Fiziki gümüş almayın, zarar edersiniz. Kontrat alın
Küçük yatırımcıların gümüşe yatırım yapmasının riskleri
COVID-19 ile altın günlerini yaşamaya başlayan sarı metaldeki hızlı çıkışa son dönemde gümüş de eşlik etmeye başladı. Yıl içinde bir ara 13 dolarlar seviyesine kadar gerileyen gümüşün artan ilgiyle birlikte son haftalarda ons fiyatı 22 Şubat 2013 tarihinden bu yana gördüğü en yüksek seviye olan 29 dolara tırmandı. Bu hızlı çıkış gerek yurtiçi gerekse yurtdışında özellikle “altında treni kaçırdım” diye düşünenlerin ahmlarıyla yakalandı. Bugünlerde onsu 26 dolar, içerde ise gramı 6.3 TL seviyelerinden işlem gören gümüş için şimdi herkes “İkinci dalga yaşanır mı?” sorusunu soruyor.
Ancak hemen altını çizmekte fayda var. Gümüş altından çok farklı bir değerli metal. Yani ben altına yatırım yapıyorum, şimdi gümüşe de yapabilirim dememeniz lazım. Özellikle son dönemde fiziki olarak ulaşılması çok daha zor hale gelen gümüşte sağlıklı bir piyasa ve borsa yok. Bu nedenle fiziki olarak gümüş satın almak isteyenler, çok fahiş fiyatlarla karşı karşıya kalabiliyor. Alırken yüksek fiyat, satarken düşük fiyattan yapılacak işlemler ise deyim yerindeyse sizi Dimyat’a pirince giderken evdeki bulgurdan edebilir. Bu nedenle uzmanlar, gümüşe yatırım yapacak olanların çok dikkatli olması gerektiği görüşünde birleşiyor. Özellikle küçük yatırımcıların riskinin çok daha yüksek olduğu görüşü hakim. İlla gümüşe yatırım yapacağım diyenlere ise fiziki olarak gümüş almak yerine gümüş kontrat veya gümüş fon alımı öneriliyor. Bunun yanı sıra gerek altın, gerekse gümüşte TL cinsi yatırımın önümüzdeki dönem ons/ dolar olarak yapılacak bir alıma göre daha cazip olabileceğinin altı çiziliyor. Her iki metalin onsunun dolar cinsi olması, en azından yatırımcıları kur riskine karşı koruyabiliyor.
Bu hafta son yedi yılın zirvesine çıkan ve yatırımcıların radarına giren gümüşü mercek altına aldık. Metal uzmanlarına yılbaşına kadar geçecek süreçte gümüş fiyatlarına ilişkin beklentilerini sorduk.
Gümüş nereden alınır, nereden satılır sorusunun yanıtını bulmaya çalıştık. Analistlere küçük yatırımcıların gümüşe yatırım yapmasının risklerini sorduk.
YEŞİL EKONOMİNİN YEDİ YILI
İş Yatırım Uluslararası Piyasalar Direktörü Şant Manukyan, gümüşe ilişkin pozitif beklentilerin artması nedeniyle bu metala yatırımın yapıldığını söylüyor. Altın yükseliyor diye gümüş satın alınmadığının altını çizen Manukyan, sözlerini şöyle sürdürüyor:
“Benim için gümüşün yeşil ekonomiye geçişte alacağı yer önemli. Bunu satın alıyorum. Yedi yıllık yeşil ekonomiye geçiş sürecinde gümüşün kullanımının artacak olması pozitif bir beklenti yaratıyor. Ayrıca altına oranla fiyat açısından düşük kaldığını da görüyoruz. Gümüş için arz tarafında hızlı bir artış da olmayacak gibi görünüyor. Ben gümüş yatırımına orta vadeli bakıyorum ve hikayesi olduğunu düşünüyorum.”
Manukyan yeşil ekonomiye geçiş sürecinin yedi yıllık bir dönemi kapsadığına dikkat çekerek orta vadeli yatırımın bir yıl ve daha uzun vadeli olarak düşünülmesi gerektiğini söylüyor. Kısa vadede gümüş için 26.20 dolar seviyesinin kritik önemde olduğuna dikkat çeken Manukyan, gümüşün ons bazında 26.20 doların altına düşmesi durumunda satışların derinleşebileceğine dikkat çekiyor.
“ÇOK BÜYÜK OYUNCULAR VAR”
Mücevher İhracatçıları Birliği Başkanı Mustafa Kamar, altın ve gümüşe yatırım yapmayı düşünenleri uyarıyor. Bu iki değerli metalde 2019 ortalarından itibaren büyük fonların uzun vadeli alım yaptığına ve şu anda portföylerinde maliyeti düşük altın ve gümüş bulunduğuna dikkat çeken Kamar, sözlerini şöyle sürdürüyor:
“Bu fonların hayal bile edemeyeceği bir şey gerçekleşti ve 2020 ilk çeyrek sonunda tüm dünyada pandemi patladı. Fiyatlar da bu tarihten itibaren tırmanışa geçerek tarihi zirvelere ulaştı. Altında yaşanan bu hızlı yükseliş ‘altınla aralarında koralasyon var, gümüş fiyatları da yükselmeli’ görüşünü destekleyince gümüş de tırmanışa geçti. Son 1-1.5 aydır dünyada ve Türkiye’de konuşulan konu bu oldu. Ancak /arnar iki hafta önce altının onsu 2.075 dolara kadar yükselip tüm zamanların rekorunu kırdıktan sonra hızla gerileyerek 1.800 dolar seviyelerine indi. Ardından geçen hafta yeniden 2.000 dolarlann üzerini gördü.
Şimdi bu nedenle tüm dünyada altında ikinci dalga beklentisi arttı. Bugüne kadar altın almamış olanların bile alım yapmaya başladığını görüyoruz. Bu arada altında trene binemeyenlerin altına bağlı yükselir düşüncesiyle gümüş trenine binmeye çalıştığı gözleniyor. Dünyada agresif şekilde fiziki uzun dönemli gümüş pozisyonu alan fonlar var. Bunların alımlarıyla gümüş 19 dolarlar seviyesinden, 29 dolara kadar yükseldi. Ama 11 Ağustos tarihinde son yedi yılın zirvesi olan 29.15 ons/dolar seviyesinden bir günde yüzde 22 değer kaybederek 24.34 seviyesine geriledi. Unutmayın ki gümüşte çok büyük oyuncular var. Bu nedenle gümüşe yatırımı düşünenler çok dikkatli olmalı. Çok riskli bir yatırım aracı; hem riski yüksek hem getiri potansiyeli yüksek.”
“KÜÇÜK YATIRIMCI İÇİN RİSKİ YÜKSEK”
Kamar’a göre, genel algının aksine gümüş bu dönemde çok da hızlı yükselmedi. 2015’ten bu yana gümüşün ons fiyatının 17-18-20 dolar seviyelerinde hareket ettiğini hatırlatan Kamar, “Fiyatlar kısa bir süre için 12.5-13 dolarlara kadar geriledi. Şimdi herkes bu seviyeden 30 dolarlara yükseldi diye düşünüyor. Halbuki gümüşün onsu senelerdir zaten bu seviyelerdeydi. Gümüşte şu anda ikinci dalga ahmları yapılıyor. Belki bu alımlarla gümüş önümüzdeki dönem 40-50 dolarlara kadar yükselebilir. Ancak özellikle küçük yatırımcılar için riski çok yüksek bir yatırım aracı. Bu nedenle küçük yatırımcılara önermiyorum. Unutmayın ki burada çok büyük spekülatörler var. Gümüşün onsu 24’ten 14’lere iner ve 10 yıl beklemek zorunda kalabilirsiniz. Bu dönemde altın yatırımı yapmayı düşünenler de çok dikkatli olmalı. Özellikle ons bazında altın için bunu söylüyorum. Son dönemde günlük fiyat adımları çok açıldı ve günlük fiyat hareketleri 100 dolarlar seviyesine çıktı. Bu riski çok artırıyor. Diğer taraftan hem ons hem de dolar kuruna bağlı hareket eden gram altında kura bağlı olarak fiyat yükselişi devam edebilir” diyor.
“KONTRAT ALIN”
Altın ve para piyasaları uzmanı Mehmet Ali Yıldırımtürk, gümüşte yaşanan son dönem çıkışta altın fiyatlarındaki hızlı yükselişin etkili olduğunu vurguluyor. Ancak gümüşte alım satım arasındaki marjın çok yüksek olduğuna dikkat çeken Yıldırımtürk, “Bu nedenle yatırımcıların fiziki gümüş alımı yerine aracı kuruluşlar üzerinden gümüş kontratı alması çok daha uygun.
Türkiye’de gümüş piyasası çok sığ. Bu yüzden sağlıklı bir piyasası ve borsası olduğundan bahsetmek zor” uyarısında bulunuyor.
Yıldırımtürk, yılbaşına kadar geçecek süreçte ise gümüş fiyatlarının belli bir bant içinde dalgalanacağı görüşünde. Gümüş ons fiyatının 29 dolar seviyesine kadar çıktığım hatırlatan Yıldırımtürk, bu seviyenin kısa vade için zirve olacağı tahmininde bulunarak, “Ons bazında gümüş fiyatlarının kısa vade için 18-25 dolar seviyesinde dalgalı bir seyir izleyeceğini düşünüyorum” diyor.
Nasıl almalı?
Değerli metaller içinde altın dışındaki metallerin Türkiye’de çok sağlıklı bir piyasası bulunmuyor. Gümüş de bu metallerden biri. Paladyum veya platine göre biraz daha ulaşılabilir olmasına karşın Kapalıçarşı yetkilileri yine de sağlıklı bir pazar oluşumundan bahsetmenin zor olduğu görüşünde. Piyasası sığ olan gümüşte bu nedenle özellikle yükseliş dönemlerinde alım ve satım arasındaki fiyat farklılıkları da çok fazla. Son aylarda fiyatı hızla 29 dolarlara kadar yükselen gümüşte fiziki alım yapmak neredeyse imkansız. Fiziki gümüşün saklama zorluğu, alım satım arasındaki fiyat makasının açık olması, alım yapmak isteyenlerin fiziki gümüş bulamaması nedeniyle değerli metal uzmanları, gümüşe yatırım yapmak isteyenlere kontrat almalarını öneriyor. Kontrat almak ise oldukça basit. Bunun için yapmanız gereken tek şey, değerli metal işlem alım satımına aracılık yapan bir aracı kuruluşta hesap açmak. Bazı kurumlar müşterilerine alım satım seviyeleri konusunda da danışmanlık hizmeti veriyor. Bu arada Türkiye’de sadece bir tane gümüş yatırım fonu var. İlla gümüş diyenler için bu fon da bir alternatif.
Gümüş fonu da gümüş bulamıyor
Türkiye’nin tek gümüş yatırım fonunu QNB Finans Portföy çıkarttı. Son verilere göre portföyünün yüzde 99.93’ü gümüşten oluşan “QNB Finans Portföy Gümüş Borsa Yatırım Fonu” adıyla işlem gören fon, yılbaşından bu yana yatırımcılarına yüzde oranında getiri sağladı. Ancak fon yönetimini yapan QNB Finans Portföy fiziki gümüş bulma konusunda yaşanan zorluklara dikkat çekerek internet sitesi üzerinden yatırımcılarına şu uyarıda bulunuyor:
“Piyasa yapıcı gerek fiyat anomalilerini dengelemek, gerekse alım taleplerini karşılamak için 0.999 ayar fiziki gümüş alarak GMSTR paylarını Takasbank sisteminde oluşturuyor. Dünyanın içinde bulunduğu olağanüstü koşullar sebebiyle gümüş üretimi yapan rafineriler çok düşük kapasitelerde ya da hiç çalışamamakta. •Borsa İstanbul Kıymetli Madenler ve Taşlar Piyasası’nda işlem yapan piyasa yapıcı kurumlar da yurtdışı uçuşların yapılamamasından ötürü fiziki gümüş talebimizi karşılayamıyor.
Bu sebeplerden ötürü fon paylarının oluşturulması için gerekli olan saflıkta fiziki gümüş temin edilemiyor. Borsa İstanbul’da uygulanmakta olan açığa satış yasağı ve Ödünç Pay Piyasası’nın kapatılmış olması nedeniyle piyasa yapıcı tarafından ödünç pay alıp/satarak piyasa dengelenememekte. Tüm bu sebeplerden ötürü gösterge niteliğindeki net aktif değerin üzerinde fiyat anomalileri oluşuyor. Gelişmeler yakından takip edilmekte, özellikle rafıneriler/gümüş tedarikçileri ile yoğun bir iletişim sağlanıyor. Yatırımcılarımızın bu süre içerisinde alım-satım işlemlerinde anlık yayınlanan Gösterge Net Aktif Değer’i göz önünde bulundurarak işlemlerini yapmaları önem arz ediyor. Gösterge Net Aktif Değere, Fon’un www.gumustr.com sayfasından [15 saniyede bir güncellenir], Matriks ve Foreks veri yayın programlarından GMSTRI kodu ile (anlık güncellenir) ulaşılabilir.”
ESİN ÇETİNEL