Öz geçmiş hazırlama, yayınlama ve görüşme teknikleri servisi kurun!

Görüşme teknikleri servisi kurmak. Bu işe yönelenlerin özel eğitim stüdyoları var! Tam anlamıyla profesyonel bir uzmanlık alanı. Burada eğitim alan adaylar daha kolay iş buluyor.

ÖNCE başlıktaki ‘görüşme teknikleri’ (mülakat) tanımına kısa bir açıklama getirelim: Buradaki ifade, ilk başta daha çok psikoloji bilimiyle ilgili görünse de aslında karşıdaki karar verici kişi ya da kişiler üzerinde sıra dışı bir etki sağlamayı amaçlıyor.

İş, profesyonel ve ilgi çekici bir üslupla hazırlanmış öz geçmişi kaleme almakla başlıyor. Buna İngilizcedeki ifadesiyle ‘Resume Writing Service’ deniyor. Hazırlanan metinler karar verici muhataplarda etkileyici izler bırakıyor, aday kişiyi kalabalıklar arasından ayrıcalıklı bir konuma; hatta ilk başa oturtuyor.

Görüntü Her Zaman Önemli!

Özel çekilmiş bir fotoğraf eşliğinde bu metinler yalana ve abartıya kaçmadan karar vericilere psikolojik açıdan da dikkat çekici bir şekilde takdim ediliyor; başvuranın hakkında ilk değerlendirme notunun böylece epey yüksek olması sağlanıyor. Hatta bireyin öz geçmişine eklenecek fotoğrafın kendi stüdyolarında birkaç açıdan çekilmesiyle en etkili olanı tercih ediliyor.

Basit bir ayrıntı gibi görünse de bu konu, karar vericilerde ‘ilk izlenim’ ve ‘psikolojik seleksiyon’ açısından oldukça önemli bir yere sahip. Burada aday kişinin görüntüsünü alan fotoğraf makinesinin doğrudan objektifine bakılması ve mimik çizgilerinin adayın karakterini yansıtıyor olması istendiğinden bu işlem arka arkaya birkaç kez tekrarlanıyor, muhataplar üzerinde en etkili olacağına inanılan görüntü tercih ediliyor.

Hatta son yıllardaki başvurulara bir ses kaydı eklenerek ‘öz geçmiş özeti’ adayın kendi sesinden de verilebiliyor. Burada hizmet alınan kurumun ‘diksiyon eğitmeni’ iş arayan aday kişiye yol göstermekle kalmıyor; nasıl konuşacağını, nelere dikkat edeceğini ve özellikle vurgu yapacağı yerleri söylüyor. Ayrıca gerçek mülakat aşamasında beden dilinin nasıl kullanılacağı da çeşitli seanslar halinde aday kişiye ayrıntılarıyla öğretiliyor.

Yapılan Hatalara Dikkat Edin!

Bu tür uygulamaları aday kişinin iyice benimseyip içselleştirmesi ve bazı sürpriz çıkışların yönetilmesi amacıyla kişiye birkaç kez ‘Role Playing’ uygulaması yaptırılıyor. Bu süreç, adayın hem rahatlaması hem de kendine güvenmesi açısından çok önemli bir süreç olarak görülüyor.

Filme alınan bu türden canlı egzersizler daha sonra adaya izlettiriliyor, onun yorum yapması ve yapılmış hataları tüm ayrıntılarıyla görmesi isteniyor. Burada çekilen görüntüler bir süre sonra yine adaya izlettirilip -eğer bir yerlerde hata yapmış ya da bazı yerlere takılıp kalmışsa- tümü not alınarak adayın bunları görebilmesi ve özdenetim yoluyla fark etmesi sağlanıyor.

En çok yapılan hataların başında şunlar geliyor:

• Kendine güvensizlik duygusuyla hareket ederek korkak ve ürkek davranmak…
• Birçok kez doğallıktan uzaklaşıp yapmacık bir edayla başka bir kimliğe bürünmek…
• Kimi zaman abartılı ve teatral üslupla konuşmak, sanki rol yaptığını ya da kendisinin bir sahnede olduğunu varsayarak taklitçi ucuz gösterilere girmek…
• Önceden hazırlanmış bir metni okuyormuşçasına muhataplara sıradanlık ve ezbercilik izlenimi vermek…
• Zoraki ve yapay tebessümlerle sempatik olacağını düşünmek; adeta ısmarlama usulü gereksiz jest ve mimiklere devamlı takılı kalmak.
• Kendini ve dinleyenleri kontrol etmeden, sağa sola bakarak sanki daha önce yapmış olduğu şeyleri anımsamaya çalışmak.
• Doğal jest ve mimiklerini sık sık değiştirmek ya da bir yerlere dalmış gibi görünmek; panik olup sıkışma halinde ise sürekli anımsama moduna girmek.
• Kısacası; yapaylık ve yapmacıklıktan bir türlü ayrılamamak ve bunun asla ayırdına varmadan ‘rol kesmeye’ devam etmek.

Doğallıktan Ödün Vermeyin!

Oysa tanı da burada en önemli ayrıntı, sizin daima her koşul ve zeminde mutlaka doğal olmanız ve kendinize güvenip rol yapma hatasına düşmemeniz. Bu tür duyguları yok etmek için de önce kendinize dönerek bunu her aşamada ısrarla sürdürüp belli etmeniz, vereceğiniz referansları yalnız aile bireylerinden ve yakın arkadaşlarınızdan seçmek yerine, bunları kurumsal bazı mecralarla destekleyerek örneklemeniz, eğer bunları yapamıyorsanız, boş zamanlarınızda nelerle ilgilendiğinizi, hobilerinizi, okuduğunuz eserleri abartmadan ve öğünmeden referans vererek açıklamanız, elbette bunu yaparken sizi etkileyen bazı ayrıntıları yine ‘kendine saygı ve güvenme duygusu içinde’ dile getirmeniz de önemli.

Peki, Karşı Taraf Ne Yapmalı?

Gelelim masanın diğer tarafına: Eğer idealist bir işverenseniz siz de mutlaka bir uzman psikologun yardımını almalısınız. Tercihen bu psikolog tüm mülakat aşamalarında görüşmecilerin yanında olmalı ve adayları bir başka açıdan değerlendirip kendi alanıyla ilgili analizler yapıp devamlı not alarak ilgililere katkı sunmalı.

Görüşmelerin kayıt altına alınması yanında, psikoloğun kimi zaman devreye girip kimliğini açıklamadan kendi uzmanlık alanıyla ilgili bazı soruları aday bireylere yöneltmesine de izin verilmeli.

Bu soruları genelde şöyle özetleyebiliriz:

• Kendinizi tek bir elimle içinde nasıl tanımlarsınız?
• Bu kurumu tercih etmenizi sağlayan temel etkenler nelerdir?
• Zayıf taraflarınız varsa bunları açık yüreklilikle bize söyleyebilir misiniz?
• Kalite” dediğimiz olguyu tek cümlede siz nasıl tanımlarsınız?
• Zamanında ‘hayal etmek bilgiden daha önemlidir’ denmiş. Siz bu ilginç cümleyi nasıl anlıyor ve nasıl değerlendiriyorsunuz?

Nur Demirok / Para