Hızlı Restoranlar ve Teknolojik Uygulamaları

Hızlı restoranlar çok popüler. En büyük mutluluk; olumlu öngörülerin gerçeğe dönüşmesidir. Ben bu süreci son 15 yılda birçok kez yaşadım. Bu haftaki yazım bu sürecin tipik örneklerinden biri.

‘Hızlı Restoranlar’ gelişmiş dünyada çoğalıyor ve evrimleşiyorlar!

Nur Demirok / Para ; BUNDAN yıllar önce kaleme aldığım bir yazımda, günümüz restoranlarının nasıl değiştiğini yazmıştım. Günümüzde ‘Covid 19’un oluşturduğu koşullar ve son 15 yılda sanal ortamın gelişmesiyle bu sürece ilginç yenilikler eklendi; eklenmeye de devam ediliyor. O zamanki yazımdan da bazı anımsamalar yapıp, son yeniliklerden de söz ederek yazmaya devam edeyim.

Diyelim ki, sürekli gittiğiniz ‘A la Carte’ tipi bir restoran olsun. Müşterileriniz geliyor ve masalara oturuyor. Restoran bir hayli dolu; servis elemanları her müşteriye yetişmekte zorlanıyor. Üstelik, işin bir sonraki merasimi de var; servis elemanınız özel ciltlenmiş bir kapak içinde mönü listesini getiriyor, masada bulunan konuklara veriyor…

Artık bu sahne, çoğumuz için sadece yukarda tasvir ettiğimiz ortamı yaşamak isteyenlerin tercihi haline geldi; çünkü içinde bulunduğumuz yüzyılda çoğu unsur gibi yiyecek-içecek kültürü de evrimleşti. Günümüzün yeni nesil restoranlarında bunu açıkça görmeye başladık: Örneğin bazı işletmelerde mönü seçiminin tümden ‘elektronik’ olması dahi söz konusu. Garsonlar artık o klasik ‘hoş geldiniz’ aşamasından sonra sizden sipariş almıyor; siz masalara monte edilmiş ya da elinize aldığınız elektronik ve dokunmatik listelerden siparişlerinizi tıklayarak veriyorsunuz.

Tüm Bilgiler Sizin Elinizin Altında

Bu arada ısmarladığınız spesiyalitelerin bütün detaylarını, elektronik ekrandaki seçeneklerden rahatça ayrıntılı olarak öğrenebiliyorsunuz; kalori değerlerini, içeriğindeki malzemeleri, yapılış tarzını, etnik bir lezzetse onun meraklı tarihçesini ya da mutfak şefinin kendi kreasyonuysa onun özel hikayesini, hatta mutfak şefinin geçmişteki öykülerini ve de kazandığı ödülleri dahi görebiliyorsunuz.

Elbette tüm bunları cep telefonları gibi sanal ortam içeren cihazlardan yapmak mümkün oluyor; ancak bazı ‘a la carte’ restoranlar, yemek içerikleri ve özel açıklamalarını yalnızca restoran içinde geçerli elektronik sistemlerde tutmayı yeğliyorlar. Yine de önceden sipariş vermek isteyenler için detay içermeyen mönülerini tümden sanal ortama taşıyabiliyorlar. Kimi müşteriler de cep telefonu yerine restoranın kendi elektronik sistemlerini kullanmayı tercih ediyor.

Nitekim 15 yıl önceki yazımda da şöyle görmüş ve gözlemlemişim; aynen alıntılıyorum: “Restorana giriyor ve masanıza oturuyorsunuz; masalar biraz geniş ve tam ortasında size dönük çok hoş bir ‘mönü-Iightboard’ var, yani ışıklı ve görüntülü bir zemin… Dokunmatik biçimde ekrana temas ettiğinizde mönü kategorileri önünüze geliyor. Örneğin seçtiğiniz yemeğin üzerine dokunduğunuzda onun ‘tıpkı görüntüsünü orijinal boyutlarda ve derinlikli olarak rahatça görebiliyorsunuz.”

Her Bir Görüntü Neredeyse Canlı Gibi

Elbette son 15 yılda neler neler değişti! Artık yukarda sözü edilen fotoğraf teknikleri ve uygulamaları hatta daha fazlası, hemen her cep telefonunda mevcut. Artık dışarıya yemek servisi (take-out) siparişi için oluşturulan sanal mönülerde bile, üç boyutlu, geçişli 360 derece ortam gösteren, ‘otomatik zumlu’ ileri teknoloji kullanılarak elde edilen yemek fotoğrafları da görülebiliyor. Bunlar öyle gerçekçi ki, neredeyse bir tek nefis kokuları eksik!

Üstelik günümüzde cep telefonlarına eklenen fotoğraf ve kamera uygulamaları da öylesine gelişti ki, herhangi bir restoran (ister a la carte, ister fast food olsun) profesyonel yardım almadan kendi içerik, mönü ve sipariş sayfalarını en göz alıcı şekilde oluşturabiliyor. Hatta ‘Hollywood’ kalitesinde restoran tanıtımı filmi ya da profesyonel düzeyde hareketli görüntülü katalog ve sanal dergiler dahi dizayn edilebiliyor.

Önceden Rahatça Siparişinizi Verebiliyorsunuz

Benzer uygulamaların ilk örneğini -yıllar önceki yazımda da anlattığını gibi- ABD’de görmüştüm: ‘Sadece birkaç bayandan oluşan eleman dışında servis yapılan dev salonda başka kimse yoktu. Onlar yemeğinizin önünüze gelmesine yardımcı oluyor, kolayca ulaşılabilecek bir yerde bekliyorlardı. Siparişleriniz, mutfağa elektronik düzeyde iletiliyor, anında istediğiniz formda hazırlanıp servis ediliyordu. Masanızda beliren olağanüstü mönü görüntüleri ve siparişi verdiğiniz bordun işlevselliği gerçekten bir harikaydı. (Bu arada o yıllarda da ödemelerin ekran üzerinden yine ‘Kredi Kartları’yla kolayca yapılabildiğini de ekleyelim.)

Her şeye rağmen tüm bu uygulamalar artık çok daha iyi biliniyor. Günümüzde ‘Covid 19’un etkileriyle ‘evlere yapılan yemek servisleri’ şimdi daha da öne geçti. Bunlar doğal olarak tamamen sanal sipariş sistemini benimsemiş durumda. Yine de klasik restoran ve cafe ortamını özleyenler artık önceden sanal ortamdan sipariş verip, bir kod alarak restorana vardıklarında her şeyi anında önlerinde hazır buluyorlar. (Sözlü sipariş aşaması da böylece aradan çıkmış oluyor).

Siparişlerde Özel İsteklerinize de Yer Veriliyor

Japonya’da uygulanan bir model ise tüm dünyada geçerli olmaya başlamış durumda. Özellikle yeni nesil restoranlarda hiç servis elemanı (garson) yer almıyor. Burada yalnızca çok uzun bar şeklinde önünden yürüyen bir bantın geçtiği tek bir platform var. İnsanlar bu masa düzeninin ön tarafına oturup elektronik ‘mönü bordu’ndan sipariş ettikleri yemekleri ve içecekleri -yavaşça yürüyen- banttan alıyorlar. Her bir siparişin üzerinde müşteriye ait numara var.

Eğer müşteri yemeği gözden kaçırıp alamazsa çok da önemli değil, bant daima dönüp ‘yenilenerek’ tur atıyor. Ancak bu sistem, parası önceden ödenmiş ‘ultra her şey dahil’ hareketli açık büfelerle karıştırılmamalı. Bu tür uygulamalar, numara ve sipariş sistemine göre; yani her müşterinin isteğine özel oluşturuluyor.

Aynı şekilde uygulama yapan pastaneler, ‘cafe’ türünde de çoğalmaya başladı. Elektronik mönüden dizayn opsiyonlarını kullanarak oluşturulan ‘gurme kahve’ siparişleri (her çeşitten hazır kahve sunan kahve makineleri hariç) mutfak bölümünde ’gerçek baristalar’ tarafından özel olarak hazırlanarak yürüyen bantların üzerine konuyor ve otomatik servis sağlanmış oluyor.

Nur Demirok / Para