunuyor. Her platformun üye kabul prosedürleri farklı olduğu için konuyu şirket bazında inceleyelim:
Aliexpress’den Satış Yapmak
Çin’in dünyaya ürün satması amacına hizmet eden www.aliexpress.com, sadece Çin’de kurulu şirketlerin platforma üye olmasına izin veriyor. Aliexpress’in en güçlü olduğu pazar ise Rusya.
Ağustos ayında Aliexpress’in ziyaretçi trafiğinin yüzde 28’i Rusya’dan geldi. Türkiye’de kurulu bir şirketin Aliexpress’e üye olması mümkün değil.
Fakat bu durum Aliexpress’in sizin için herhangi bir işe yaramadığı anlamına gelmiyor. Aliexpress’te tutunabileceğini düşündüğünüz rekabetçi fiyata sahip ürünleriniz varsa siz Aliexpress’te mağazası olan herhangi bir şirketin tedarikçisi olabilirsiniz. Bu durum elbette son tüketiciye yapacağınız perakende satışlar kadar kârlı olmayacaktır. Zira, Çinli bir şirkete toptan mal satıyor olacaksınız. Ama şu an için başka bir şeçeneğiniz bulunmuyor. Aliexpress’te çok sayıda işlem yapmış ve karşılığında yüzde 95 ve üstü olumlu puan almış şirketlere bir bir ulaşarak ürünlerinizi tanıtabilir, tedarikçi olmak istediğinizi bildirebilirsiniz. Unutmayın ki olta atmadan balık yakalanmaz…
ebay‘dan Satış Yapmak
İki yıl öncesine kadar Türkiye’de kurulu şirketler herhangi bir engel olmadan doğrudan eBay’a üye olup, platform üzerinden satış yapıp müşterilerinden kredi kartı ile tahsilat yapabiliyordu. Müşterilerden tahsilatın yapılmasını sağlayan PayPal sistemi 2016 yılının Haziran ayında Türkiye operasyonlarına son vermek durumunda kaldı. Bu durumun doğal bir sonucu olarak Türkiye’de kurulu olan şirketler eBay’da satış yapsalar bile müşterilerinden kredi kartı ile tahsilat yapamaz hale geldi. Türkiye’den satış yapan şirketlerin iş hacmi büyük bir düşüş gösterdi ve bu durum yakında zamanda değişecek gibi görünmüyor. Bu engeli çözmenin tek yolu PayPal sistemine üye olmak için yurt dışında farklı bir tüzel kişilik oluşturmaktır. Avrupa Birliği ülkelerinden Estonya, bir süre önce hayata geçirdiği ‘e-residency’ programı ile dileyen herkesin toplam 500 Euro’luk bir maliyetle Estonya merkezli şirket kurmasını ve Estonya’da banka hesabı açmasını sağlıyor. Programın detaylarını www.e-resident.gov.ee adresinde bulabilirsiniz. Gözlemlediğim kadarıyla yüzlerce Türk girişimci şu anda Estonya’da kurduğu şirket üzerinden eBay’da satış yapıyor.
Amazon‘dan Satış Yapmak
Türkiye’de kurulu olan şirketlerin girişte ve iş yaparken karşılaştığı güçlüklere baktığımızda en az problem yaşadığı platform Amazon’dur. Türkiye’deki şirketinizle, herhangi bir engel olmadan platforma üye olabilir, yaptığınız satışlar karşılığında platformda biriken kazançlarınızı ‘Hypervvallet’ isimli sistem üzerinden Türk Lirası para birime çevrilmiş haliyle tahsil edebilirsiniz. Amazon aynı zamanda gönderi maliyetlerinizi optimize etmeniz için ‘fulfillment by Amazon’ (FBA) ismini verdiği bir tedarik zinciri yönetim hizmeti de sağlamaktadır. Bu sayede Türkiye’den her bir işlem için ayrı ayrı paket kargolamak yerine, ürünlerinizi dünyanın değişik bölgelerindeki Amazon depolarına toplu halde göndererek, bu işlemleri Amazon’un yönetmesini sağlayabilirsiniz.
Platformların her biri için doğrudan ve dolaylı giriş yöntemlerini sizinle paylaştım. Şimdi gelelim diğer önemli sorulara…
1- Her bir satış işlemi için gümrük müşaviriyle çalışmak zorunda mıyım?
2013 yılının Eylül ayında yayınlanan bir tebliğ ile ‘Elektronik Ticaret Gümrük Beyanı’ (ETGB) sayesinde düşük tutarlarda ihracat yapmanın önü açılmış oldu. Öncesinde Türkiye’den yurt dışına yaptığınız satışların ihracat kapsamına girmesi için birçok prosedürün tamamlanması gerekiyordu. Bu durum, yaptığınız düşük tutarlı satışları sizin için işkenceye çeviriyordu, hatta ortaya çıkan gümrük müşavirliği vb. maliyetler nedeniyle zarar ediyordunuz. ETGB sayesinde, gönderi başına tutarı 7 bin 500 Euro’yu aşmayan ve ağırlığı 150 kg’yi geçmeyen tüm yurt dışı gönderileriniz her türlü evrak yükü ve işlem masrafından muaf tutulmaya başlandı. PTT dahil olmak üzere neredeyse tüm kargo şirketleri, artık ETGB sistemine akredite durumdadır. Sistemin sağladığı hareket alanı sayesinde uluslararası taşımacılık kurallarına aykırı olmayan tüm ürünleri Türkiye’den yurt dışına en kolay şekilde ihraç edebilirsiniz.
2- Türkiye’den yurt dışına satmanın zor ve imkansız olduğu ürünler var mı?
Yurt dışındaki satıcıların bazı ürünleri internet üzerinden Türkiye’deki alıcılara satması imkansızdır. Örneğin, parfüm ve sporcu gıdaları Türkiye’nin yasakladığı ürünler arasındadır. Aynı şekilde, diğer ülkeler de benzer yasaklar uygulamaktadır. Örneğin Almanya cinsel sağlık ürünlerine, İtalya markalı tekstil ürünlerine karşı sıkı kontroller uygulamaktadır ve Avrupa Birliği dışından gelen paketlerin ülkeye girişleri engellenmektedir. Ülkelerin satacağınız ürünlere karşı yasak uygulayıp uygulamadığını bilmeksizin sorumluluğunuzdadır.
3- İade ve değişimlerin yönetimi nasıl yapılıyor, kargo masrafını kim ödüyor?
Türkiye’den yurt dışına göndereceğiniz ürünler alıcı tarafından size iade edilmek istenebilir.
Satış yaptığınız platformlar bu konuda size özgürce politika oluşturma imkanı tanımaktadır. Örneğin eBay’da ‘iade kabul edilmez’ politikası uygulayabilirsiniz. Bu durumda elbette bazı müşterileri kaçırmış olursunuz. ‘Teslim tarihinden itibaren 14 gün içerisinde iade kabul edilir, geri gönderim ücretini alıcı öder’ politikası da C izleyebilirsiniz. eBay gibi platformlarda satıcıların yüzde 90’ı bu şekilde satış yapmaktadır.
Tüm bu bilgilerin sizleri uluslararası e-ticarete adım atmaya cesaretlendirmesi ümidiyle…
Cem Ener
Direktör-BÜMED Business Angels / BUBA
