Pazarlama stratejileri değişime uğrayacak
Pazarlama stratejileri ve değişim. klasik pazarlama anlayışı pandemiyle birlikte yeni bir evreye girdi. Klasik kuralların çoğu değişti. Bundan böyle pazarlama dediğimiz süreç, tüketicilerin gereksinme ve isteklerini karşılamaya dönük olmanın ötesinde, onların sağlığını korumaya da hizmet edecek. Böylece pazarlama felsefesinde ‘önce sağlık ilkesi’ öne geçecek.
Pazarlama Stratejileri Danışma Merkezi’ni İlk Kuran Siz Olun
NUR DEMÎROK ; Son günlere kadar pazarlama aksiyonlarında rakiplerin zayıf ya da yetersiz konumları değerlendirilir, buna göre kısa vadeli stratejiler hazırlanırdı. Şimdi kurallar değişti. Sağlık yönelimli olmak her şeyin başı oldu. Bu kural sadece ‘gıda’, ‘ilaç’ ve ‘hizmet’ gibi klasikleşmiş sektörleri kapsamayacak; mevcudun ve geleceğin tüm gruplarını da içine alacak.
Yakında pazarlama stratejileri değişime uğrayacak, hızla evrimleşecek. Bu gelişmenin geleceğe yönelik analizi yapıldığında yeni stratejilerin önemi artacak. Böylece tüm marka sahipleri klasik pazarlama kurallarını yeniden gözden geçirecekler. İşte tam da burada ‘Pazarlama Stratejileri Danışma Merkezi’ ya da bunların üretimle ilgili benzerleri devreye girecek. Bu farklılığın farkını kavrayanlar daha çok kazanacak.
Şimdi bu sürecin özellikle Batı Dünyası’nda hızla gelişip bir yerlere gelmesi tartışılıyor; çeşitli tanımlar altında ajansalar, akademik üniteler ve hatta yeni nesil eğitim kurumlan açılıyor. Süreç henüz tam olgunlaşmış değil; hızlı bir gelişim içinde. Böylesi strateji odaklı organizasyonlar için önce kapsamlı bir araştırma yapılıyor, yol haritaları hazırlanıyor. Tüketici ya da rakiplerle ilgili derlenen analitik bilgiler ilgilenen şirket ve kurumların üst yönetim kademelerine sunuluyor. Bilgilerin güncel olması, geniş açılımları olan projeksiyonlar yapılması esas. Üretim süreçleri yenileniyor, reklamların ve iletişim inceliklerinin her aşaması sağlıklı üretim ve tüketimi yansıtmaya hazırlanıyor.
SORUNLAR GELECEKTE DE DEVAM EDECEK
Gelelim işin bir diğer çarpıcı noktasına; eğer siz böyle bir kurumu harekete geçirir ve kurumsal firmaların hizmetine açarsanız vereceğiniz hizmet aslında hedef kurumun yeni bir stratejiye ulaştırılmasını sağlamakla kalmayacak, ülke ekonomisine de anlamlı hizmetler sunacaktır. Bu konu etrafında örgütlenen girişim grubu kurumların üslupları farklı olsa da hemen hepsi aynı hedefe yönelecek. Şimdi bunların uyguladığı stratejilerin başlıca satırbaşlarını görmeye ve sizin ne yapmanız gerektiğini açıklamaya çalışalım.
Önce markanızı yenileyin ya da pazarda yerleşik bir akis bırakmamışsa onu baştan yaratın, ilk olmanın farkındalığım da stratejilerinizle sürekli destekleyin. Rakipleriniz sizi taklit ya da tenkit etmeye çalıştığında onları engellemeye kalkmayın. Taklit ve tenkit edilmek bir anlamda sizin reklamınız haline gelecektir. Böylesi bir süreç daha sonraki tüm aksiyonları sizin lehinize dönüştürüp, destekleyecektir. Sürecin başlatılmış olmasının bu aşamada tek bir açıklaması bulunacaktır; ‘mizacı az çok değişmiş, sürekli bilinçaltına itilmiş korkularıyla yaşayan tüketicileri ivmelendirmek, gereksinmelerini sağlık eksenli olarak yeniden inşa etmek’. Bu yenilikçi anlayış kısa zamanda ‘sağlık merkezli’ hale gelecek ve hemen dikkat çekecektir.
DENETMEN SAĞLIKÇILARIN SAYISI ARTACAK
Yakın geçmişin yönetim gurularından Peter F. Drucker’ın ünlü sözlerinden birini burada hatırlamakta yarar var: “Tüketim odaklı şirketlerin en önemli fonksiyonu müşteri yaratmak ve onları bir markaya bağımlı hale getirmektir.’ Bu ifade şimdi biraz değişmiş görünüyor; önemli olan değişiklik ‘sağlık eksenli bir markaya bağımlı hale getirmek’ şeklinde yeni baştan kurgulanmasını gerektiriyor, işte bu aşamada özellikle şirketlerin pazarlama kadroları içinde ve yönetim kurullarında uzman sağlık otoritelerinin bulunmasında yararlı olacaktır. Dolaysıyla ticari kurum ve şirketlerin başlıca amacı -üretim konusu ne olursa olsun- bundan böyle sadece ‘pazar payı’nı geliştirip genişletmek değil, ‘pazar payı’nı sağlık eksenli bir çizgiye oturtmak olacaktır.
Sağlık faktörü kalite yönetiminde öne geçerken şirket ve kurumların olmazsa olamazı haline gelecek, bu konuda topyekûn onay verilmeden pazara çıkılamayacaktır. Belki yakın gelecekte tepe yöneticilerine ‘araştırma raporları’ veren sistemler de hayata geçirilecektir. Süreç sadece belli sektörlerde değil, tüm kurumlarda geçerli hale gelecektir. Tüketici bireyleri korumak kadar, üreticilerin tüm kademelerini korumak da olağan hale gelecektir. Bu yaklaşım kalitenin yönetilmesi kadar, yönetimlerin toplumsal sağlık duyarlılığını da gösterecektir.
Dolaysıyla, hiçbir tecimsel aksiyon ‘sağlık bariyeri’ni aşmadan gerçekleşemeyecektir. Nitekim bunun ilk örnekleri Avrupa ülkelerinde görülmeye başlanmış durumda. Hollanda bu süreci uygulayan ilk ülkelerden biri oldu. Unutmayalım; kalite kontrol önce sağlık temasıyla başlayacak, eğitimle devam edecek, sağlık eksenli olarak sürüp gidecektir. Tam da burada dünyaca ünlü bir işadamının epey anlamlı bir sözünü de iş dünyasına hatırlatmakta yarar var: ‘Sıradan yöneticiler şansa inanır; ileriyi görebilen yöneticiler ise daima neden ve sonuçları sürekli analiz edip buna göre davranırlar.’
SORU İŞARETLERİ GÜNDEMDE OLACAK
Sağlıkla ilgili sorunlar ile bunların kalıcı çözümleri yalnız bireyleri değil; kurum, şirket ve tüm organizasyonlarda geçerli bir süreci başlatacak, konuya duyarlı markaları biraz daha öne çıkaracaktır. Pandemi ve sonrasının akisleri bu hızla birkaç yıl daha devam ederse çalışanların ve yöneticilerin sağlık taramaları da periyodik olarak kamuoyuna duyurulabilecek-tir. (Bu konuda Batı’da bazı hükümetlerin standart koyma hazırlığında olduğunu hemen belirtmiş olalım.)
Gelelim küçük ve orta boy işletmeler için öngörülere: Ruhsatlandırma, üretim aşamaları ve çalışanların sağlık kontrolleri için yol yöntem önerileri daha sık gündeme gelecektir. Yazımızın başlığını oluşturan ‘Pandemi Süreci ve Sonrasında Pazarlama Stratejileri Danışma Merkezi’ çoğunlukla burada da devreye girecek, kurulacak olan ve mevcut üretici işletmelere eğitim verilecektir. Uğraşı ve üretim konusu ne olursa olsun bu ve benzeri danışma merkezleri pandemiden sonra da uzunca bir süre görevlerine devam edeceklerdir. Tam da burada önemli olan ayrıntı tüm analiz ve yorumların ‘kuruma özel’ gizlilik içinde yürütülmesi olacaktır.
NUR DEMÎROK / PARA
