29 ildeki 39 ekoturizm rotası

Ekoturizm rotası. HAVALAR ısınır, yaz günleri hevesle beklenirken güvenli turizm arayışları da artmış durumda. Bu dönemde, özellikle dünya turizminin yükselen trendi “ekoturizm” ön plana çıkıyor. Yeşil ile tarihin ve kültürün birleştiği ekoturizm rotaları özellikle yerli turistlerin ilgisini çekiyor.

Orman Genel Müdürlüğü de (OGM) belirlediği ekoturizm rotaları ile doğa içinde konaklama, yürüyüş, bisiklet parkurları ve doğal habitatı keşfetme imkanı sunuyor. Orman Genel Müdürü Bekir Karacabey’in yaptığı açıklamalara göre halihazırda OGM’nin belirlediği 39 ekoturizm alanından 19’u donatıları ile beraber vatandaşın istifadesine sunulmuş durumda.

Yeni ekoturizm alanları

Bunlar; İzmit Kartepe, Yalova Termal, Bursa Oylat, Adana Aladağ, Karabük Yenice, Bartın Ulukaya, Zonguldak Süzek, Konya Derbent, Muğla Köyceğiz Kavakarası ve Çandır, İzmir Nazarköy, Kahramanmaraş Başkonuş, İstanbul Büyükada, Eskişehir Odunpazarı, Kütahya Osmanlı Göç Yolu, Amasya Merkez Şehzadeler Yolu, Artvin Çoruh, Denizli Çameli, Antalya Sapadere.

HÜLYA GENÇ SERTKAYA / PARA ; OGM tarafından şu ana kadar planlaması yapılan 39 adet ekoturizm yönetim alanlarından, Bursa Suuçtu, Konya Çavuşcugöl, Tokat Düden, Bolu Seben, Mardin Artuklu, Mazıdağı ve Midyat, Siirt Baykan, Denizli Acıpayam, Diyarbakır Çermik ve Ambar Vadisi, Mersin Çamlıyayla ve Karabucak, Batman Mereto Dağı, Osmaniye Karaçay, Trabzon Hıdırnebi, Çanakkale Biga, Kalkım ve Bayramiç, Sivas Kardeşler ekoturizm alanları da bu yıl itibarı ile donatılarıyla hizmete sunulacak. 2024 sonuna kadar 81 ilde toplam 110 ekoturizm planı ve uygulama alanı Türkiye’ye kazandırılacak. Tüm içerikleri hazırlanan Ekoturizm Eylem Planı ise bu yıl açıklanacak.

50 MİLYON TL KATKI

OGM tarafından yürütülen ekoturizm faaliyetleri, yöre halkı, turizm ve sürdürülebilirlik olmak üzere üç temel öğe üzerinde ilerliyor. Temel amaçlarının orman alanlarında ekoturizm faaliyetlerini planlayarak hem ülke turizmine hem de yöre halkının sosyoekonomik yapısına katkı sağlamak olduğunu vurgulayan Karacabey, “Bir diğer amaç ise ekoturizm olgusunu doğayı öğretmek ve sevdirmek için itici bir güç olarak kullanmak.

İlk defa bu dönemde tesis edilen ekoturizm alanları ve rotalarımız ile turizm olanakları çeşitlendirilerek artırıldı, ülkemiz ekonomisine 50 milyon TL katkı sağlandı. Orman Genel Müdürlüğümüzce ekoturizm hizmetlerinin yaygınlaştırılarak ekoturizm üzerine yoğunlaşan beklenti ve talepleri karşılamak amacı ile yeni yönetim alanları planlamak | stratejik bir hedef olarak belirlendi. Örneğin, Adana’nın Aladağ ilçesindeki Meydan Yaylası Ekoturizm Alanımıza, pandemi koşulları ve Adana’ya uzak olması dezavantajlarına rağmen 150 bin kişinin ziyareti gerçekleşti ve kırsal ekonomiye katkı sağlandı” dedi.

MESİRELERİN CAZİBESİ ARTIRILACAK

Karacabey, mevcut mesire yerlerinin çevresiyle beraber değerlendirildiğini, statü kazandırıldığını vurguladı. Mesire yerlerine entegre ekoturizm yönetim planlarının da yapıldığını dile getiren Karacabey, “Ekoturizm alanları ile mesire yerlerinin cazibesinin artırılması hedefleniyor. Yapılan entegre eko-turizm yönetim alanları, mesire yerlerinin turizm destinasyonları içerisinde değerini artırıyor.

Böylelikle mesire yerlerinin yakın civarında bulunan kültürel ve doğal kaynak değerler halkımızın istifadesine sunuluyor. Örneğin, Bursa Oylat, Yalova Termal, Eskişehir, İstanbul Büyükada, Kahramanmaraş Başkonuş gibi ekoturizm alanlarımız mesire yerlerimize entegre ve çevresini kapsayan şekilde uygulandı, turizm destinasyonları içine girmiş ve mesire yerlerimizin turizm değerine katkı sağlandı” dedi.

Türkiye genelinde Nisan 2021 itibarıyla 134’ü şehir ormanı olmak üzere toplam bin 610 adet mesire yeri bulunuyor. Pandemi nedeniyle İçişleri Bakanlığı tarafından özel bir kısıtlama olmadığı durumlarda tüm mesire yerleri vatandaşın istifadesine açık olup, hizmet veriyor, özellikle İstanbul, Sakarya, Kocaeli, Muğla, İzmir, Antalya, Bursa’da bulunan mesire yerleri yoğun talep görüyor.

Mevcut mevzuat hükümlerine göre mesire yerlerine girişte ücret alınamıyor. Ancak, geçmişte imzalanan sözleşmesinde giriş ücreti alınabileceği belirtilmiş olan mesire yerlerine girişlerde ücret alınabiliyor. Ekoturizm alanlarından ise ücret alınmıyor. Mesire yerleri işletmecilikleri Orman İşletme Müdürlükleri’nce ihaleye çıkılarak kiralanıyor. Konuyla ilgili güncel bilgilere https://www.ogm.gov.tr/tr/ihaleler/mesire-yerleri-ihaleleri adresinden ulaşılabiliyor.

KAMP VE KARAVAN ALANLARI

Karacabey’in verdiği bilgiye göre mesire yerlerinde kalıcı olmayan yapı ve tesislerle beraber kır kahvesi, kır lokantası, büfe, yöresel ürün satış standı, macera parkı gibi kalıcı yapı ve tesisler ile çadırlı kamp alanı, karavan alanları yapılabiliyor. Ekoturizm alanlarında ise dinlenme alanları, seyir terasları, yönlendirme ve bilgilendirme tabelaları, ahşap basit köprüler, yöresel ürün satış stantları gibi kalıcı olmayan yapı ve tesisler yapılıp, alanların çevresi ile beraber cazibe merkezi haline getirilmesi sağlanıyor. Karacabey, ekoturizm alanlarında, çadırlı kamp alanları, karavan alanları gibi vatandaşın ekoturizme ait taleplerini karşılayacak hizmet alanlarının da oluşturulacağının altını çizdi.

Karacabey, “Mesire yerlerimiz ve ekoturizm alanlarımız Orman Bölge Müdürlükleri’nce oluşturulan komisyon tarafından periyodik olarak denetleniyor. Ayrıca ekoturizm alanlarımızın bakım, temizlik, günlük kullanımına yönelik yönetimi için yerel yönetimler ile protokoller yapılarak daha etkin bir hizmet sunumu sağlanıyor” dedi.

Covid-19 tedbirlerini almak şartıyla yeşilin tarih ve kültürel zenginliklerle buluştuğu rotalara kaçmak isteyenlere, Orman Genel Müdürlüğü’nün belirlediği ekoturizm alanlarını sizler için derledik.

HİTİT TARİHİNE YOLCULUK

Meydan Yaylası Ekoturizm Alanı: Adana’nın Aladağ ilçesinde yer alıyor. Doğa yürüyüşü parkuru ve alternatif güzergah seçenekleri ile 18 km uzunluğunda. Parkur, Aladağ ilçesinin güneyinden başlayıp Meydan Yaylası sırtlarında yer alan kaleye teğet geçerek, yaylanın yukarı yerleşimlerinden geçerek seyir tepesine geliyor ve yaylanın güneyinde son buluyor.

İzmir Kemalpaşa Nazarköy Ekoturizm Alanı: İzmir’in Kemalpaşa ilçesi, Yukarı-kızılca ve Nazarköy mahalleleri çevresinde yer alıyor. Parkurun başlangıç noktası Nazarköy olup Mahmutdağı’nda zirve yaparak, Yukarıkızılca Mahallesi’nde son buluyor. Yürüyüş rotasının ana hatlarından birinin zirve yaptığı noktada, yaşlı karaçam ormanları bulunuyor. Diğer ana hat ise kızılçam ormanları üzerinden geçiyor.

Nazarköy’de nazar boncuğu üretimi devam etmekte olup, turistler tarafından sıklıkla ziyaret ediliyor. Güzergah üzerinde bulunan Hitit Kaya Anıtı geçmişten günümüze korunarak gelmiş. Tanımlanan yürüyüş rotası nazar boncuğu üretimi yapılan tesislerin yanından geçiyor. Yürüyüş ve bisiklet parkuru, alternatif güzergah seçenekleri ile 25 km uzunluğunda.

ŞEHZADELER YOLU

Hıdırnebi Yaylası Ekoturizm Alanı: Trabzon’un Akçaabat ilçesinde yer alıyor. Ekoturizm alanında arkeolojik ve doğal sit alanları bulunuyor. Parkur, Hıdırnebi Yaylası’nın güney girişinden başlayıp kuzey girişine kadar devam ediyor. Bisiklet ve yürüyüş parkurunun toplam uzunluğu 5 km. Doğa yürüyüş parkurları halihazırda kullanılıyor. Parkurları kesen, yerleşim yerlerine veya ziyaretçilerin ilgi gösterdikleri kültürel yapılara, mesire yerine giden patika yollar da mevcut.

Şehzadeler Yolu Ekoturizm Alanı: Amasya Şehir Ormanı ve civarında kalıyor. Bu yolun aynı zamanda Amasya merkez ilçe yeni çevre yolu ile merkeze bağlı Yağmurköy’e giden yol güzergâhı ile bağlantısı var. Amasya il merkezi yerli ve yabancı turistlerin en sık uğradıkları yerlerden. Ayrıca Amasya Üniversite ve Amasya Kale Mesire yerleri de yürüyüş yolu güzergâhına çok yakın mesafede. Amasya il merkezi de yöresel ürünler, çarşılar, Kral Kaya Mezarları, Amasya Kalesi, Terzi köy ve Hamamözü Termal Kaplıcaları ile günübirlik ve yatılı misafirlere uygun birçok imkânları içinde barındırıyor. Ekoturizm alanı doğusunda Amasya il merkezi, güneyinde Bulduklu köyü ve Tugay köyü, batısında Yağmur köyü ile son bulan 12 km’lik bir güzergâh.

TABİAT PARKINA KOMŞU

Antalya Sapadere Ekoturizm Alanı: Alanya ilçesi Sapadere Mahallesi’nde yer alıyor. Kanyon içi, kanyonun sağ ve üst kısımlarında olmak üzere toplamda 4 km’lik bir parkur ihtiva ediyor. Ekoturizm alanında tüm çalışmalar, idare ile belediye arasında düzenlenmiş protokol çerçevesinde yürütülüyor. Sahanın bitişiğinde Alanya Belediyesi’ne tahsisli Sapadere C Tipi Mesire Yeri mevcut olup hazırlanan planla bu mesire yeri ve parkurun bütünlüğü sağlanarak kanyon boyunca ekolojik potansiyelin misafirlerine sunulması sağlandı.

Bursa Suuçtu Ekoturizm Alanı: Mustafakemalpaşa ilçesi, Muradiye sarnıç mahallesinde yer alıyor. Bursa’da önemli bir turistik yer olan Suuçtu Tabiat Parkı bu mahalle sınırları içerisinde. Suuçtu Ekoturizm Alanı da tabiat parkının bitişiğinde. Suuçtu Ekoturizm Alanı’ndaki doğa yürüyüş parkuru ve bisiklet parkuru Suuçtu Tabiat Parkı girişinin güneydoğu kanadında bulunuyor. Planlanan doğa yürüyüş parkuru 3 km uzunluğunda olup, Muradiyesarnıç Mahallesi istikametine doğru devam ederek Muradiye-sarnıç orman emvali deposu civarında son buluyor. Bisiklet Parkuru ise 4 km uzunluğunda olup, Muradiyesarnıç sosyal tesislerinin arka kısmındaki yolda sona eriyor.

İŞBİRLİKLERİ AÇISINDAN ÖRNEK

Çavuşcugöl Ekoturizm Alanı: Konya’nın Ilgın ilçesi Çavuşçugöl mevkiinde Ilgın Çavuşçugöl Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi’nde yer alıyor. Ilgın Belediye Başkanlığı ve OGM ile yapılan protokol çerçevesinde ekoturizm faaliyetleri için doğa yürüyüşü ve bisiklet yolu güzergâhları tespit edildi. Yürüyüş parkuru, 3 bin 260 metre, koşu parkuru bin 320 metre, toplam yaya patikası uzunluğu bin 322 metre, bisiklet parkuru bin 330 metre ve servis yolu 4 bin 586 metre olmak üzere toplam 12 km uzunluğunda parkur planlandı. Ekoturizm işbirlikleri açısından örnek bir alan olacak.

Siirt Baykan Ekoturizm Alanı: Baykan ilçesinde yer alıyor. Veysel Karani Parkuru 15 km ve Çaykaya Yürüyüşü Parkuru 7 km olmak üzere toplam 22 km. Veysel Karani ile Çaykaya Ekoturizm Alanı doğa yürüyüşü parkurlarının başlangıç noktası, Siirt’in Baykan ilçesine bağlı Obalı köyünde bulunan Çalpıra Köprüsü’nün yakınındaki seyir tepesindeki alan. Yürüyüş parkuru Veysel Karani Mahallesi’ne yaklaşık 6 km mesafede.

İzmit Kartepe Ekoturizm Alanı: Kocaeli’nin Kartepe ilçesi sınırları dahilinde. Doğuda Maşukiye Mahallesi’nden başlayıp, batıya doğru Derbent, Şirinsulhiye, Nusretiye, Balaban, Suadiye, Arslanbey Mahallelerini geçerek Karatepe Mahallesi’nde son bulan 28 km’lik bir güzergah. Parkur, yön bulma, iz sürme, patika takibi, dağ/doğa gezisi, botanik turizmi vb. ekoturizm etkinlikleri açısından uygun bir güzergahta.

DOĞA HARİKASI BİR YAYLA

İstanbul Büyükada Ekoturizm Alanı: Burada bulunan doğa yürüyüş parkurlarından ilki Luna Park Meydanı’ndan başlayarak Aya Yorgi Kilisesi’ne kadar çıkıyor ve uzunluğu 1 km’yi buluyor. İkinci parkur ise yine aynı meydandan başlayarak adanın güney kısmında bulunan Yücetepe çevresinde bir tam tur boyunca devam etmekte olup toplam uzunluğu 4.5 km. Bisiklet parkuru, Luna Park Meydanı’ndan başlayan ve hâlihazırda aktif olarak kullanılan yol olup, uzunluğu 5.8 km.

Tokat Düden Ekoturizm Alanı: Tokat’ın Erbaa ilçesinde yer alıyor. İlçe merkezi yerli ve yabancı turistlerin en sık uğradıkları yerlerden. Düden Gölü daha önceki yıllarda doğaseverler tarafından tercih gören ve yürünen bir rota olmakla beraber şehir merkezine yakın oluşu, ulaşım imkânlarının kolaylığı nedenleriyle yerel halk ve gelen diğer günübirlik ziyaretçiler tarafından tercih görüyor. Alan içerisinde toplamda 19.5 km’lik beş farklı yürüyüş parkuru düzenlenmiş olup mesire yerine entegre bir ekoturizm alanı.

Kahramanmaraş Başkonuş Ekoturizm Alanı: Toplamda 11 km’lik bir parkur ihtiva ediyor. İki adet yürüyüş parkuru, bir adet bisiklet parkuru olmak üzere toplam üç kısımdan oluşuyor. Başkonuş Yaylası içerisinde, doğuda Yenicekale Mahallesi’nden başlayıp, batıya doğru Topçalı ve Suluyay-la, Kuzeyin de Avgasır Mahallesi, güneyinde Rahmacılar ve Saygılı Mahallesi kalıyor. Başkonuş Yaylası, başta sümbül ve salep olmak üzere birçok endemik bitkiyi bünyesinde barındıran ve göçmen kuşların uğrak yeri olan, geyiklere ev sahipliği yapan doğa harikası bir yayla.

KANO SPORU YAPILABİLİYOR

Karabük Yenice Göktepe Yaylası Ekoturizm Alanı: Yenice ilçesinde yer alıyor. Bu alan (doğa yürüyüşü parkuru) alternatif güzergâh seçenekleri ile 12 km uzunluğunda. Yenice, tropik bölgeler dışında dünyanın ender coğrafyalarında rastlanan yemyeşil vadiler, yükseklikleri 2 bin metreye ulaşan dağlar, derin kanyonları, çağıltılı dereleri, sürpriz şelaleleri, yaban hayatı ve değişik bitki çeşitliliğiyle önemli bir coğrafya parçası.

Süzek Kanyonu Ekoturizm Alanı: Zonguldak’ın Gökçebey ilçesi Gaziler ve Namazgah Köyü hudutları dahilinde orman arazisi içinde bulunan Süzek Şelaleri’nin turizme kazandırılabilmesi amacıyla Orman Genel Müdürlüğü, Zonguldak 11 özel İdaresi ve Gökçebey Köylere Hizmet Götürme Birliği işbirliği ile hayata geçirildi. Süzek Kanyonu Ekoturizm Alanı 4 km’lik bir kanyon geçişini ihtiva etmekte olup, girişine kolay ulaşılabilir olmasına karşın kanyonu ve yakın çevresini değerli ve çekici kılan en önemli unsur, bozulmamış doğal yapı. Kanyonda çok sayıda şelale yer almakta olup, vadinin fauna ve florası ile birlikte görülmeye değer bir tabiat güzelliğini ortaya koyuyor.

Bolu Seben Taşlıyayla Ekoturizm Alanı: Seben Gölü güzergahında olup, Bolu il merkezinden 32 km uzaklıkta. Seben Gölü 833 hektarlık bir büyüklüğü ile Karadeniz Bölgesi’nin en büyük göllerinden birisi. Seben Ovası’nın sulanması amacı ile 2006’da yapılan gölün çevresi düzenlendi, turizme kazandırıldı. Seben’e 20 km mesafede Taş-lıyayla mevkiinde bulunan gölün çevresi 22 km uzunluğunda olup Abant Gölü’nün yedi katı büyüklüğünde. Turizm bölgesi olarak ilan edilmiş göl çevresinde Seben Belediyesi’nde buluşmalar düzenleniyor. Kano sporu ve amatör balıkçılık yapılabiliyor. Toplamda 18 km’lik bir yürüyüş ve bisiklet parkuru planlandı.

ZENGİN BİYOLOJİK ÇEŞİTLİLİK

Mersin’in Karabucak Okaliptüs Ormanı Ekoturizm Alanı: Tarsus ilçesi sınırları içinde kalıyor. Güzergah, Tarsus Güreşin Ormanı girişinden başlayarak, okaliptüs ormanlarının eşsiz güzellikleri eşliğinde yürüyüş ve bisiklet parkuru olarak yaklaşık 3.5 km sonra yine aynı yerde son buluyor. Karabucak, okaliptüs ormanları yerli ve yabancı turistlerin en sık uğradıkları yerlerden. Orman Türkiye’nin en önemli biyolojik çeşitliliğine sahip değerleri arasında ve flora ile fauna bakımından oldukça zengin.

Mersin Çamlıyayla Baştepe Ekoturizm Alanı: Çamlıyayla ilçesinde. Alanın bünyesinde bir adet Yaban Hayatı Geliştirme Sahası, bir adet B Tipi Mesire yeri ile bir adette A Tipi mesire yeri bulunuyor. Yürüyüş parkuru, 18 km uzunluğunda olup Çamlıyayla Baştepe Ekoturizm Alanı’na en yakın yerleşim Sebil Mahallesi. Çevresindeki yerleşimlerde sürekli olarak yaşayan olduğu gibi özellikle yaz döneminde yaylacılığın geliştiği bir yöre olduğundan yerleşen insan sayısı artıyor. Yöre halkı ormandan ayrıca yakacak almak, eğlence, dinlenme, toplum sağlığı ve estetik güzelliklerinden de faydalanıyor.

FARKLI KUŞ TÜRLERİ BULUNUYOR

Kavakarası Ekoturizm Alanı: Muğla’nın Köyceğiz ilçesi, Köyceğiz ve Kavakarası mahalleleri çevresinde yer alıyor. Ekoturizm Alanı (doğa yürüyüşü ve bisiklet parkuru) içinde doğa yürüyüşü parkur alternatif güzergah seçenekleri ile 7 km uzunluğunda ve 2 metre eninde, mevcut yolları kullanan bisiklet parkuru ise 8 km uzunluğunda. Parkur, Köyceğiz Gölü’nün kuzeydoğusundan başlayıp; Köyceğiz Mahallesi’nden geçerek Kava-karası Mahallesi’nin güneyinde son buluyor. Yürüyüş parkuru Köyceğiz Gölü kıyısına yakın kızılçam ormanları içinden geçerek Yu-varlakçay üzerinden Günlük Ormanı’na ulaşıyor. Sığla ağaçlarıyla buluşuluyor.

Alanda yer alan çok sayıda farklı kuş türü arasında, göl ve sulak alan habitatlarında görülebilecek küçük karabatak, karabatak, gri balıkçıl, küçük batağan, sakarmeke, yeşilbaş, küçük akbalıkçıl, büyük akbalıkçıl, saz delicesi ve gümüş martı gibi yaygın türler yer alıyor. Bununla birlikte, özellikle kış aylarında görülebilen elmabaş patka, angıt, Macar ördeği, kaşıkagaga, tepeli patka, fiyu ve çamurcun gibi ördek türleri de alanı kullanıyor.

Osmaniye Karaçay Şelalesi Ekoturizm Alanı: Osmaniye şehir merkezine yakın bir mesafede olup, Çiftmazı Tabiat Parkı yakınında yer alıyor. Karaçay Şelalesi Ekoturizm Alanı 22 km uzunluğunda planlandı ve kı-zılçam ormanları ile orman içi açıklıklarda makilik alanlardan geçiyor. Karaçay Şelalesi ve çevresi özellikle Adana ve Mersin’de bulunan doğa topluluklarının trekking amaçlı ziyaret ettikleri önemli bir alan. Tanımlanan yürüyüş rotasının belirli bölümleri hali hazırda bu topluluklar tarafından yerelden alman rehberler ile birlikte yürünüyor.

TARİHİ GÖÇ YOLLARI

Osmanlı Göç Yolu Ekoturizm Alanı: Kütahya’nın Domaniç ilçesi, Alagöz, Domaniç ve Gürgenyayla güzergâhlarında bulunuyor. 50 km’lik ekoturizm güzergâhımızda, Osmanlı Imparatorluğu’nun kurucusu Osman Gazi’nin mensubu olduğu Kayıların (Kayı Boyu) 13. Yüzyıl’dan itibaren yapmış olduğu Domaniç-Söğüt arasında gerçekleşen tarihi yayla göç yolları ve mekanları bulunuyor. Alanda, Çarşamba Köyü’nde-ki Ertuğrul Gazi’nin annesi Hayme Ana Türbesi’nden başlayan ekoturizm yolu Söğüt istikametindeki Domaniç (Kütahya)-Bozhöyük (Bilecik) sınırı olan Çukurca Göleti’nde bitiyor.

Eskişehir Odunpazarı Ekoturizm Alanı: şehir merkezinin güneybatısında, Odun-pazarı ilçesi Üniversite Evleri Mevkiinde yer alıyor. Ekoturizm alanı, doğa yürüyüşü ve bisiklet parkuru olarak belirlendi. Güzergah üzerinde güzergaha dahil yollar, bu yolları kesen asfalt veya stabilize yollar mevcut. Ekoturizm alanındaki bütün güzergahların toplam uzunluğu 12 km uzunluğunda, yürüyüş ve dağ bisikleti sürüşü için elverişli yollar.

Konya Derbent Aladağ Ekoturizm Alanı: 15 km uzunluğunda parkur planlandı. Aladağ Ekoturizm Alanı, Konya’nın Derbent ilçesi sınırlarında yer almakta olup il merkezine uzaklığı 76 km. Güzergah üzerinde güzergaha dahil yollar, bu yolları kesen ve mahallelere giden asfalt ve stabilize yollar mevcut.

SAKLI CENNET OLMAYA ADAY

Mardin Mazıdağı Karasu Ekoturizm Alanı: Mazıdağı ilçesi yakınlarında yer alıyor. Karasu Ekoturizm Alanı 7 km uzunluğunda yürüyüş patikalarından oluşuyor. Karasu Ekoturizm Alanı Mardin’in 45 kilometre kuzeybatısında bulunan Yücebağ Köyü’nde yer alan Karasu Çayı, coğrafik konumu itibarıyla hem de içerisinde barındırdığı canlı tabiatıyla, bölgenin saklı cenneti olmaya aday bir bölge konumunda.

Çınar ağaçları yapraklarının sararmasıyla birlikte muhteşem bir renk cümbüşüne sahne olan Karasu Çayı kıyısı boyunca uzanan kayalıklarda da öten büyük kaya sıvacını kuşları, buraya gelenlere adeta resital veriyor. Dünyanın en güzel ötücülerinden biri olan büyük kaya sıvacı kuşları, Karasu’ya gelen konukları karşılayarak, burada kaldıkları sürece onları güzel sesiyle adeta mest ediyor. Doğa yürüyüş parkuru, meşe, çınar, söğüt, ceviz vb. orman ağaçlarının bulunduğu alanlardan geçiyor. Karasu özellikle Mardin’de bulunan doğa topluluklarının hiking ve trekking amaçlı ziyaret ettikleri önemli bir alan.

Mardin Artuklu Antik Dara Ekoturizm Alanı: Artuklu ilçesinin güneydoğusunda olup, Dara Antik kenti merkezinden başlayıp, Yardere Mahallesi’ndeki son bulacak şekilde toplam 14 km uzunluğunda. Plana konu alanın bünyesinde Dara Antik Kenti bulunuyor. Ekoturizm Alanı Artuklu ilçesine yaklaşık 24 km mesafede.

Mardin Midyat Beyazsu Ekoturizm Alanı: Midyat’ın güneyinde bulunuyor. Beyazsu Yürüyüş Parkuru 12 km. Başlangıç parkuru olan Beyazsu su kaynağı merkezi olup, Midyat ilçesinin yaklaşık 15-20 kilometre güneyinde ve Nusaybin ilçesinin yaklaşık 20-25 kilometre kuzeyinde iki ilçeyi birbirine bağlayan kara yolunun üzerinde yer alıyor.

FOTO SAFARİ İMKANI

Yalova Termal Yatakkaya Şelalesi Ekoturizm Alanı: Yalova şehir merkezinin güneyinde, Termal ilçe merkezi ile Haydari-ye köyü arasında yer alıyor. Alanda Termal ilçesi ve Yatakkaya Şelalesi arasında Roma Su Yolu olarak adlandırılan bölge arasında ulaşımı sağlayan şose yol mevcut. Toplam 6 km uzunluğunda bir parkur. Patika başlangıcı ve devamı oldukça düzgün olup, herkesin rahatça yürüyebileceği bir güzergah. Bu güzergah boyunca zengin flora ve manzara foto safari imkanı sağlıyor. Güzergah, termal turizme de destek oluyor.

Denizli Çameli Ekoturizm Alanı: Çameli ilçesinde yer alıp, dağ bisikleti, dağ yürüyüşü, yamaç paraşütü, oryantiring kar yürüyüşü, olta balıkçılığı, kanyonlar ve benzeri birçok alternatif spor dalları için ideal ve bakir bir bölgede yer alıyor. Alan üzerinde 311 km’lik doğa yürüyüşü ve bisiklet parkuru yer alıyor. 2020 yılında ise tüm alan yapılan ekoturizm yönetim planı ile sürdürülebirliğini devam ettiriyor.

Denizli Acıpayam Çatak Kanyonu Ekoturizm Alanı: Acıpayam ilçesinde yer alıyor, 24 km’lik yürüyüş ve bisiklet parkurunu ihtiva ediyor. Aynı zamanda Çatak Kanyonu Mesire yeri çevresinde bulunuyor. Alan, karaçam, karışık ormanlar, göl, nehir gibi sulak alan sistemleri çok sayıda canlı türüne ev sahipliği yapmakta olup, kuş türleri başta olmak üzere memeliler, sürüngen gruplarından canlı türlerini görmek mümkün. Ekoturizm güzergahı olarak projelendirilen saha, Çatak Kanyonu, Su Gözleri, Anıt Ağaçları, Kale Tepesi ve muhteşem doğal güzellikleri ile günübirlik ve konaklamalı yerli yabancı turistleri ağırlıyor.

SAĞLIK İÇİN GELENLER DE VAR

Oylat Şelalesi Ekoturizm Alanı: Bursa’nın İnegöl ilçesi, Oylat kaplıcalarını da kapsayan Hilmiye köyü ile Saadet köyü arasında yer alıyor. İnegöl ilçesi ve Oylat mevkii arasında asfalt yol, Oylat mevkii ile Oylat Şelalesi arasında patika yol mevcut. İnegöl ilçesi ve Oylat Oteller Bölgesi arası 43 km olup yolun tamamı asfalt. Ekoturizm alanı Oylat Oteller Bölgesi’nden başlıyor. Ormanlık alandan geçerek Oylat Şelalesi’ne giden toplam 2 km uzunluğunda bir parkur.

Çandır Ekoturizm Alanı: Muğla’nın Köyceğiz ilçesi, Çandır, Ekincik ve Sultaniye mahalleleri içerisinde kalıyor. Çandır Ekoturizm Alanı yürüyüş yolu güzergâhı 35 bin 466 metre, bisiklet yolu ise 54 km uzunluğunda belirlendi. Ekoturizm alanında doğuda Dalyan Boğazı ve Kaunos Antik Kenti, batıya doğru Ekincik Mahallesi ve kuzeyinde de Sultaniye Mahallesi bulunuyor. Tanımlanmış yürüyüş rotası içerisinde yer alan köylerde turizm, tarım, arıcılık ve hayvancılık faaliyetleri yürütülmekle birlikte yöre halkı günlük aktiviteleri için bu rotaları kullanıyor. Doğa yürüyüş parkuru, kızılçam ormanları, makilik alanlar, sulak alan eko-sistemlerinden geçiyor. Günden güne artan sayıda insan, Çandır kızılçam ormanlarını ekoturizm sağlık açısından ziyaret ediyor.

DAĞCILIK VE KAYA TIRMANIŞI

Diyarbakır Çermik Sinekçayı ile Gelincik Dağı Ekoturizm Alanı: Çermik ilçesi yakınlarında yer alıyor. Ekoturizm alanı 34 km uzunluğunda yürüyüş patikalarından oluşuyor. Güzergâh, Çermik ilçesinin kuzeybatısında bulunmakla beraber ilçenin hemen yanı başında yükselen Gelincik dağı, zirvesinde Kapadokya’daki peribacalarım anımsatan yapıları ve Bintaş köyünde bulunan kayalıkları ile dağcılık ve kaya tırmanışına olanak sağlamakta. Sinekçayı ile Gelincik Dağı özellikle Diyarbakır’da bulunan doğa topluluklarının hiking ve trekking amaçlı ziyaret ettikleri önemli bir alan. Sinekçayı ile Gelincik Dağı Ekoturizm Alanı doğa yürüyüşü parkurlarının başlangıç noktası, Diyarbakır’ın Çüngüş ilçesine bağlı Yeni-köy köyünde bulunan Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin en büyük düdeni.

Diyarbakır Ambar Vadisi Ekoturizm Alanı: Kocaköy ilçesi yakınlarında yer alıyor. Ambar Vadisi Ekoturizm Alanı uzun ve kısa parkurlar olmak üzere iki adet parkur planlanmış olup 39 km uzunluğunda yürüyüş patikalarından oluşuyor. İlçenin hemen yakınında başlayan Ambar Vadisi yer yer derin kanyonları, kayalıkları ile dağcılık ve kaya tırmanışına olanak sağlıyor.

Sivas Kardeşler Ekoturizm Alanı: Sivas’ın Merkez ilçesine 5 km uzaklıkta. Kuzeyinde Sivas Cumhuriyet Üniversitesi yer-leşkesi, batısında imaret Mahallesi bulunuyor. Güzergah, Sivas Büyükşehir Belediyesi ile işbirliği halinde üç farklı parkur şeklinde planlanıyor. Birinci parkurun uzunluğu 9 km, ikinci parkurun uzunluğu 6 km, üçüncü parkurun uzunluğu 2 km olarak planlanıyor. Güzergahta ayrıca engelsiz bir parkur da mevcut. Alana komşu mesire yeri, SivaslIların doğa ile bütünleşmesini sağlıyor.

AŞK ACISINI UNUTTURUYOR!..

Ulukaya Ekoturizm Alanı: Bartın’ın Ulus ilçesi, Ulukaya Şelalesi çevresinde yer alıyor. Ekoturizm alanının içinde yer aldığı Küre Dağları, Karadeniz’in güneyi boyunca batıdan doğuya doğru uzanan ve Batı Karadeniz’in bu bölgedeki iklimsel ve doğal özelliklerini oluşturan temel doğal oluşumlardan biri. Küresel ölçekte son derece önemli olan bu dağ sırası yaşam alanı sunduğu çok sayıda canlı türü ve habitat zenginliğine sahip. Ulukaya Ekoturizm Alanı alternatif güzergah seçenekleri ile 3 km uzunluğunda olup doğa yürüyüş parkurunun kuzeyinde Küre Dağları Milli Parkı bulunuyor. Ulus-Pmarbaşı yolunun 17 km’sinde.

Drahna Kanyonu’nun yakınlarında, Ulukaya Köyü’nde bir kaya oyuğu içinden çıkan suyun oluşturduğu Ulukaya Şelalesi yaklaşık 15 metrelik yükseklikten akıyor. Efsaneye göre şelale suyunu tadan kişi aşk acısını unutuyor.

Artvin Çoruh Ekoturizm Alanı: Borçka ilçesi, Ambarlı köyü civarından başlayarak, Tütüncüler Köyü ve Fıstıklı Köyü yakınlarından baraj gölü manzarası ile devam ederek, Genya Dağı’nın zirvesinde son buluyor. Ekoturizm güzergahında yer alan Kafkasör Şehir Ormanı ve Mersivan Kayak Merkezi yerli ve yabancı turistlerin en sık uğradıkları yerlerden. Alana komşu bulunan Hatila Milli Parkı Türkiye’nin en önemli biyolojik çeşitliliğine sahip vadilerinin arasında. Flora ve fauna bakımından oldukça zengin. Artvin Çoruh Ekoturizm Alanı doğa yürüyüşü parkuru, alternatif güzergah seçenekleri ile toplamda 51 km’lik bir parkur.

Batman Sason Mereto Ekoturizm Alanı: Sason ilçesinin kuzeydoğusundan başlayıp yine Sason’nun kuzeydoğusunda son buluyor. 13 km’lik bisiklet ve yürüyüş parkuru, köy sınırlarından geçiyor. Yürüyüş parkuru Sason Çayı kıyısının üst kısmından başlayıp zirveye yakın yerleşik köy sınırlan içinden geçerek zirveye ulaşıyor.

ÇANAKKALE’DE ÜÇ ROTA

Biga Ekoturizm Alanı: Biga ilçesi Aptiağa Köyü’nde bulunan Aptiağa C Tipi Mesire Alanı sınırında yer alıyor. Alan içerisinde, 5 km uzunluğunda, 2 metre genişliğinde doğa yürüyüş parkuru oluşturuldu. Tanımlanmış yürüyüş rotası içerisinde yer alan köylerde ormancılık, turizm, tarım, arıcılık ve hayvancılık faaliyetleri yürütülüyor. Parkurlar ibreli ve yapraklı ormanlar, sulak alan ekosistem-lerinden geçmekte ve endemik türlerin de yer aldığı, zengin bir bitki örtüsü haricinde, memeliler, kuşlar ve sürüngenler açısından da çeşitlilik gösteriyor.

Ayrıca geleneksel el sanatları açısından; alan dışında olmakla beraber, yakın köylerden biri olan Ağaköy de yapılan geleneksel hasır sepetçiliği ve yine geleneksel kispet ustalığı örneklerini görüp yerinde incelemek ve satın almak da mümkün.

Kalkım Ekoturizm Alanı: Yenice ilçesi Kalkım Beldesi Handere Mesire yerinden başlayarak Akçakoyun ve Kalabakbaşı köyleri sınırları içinde. Alanda 46 km uzunluğunda bisiklet ve 43 km uzunluğunda doğa yürüyüş parkuru bulunuyor. Alanın cazibe merkezleri olarak Handere mesire alanı, şelaleler ve kaynak sular (Handere, Döşemedere, Yaşlı Porsuk), Döşemedere ve Akçakoyun dinlenme yerleri, bal ormanı ve gelir getirici tür ağaçlandırma sahaları bulunuyor.

Bayramiç Ekoturizm Alanı: Bayramiç ilçesinde. Ayrıca alanın bitişiğinde Ayazma-pınarı Tabiat Parkı, yakınlarında ise Kazdağı Milli Parkı ve Kazdağı Göknarı Tabiat Koruma Alanları bulunuyor. Alan içerisinde 82 km uzunluğunda bisiklet ve 79 km uzunluğunda doğa yürüyüş parkuru olmak üzere iki farklı parkur var. Alan Kazdağları içinde bulunmakla birlikte parkurlar, ibreli ve yapraklı ormanlar, sulak alan ekosistemlerinden geçmekte ve başta Kazdağı göknarı olarak tanınan endemik ağaç türü olmak üzere, zengin bir bitki örtüsü haricinde, memeliler, kuşlar ve sürüngenler açısından da doğal yaşam ekosistemlerini görme fırsatı sunuyor.

Bekir KARACABEY / Orman Genel Müdürü
“81 ile yeni alanlar kazandırılacak”

Kentlerde yaşayan insanlar, fiziksel ve ruhsal ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla doğal alanlarda zaman geçirme eğilimi gösteriyor. Hazırlanan Ekoturizm Eylem Planı çerçevesinde genel müdürlüğümüzün takibi ve taşra birimlerimizin icrası ile 81 ilimize yeni ekoturizm alanları kazandırılacak. Ekoturizm alanlarımızın tespitinde, doğal ve kültürel kaynak değerler göz önünde bulundurmakla beraber bu alanların çevresindeki yöre halkına katkı sağlaması, ormanlık sahalarımızda yapılan ekoturizm etkinliklerinin düzenli ve planlı bir şekilde yürütülmesi ve ilerleyen süreçte ekoturizm altyapısının kurulması sağlanacak. Ekoturizm alanlarımızı planlarken orman köylerimizi de güzergahlarımıza dahil ediyoruz. Yapılacak ekoturizm planlaması, yerel halk ile orman köylüsünün kalkınmasına katkı sağlıyor. Örneğin, Muğla’nın Köyceğiz ilçesi Çandır köyüne verilen ekoturizm kapsamındaki desteklerle turizm potansiyeli artırıldı. Çandır kitlesel turizme alternatif bir alan olarak ortaya çıktı. Orman köyünde uygulanan ekoturizm çalışmaları ile orman köylerinin yararına sürdürülebilir turizmin geliştirilmesine ve refahına katkı sağladı.

Tarihi ve kültürel değerler öne çıkarılıyor

OGM’nin ekoturizm alanları doğa yürüyüşü, yön bulma, iz sürme, patika takibi, dağ ve doğa geçişi, botanik turizmi, kuş gözlemciliği, foto safari, odun dışı orman ürünleri keşif ve faydalanma ile terapi ormanları gibi alternatif turizm çeşitlerine ev sahipliği yapıyor. Havza bazlı planlanan ekoturizm alanları, yörenin doğal kaynaklarının yanında tarihi ve kültürel değerlerini de öne çıkarıyor. Orman Genel Müdürü Bekir Karacabey, “Örneğin Kavakarası Ekoturizm Alanı’nda sığla ağacımız ile buluşurken, Nazarköy Ekoturizm Alanı’nda Hitit tarihini görmekteyiz. Oylat ve Yalova Termal Ekoturizm Alanlarımızda termal turizme destek olup, Osmanlı Göç Yolu’muzda tarihimize sahip çıkmaktayız” dedi.

Faruk ELMALI / Turizmciler Derneği Başkanı
“Yüksek gelir elde edilebilir”

Ekoturizm son dönemde Türkiye’de çok ilgi görüyor. Özellikle Orman Genel Müdürlüğü’ne bağlı bölgelerde ekoturizme yönelik çok uygun yerler mevcut. Birçok ülkede artık sürdürülebilir ve bölgeyi koruyan şartlara uygun turizm alanları talep görüyor.

Türkiye’nin avantajı oldukça fazla ekoturizm noktaları var. Doğru pazarlama yöntemleri ile yeni turizm alanı olarak ekoturizm pazar payımızı arttırabilir yüksek gelirler elde edebiliriz. Geri dönüştürülmüş ürünlerin kullanıldığı ve sıfır atık kapsamında yaşanabilir bölgelerin oluşması turistlerin ilgisini çekiyor.

Ahmet Zeki APALI / Turist Rehberleri Birliği (TUREB) Kurucu Başkanı
“İşbirlikleri yapılmalı”

Sadece ülkemizde değil, tüm dünyada ekoturizme ilgi arttı. Doğal alanları deneyimlemek isteyenler başta doğada yürüyüş turlarına, doğayı tanıma programlarına, gözlem turlarına, çevreci kamplarda konaklamalı turlara yöneldi. Tarımsal aktiviteierle gastronomi barındıran az sayıda insanla yapılan turlara ilgi de belirgin derecede arttı. OGM’nin bu konudaki çalışmalarını takdir ediyoruz.

Bireysel ya da firmaların yapmaya çalıştığı ekoturizm yapıları, uygulamaları, alanları kamu önderliğinde kayda alınıp aralarında bilgi alışverişi sağlanabilir. Çünkü Artvin’de bu alanda çalışan küçük bir aile işletmesinden Trakya ya da Ege’deki bu amaçla faaliyete geçmiş işletmelerin birbirlerinden haberi yok. Hem deneyimlerini hem de insanların ilgi duyacağı bu alanda potansiyelini doğru değerlendirebilmek için bu bağlantıların ya da işbirliklerinin yapılması elzem.

Hüseyin BARANER / Dünya Kardeş Kentler Turizm Birliği Genel Sekreteri
“En hızlı ekoturizm büyüyecek”

Pandemiden sonra en hızlı, ekoturizm büyüyecek. Türk turizmi şimdilerde kendine sağlık, doğa ve hijyen olmak üzere üç başlıktan oluşan yeni bir yol çiziyor. Bu da bizi ekoturizme götürüyor. Çünkü doğa en büyük lüks oldu. Doğayı korumak, doğal yaşamak, geleceğin en önemli ana trendi olacak. Bu doğrultuda, Türkiye’de turizm destinasyonlarında çok ciddi peyzaj çalışmaları yapacağız.

Ormanları şehrin içine getireceğiz, destinasyonlara taşıyacağız. Ekoturizm, aynı zamanda turizmin de ayakta kalabilmesi, devam edebilmesi için önemli bir anahtar olacak. Doğadan kopan yatırımların gayrimenkul değerleri azalırken, doğa ve sağlıklı ekosistem gayrimenkulün değerini artırıyor. Bu Avrupa’da çok önemli bir trend. Daha çok macera ve spor ağırlıklı olan ekoturizm kendi içinde de çeşitleniyor. Şimdilerde ekoturizm içine kültür, tarih, sağlık, aile dahil ediliyor. Şirketlerin kongre programlarına, ekoturizm etkinlikleri ekleniyor. Ekoturizmde çılgın bir ürün çeşitliliği yaşıyoruz.

HÜLYA GENÇ SERTKAYA / PARA