Üretime Hâzine’den “arazi” desteği

MİLLİ Emlak Genel Müdürlüğü 22 ilde yüksek katma değerli tıbbi ve aromatik bitkiler ile süs bitkileri yetiştirmek amacıyla toplam 83 taşınmazı, 23 ilde ise ağaçlandırma amacıyla toplam 104 taşınmazı kiraya vermek üzere ilana çıkardı. Bu taşınmazlar için başvurular 26 Kasım günü mesai bitiminde sona erecek.

Hazine Arazisi Kiralama Fırsatı

Hazine’nin özel mülkiyetinde veya devletin hüküm ve tasarruf altında bulunan taşınmazlar, tarım, hayvancılık ve turizm sektörünü destekleme amacıyla kullanılmaya devam edecek. 2022-2024 döneminde başta ceviz ve badem olmak üzere ağaçlandırma ve tıbbi, aromatik ve süs bitkileri yetiştiriciliği ve hayvancılık amaçlı olmak üzere toplam 90 milyon metrekare yüzölçümlü Hazine taşınmazı ilana çıkarılacak.

Topraksız ve yeterli toprağı olmayan çiftçilerin tarımsal faaliyette bulunmalarını sağlamak amacıyla Hazine taşınmazlarının kiraya verilmesine devam edilecek. Bu çerçevede 2022-2024 döneminde 30 milyon metrekare yüzölçümlü tarım arazisi ilana çıkarılacak. Yatırım ve istihdamın teşviki doğrultusunda oluşturulan Hazine taşınmaz portföyü genişletilerek www.milliemlak.gov.tr adresli web sitesinde ilana çıkarılmak suretiyle 2022-2024 döneminde toplam 60 milyon metrekare yüzölçümlü Hazine taşınmazı vatandaşlara arz edilecek.

Vatandaşların Hazine ile olan mülkiyet sorunlarının çözülmesi amacıyla yürütülen faaliyetler çerçevesinde 2022-2024 döneminde toplam 60 bin vatandaşın daha mülkiyet sorunu çözülerek tapularına kavuşmaları sağlanacak.

22 İLDE 83 TAŞINMAZ KİRAYA VERİLECEK

Önce güncel ilanlarla başlayalım. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Milli Emlak Genel Müdürlüğü’nün ilanına göre 22 ilde ilaç ve kozmetik sektöründe yoğun olarak kullanılan lavanta, gül, adaçayı, kekik başta olmak üzere 139 çeşit tıbbi ve aromatik bitkiler ile süs bitkileri yetiştirmek amacıyla toplam 83 taşınmazı kiraya verilecek.

Ankara, Antalya, Artvin, Balıkesir, Bilecik, Bolu, Elazığ, Eskişehir, Hatay, İsparta, Karabük, Konya, Malatya, Manisa, Mersin, Ordu, Tokat, Samsun, Sivas, Uşak, Van ve Yalova illerinde toplam 5 milyon 447 bin metrekarelik taşınmaz kiraya verilecek. Kiraya verilen taşınmazlar arasında büyüklük açısından Tokat Turhal Kayaören’de (Arapören Mahallesi’nde) 1 milyon 73 bin metrekare, Kızkayası’nda 494 bin 561 metrakere, Üçgöze’nde 452 bin 987 metrekare ve Malatya Darende’deki 471 bin metrekare yüzölçümlü taşınmazlar öne çıkıyor. İlana göre 18 taşınmaz ile Tokat, 11 taşınmaz ile Elazığ, 10 taşınmaz ile Konya, 6 taşınmaz ile Van, 5 taşınmaz ile İsparta en çok taşınmazın ilana çıkarıldığı iller arasında yer alıyor.

30.1 MİLYON METRAKARE KİRALANDI

İlan edilen Hazine taşınmazlarına, üzerinde tıbbi ve aromatik bitkiler ile süs bitkileri yetiştirmek isteyen gerçek veya tüzel kişiler başvurabilecek.

Başvurular, Çevre ve Şehircilik Î1 Müdürlüğü Emlak-Milli Emlak Müdürlüğü/Ilçe Milli Emlak Müdürlüğü/Milli Emlak Şefliği’ne yapılacak. Taşınmazlar, hak sahibi olarak belirlenenlere pazarlık usulüyle kiralanacak. ilk yıl tahmini kira bedeli; taşınmazın rayiç bedelinin binde biri olacak. Hazine taşınmazları, çok yıllık bitkiler için 10 yıla, tek yıllık bitkiler için ise beş yıla kadar kiraya verilebilecek.

2022 Yılı Bütçe Gerekçesi’ne göre; tıbbi ve aromatik bitkiler ile süs bitkilerinin yetiştirilmesi için uygulamanın başladığı 2018 yılı Ağustos’tan bugüne kadar yaklaşık 44 milyon metrekare taşınmaz için ilana çıkılmış olup 30.1 milyon metrekare için kiralama işlemi yapıldı.

AĞAÇLANDIRMA DESTEKLENİYOR

Milli Emlak, 23 ilde toplam 104 taşınmazı ağaçlandırma amacıyla kiraya verecek. Adıyaman, Afyonkarahisar, Artvin, Aydın, Balıkesir, Batman, Burdur, Çankırı, Elazığ, Erzincan, Gaziantep, İsparta, Karaman, Konya, Kütahya, Malatya, Mardin, Niğde, Osmaniye, Samsun, Siirt, Sivas ve Zonguldak’ta toplam 7 milyon 656.7 bin metrekarelik taşınmazın tahsisi yapılacak. Çankırı 25, Afyonkarahisar 9, Gaziantep ve Mardin 7’şer taşınmaz ile öne çıkıyor. İlana çıkarılanlar arasında büyüklük açısından Konya Beyşehir’deki 1.4 milyon metrekarelik, Niğde Çamardı’ndaki 796.3 bin metrekarelik, Karaman Ayrancı’daki 436.8 bin metrekarelik taşınmazlar dikkat çekiyor.

Ağaçlandırma kira bedeli; onaylanacak projesinde belirtilen ağaç türüne göre yine Orman Genel Müdürlüğü’nce belirlenen bedel 2021’de ceviz, zeytin, badem vb. ağaç türleri için 14,20 TL/de-kar, kızılçam, karaçam vb. ağaç türleri için 5,70 TL/dekar olup, söz konusu fiyatlara ilk beş yıl yüzde 50 indirim uygulanacak. 2022 yılı kira bedelleri ise Ocak ayında belli olacak. 2021’de başvuru bedelleri olarak Hazine arazisinin bulunduğu köyün nüfusuna kayıtlı olan, köyün nüfusuna kayıtlı olmayıp o köyde oturan gerçek kişileri kapsayan birinci grup için bin TL, tüzel kişiler, taşınmazın bulunduğu köyün nüfusuna kayıtlı olmayan ve o köyde oturmayan gerçek kişilerin hak sahibi olduğu ikinci grup için 10 bin TL alınacak.

2022-2024 döneminde de ağaçlandırma amaçlı kiralamaları desteklemek için Hazine taşınmazlarının arz edilmesi çalışmalarına devam edilecek. 2020 yılı ve 2021 yılı ilk 8 ayında 25.4 milyon metrekare alan ceviz, badem, Antep fıstığı, zeytin başta olmak üzere ağaçlandırma amacıyla ilana çıkarıldı ve 17.6 milyon metrekare yüzölçümlü taşınmaz gerçek ve tüzel kişilere kiraya verildi.

TOPRAĞI OLMAYAN ÜRETİCİYE FIRSAT

Topraksız ve yeterli toprağı olmayan çiftçilerin tarımsal faaliyette bulunmalarını sağlamak amacıyla nüfusa kayıtlı oldukları veya ikamet ettikleri köy ve mahallelerde bulunan Hazine taşınmazlarının 20 yıla (10+10) kadar kiraya verilmesine yönelik projeye devam edilecek. Bu proje çerçevesinde 15 milyon metrekare Hazine arazisi çiftçilere kiralandı. 2022-2024 döneminde proje kapsamında 30 milyon metrekare yüzölçümlü tarım arazisi ilana çıkarılacak.

Türkiye’deki orta ve büyük ölçekli hayvancılık yatırımlarının ve yerli üretimin artırılmasının desteklenmesi amacıyla Hazine taşınmazları vatandaşların kullanımına sunulmaya devam edecek. Bu kapsamda 2020 yılı ve 2021 yılı ilk 8 ayında toplam 18 milyon 610 bin metrekare yüzölçümlü alan hayvancılık amaçlı irtifak hakkı tesis edilmek üzere ilana çıkarıldı. Milli Emlak’ın web sayfasında hayvancılık amaçlı irtifak hakkı tesisi çerçevesinde ilana çıkarılmış 183 taşınmaz bulunuyor.

YATIRIMLARA DESTEK SÜRÜYOR

Hazine taşınmazlarının daha etkin ve verimli kullanılmasının sağlanması amacıyla yatırım ve istihdamın teşviki doğrultusunda oluşturulan Hazine taşınmaz portföyü genişletilerek www.milliemlak.gov.tr adresli web sitesinde ilana çıkarılmak suretiyle 2022-2024 döneminde toplam 60 milyon metrekare yüzölçümlü Hazine taşınmazı vatandaşlara arz edilecek.

Ayrıca “proje bazlı yatırımlara” arazi desteği sağlamak için Hazine taşınmazları arz edilecek. 2020 yılı ve 2021 yılı ilk 8 ayında toplam 43.3 milyon metrekare yüzölçümlü taşınmaz eğitim, tarım ve hayvancılık, turizm ve diğer amaçlı yatırımlar için ilana çıkarılmış ve yaklaşık 501.5 milyon TL, yatırım tutarı ve 2 bin 48 kişilik istihdam taahhüdü karşılığında 5 milyon 600 bin metrekare yüzölçümlü taşınmaz için ön izin ve irtifak hakkı tesis edildi.

Proje bazlı yatırım teşvik sistemi kapsamında ise yerli otomobil projesi başta olmak üzere 2020’de 27.8 milyar TL yatırım tutarlı, 6 bin 500 istihdam taahhüdü olan 4 proje için 9 milyon 28 bin metrekarelik Hazine taşınmazına irtifak hakkı tesis edildi.

Yatırım ve istihdamın teşviki doğrultusunda oluşturulan Hazine taşınmaz portföyü genişletilerek www.milliemlak.gov.tr adresli web sitesinde ilana çıkarılmak suretiyle yatırımcılara arz edilecek. Bu kapsamda 2022-2024 döneminde toplam 60 milyon metrekare yüzölçümlü Hazine taşınmazı vatandaşlara arz edilecek.

Organize sanayi bölgesi alanı içinde Hazine’ye veya kamu kurum ve kuruluşlarına ait arazilerin talep edilmesi ve başkaca bir sakıncası bulunmaması durumunda harca esas değerleri üzerinden organize sanayi bölgelerine satışına devam edilecek.

Mustafa ÖZCAN / Çankırı Şabanözü Ziraat Odası Başkanı
“Üretici için çok büyük bir fırsat”

Tarımsal üretimin Hazine taşınmazlarıyla desteklenmesini önemsiyorum. Kırsal kalkınmaya destek veriyor, yöre halkının gelirini artırıyor, kurulan meyve bahçeleri istihdam sağlıyor. Hazine taşınmazlarının bitkisel, hayvansal üretim ve ağaçlandırma amaçlı olarak tahsisi konusunda oda olarak üreticileri bilgilendiriyor, cesaretlendiriyoruz. Bölgemizde badem ve ceviz bahçeleri kurulabilir. Daha önce badem ve ceviz bahçeleri kuranlar oldu. Verimli bahçeler oluşturuldu.

Ağaçlandırma amacıyla ilana çıkarılan araziler hakkında üretici bilgi alıp, bu alanda üretime yönlenebilir. Devletin bu konuda verdiği diğer desteklerden de yararlanabilir. Uygun bedelle tarım arazisi tahsisi, üretici için çok büyük bir fırsat. Üretici bu fırsatı değerlendirmeli. Bizim hayvanlarımız otlasın diye düşündüğümüz, bıraktığımız yerleri, dışarıdan gelip kiralayanlar da çıkıyor. Buğday ekiyor, nohut ekiyor. Onun için yöre halkının bu noktada bilinçlenmesini istiyoruz.

Hazine arazisinde üretim yapana kiralama…

Hazine taşınmazları üzerinde üretim yapan çiftçilere 10 yıla kadar doğrudan kiralanabilmekte olup, kira bedelleri cari yıl için belirlenen ecrimisil bedelinin yarısı üzerinden hesaplanıyor. Kira bedellerinin tahsilatı, hasat sezonu da dikkate alınmak suretiyle yıl sonunda tek seferde yapılıyor. Ayrıca kira süresi sonunda yükümlülüklerini yerine getirenlere kira süresini yeniden uzatma veya 10 yıl boyunca kullananlara doğrudan satın alma hakkı tanınıyor.

Bütçe gerekçesine göre bu düzenlemeden yaklaşık 180 bin çiftçi yararlanmak üzere başvurdu. Yapılan başvurular, Milli Emlak birimlerince değerlendirilmeye başlanmış olup gerekli şartları taşıyan 53 bin 526 çiftçiye 592 milyon 857 bin metrekare taşınmazın kiralama işlemi yapıldı. Kiralanan taşınmazların kira bedellerinin tahsili ve kullanım durumlarının kontrolü yapılmaya devam edilecek.

Ahmet DÖKÜLEN / Tokat Ziraat Odası Başkanı
“Kira bedelleri gözden geçirilmeli”

Verimli tarım arazilerinin üreticilere uygun bedelle kiralanmasını destekliyorum. İçinden geçtiğimiz pandemi döneminde kira bedellerinin tekrar gözden geçirilmesi gerektiğini düşünüyorum. Artan girdi maliyetleriyle mücadele eden üreticinin, tarım arazilerini kiralama bedelleri noktasında da kaygı duymaması gerekiyor. Kiralanan tarım arazilerinin amacına uygun olarak kullanılıp kullanılmadığının denetlenmesi gerekiyor. ‘İleride burayı satın alırım’ düşüncesiyle Hazine arazisi kiralaması yapanlar da var. Üretim yapmıyorlar. Bu taşınmazlardaki tarımsal üretimin artırılması için alım garantileri devreye alınmalı. Vatandaş üretirsem satabilir miyim, endişesi yaşamamalı.

Bin 700’ü aşkın taşınmaz satışta

Milli Emlak Genel Müdürlüğü’nün www.milliemlak.gov. tr adresli web sitesinde 10 Kasım 2021 itibarıyla bin 703 Hazine arazisi satış amacıyla ilana çıkarılmış bulunuyor. KDV alınmadığı Hazine taşınmazlarının satış işlemlerinde iki yıla kadar taksit, emlak vergisinden beş yıl muafiyet, harçsız tapu imkanı veriliyor.

Milli Emlak’ın web sayfasında kiralama amacıyla ihaleye çıkarılan 141 taşınmaz bulunuyor. 143 taşınmaz ise kiralamaya hazırlanıyor. Kiralamalarda sabit tesis yapılmadan 10 yıla kadar kiralama süresi, KDV’siz ödeme, kullanıcılarına tarım arazilerinin doğrudan kiralanması gibi avantajlar sağlanıyor.

10 Kasım itibarıyla 10 taşınmaz irtifak hakkı için ilana çıkarılmışken, 327 taşınmaz ise irtifak hakkına hazırlanıyor. Yatırım teşviki kapsamında ihaleye çıkarılmış dört, yatırım teşvikine hazırlanan 506 taşınmaz bulunuyor. Teşvik belgeli yatırımlarda 49 yıl süre, bedelsiz ön izin, emlak vergisi değerinin yüzde 25’ine kadar yıllık bedel, ilk üç yıl yüzde 70 indirim, hasılattan pay alınmaması gibi avantajlar sağlanıyor.

HÜLYA GENÇ SERTKAYA