Salgından Korunmak İçin Mutlaka Tüketin

KORONAVİRÜS ile ilgili haberler yine kötüleşmeye başladı, istatistiklere göre her ne kadar geçtiğimiz nisan ayının ortalarında Türkiye’de beş bini aşmış olan vaka sayısı ağustos ayı sonu itibariyle bin 480’e gerilemiş olsa da hastalığın seyri ürkütüyor. Aşı ile ilgili henüz somut bir gelişme olmadığından, piyasaya çıkışıyla ilgili kesin bir tarih de verilemediğinden tek çare, bağışıklık sistemimizi güçlendirmek gibi görünüyor. Güçlü bir bağışıklığın yüzde 100 bir korunma yolu olmadığı kesin. Biz yine de güçlü olmaya çalışalım. Bakalım, bağışıklık sistemimizi hangi besinler güçlendiriyor?

NARENCİYE

Koronadan önce hepimiz, bir soğuk algınlığı karşısında narenciye ürünlerine sarılırdık. Çünkü onlar C vitamini kaynakları. C vitamininin, kandaki akyuvarlar üretimini artırdığı düşünülüyor. Enfeksiyonla mücadele etmekte anahtar ajan, akyuvarlar. Portakal, greyfurt, mandalina, limon, misket limonu gibi narenciye ürünleri C vitamini deposu. Her öğünde C vitamini almalısınız. Zira vücudumuz bu vitamini üretmiyor, depolamıyor. Günlük C vitamini ihtiyacı kadınlar için 75 miligram (mg), erkekler için 90 mg. Koronavirüse karşı etkili olup olmadığı henüz bilinmiyor. Ama bağışıklığı güçlendiriyor. 100 gram portakalda ve limonda 53 mg, yine aynı miktar greyfurtta 33 mg C vitamini var.

KIRMIZI BİBER

En çok C vitaminini narenciye ürünlerinin içerdiğini düşünüyorsanız, tekrar düşünmelisiniz. Kırmızı biber derken, dolmalık kırmızı biberden söz ediyoruz. Bu biberler, portakaldan neredeyse üç kat daha fazla C vitamini ihtiva ediyor. Aynı zamanda da bol miktarda beta karoten kaynağı. Bağışıklık sistemini güçlendirmenin yanı sıra sağlıklı bir cilde sahip olmanıza da yardım ediyor. Beta karoten, vücudumuzda kolaylıkla A vitaminine dönüşen bir bileşen. Gözlerimizin güçlenmesini, cildimizin kadife gibi olmasını sağlıyor.

BROKOLİ

Vitamin ve mineralle doldurulmuş bir besin maddesi. A, C ve E vitamininin yanı sıra lifli, antioksidan unsurlara sahip harika bir sebze. Tabağınıza koyabileceğiniz en sağlıklı yiyecek. 100 gramında 90 miligram C vitamini bulunuyor. Ancak çiğ yerseniz bu sebzenin yararını görürsünüz. Çiğ yemek de kolay değil. Bu nedenle buharda pişirilmesi öneriliyor. Böylece vitamin ve mineral kaybı minimuma indirilmiş oluyor. Yine de yiyemiyorsanız, biraz yumuşayana kadar suda haşlayın sonra blenderdan geçirin. Böylece harika bir çorba elde etmiş olacaksınız. İçine zeytinyağı, garnitür, baharat koymak sizin hayal gücünüze kalmış.

SARIMSAK

Dünyanın hemen her mutfağında bulunuyor. Yemeklerin olmazsa olmazı. Yediklerinize öyle bir güç katıyor ki, kokusuna aldırış etmemelisiniz. Zaten sosyal mesafemizi koruyoruz. Yeryüzündeki ilk uygarlıklar bile sa-rımsağın hastalıklarla mücadele ettiğini keşfetti. Enfeksiyonlara karşı savaşmasının yanı sıra yaş ilerledikçe arterlerin sertleşmesini yavaşlatıyor. Tansiyonun düşürülmesine de yardım ettiği inancı var. Böyle söylüyoruz çünkü bu konuda güçlü bilimsel kanıt yok. Sarımsağın bağışıklık sistemini güçlendirme kabiliyeti, sülfür içeren bileşiklerin yoğunlaşmasından geliyor. En önemli bileşik de allisin (sarımsaktan elde edilen sülfür bileşiği).

ZENCEFİL

Kelimenin İngilizcesi “ginger”. Bu kelime aynı zamanda “canlılık” anlamına geliyor. Enflamasyonun (yangının) azaltılmasına yardım eden bir besin. Boğaz yangısına, mide bulantısına da iyi geliyor. Kolesterol düşürücü, kronik ağrı dindirici özellikleri var.

Yüzyıllardır ilaç olarak kullanıldı. Zencefil, vücut ısısını artırarak toksinlerin atılmasını sağlıyor. Ülser ve reflüyü rahatlatıcı etkisi olduğu savunuluyor. Sadece kabuklarını soyması biraz zahmetli.

ISPANAK

1950’lerde ABD’de aşırı bir ıspanak üretimi olunca bir “Temel Reis” karakteri yarattılar ve ıspanağın insanı ne kadar güçlü yapacağı yalanıyla bizi kandırdılar. İyi ki de kandırmışlar.

Ispanakta, insanı güçlü yapacak demir pek fazla yok. Ama bağışıklık sistemini güçlendirecek C vitamini ve mineraller var. 100 gram ıspanakta 25 mg C vitamini bulunuyor. Narenciye ürünleri kadar değil. Yine de hiç yoktan iyidir. Ispanaktan fayda görmek istiyorsanız onu da bro-koli gibi haşlamalısınız. Beta karoten de içeren ıspanak, brokoliden farklı olarak çiğ yenebiliyor. Oksalik asitten çıkarılan A vitamini ve minerallerin vücut tarafından absorbe edilmesine yardımcı oluyor.

YOĞURT

“Canlı ve aktif kültürler barındırır.” Bu ifade, ABD’de satılan bütün yoğurtların üzerinde bulunuyor. Bu kültürler de bağışıklık sisteminizi uyararak vücudun hastalıklarla mücadele etmesini sağlıyor.

Ama içinde meyve veya meyve aroması bulunan ya da şeker yüklenmiş yoğurtları kesinlikle tüketmemelisiniz. Siz içine gerçek meyve parçaları veya bal koyabilirsiniz. D vitamini ile güçlendirilmiş yoğurtları da tercih edebilirsiniz. D vitamini de bağışıklık sistemini güçlendirir. Böylece iki kat etkili bir güçlendirmenin faydasını görürsünüz. Klinik testler, Covidl9 üzerindeki etkisi için, “mümkün” diyor.

BADEM/CEVİZ

Soğuk algınlığı ile mücadele ya da bu hastalığı iyileştirme konusuna gelince E vitamini, C vitamini kadar etkili olmasa da sağlıklı bir bağışıklık sistemi için, E vitaminiyle güçlü antioksidanların bulunduğu badem, ideal besin maddeleri arasında. Çünkü bu antioksidan-lar, sağlıklı bir bağışıklık sisteminin anahtarları. İçerdiği yağ, suda çözülebiliyor. Ceviz de badem kadar etkili. Cevizin, bademe benzer antiok-sidan özellikleri var. Yetişkinler her gün 15 mg E vitaminine ihtiyaç duyuyor. Her gün 40-50 adet badem veya ceviz yerseniz, E vitamini ihtiyacınızın tamamını karşılamış oluyorsunuz.

AY ÇEKİRDEĞİ

Akşam televizyon karşısında ay çekirdeği çıtlatmayı alışkanlık haline getirmenizde fayda var. Fosfor, magnezyum, B6 ve E vitaminleri başta olmak üzere pek çok besleyici unsurla dolu.

E vitamininin rolünü biraz daha açmak gerekirse, bağışıklık sistemini düzenleme ve koruma gibi bir görevi olduğunu söyleyebiliriz. E vitamininin yüksek oranlarda bulunduğu diğer besin maddelerinden avokadoyu ve koyu yeşil yaprakları olan bitkileri saymak mümkün. Ay çekirdeğinde selenyum oranı da yüksek. 30 gramı, bir yetişkinin selenyum ihtiyacının yarısını karşılıyor. Selenyum, viral enfeksiyonlarla savaşmakta başarılı bir ajan.

ZERDEÇAL

Hint baharatı “köri”nin anahtar elemanı. Bu parlak sarı baharat, yıllardır anti-yangı özelliğiyle artirit tedavisinde kullanıldı. Laboratuar araştırmaları, zerdeçala benzersiz rengini veren kurkumin maddesinin egzersiz sonrası kas zedelenmelerini bile geçirdiğini kanıtlamış. “Hint safranı” olarak da bilinen zerdeçalın yağ içeren yemeklere ve yoğurda kara biberle birlikte katılarak tüketilmesi, daha sağlıklı bir seçenek.

YEŞİL ÇAY/SİYAH ÇAY

Her iki çay da flavonoidler açısından zengin (Flavonoid, hücre çeperinin oksijenden zarar görmesini önler. Aynı zamanda C vitamini içerir). Bunlar bir tür antioksidan. Yeşil çaydaki antioksidan ise kısaca EGCG olarak biliniyor ve antioksidanların en güçlüle-rinden. EGCG (epigallocatechin gallate), bağışıklık sistemini desteklemesiyle biliniyor. Siyah çayda fermentasyon süreci, bu antioksi-danın büyük bölümünü öldürüyor. Ama yeşil çay fermente edilmediğinden sadece buharla hazırlandığından EGCG ajanı hiç kaybolmuyor. Yeşil çay, aynı zamanda bir aminoasit olan L-theanine kaynağı. L-theanine, hücrelerde mikroplarla mücadele eden unsurların üretimine yardımcı oluyor.

KİVİ

B grubundan bir vitamin olan folik asit, potasyum, C ve K vitaminleri içeren kivi, bir C vitamini ustası. Doğada en çok C vitamininin bulunduğu meyve. 100 gramında 160 mg C vitamini var. Portakal ve limonun üç katı, greyfurtun beş katı. Kivinin içerdiği besleyici maddeler, vitaminler ve mineraller bir yandan bağışıklık sistemini güçlendirir, mikroplarla savaşırken diğer yandan da vücut fonksiyonlarınızın düzgün bir şekilde sürdürülmesini sağlıyor.

KÜMES HAYVANLARI

Hasta olduğunuzda sadece tavuk çorbası içebildiğinizi hatırlayın. Başka bir şey içmek ya da yemek istemezsiniz. Çorba, yangıyı hafifletiyor ve soğuk algınlığının semptomlarını azaltıyor. Piliç ya da hindi. İkisinde de bol miktarda B-6 vitamini bulunuyor. Bir yetişkin bir kase tavuk çorbası içtiğinde ya da 100 gram yediğinde B-6 vitamini ihtiyacının üçte birini karşılamış oluyor. B-6 vitamini vücut içinde kimyasal reaksiyonların oluşmasında bir katalizör (dışarıdan yardımcı) görevi görüyor. Ayrıca vücutta yeni alyuvarlar oluşmasına katkıda bulunuyor. Hele tavuk ya da hindinin kemiklerini kaynatırsanız ortaya çıkan jelatin, kondroitin ve diğer besleyici maddelerin sağlığınıza ve bağışıklık sistemine ne kadar iyi geleceğine inanamayacaksınız.

Alev Rigel