Akıllı girişimci riskini dağıtan girişimcidir
Akıllı girişimci riskini dağıtan girişimcidir. Melek yatırımcılar bunun yanı sıra dayanışmak ve daha etkin yatırımlar yapmak için ağlarda organize olurlar…
Bir elin nesi var, 10 elin ağı var…
MELEK yatırımcılar tek başlarına yatırım yapmaktan ziyade bir araya gelerek toplu şekilde yatırım yapmayı tercih ederler. Bunun sebebi şudur: EBAN istatistikleri göstermiştir ki, melek yatırım alan her 10 girişimciden sadece biri başarılı olabilmektedir. Üçü batıyor, üçü başa baş gidiyor, üçünün de geleceği hakkında o anda fikir sahibi olunamıyor. Genel dağılım bu şekilde…
Bu dağılıma göre, bir melek yatırımcının 100 bin TL’sini bir tek girişimciye yatırmak yerine, 10 ayrı girişimciye 10’ar bin TL yatırım yapması daha akıllıca bir yaklaşım gibi duruyor. Ancak, bunun gerçekleşebilmesi için de geriye kalan 90 bin TL’yi tamamlayacak başka melek yatırımcıların da bulunması gerekiyor, işte bu yüzden, melek yatırımcılar bir araya gelip melek yatırım ağları oluşturuyorlar ve tek başlarına değil de toplu şekilde yatırım yapmayı tercih ediyorlar. Yani yatırımda başarı yakalama şanslarını artırıyorlar.
ÖNCÜLÜK YATIRIM LİDERİNDE
Bu ağların adı ABD’de Melek Yatırım Grubu (Angel Investor Group), Avrupa’da ise Melek Yatırım Ağı (Business Angel Network / BAN) olarak geçiyor. Bu ağlara üye olarak melek yatırım yapmanın avantajları sadece risk dağıtımı ile sınırlı değil.
En önemli avantajlarından biri de, yatırım liderinin tespit edilmesi. Diyelim ki 10 melek yatırımcı bir girişimciye yatırım karan aldı. İçlerinden bir melek yatırımcıyı yatırım lideri olarak seçiyorlar ve artık bu yatırım lideri olan melek yatırımcı girişimciyle ve projeyle grup adına bire bir ilgilenmeye başlıyor.
Melek yatırımcıların, doğal olarak, karşılarına gelen her iş fikrinden dört dörtlük anlamaları beklenemez. Enerji projesiyle gelen bir girişimciyi sorgularken melek yatırım ağının üyesi olan ve bu sektörde deneyimi olan bir melek yatırımcı girişimciyi sorguluyor. Yatırım kararı alındığında da genellikle bu melek yatırımcı lider yatırımcı olarak yatırıma giriyor.
YATIRIM GRUBUNUN AVANTAJLARI
Melek yatırım ağlarındaki melek yatırımcılara sunum yapan girişimcilerin dikkat etmeleri gereken bir detay var. Sunum sırasında, girişimci o sektörün uzmanı olan melek yatırımcıyı ikna edemez ise grubun diğer yatırımcılarını ikna etmesi biraz zor. Melek yatırım ağı üyelerini penguenler gibi düşünün. Biri yatırım kararı aldığı an diğerleri de ardından giderler.
Girişimci açısından da melek yatırım grubundan yatırım almaları büyük avantajdır. Çünkü, bir tek melek yatırımcıdan yatırım aldığında arkasında sadece bir melek yatırımcı varken, gruptan aldığında 10 misli daha fazla network’e ulaşabilme imkanına sahip olur. Bu ise daha fazla deneyime ve know-how’a erişim anlamına gelir.
KİMLER AĞ KURUYOR?
Bu ağların kuruluşunda ilk adım genellikle sivil toplum kuruluşları ve üniversiteler tarafından atılıyor. İşadamlarının üye oldukları dernekler kendi melek yatırım ağlarını üyelerinin bir araya gelmesiyle kurabiliyor. Örneğin, İzmir’de kurulmuş olan EGİAD BAN buna bir örnek. Öte yandan üniversitelerin mezunları da bir araya gelerek özellikle kendi üniversitelerindeki girişimcilere yatırım yapmak üzere melek yatırım ağları kuruyorlar. ODTÜ mezunlarının kurduğu METUTECH BÂN ve Boğaziçi Üniversitesi mezunlarının kurduğu BUBA BAN buna örnek.
Bunların dışında en az 10 civarında girişimci de bir araya gelerek bir melek yatırım ağı kurabilir. Ağı kurduktan sonra girişimcileri karşılayacak ve girişimcilerin projelerinin ön incelemelerini yapıp ağm karşısına çıkaracak bir ağ yöneticisine ihtiyaç var.
ONLINE DÜNYADA ETKİN OLUNMALI
Öte yandan girişimcilerin projelerini bırakacakları bir web sitesi de gerekiyor. Bu site, yeni girişimcilere erişim konusunda büyük kolaylık sağlıyor.
Bu ağ yöneticisi genellikle periyodik olarak ayda bir melek yatırım grubunun üyeleriyle potansiyel beş girişimciyi bir araya getiriyor ve girişimciler sunumlarını ağ üyelerine yapıyorlar.
Benim burada anlattıklarım bir melek yatırım ağının ana adımları. Sunum öncesi ve sunum sonrasından girişimciyle yapılacak sözleşmeye kadar daha pek çok profesyonelce atılması gereken adım var. Bunları da TBAA – Melek Yatırımcılar Derneği’nin düzenlediği eğitim programlarına katılarak öğrenebilirsiniz.
Haftaya görüşmek üzere…
Baybars Altuntaş
