Borsada Kredili İşlem Nedir?

1 gün önceSon güncelleme: 08 Ocak 2025

0 2 2 dakika okuma süresi

İçeriğe Ait Başlıklar

Borsada Kredili İşlem Nedir ve Nasıl Hesaplanır

Borsada kredili işlem, yatırımcıların sahip oldukları öz sermayeden daha fazla tutarda işlem yapabilmeleri için aracı kurumdan borç alarak hisse senedi satın almasını ifade eder. Bu işlem, yatırımcıya kaldıraç etkisi sağlayarak kazanç potansiyelini artırabilir ancak aynı zamanda riskleri de yükseltir.

Nasıl Çalışır?

Kredili işlem şu şekilde gerçekleşir:

Teminat Gösterimi: Yatırımcı, aracı kuruma teminat olarak sahip olduğu hisse senetlerini veya nakit varlıklarını gösterir.
Kredi Limiti Belirlenmesi: Aracı kurum, yatırımcının teminatına bağlı olarak bir kredi limiti belirler. Bu limit genellikle teminatın bir yüzdesi kadardır (örneğin %50-70).
Hisse Alımı: Yatırımcı, aracı kurumdan aldığı krediyle teminatın üzerinde tutarda hisse senedi alabilir.
Faiz ve Geri Ödeme: Kredili işlemde alınan borç için faiz ödenir. Bu faiz, günlük veya aylık olarak hesaplanır ve geri ödeme yatırımcı tarafından yapılır.

Örnek

Bir yatırımcının hesabında 10.000 TL bulunuyor. Aracı kurum, bu miktarın %50’si kadar kredi sağlayabileceğini belirtiyor. Bu durumda:

Yatırımcı 10.000 TL’lik öz kaynağını kullanarak hisse alabilir.
Aracı kurumdan 5.000 TL kredi alarak toplamda 15.000 TL’lik hisse senedi alımı gerçekleştirebilir.

Eğer hisse senetlerinin değeri artarsa, yatırımcı daha yüksek kazanç elde eder. Ancak, fiyat düşerse zararlar daha büyük olur.

Avantajları

Kaldıraç Etkisi: Kredili işlem, yatırımcıya daha yüksek miktarda işlem yapma imkanı vererek kazanç potansiyelini artırır.
Fırsatlardan Yararlanma: Yatırımcı, sermayesi yetersiz olduğunda bile borsa fırsatlarını değerlendirebilir.
Esneklik: Teminat gösterilen varlıklar üzerinden kredi sağlanması, işlem yapmayı kolaylaştırır.

Riskleri

Zararı Büyütme: Kredili işlemle alınan pozisyon, yatırımcının zararlarını da artırabilir. Eğer hisse fiyatları düşerse, zararın miktarı kredili işlem olmadan yapılan işlemlere göre daha büyük olur.
Teminat Tamamlama Zorunluluğu: Hisse senetlerinin değeri teminat tutarının altına düşerse, aracı kurum teminat tamamlama çağrısı yapabilir. Yatırımcı, bu çağrıyı karşılayamazsa pozisyonu kapatılabilir.
Faiz Maliyeti: Alınan kredi için ödenen faiz, yatırımcının kârını azaltabilir.
Yüksek Risk: Özellikle volatil piyasalarda kredili işlem yapmak ciddi zarar riskleri barındırır.

Kimler Kredili İşlem Yapabilir?

Kredili işlem yapabilmek için belirli şartlar gereklidir:

Aracı Kurum İzni: Kredili işlem yapabilmek için yatırımcının bir aracı kurumla anlaşması gerekir.
Teminat Gösterimi: Yatırımcının teminat olarak gösterebileceği yeterli varlıklarının olması gerekir.
Bilgi ve Tecrübe: Kredili işlemler yüksek risk içerdiği için yatırımcının bu işlemler hakkında bilgi sahibi olması önemlidir.

Kredili işlem, bilinçli bir şekilde kullanıldığında yatırımcılara önemli fırsatlar sunabilir. Ancak, bu işlem yüksek risk taşıdığı için yatırımcıların dikkatli olması, piyasaları yakından takip etmesi ve kayıpları minimize edecek stratejiler geliştirmesi önemlidir. Kredili işlem yapmadan önce yatırımcıların risk ve getiri dengesini iyi analiz etmesi gerekir.