Bankaların Koronavirüse Karşı Aldığı Önlemler

TÜM dünyayı kasıp kavuran koronavirüsüne (Covit-19) karşı en sert önlemleri alan iş kollarından biri de bankacılık sektörü oldu. Bankalar geçen hafta itibariyle hem genel müdürlük, hem şube çalışanlarının, hem de milyonlarca müşterisinin sağlığını tehdit edebilecek tüm riskleri ortadan kaldırmak amacıyla ardı ardına çok sayıda önlem aldı. Alınan neredeyse her önlemi kamuoyu ile paylaşan bankalar, aynı zamanda müşterilerine gönderdikleri SMS ve mailler kanalıyla virüse ilişkin bilgi verip çok sayıda tavsiyede bulunmayı ihmal etmedi. Birçok banka şube kapılarına astığı yazılarla müşterilerini koronavirüse karşı önlem almaları konusunda uyardı.

Dünyada binlerce insanın ölümüne neden olan salgına karşı çalışanlarını korumakla işe başlayan bankalar, öncelikle zorunlu olmayan personeline uzaktan çalışma, idari izin ve hatta izin imkanı sağladı. Genel müdürlük ve şubelerini periyodik olarak dezenfekte eden bankalar özellikle şube çalışanlarına maske, eldiven, dezenfektan hatta gişe üzerlerine müşterileri ile aralarına pleksi ayırıcılar (seperatör) koyarak korumaya çalıştı. Alınan önlemler bununla da sınırlı kalmadı. Müşterilerine hijyen ortamda hizmet vermeyi amaçlayan bankaların tamamı şubeden işlem yapan müşterilerine sıra numarası vererek şube içlerinde yığılmaları önledi. Hafta boyunca şubeye gidenler kapı önlerinde sıralarının gelmesini bekledi. Bu sayede güvenli mesafe imkanı sağlandı.

ŞUBEYİ KULLANMAYIN

Hafta boyunca tüm banka açıklamalarının ortak vurgusu ise, “Lütfen şubeden işlem yapmayın” oldu. Bankalar müşterilerine gönderdikleri SMS, e-posta ve kendi internet sayfalarında şubeden işlem yerine alternatif dağıtım kanalları (ADK) olan ATM, mobil bankacılık, internet bankacılığı ve çağrı merkezlerini kullanmalarım tavsiye etti. Bu arada müşterilerinin artan ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla sınırlı bir süre için çok sayıda kolaylık ve imkan sağladılar. Örneğin ATM’den günlük çekme limitleri 2.000 TL’ler seviyesinden 5.000 TL’lere kadar yükseltildi. ADK’lardan yapılan EFT/havale işlemlerinden ücret alınmayacağı duyuruldu. Hatta başka banka ATM’lerinden yapılan para çekme işlemlerinden ücret alınmayacağı da ilan edildi.

Bu hafta da bankaların benzer uygulamaları sürdürmesi ihtimali kuvvetli görünüyor. Her banka kendi personelini ve müşterilerini korumak için çoğu benzer ancak zaman zaman da farklılaşan önlemler almaya devam ediyor. Biz de bu hafta Türkiye’nin neredeyse tek gündem maddesi haline gelen koronavirüse karşı banka bazında alınan önlemleri, müşterilerine tavsiyelerini ve bu döneme özel sağladıkları avantajları sizler için derledik…

GARANTİ BBVA
QR KODLA İŞLEM YÂPIN

Dünya Sağlık Örgütü ve Sağlık Bakanlığı’nca belirlenen önlemlere ek olarak, toplum sağlığı açısından riskleri en aza indirmek adına, banka çalışanları ve müşterileri için bir dizi yeni uygulamayı hayata geçirdiklerini açıklayan Garanti BBVA Genel Müdürü Recep Baştuğ, “Hayata geçirdiğimiz önlemlerin, olası sağlık risklerini en aza indirmek için son derece gerekli olduğuna ve sürece katkı sağlayacağına inanıyoruz” dedi. Banka koronavirüse karşı aldığı önlemleri, müşterilerine ve banka çalışanlarına yönelik olarak iki başlık altında yürütüyor. îki alanda da bir dizi uygulamayı hızla hayata geçirdiklerini açıklayan Baştuğ, bu konuda alman bazı önlemler hakkında ise şu bilgiyi veriyor:

“Garanti BBVA’nın müşterilerinin sağlığına yönelik hayata geçirdiği uygulamalar arasında mevcutta dijital bankacılık kanallarını kullanmayan müşterilerin, kart bilgileriyle anında parola alıp işlemlerini dijitale taşımasının yolunu açtık.

Bunun dışında ATM’lerden günlük minimum para çekme limiti 5.000 TL’ye çıktı, diğer banka ATM’lerinde para çekme işlemleri ücretsiz oldu, şube içinde aynı anda hizmet alan müşteri sayısı kontrollü olarak belirlendi. Müşterilerimizin alışverişlerde öncelikle banka kartı veya kredi kartı kullanmalarında temassız ödemeyi tercih etmelerini ve ATM’lerden işlemlerini QR kodla yapmalarını öneriyoruz.

Banka çalışanlarına ilişkinse risk grubunda bulunan tüm çalışanların idari izinli sayılarak bu çalışanların evlerinde kalması istendi. Ayrıca çalışanlar için temel sağlık malzemeleri eksiksiz temin edildi, tüm müşteri ziyaretleri, etkinlik katılımları durduruldu, okulların tatil edilmesi nedeniyle anaokulu ve ilköğretimde okuyan çocukları olan çalışanların bu dönemde izin kullanmalarına kolaylık sağlandı.”

YAPI KREDİ BANKASI
ŞUBE ÇALIŞANININ YARISI İZİNLİ

Yapı Kredi koronavirüse ilişkin beş fazlı bir protokol seti ile önlem aldı. Protokol kapsamında, şimdiye kadar düzenli bilgilendirme ve iletişim faaliyetlerinin yanı sıra, tüm çalışma alanları (ofisler, şubeler ve ATM’ler) ve iklimlendirme için hijyen ve dezenfeksiyon programını hayata geçirdi. Seyahat, etkinlik ve toplantı kuralları, kesintisiz hizmet için çalışanların uzaktan çalışmasına yönelik altyapı hazırlıkları ve müşteri ihtiyaçlarına yönelik tedbir ve değişiklikler gibi pek çok konuda kriz yönetim planı devreye alındı.

Yurtdışına yapılacak tüm iş ve özel seyahatler ile müşteri ziyaretleri durduruldu. 12 Mart 2020 itibarıyla, hamile, engelli ve kronik hastalığa sahip çalışanlar idari izinli sayıldı. Bankanın tüm eğitim, etkinlik ve organizasyonları 30 Nisan 2020 tarihine kadar iptal edildi.

Tüm toplantıların dijital araçlar kullanılarak uzaktan yapıldığı Yapı Kredi’de, gerekli tüm personelin uzaktan erişim ile çalışmasına yönelik teknolojik hazırlıklar tamamlanıp devreye alındı. Buna paralel olarak şubelerde yüzde 50 dönüşümlü çalışma sistemine geçen bankada ayrıca genel müdürlük birimlerindeki çalışanların büyük çoğunluğu da uzaktan çalışmaya başladı.

Banka eş zamanlı olarak müşterilerine yönelik de bir dizi uygulamayı hayata geçirdi. Bu kapsamda, mobil, Internet Şubesi ve ATM’lerden yapılacak EFT, havale ve kartsız para yatırma işlemlerinden bir ay boyunca ücret alınmayacağını duyurdu. Bunun yanı sıra nakit çekme limitlerini de yükselttiğini açıklayan Yapı Kredi, ayrıca kredi kartı ile temassız şifresiz ödeme limitini de 250 TL’ye çıkarttı.

DENİZBANK
ÜCRETSİZ EFT VE HAVALE İMKANI

Denizbank müşterilerini mobil, internet bankacılığı ve ATM’lere yönlendirmek amacıyla bu kanallardan yapılan EFT ve havalelerden ücret almayacağını duyurdu. Bunun dışında banka personeline yönelik de bir dizi önlem alan banka, örneğin genel müdürlükte çalışan kritik personel hariç diğer personelin evden çalışmasına, şube personellerinin ise birer hafta dönüşümlü vardiya sistemine geçmesine karar verdi. Ayrıca banka müşterilerinin şubeye küçük gruplar halinde giriş yapmasına yönelik uygulamayı da hayata geçirdi. Bunun dışında, sosyal mesafeyi artırmak ve virüsün yayılma riskini azaltmak amacıyla yine şubeler içindeki gişe üzerlerine pleksi ayraçlar konuldu. Son 14 gün içinde tehlike az eden beş ülkeye (Çin, İran, Irak, Güney Kore, İtalya) seyahat eden personeline iki hafta idari izin veren Denizbank, bu döneme özel yurtiçi ve yurtdışı seyahatleri ise minimuma indirdi. Banka personeli için koronavirüsten korunma ve önlemlere ilişkin bir de video hazırlatan banka ortak alanlara ve katlara dezenfektanlar asıp, toplantıların Skype, video ve telekonferansla organize edilmesi kararı aldı. Gişe görevlilerinin tercih etmeleri halinde eldivenle çalışmaları için tedarikler yapan Denizbank ayrıca eldiven ve kolonya tedarik edip, servis araçlarını rutin şekilde dezenfekte ettirdi.

ALTERNATİFBANK
KARTLA ÖDEME YAPIN

Alternatif Bank virüs salgını nedeniyle tüm çalışanlarına sürekli bilgilendirme ve hatırlatmalar yaparak sosyal mesafenin artırılmasını sağlayacak önlemler üzerinde çalışıyor. Bu kapsamda hayata geçirilen uygulamalara ilişkin banka şu bilgiyi veriyor:

“Şube ve genel müdürlük çalışanlarının uzaktan bağlantı ve evden çalışma modeli ile çalışması sağlandı, hamileler ve kronik rahatsızlığı bulunan çalışanlara evden çalışma imkânı tanındı. Eğitim ve etkinlikler ertelendi, iş seyahatleri ve toplantılar asgari düzeye indirildi. Banka şubeleri, ATM’ler ve genel müdürlük binası sıklıkla dezenfekte ediliyor. Şubelerde para ile teması olan çalışanlar eldiven ve maske gibi koruyucu ekipmanlar kullanıyor.”

HÂLKBÂNK
ÇEKME LİMİTİ 5.000 TL’YE ÇIKTI

Halkbank toplum sağlığının korunması amacıyla müşterilerini alternatif dağıtım kanalları (ADK) olan mobil bankacılık, internet bankacılığı ve ATM’lere yönlendiriyor. Müşterilerine gönderdiği maillerde şubelere gelinmemesi ve olası bankacılık işlemlerinin ADK’lar kanalıyla yapılması tavsiyesinde bulunan banka, sağlanan kolaylıklar hakkında da bilgi veriyor. Örneğin ATM’lerden işlemlerin daha kolay gerçekleştirilebilmesi için kartla ve karekodla yapılan nakit çekimlerde günlük limitini 2.000 TL’den 5.000 TL’ye yükselttiğini duyurdu.

QNB FİNANSBANK
TEMASSIZ LİMİTİ 250 TL’YE ÇIKTI

QNB Finansbank internet sitesi kanalıyla koro-navirüse ilişkin aldığı önlemleri paylaşıyor. Genel müdürlük, bölge şubeleri ve tüm hizmet binalarında hijyen çalışmalarının düzenli olarak yapıldığını ve tüm birimlere el dezenfektanlarının gönderildiğini duyuran banka, müşterilerine özel uygulamalar hakkında ise şu bilgiyi verdi:

“ATM’lerimizden kartınızla ve karekod ile günlük para çekme limitimizi geçici olarak 5.000 TL’ye yükselttik. Temassız kart şifresiz işlem limitini ise 120 TL’den, 250 TL’ye çıkarıldı.”

Banka ayrıca çalışanlarının sağlığım gözetmek için de bir dizi önlem aldı. Eğitimleri, seminerleri ve zaruri olmayan yurtdışı iş seyahatlerini iptal eden banka hamile ve kronik rahatsızlığı olan çalışanlarına da bu dönem idari izin verdi. Çocuğu olan ve bakacak kimsesi olmayan çalışanlara izin kolaylığı sağlayan QNB Finansbank zaruri personel dışında kalan çalışanlarım evden çalışacak veya idari izinli sayılacak şekilde yönlendirdi.

ING BANK
TÜM ATM’LER ÜCRETSİZ

ING Bank müşterilerine gönderdiği bilgilendirme maillerinde dileyenlerin ING ATM’lerinden QR kodla rahatça para çekebileceğini duyurdu. Banka ayrıca içinde bulunduğumuz duruma özel olarak ING müşterilerinin 31 Mart tarihine kadar yurtiçinde bulunan tüm ATM’lerden ücretsiz para çekilişi yapılabileceği bilgisini paylaştı.

ZİRAAT BANKASI
7/24 İŞLEM İMKANI

Ziraat Bankası internet sitesi kanalıyla müşterilerine bankacılık işlemlerini öncelikli olarak 7/24 işlem yapma imkanı sunan mobil, internet bankacılığı, ATM ve çağrı merkezinden yapmalarını tavsiye ediyor. Banka aynı açıklamada bu döneme özel olarak ATM’lerden yapılacak olan para çekme limitini ücretsiz olarak 5.000 TL’ye yükselttiğini duyuruyor.

TEB
TEMASSIZ ÖDEMEYİ TERCİH EDİN

Türkiye Ekonomi Bankası tüm şubeleri ve genel müdürlük binalarını belli aralıklarla dezenfekte ettiğini açıkladı. Ayrıca güvenlik görevlilerinin şube yoğunluğunu dikkate alarak müşterileri sıra numarası ile şube içerisine aldığı bilgisini paylaşan TEB, müşterilerin sağlığını gözeterek aldığı önlemleri ise şöyle sıralıyor;

“ATM cihazlarımızın temizliği uzun süre kalıcı özelliği olan dezenfektanlarla sağlanıyor. ATM’lerden günlük para çekme limitini geçici olarak 3.000 TL’ye yükselttik. Kartlı ödemelerde temassız işlem limitini ise 250 TL’ye çıkarttık. Nakit paraya ihtiyacı duymanız halinde ATM işlemlerinizi ATM’ye dokunmadan QR kodla yapmanızı öneririz. Üye işyeri çalışanlarının ise POS cihazı üzerinde temassız işlem yapmalarını ve kartı POS cihazına müşterinin okutmasını sağlamasını tavsiye ediyoruz. Yine bu kapsamda POS cihazlarının cihaza zarar vermeyen dezenfektanlarla temizlenmesi yönünde üye işyerlerini bilgilendiriyoruz.”

TBB’den korona mağdurlarına destek

Türkiye Bankalar Birliği Yönetim Kurulu 18 Mart’ta gerçekleştirdiği toplantısında küresel salgının getirdiği riskler ve etkileri değerlendirdi. TBB toplantı sonrası kurulun aldığı tavsiye kararları hakkında şu açıklamada bulundu:

“Koronavirüs salgınının Türkiye ekonomisine olumsuz yansımalarını mümkün olduğu ölçüde sınırlı düzeyde tutmak amacıyla ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından kapsamlı önlemler alınmıştır. Bunların etkilerinin olumlu olmasını desteklemek, üretimin, yatırımın, ihracatın, ticaretin, istihdamın, kısaca sağlıklı büyümenin sürdürülmesine azami ölçüde katkı sağlamak amacıyla Yönetim Kurulu tarafından, takdiri üyelere ait olmak üzere, tavsiye niteliğindeki aşağıdaki karar alınmış ve üyelerle paylaşılmıştır. Bu tavsiye kararına göre… Bankalarımıza, salgın nedeniyle gelir-gider dengesi geçici olarak etkilendiği için ek kredi ihtiyacı olan, borçlarını vadesinde ödemekte zorlanan, borçlarını ödemeye niyetli ancak edimlerini zamanında yerine getiremeyecek olan müşterilerinin; her birinin mali durumu, ödeme gücü ve uzun dönem borçlu-alacaklı ilişkisi özenle değerlendirilerek, karşılıklı iyi niyet ve özveri esas olmak üzere, kaynak imkanları ve kredi limiti dikkate alınarak, kurumsal firmaların, KOBİ’lerin ve bireysel kesimin kredi taleplerinin hızlıca değerlendirilmesi ve karşılanması söz konusu olabilir. Ayrıca krediye erişim imkanlarının ve kredi koşullarının iyileştirilmesi, kredi kanallarının açık tutulması, vade, ödeme, taksit ödeme ve teminat koşullarında esneklik sağlanması, yapılandırma taleplerinin kısa sürede sonuçlandırılması tavsiyeler arasında yer aldı.

Ayrıca koronavirüs salgınına maruz kalan gerçek kişiler ile salgının etkilerinin sınırlandırılması amacıyla alınan önlemlerden dolayı faaliyetlerini yerine getiremeyen tüzel kişilerin kredi, çek, senet gibi ödemelerinde gecikmeler yaşanması muhtemeldir.

Bu nedenle üyelerimize, salgından olumsuz şekilde etkilendiğini tespit ettikleri müşterilerin, ekonomik faaliyetlerinden değil, koronavirüsü salgınından etkilendikleri şeklinde Risk Merkezi’ne bildirilmesinin, bu müşteriler hakkında daha sağlıklı değerlendirme yapılması açısından faydalı olacağı belirtilmiştir.”

Soner CANKO / BKM Genel Müdürü
“Daha hijyenik kart”

BKM verilerine göre son dönemdeki gündemle birlikte temassız işlem adedi mart ayının ilk 11 gününde 31 milyon adede ulaştı. Bu rakam bir önceki ayın aynı dönemine göre yüzde 23’lük bir artış anlamına geliyor. Bu dönemde, toplam kartlı ödeme adedindeki artış ise yüzde 12 oldu. Salgın neticesinde özellikle perakende sektörü ve kart kullanıcılarından gelen yoğun talep nedeniyle temassız ödemelerde şifresiz işlem limiti 18 Mart’ta 250 TL’ye yükseltildi. BKM verilerine göre, mart ayının ilk 11 gününde, yerli kartlarla yapılan ödeme tutarı ise bir önceki ayın aynı dönemine göre yüzde 9 oranında arttı. Nakit çekim tutarı ise aynı seviyelerde kaldı. BKM verilerine göre bir diğer önemli gösterge ise internet ödemeleri oldu. Yerli kartlarla mart ayının ilk 11 gününde yapılan internetten ödeme tutarı aylık olarak yüzde 4 arttı. Bu dönemde, internetten kartlı ödeme tutarı 6.4 milyar TL oldu. Bu tutar toplam ödemelerin yüzde 19.1’ine denk geliyor; yani her 5 TL’lik kartlı ödemenin ITL’sinin internetten gerçekleştiği dikkat çekiyor. Bu oran 2019’da yüzde 18.4’tü.

Esin Çetinel