İnternetten Online Sanat Eserleri Satışı Çok Popüler

İNTERNET üzerinden sanat eserleri satışı sektörü her geçen gün büyümeye devam ediyor. Müzayede yöneticisinin “Satıyorum Sattım” diye bağırıp çekicini vurduğu sahnenin yerini şu günlerde klavyeden çıkan bir tık sesi alıyor. Çağdaş ve klasik tablolar, antikalar, para koleksiyonları ve güncel eserler gibi birçok alanda satışlar online olarak gerçekleşiyor. Satışlarda yüzde 50’yi aşkın bir ivme yakaladıklarını belirten sektör yöneticileri, “Bu oranlarda teknolojiye yatkın genç neslin payı büyük” diyor. “EvdeKal” sürecinde online müzayedelere olan ilginin ne yönde değişim gösterdiğini, katılımın daha çok nerelerden olduğunu ve sektörün geleceğini sizler için araştırdık…

“EN KÂRLI YATIRIM ARACI”

Son altı ayın en yüksek satışlarını gerçekleştirdiklerini söyleyen Veramezat.com ve Antikavesanat.com sitelerinin Direktörü Ayça İğdır, “Bir kesim, kendini iyi hissetmek ve güzel bir şeylere bakmak için resim alırken, bir kesim ise kriz anındaki fırsatları değerlendirmek için satın alıyor” diyor. Daha çok klasik Osmanlı eserleri ve Cumhuriyet modernistleri eserlerinin satıldığını dile getiren İğdır, bunların yanı sıra özgün baskılar ve duvarları renklendiren dekoratif resimlerin de tercih sebebi olduğunu sözlerine ekliyor.

Online müzayedeleri sanatla ilgilenen her yaşın uğradığı bir platform olarak gördüklerini söyleyen İğdır, 20-70 yaş arası bir müşteri kitlesine sahip olduklarının altını çiziyor. İstatistiklerde online müzayedeleri her ne kadar genç kesimin takip ettiği görülse de yetişkinlerin daha çok alım yaptığını vurgulayan İğdır, “30 ile 60 yaş arası kitle, online müzayedelere katılarak buradan eser sahibi oluyor” diyor. Eserlerin, her müzayede bitiminde belirlenen bir günde toplu olarak paketlenerek kargoya verildiğini söyleyen İğdır, “Eserleri zarar görmemesi için en ufak bir açıklığı olmayacak şekilde paketliyoruz ve resme zarar vermeyeceğinden emin olduğumuz bir dezenfektan ile temizliyoruz” diyor. Bu işlemin her zaman böyle işlediğini de hatırlatan İğdır, “Eser ve kutusu arasında üç katman olacak şekilde kargoya veriliyor” diyor.

Online müzayedelerin insanların sanat eserine en zahmetsiz ve ekonomik şekilde ulaşabilmesi için tek seçenek olduğunu söyleyen İğdır, dünyanın tıp, tarım, savunma ve sanat olmak üzere dört büyük sektörün yükseldiği bir döneme girdiğini öne sürüyor. Teknoloji ve otomasyonun yükseleceği bu süreçte insan yeteneğine bağlı sanat eserlerinin biricikliğini sürdürdüğü görüşünü savunan İğdır, “Krizlerde görüyoruz ki altın fiyatı bile düşebiliyor ama akredite bir sanat eserinin fiyatı her koşulda yükseliyor. Sonuç olarak içine girdiğimiz süreçte en iyi yatırım aracının sanat olabileceğini söyleyebilirim” diyor. Katılımın daha çok Istanbul, Ankara ve İzmir’den geldiğini belirten İğdır, satın alma sürecini ise şu sözlerle açıklıyor:

Antikavesanat.com ve Vera mezat.com adreslerinde düzenlenen online müzayedeler, başladığı günden itibaren 7 gün sürüyor. Bu süreçte kullanıcılar siteye üye oluyor ve müzayede eserlerini inceleyebiliyor. Yedinci günün sonunda bir resme başlangıç fiyatı üzerinden en yüksek teklifi vermiş olan kullanıcı eseri kazanmış oluyor. Müzayede bittiğinde otomatik olarak, eser kazanan kullanıcılara detaylı bir sonuç raporu iletiliyor. Eserler, ödemesi alındıktan sonra faturası ile beraber kullanıcılarımızın belirtmiş olduğu adrese gönderiliyor.”

“KOLEKSİYONUN TAM ZAMANI”

EvdaKal sürecinde eserlere talep oranında yüzde 50’lik bir artışın meydana geldiğini söyleyen Sanatmezat Kurucusu Haşan Sarıtaş, “Bu süreçte sanatçılar daha çok eser üretmeye başladı” diyerek daha güncel eserleri koleksiyoncularla buluşturduklarının altını çiziyor. “Koleksiyon ile ilgilenmenin tam zamanı” diyen Sarıtaş, satışların yarı yarıya arttığı bilgisini veriyor. En çok genç sanatçıların eserleri ve modern tarzda çalışmaların koleksiyoncular ile buluştuğunu sözlerine ekleyen Sarıtaş, “Son müzayedemizde yaklaşık 3 bin 200 kişi eserleri inceledi. Sayı her geçen gün artıyor” diyor. Katılım düzeyinin 25-65 yaş ortalamasından oluştuğunu söyleyen Sarı-taş, teknolojiye yatkın olan genç koleksiyonerlerin daha fazla katüım gösterdiğini söylüyor.

Ağırlıklı olarak İstanbul, İzmir, Ankara ve Eskişehir’den talep geliyor diyen Sarıtaş, “Satın alma işlemleri müzayededen sonra eseri teslim alırken ödeme yapılarak yapılıyor. Kargolanan eserler de banka ödemesi yapılarak, güvenli bir şekilde koleksiyonculara ulaştırılıyor” diyor. Tedarik sürecinde dezenfekte kurallarına dikkat etiklerini söyleyen Sarıtaş, “Belirtilen önlemleri alarak eserleri koleksiyonculara teslim ediyoruz. Paketleme sonrasında da kargo için ayrıca poşetleme yapıp eser tesliminde içeri alınmadan çıkarmalarını söylüyoruz” diyor. Diğer sektörlerde olduğu gibi sanat alanında da alışverişin online olacağını düşündüklerini söyleyen Sa-rıtaş, “Evinizin konforunda çok değerli sanatçıların eserlerine kolaylıkla ulaşabiliyorsunuz. Bu da arz talebi kolaylaştırıyor. Ulaşılabilir ve görülebilir olması satışları artıran en büyük etken” diyor.

Sarıtaş’a sanat eserlerinin finansal bir yatırım aracı olarak kullanılması konusunda ne düşünüyorsunuz diye sorduğumuzda ise sözlerim şöyle sonlandırıyor: “Koleksiyoncuların aldıkları eserlerin biricik olması o eserin doğal olarak değerli olmasına sebep olan ilk etmendir. Bir eserin değerini süreç belirliyor. Sanat eserinin koleksiyona girmesinin ilk nedeni hiçbir zaman finansal olmamalıdır. Sanat eseri hem estetik olarak hem de alternatif finansal yatırım aracı olarak hizmet vermeli.”

“ALIP SATMAK ÇOK KOLAY”

Online müzayedelerin EvdeKal süreciyle birlikte popüleritesinin arttığını söyleyen Sancak Müzayede Antika Sanat Danışmanı Naim Tekiner, günümüzde koleksiyonerlerin daha çok çağdaş sanata yöneldiğini hatırlatıyor ve belirli isimler doğrultusunda klasik eserlerinde hala revaçta olduğu bilgisini veriyor. Online katılım oranının yüzde 50’lik bir seviyede olduğunu ifade eden Tekiner, hemen her yaşın katıldığını ancak ağırlık olarak 45-60 yaş arası grubunun fazla olduğunu sözlerine ekliyor. Katılımın daha çok İstanbul ve İzmir’den olduğunu söyleyen Tekiner, “Bu illerin yanı sıra Anadolu ve Iç Anadolu başta olmak üzere ciddi talep alıyoruz” diyor.

Tedarik sürecinde eldiven maske kuralına dikkat ettiklerini hatırlatan Tekiner, “Eserler yerlerinden alınacak ise eser sahibi kapıya bırakıyor ve teslim tutanağı hazırlanıyor. Eser ofisimize ulaşınca dezenfektan ile çerçeve bölümleri iyice temizleniyor” diyor. Online sistemin artık ..her alanda vazgeçilmez olduğunu söyleyen Tekiner, “Evde kahvenizi yudumlarken ya (da televizyonunuzun başındayken her lo-kasyonda akıllı telefonlardan ya da bilgisayarlardan rahatça eser alıp satabiliyorsunuz” diyor.

“YÜKSELEN BİR PAZAR”

Online satışlarda yüzde 500’lük oranda bir artışın yaşandığını söyleyen Bener Koleksiyon Kurucusu Habip Bener, özellikle kısıtlamadan sonra 65 yaş üstü başta olmak üzere, eskiden koleksiyon yapan ve ara verenlerin tekrar koleksiyonla meşgul olduğunu söylüyor. Daha çok para koleksiyon ürünlerinde artışın yaşandığını dile getiren Bener, yüksek fiyatlı ürünlere döviz artışı nedeniyle yurtdışından, bin TL’ye kadar olan ürünlerde ise yurtiçinden talep geldiğini söylüyor. Katılım oranının daha çok 40 ile 70 yaş arası olduğunu hatırla tan Bener, “Katılımlar daha çok Marmara, JEge, İç Anadolu ve Ege’den oluyor” diyor.

Markalaşmış firmaların uzun yılların deneyimiyle daha yüksek pazar payına sahip olduğu bilgisini veren Bener, geçmiş yıllara göre online’da sürekli artışın yaşandığını ve koleksiyonculuğun ülkemizde de sürekli artış gösterdiğini sözlerine ekliyor. Tedarik sürecinde dezen fekte kurallarına da dikkat ettiklerini söyleyen Bener, “Normalde de koleksiyon yapanlar her zaman izolasyona dikkat ettikleri için bir sıkıntı yaşanmıyor” diyor. Online müzayede pazarının gün geçtikçe yükseldiğini sözlerine ekleyen Bener konuşmasını şöyle tamamlıyor:

“Talep yurtiçi ve yurtdışmda sürekli yükseliş ivmesinde. Bu yüzden de yatırımlar sürekli değer kazanıyor.”

“GENÇLER DE İLGİLİ”

Online müzayedelere olan ilgide artış olduğunu söyleyen Ares Antik Müzayede Şirket Kurucu ve Yetkilisi Coşkun Özkan, “Müşteri kitlemizi koruduğumuz gibi yeni sanatseverler de online müzayedelerimize merak sardı” diyor. Bu dönemde normal bir online müzayede satışının oldukça üstüne çıktıklarını belirten Özkan, yalnız satın almak şartıyla değil takibini yapmaktan keyif alan genç sanatseverlerin de online müzayedeleri ilgiyle karşıladıklarını söylüyor. Daha çok çağdaş ve klasik ağırlıklı tablolara talep olduğunu söyleyen Özkan, katılımın ise 30 ile 50 yaş grubu arasında değiştiğinin bilgisini veriyor. Müzayede şartlarını müşterilere üye olmalarından önce sunduklarını söyleyen Özkan, sanatseverler eserle ilgili daha detaylı bilgi almak istediklerinde galerimizi ziyaret edip müzayede öncesi eserleri inceleyebiliyor. Gelemeyen müşterilerimiz için istedikleri eserlerin yüksek boyutlu fotoğraflarım paylaşıyoruz” diyor.

Müşteriler ile iletişime geçtikten sonra güven ortamı oluşturduklarını sözlerine ekleyen Özkan, “Satın alma işlemi müzayede sonunda canlı olarak devam ediyor. Bütün müşterilerimiz aynı zamanda internet üzerinden ilgilendikleri eserlere teklif veriyorlar, en son teklifi veren kullanıcımız eser sahibi oluyor” diyor. İle-riki dönemlerde salon müzayedelerine de ağırlık verileceğini söyleyen Özkan, “Online müzayedelere ilgi çoğunlukta olsa da sanat eseri alırken eseri görmek hissetmek ona dokunmak hala önemli” diyor. Özkan son olarak sanatsal eserlerin finansal bir yatırım aracı olarak kullanılabileceğini de söyleyerek sözlerini şöyle sürdürüyor:

“Piyasa şartlarına göre uygun fiyata eser alabilmektir önemli olan. Uygun fiyata alman sanat eseri ileri zamanlarda kazanç sağlar. Sanatsever müşterilerimiz edindikleri sanat eserlerinden sıkılıp yenilerine ilgi duyabiliyor. Bir müşterimizin sahip olduğu eserden sıkılmasında ve eseri bizler aracılığıyla tekrar piyasaya sürmesinde bir sakınca görmüyoruz çünkü eser böylece tekrardan insanlarla karşılaşabiliyor, kapalı kapılar arkasında kalmıyor. Müzayede satışlarını heyecanlı kılan da zaten bu sürekli değişim.”

Ayça İĞDIR / Veramezat.com ve antikavesanat.com Direktörü .
“Ekonomik ve ulaşılabilir”

Ülkemizde geçtiğimiz yıllarda salon müzayedelerinin yerini alan online müzayedeler, sanat ve antika meraklılarının en sık kullandığı platformlardan biri haline geldi. Zamanın kıymetinin anlaşıldığı günümüzde, bir salon müzayedesinde tek bir eser için tüm günü geçirmek geçmişte kaldı. Günümüzde Louvre Müzesini, önünde saatlerce kuyrukta beklemeden 360 derece gezebiliyoruz. Rembrant ve Veermer’i asılı olduğu Ryksmuseum duvarlarında değil ama istediğimiz kadar yakınlaştırarak; bir sergi rehberinden duymaya alıştığımız açıklamaları ekrandan okuyarak görebiliyoruz. Dünyanın en önemli sanat müzelerinin, sanat galerilerinin internet üzerinden insanlara ulaşması bugün için yeni sayılabilir ancak online müzayedeler bunu çok daha öncesinden başlatmış ve başarmıştı. Otellerin pahalı konferans salonlarına büyük paralar ödenmediği için, online müzayede şirketlerinin resim fiyatlarına ekstra yansıtması gereken bir meblağ olmuyor. Yani galerilerden ve salon müzayedelerinden farklı olarak, online müzayedeler resimleri olabilecek en düşük fiyatlarla satışa çıkarıyor. Bu da alıcı için sanat eserinin ekonomik ve ulaşılabilir olmasını sağlıyor.

Naim TEKİNER / Sancak Müzayede Antika Sanat Danışmanı
“Çoğunluk artık online’da”

Online pazarı son bir yılda neredeyse salon müzayedelerini geçti diyebiliriz. Önemli koleksiyonerler artık direkt online müzayedelere yöneldi. Ortalama baz alarak şu veriyi paylaşmak gerekirse orta ölçekli müzayede firmaları yahut yeni başlamış müzayede firmaları satış sonucu bitimi en az 150-250 bin TL arasında gerçekleşiyor. Satış rakamı en yüksek olanlarda ise son iki ay baz alınarak bilinmiş müzayede firmaları satış sonrası total rakamı 400-600 bin TL arasında görünmekte. Örneğin, Çekiç fiyatı Devrim Erbil İstanbul Mavisi 120 bin TL olurken Burhan Doğançay Kurdele serisinden tuval yağlı boya ise 150 bin “ TL.

Merve Yılmaz