Acı Biber Üreticisine Çok Kazandırıyor

Açık Tarlada Biber Yetiştiriciliği

Biber, dünya çapında yaygın olarak yetiştirilen ve mutfakta önemli bir yere sahip sebzelerden biridir. Hem lezzeti hem de besin değeri ile sofralarımızın vazgeçilmezi olan biber, açık tarla koşullarında kolayca yetiştirilebilir.

Dünya ve Türkiye’de Biber Üretimi:

Dünyada üretilen 12 milyon ton biberin yaklaşık %23’ü Çin’de, %10’u Türkiye’de ve %9’u Nijerya’da üretilmektedir. Türkiye’de yılda üretilen 1.2 milyon ton biberin %60’ını sivri biber, %28’ini dolmalık biber, %4’ünü çarliston biber, %8’ini ise kaypa, domates biberi, kurutmalık biberler ve pul biber elde etmeye uygun biberler oluşturmaktadır.

Biberin Faydaları:

Biber, düşük kalorili bir besin kaynağıdır ve A ve C vitaminleri bakımından oldukça zengindir. Taze olarak tüketilebildiği gibi, pişmiş, konserve, salça, turşu, sos, ketçap, konsantre domates çorbaları, hazır çorbalar, sucuk, tarhana, pastırma, çocuk maması, zeytinlerin içinde, peynirlerde, dondurulmuş gıda olarak, kurutularak, toz ve pul biber yapımında, boya sanayinde ve ilaç sanayinde de kullanılmaktadır.

Açık Tarlada Biber Yetiştiriciliği:

Açık tarlada biber yetiştirmek için uygun toprak, iklim ve sulama koşullarını sağlamak önemlidir. Ayrıca, doğru fidan seçimi, gübreleme, budama ve hastalık-zararlı mücadelesi gibi konularda da bilgi sahibi olmak gerekir.

Açık tarlada biber yetiştiriciliği hakkında detaylı bilgi edinmek için bu makaleyi okuyabilirsiniz.

İklim İstekleri

Biber, sıcağı seven bir bitkidir ve optimal gelişmesi sıcaklık, ışık yoğunluğu, toprak ve hava nemi gibi çevresel faktörlere bağlıdır.

Biberin optimal gelişme sıcaklığı 18-26 °C’dir. Erken dönemlerde daha fazla sıcaklığa ihtiyaç duyar. Toprak neminin fazla, besin maddeleri bakımından yeterli ve hava sıcaklığının 24-26 °C olduğu zamanlar iyi gelişir.

Gündüz sıcaklığı 21-26 °C, gece sıcaklığı 15-17 °C olduğunda gelişme iyi olur. Gündüz sıcaklığının 32-35 °C ve gece sıcaklığının 15 °C’nin altına düştüğünde bitki büyümesi yavaşlar ve döllenme aksar. Gündüz sıcaklığı 32 °C’nin üzerinde biberin meyve bağlaması azalır. 32-35 °C’de çiçek dökülmeleri olur ve 38 °C’nin üzerinde döllenme olmaz.

Biber yetiştiriciliğinde optimum hava oransal nemi %60-70’dir.

Biberin iklim istekleri hakkında özet bilgiler:

• Optimum sıcaklık: 18-26 °C
• Erken dönem sıcaklık ihtiyacı: Daha fazla
• Toprak nemi: Fazla
• Besin maddeleri: Yeterli
• Hava sıcaklığı: 24-26 °C
• Gündüz sıcaklığı: 21-26 °C
• Gece sıcaklığı: 15-17 °C
• 32 °C’nin üzerinde: Meyve bağlama azalır
• 32-35 °C: Çiçek dökülmeleri
• 38 °C’nin üzerinde: Döllenme olmaz
• Optimum hava nemi: %60-70

Dikkat Edilmesi Gerekenler:

• Biber, sıcaklık değişimlerine karşı hassastır. Ani sıcaklık değişimleri bitkinin gelişimini olumsuz etkileyebilir.
• Yüksek sıcaklık ve nem, hastalık ve zararlılara elverişli bir ortam oluşturur.
• Kuraklık, biberin meyve verimini düşürür.
• Hava neminin çok düşük olması da bitkinin gelişmesini olumsuz etkileyebilir.

Biber yetiştirmeyi planlıyorsanız, bölgenizin iklim koşullarını göz önünde bulundurmanız ve uygun çeşitleri seçmeniz önemlidir.

Toprak İstekleri

Biber, toprak konusunda seçici bir bitkidir ve sağlıklı gelişmesi için uygun toprak koşullarına ihtiyaç duyar.

Biber için ideal toprak:

• Organik maddece zengin: Toprak, humus bakımından zengin ve besin maddelerini barındırmalıdır.
• Toprak tipi: Tınlı veya tınlı-kumlu topraklar idealdir.
• Su tutma kapasitesi: Toprak, suyu iyi tutmalı ve kurumamalıdır.
• Isınma: Toprak, güneş ışığıyla kolayca ısınabilmelidir.
• Derinlik: Köklerin rahatça gelişebilmesi için toprak derin olmalıdır.
• Geçirgenlik: Toprak, fazla suyu tahliye edebilmeli ve drenajı iyi olmalıdır.

Biber için uygun olmayan topraklar:

• Ağır-killi topraklar: Bu topraklar su tutma kapasitesi yüksek olsa da drenajları zayıftır ve biberin kök sistemine zarar verebilir.
• Kumlu topraklar: Bu topraklar su tutma kapasitesi düşük olduğu için biberin su ihtiyacını karşılayamaz.
• Yetersiz drenajı olan topraklar: Fazla su birikmesi biberin köklerini çürütebilir.
• Düşük pH’lı topraklar: pH’ı 5,2’den düşük olan topraklar biber için uygun değildir.
• Yüksek pH’lı topraklar: pH’ı 6,8’den yüksek olan topraklar mikro elementlerin alınabilirliğini azaltır.
• Tuzlu topraklar: Biber, toprak tuzluluğuna oldukça duyarlıdır ve 1,5 mS’den fazla EC değerine sahip topraklarda yetiştirilemez.

Dikkat Edilmesi Gerekenler:

Biber yetiştirmek için seçtiğiniz toprağı önceden analiz ettirmeniz ve gerekli düzenlemeleri yapmanız önemlidir.
Toprağa organik madde eklemek, su tutma kapasitesini ve besin içeriğini artıracaktır.
Drenajı zayıf olan topraklarda drenaj kanalları açmak veya toprağı kumla karıştırmak sorunu çözebilir.
Toprak pH’ını düzenlemek için kireç veya kükürt kullanılabilir.
Biberin tuzluluğa karşı hassasiyetini göz önünde bulundurarak, tuzlu topraklarda biber yetiştirmekten kaçınmak gerekir.

Uygun toprak koşullarını sağlayarak biberlerinizin sağlıklı bir şekilde gelişmesini ve yüksek verim elde etmenizi sağlayabilirsiniz.

 

Su İstekleri

Biber, su seven bir bitkidir ve sağlıklı gelişmesi için düzenli ve yeterli sulamaya ihtiyaç duyar.

Biber için ideal sulama:

• Optimum toprak nemi: Tarla kapasitesinin %70-80’i
• Optimum hava nemi: %60-70
• Sulama sıklığı: Düzenli ve belirli aralıklarla
• Sulama şekli: Damlama sulama tercih edilir.
• Sulama miktarı: Toprak tipi ve hava şartlarına göre değişir.

Yetersiz sulama:

• Büyüme yavaşlar
• Gövde odunlaşır
• Meyve tutumu azalır
• Meyveler küçük kalır
• Çiçek dökümleri meydana gelir
• Verim kaybı olur

Fazla sulama:

• Kökler çürür ve hastalanır
• Cılız meyve bağlama
• Antraknoz hastalığı riski artar

Sulamada Dikkat Edilmesi Gerekenler:

• Biberin kök sistemi yüzeyseldir ve bu nedenle az ve sık su ister.
• İlk çiçeklenme döneminde sulama sıklığı artırılmalıdır.
• Sıcak havalarda ve kumlu topraklarda sulama sıklığı artmalıdır.
• Ağır topraklarda sulama sıklığı azalmalıdır.
• Damlama sulama sistemi kullanmak su tasarrufu sağlar ve kök çürümesini önler.
• Sulama sabah veya akşam saatlerinde yapılmalıdır.
• Yapraklara su değmemeye özen gösterilmelidir.
• Toprağın nem seviyesi kontrol edilerek sulama ihtiyacı belirlenmelidir.

Uygun sulama programı ile biberlerinizin sağlıklı bir şekilde gelişmesini ve yüksek verim elde etmenizi sağlayabilirsiniz.

Fide Yetiştirme

Biber yetiştiriciliğinde ilk adım fide yetiştirmedir. Fideler, tohumların çimlendirilmesi ve belirli bir büyüklüğe ulaşana kadar yetiştirilmesi ile elde edilir.

Fide yetiştiriciliği:

• Çiftçi tarafından: Çiftçi kendi imkanlarıyla fide yetiştirebilir.
• Hazır fide: Fide yetiştiren kuruluşlardan hazır fide satın alınabilir.

Fide yetiştirme ortamı:

• Havalanma ve drenaj iyi olmalı
• pH değeri 6-7 arasında olmalı
• Hastalık, zararlı ve yabancı ot tohumlarından arı olmalı

Ortam materyalleri:

• Çiftlik gübresi, torf, kompost, toprak, kum (Çiftçi tarafından)
• Torf, perlit, vermikulit (Hazır fide)

Hazırlama:

• Hayvan gübresi iyice yanmış ve elenmiş olmalı.
• Kum ve toprak elenmiş olmalı.
• Farklı oranlarda karışımlar kullanılabilir.

Ekim:

• Tohumlar önce sıcak yastıklara ve kasalara ekilir.
• Çimlendikten sonra plastik torbalara şaşırtılır.
• 6-7 yaprak olunca araziye dikilir.

Violler:

• Tohumlar doğrudan viollere ekilir.
• Fideler doğrudan araziye dikilir.

Hazır fide kullanımı:

• İşçilikten tasarruf sağlar.
• Tohum kaybı riski yoktur.
• Fideler standart boyda ve aynı anda çiçeklenir.
• Verim artışı ve erkencilik sağlar.

Dikkat Edilmesi Gerekenler:

• Fide yetiştirme ortamı hijyenik olmalı.
• Tohumlar ve fideler hastalık ve zararlılara karşı korunmalı.
• Fideler sulama ve gübreleme konusunda ihmal edilmemeli.
• Fideler araziye dikilmeden önce sertleştirilmeli.

Fide yetiştirme, biber yetiştiriciliğinde önemli bir aşamadır. Doğru yöntemler ve dikkatli bir uygulama ile sağlıklı ve güçlü fideler elde ederek verimli bir üretim gerçekleştirmek mümkündür.

Biber Çeşitleri

Türkiye’de yetiştirilen biber çeşitleri, şekil ve kullanım amaçlarına göre 5 gruba ayrılır:

• Dolmalık Biberler: Etli ve dolma yapımına uygun iri biberlerdir.
• Sivri Biberler: Uzun ve ince, salata, turşu ve yemeklere lezzet katan biberlerdir.
• Çarliston Biberler: Kalın etli ve dolma yapımına uygun, dolmalık biberlerden daha küçük biberlerdir.
• Sanayiye Uygun Biberler: Kurutularak toz biber ve pul biber yapımında kullanılan biberlerdir.
• Küçük Meyveli, Acı Biberler: Acı biberler, salatalarda, sos yapımında ve baharat olarak kullanılır.

Kültürel İşlemler

Fide Dikimi:

• Toprak 20-30 cm derinlikte işlenir ve ufalanır.
• Sulama salma yapılıyorsa, kök boğazına değmemelidir.
• Damlama sulama sistemi tercih edilir.
• Düz alana dikim yerine sırta dikim yapılmalıdır.
• Sıra arası 60-80 cm, sıra üzeri 30-50 cm olacak şekilde dikilir.

Dikkat Edilmesi Gerekenler:

• Fideler dikilirken kökleri zedelenmemeli.
• Dikim derinliği uygun olmalı.
• Fideler dikildikten sonra sulanmalıdır.
• Dikim zamanı bölgeye ve biber çeşidine göre değişir.

Bakım:

• Yabancı otlar düzenli olarak temizlenmeli.
• Sulama ihtiyacına göre sulama yapılmalı.
• Gübreleme toprak analizine göre yapılmalı.
• Budama, hastalık ve zararlılara karşı mücadele yapılmalı.

Hasat:

• Biberler olgunlaştıkça toplanır.
• Hasat zamanı biber çeşidine göre değişir.
• Biberler keskin bir bıçakla saplarından koparılır.

Sulama

Sulama, biber yetiştiriciliğinin en önemli kültürel işlemlerinden biridir. Sulama ile bitkinin ihtiyaç duyduğu suyun sağlanması ve toprak neminin optimum seviyede tutulması amaçlanır.

Sulamada Dikkat Edilmesi Gerekenler:

• Sulama zamanı: Toprak neminin tarla kapasitesinin altına düşmesine izin verilmeden sulama yapılmalıdır.
• Sulama yöntemi: Damlama sulama sistemi tercih edilmelidir.
• Sulama miktarı: Toprak tipi ve hava şartlarına göre ayarlanmalıdır.
• Sulama sıklığı: Toprak nemi kontrol edilerek belirlenmelidir.
• Sulama şekli: Salma sulama yerine damlama sulama tercih edilmelidir.

Sulama Yöntemleri:

• Salma sulama: Su, tarlaya yayılır ve toprağa nüfuz eder.
• Yağmurlama sulama: Su, sulama sistemleri ile bitkilerin üzerine püskürtülür.
• Karık sulama: Su, karıklar vasıtasıyla bitkilere ulaştırılır.
• Damlama sulama: Su, damlatıcılar vasıtasıyla bitkilerin köklerine verilir.

Biberde Damlama Sulama:

• Biberde damlama sulama en ideal yöntemdir.
• Her iki sıra için bir lateral boru veya her sıra için bir lateral boru yeterlidir.
• Damlatıcılar kumlu topraklarda 40-50 cm, orta ağır topraklarda 75-90 cm aralıklarla yerleştirilir.

Dikkat Edilmesi Gerekenler:

• Aşırı sulama besin maddelerinin yıkanmasına ve kök çürümesine neden olur.
• Yağmurlama sulama tozlanmayı olumsuz etkiler ve hastalıklara yol açar.
• Karık sulamada suyun kök boğazına kadar yükseltilmemesi gerekir.

Gübreleme

Biber yetiştiriciliğinde gübreleme, verimi ve kaliteyi artırmak için önemli bir uygulamadır. Gübreleme ile bitkilerin ihtiyaç duyduğu besin maddeleri toprakta sağlanır.

Gübrelemede Dikkat Edilmesi Gerekenler:

• Toprak tahlili: İyi bir gübreleme için toprak tahlili yapmak önemlidir. Tahlil sonucuna göre gübreleme programı belirlenmelidir.
• Gübre çeşidi: Bitkinin ihtiyacına ve toprak tipine uygun gübre seçilmelidir.
• Gübreleme zamanı: Gübreleme, bitkinin farklı gelişim dönemlerinde farklı ihtiyaçlara göre yapılmalıdır.
• Gübreleme şekli: Gübreleme, toprak veya su ile yapılabilir.
• Gübreleme miktarı: Fazla gübreleme bitkilere zarar verebilir. Gübreleme miktarı toprak tahlili ve bitkinin ihtiyacına göre belirlenmelidir.

Biberde Gübreleme:

• Fosforlu gübre: Tomurcuk ve meyve oluşumunda önemli rol oynar. Çiçeklenmeye kadar verilmelidir.
• Azotlu ve potasyumlu gübreler: Çiçeklenme döneminden itibaren 3-4 taksitte verilmelidir.
• Damlama sulama ile gübreleme: Damlama sulama ile gübrelemede, gübre suya karıştırılarak verilir.
• Hasat öncesi gübreleme: Hasattan 10 gün önce gübreleme durdurulmalıdır.

Biberin Besin İhtiyacı:

• 1 ton ürün için:
• Azot (N): 4 kg/saf madde
• Fosfor (P): 0,6 kg/saf madde
• Potasyum (K): 5 kg/saf madde

Dekara Gübre Miktarı:

• 3-5 ton çiftlik gübresi
• Toprak tahlili ve bitkinin ihtiyacına göre kimyevi gübre

Biberde Görülen Hastalıklar ve Zararlılar

Hastalıklar:

• Biber kök boğazı yanıklığı: Kök ve gövde boğazında çürümelere neden olur.
• Mildiyö: Yapraklarda sarı lekeler ve beyaz küflenme görülür.
• Alternaria: Yapraklarda kahverengi lekeler ve nekrozlar oluşur.
• Antraknoz: Yapraklarda, gövdede ve meyvelerde lekelenmeler ve çürümeler görülür.
• Gövde yanıklığı: Gövde ve dallarda kahverengi lekeler ve çürümeler görülür.
• Külleme: Yapraklarda beyazımsı bir küflenme görülür.
• Kurşuni küf: Yapraklarda ve meyvelerde gri lekeler ve çürümeler görülür.
• Beyaz çürüklük: Köklerde ve gövdede beyaz çürümeler görülür.
• Meyve çürüklüğü: Meyvelerde çürümelere neden olur.

Zararlılar:

• Nematod: Köklerde şişkinlikler ve deformasyonlar oluşur.
• Bozkurt: Yaprakları kemirerek zarar verir.
• Danaburnu: Meyveleri ve yaprakları kemirerek zarar verir.
• Tel kurdu: Fideleri ve kökleri kemirerek zarar verir.
• Biber kurdu: Meyveleri kemirerek zarar verir.
• Biber gal sineği: Yapraklarda ve gövdede galls (örümcek ağı) oluşur.
• Yeşilkurt: Yaprakları kemirerek zarar verir.
• Yaprak bitleri: Yaprak özsuyunu emerek zarar verir.
• Yaprak galeri sineği: Yapraklarda galeriler açarak zarar verir.
• Kırmızı örümcek: Yaprakların özsuyunu emerek zarar verir.
• Yaprak piresi: Yaprakları kemirerek zarar verir.
• Sarı çay akarı: Yaprakların özsuyunu emerek zarar verir.
• Thrips: Yaprakları ve çiçekleri kemirerek zarar verir.
• Pamuk çizgili yaprak kurdu: Yaprakları kemirerek zarar verir.

Mücadele:

• Hastalık ve zararlılarla mücadelede kültürel önlemler (tarla seçimi, ürün rotasyonu, anız temizliği), kimyasal mücadele ve biyolojik mücadele yöntemleri kullanılabilir.
• Daha geniş bilgi için İl ve İlçe Tarım Müdürlüklerine müracaat edilmesi gerekmektedir.

KAYNAKLAR:
-AYBAK.H.Ç.2002.Biber Yetiştiriciliği, Hasat
Yayıncılık.
-ANONİM,2003.Biber Yetiştiriciliği, Cine Tarım
Dergisi, Mayıs 2003.