AB, yapay zekaya “güvenirlilik sertifikası” getiriyor
Yüz tanıma teknolojisine kamusal alanda sınırlama
Avrupa Birliği, söz konusu başta yapay zeka olmak üzere ülkelerin geleceğini belirleyecek öncü teknolojiler olduğunda konuyu ABD, Çin ve Rusya’dan daha sıkı tutuyor. Yüz tanıma teknolojisine kamusal alanda sınırlama getirmek isteyen Avrupalı parlamenterlerin sayısı giderek artarken, geçen ay Avrupa Komisyonu bu konuları görüşmek üzere toplandı. “Kara kutusu” bulunan ve insanların “müdahale edemediği” yapay zekalı sistemlerde kontrolü ele alacağını açıkladı.
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, geçen ayki bu toplantı sonrasında konuyla ilgili “daha geniş kapsamlı ve daha katı” önlemler alacaklarını açıklarken, bu önlemler paketinin Avrupa Parlamentosu ve yerel hükümetler tarafından oylanması gerektiğini hatırlattı. Komisyon, yapay zekanın etik bakımdan en yüksek riski taşıyan “sağlık, ulaşım (sürücüsüz araçlar) veya kriminal suç” gibi sektörlerde bazı önlemler almak istiyor. Peki, bu sektörlerin öne çıkmasındaki nedenler neler? Veya kriterler hangileri?
Bir sağlık uygulaması veya insansız araçta bir kişinin yaralanması önemli bir kriter olarak belirlenmiş durumda. İkinci kriterse, bir kişinin makinenin kararı karşısında söyleyecek çok fazla bir şeyinin bulunmaması; yasama veya işe alımda olabileceği gibi. Eğer karar mekanizmasının kararı makine tarafından büyük ölçüde etkilenmişse ve karşısındaki kişi bu durumun mağduru oluyorsa bu, etik dışı bir uygulama olarak değerlendiriliyor. Yapay zekayla ilgili uygulamalarda karşımıza çıkabilecek kara kutu riskini ortadan kaldırmak isteyen Avrupa Komisyonu, ülkelerin de verileri ve bu verilerin analitiğine destek olan yapay zeka sistemlerini uygularken daha dikkatli olmalarını istiyor. Büyük veri ve yapay zekanın yasal şekilde tutulması ve uygulanması, “izinin kaynağı tarafından sürülebilir olması, ayrıca bir sistemi eğitecek kadar geniş kapsamlı olması” anlamına geliyor. Komisyon, tüm bu uygulamaların güvenirlilik esasına dayanmasını isterken, bu esası yasallaştırmak için “güvenirlilik sertifikası” modelinin getirilmesini öneriyor.