Bor Ürünlerinden Projesi Olanlara Destek

TÜRKİYE’NİN ulusal kaynağı olan bor madeninden bilgi ve teknolojiye dayalı ekonomik değer üretilmesini hedefleyen Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü (BOREN), bor ve ürünlerini kullanan, bu alanda araştırma yapan kamu ve özel hukuk tüzel kişileri ile işbirliği yaparak, projelerini destekliyor. 2019’da 66 projeye destek veren BOREN, 2020’de “Organobor Bileşikleri ve Borlu Polimerlerin Üretimi ve Uygulamaları” ile “Borlu malzemeler ve Bor Kimyasallarının Geliştirilmesi” çerçevesinde iki çağrı açtı. Yüksek ticarileşme ve ekonomik katkı potansiyeline sahip, sonuçları itibarıyla bor kullanımını yaygınlaştıracak veya bora dayalı rekabet avantajı sağlayacak ürün ve teknoloji geliştirilmesi çerçevesinde açılan bu çağrılarda, kabul edilen projelerin onaylanan bütçesinin tamamı desteklenecek. Desteklenmesine karar verilen projeler, BOREN ile işbirliği şeklinde yürütülecek. Bu çağrılara kamu kurum ve kuruluşları, üniversiteler ve özel kuruluşlar bünyesinde yürütülmek üzere; anılan kuruluş çalışanları veya projenin anılan kuruluşlarda yürütülebileceğine dair taahhüt almış olmak kaydıyla diğer gerçek kişiler katılabilecek. BOREN’in bütçe olanakları çerçevesinde belirli sayıda nitelikli proje desteklenecek. Desteklenecek projelerin süresi 36 ayı aşmayacak.

İLK BAŞVURULAR NİSAN’DA

BOREN’in “Organobor Bileşikleri ve Borlu Polimerlerin Üretimi ve Uygulamaları” çağrısı için başvurular 23 Nisan’da başlayıp 29 Nisan 2020 günü saat 17.30’da bitecek. Organobor bileşikleri ve borlu polimerler, bor kimyasında büyük önem arz ediyor ve kritik konu başlıkları olarak kabul ediliyor. Özellikle, araştırmalara yön veren gelişmeler, söz konusu alanlarda yoğunlaşma gösteriyor. Bunların başında BNCT (bor nötron yakalama terapisi), OLED (organik ışık yayan diyot) teknolojisi, süperka-pasitörde destek elektroliti veya elektrot malzemesi olarak kullanımı, olefin polimerizasyonunda ko-katalizör olarak kullanımı ve işlenebilir termoplastik malzemelerin üretimi gibi birçok kritik konular yer alıyor.

Borlu polimerler, birçok uygulamada potansiyel fayda sağlayabilecek karakteristik fiziksel ve kimyasal özellikleri ile malzeme biliminde önemli bir alan olarak görülüyor. Bor içeren porimerler; katalizörler, anti-bakteriyel uygulamalar, biyomedikal ve tıbbi uygulamalar, havacılık ve uzay teknolojisi, elektronik uygulamalar, foto-voltaik cihazlar, ışık yayan diyotlar gibi kritik ileri teknoloji alanlarda kullanım alanı bulabiliyor. Ayrıca bu polimerler; optik veri depolama, dalga kılavuzları, multi-foton mikroskopisi, moleküler makineler ve hatta hücre biyolojisi gibi birçok spesifik alanda potansiyel uygulamalara sahip temelde yeni bir malzeme sınıfı.

BOREN’in Türkiye’nin bor kaynaklarından milli ekonomiye sağlanacak katkıyı artırmak amacıyla açtığı ve borlu malzemeler ve bor kimyasallan alanlarında ürün ve teknoloji geliştirmeye yönelik proje önerilerini alacağı çağrı için ise başvurular 21 Mayıs’ta başlayıp 27 Mayıs 2020 günü saat 17.30’da sona erecek.

ULUSAL ARAŞTIRMACILARA ÇAĞRI

TÜBÎTAK, bilimin ve teknolojinin her alanında Türkiye açısından stratejik değer taşıyan alanlarda çığır açıcı nitelikte gelişmeler sağlamaya yönelik hedefler içeren, alanında önemli boşlukları giderebilme ve araştırmacılara yeni bir bakış açısı kazandırabilme fırsatı sunan, önemli bir keşif veya buluş yapma potansiyeli olan projeleri gerçekleştirecek yurt içindeki bilim insanlarını desteklemek amacıyla açtığı “Ulusal Lider Araştırmacılar Programı” çağrısı için 2 Mart’ta başlayan başvurular 3 Nisan’da sona erecek. TÜBİTAK bu destek kapsamında Türkiye sınırları içerisinde ikamet eden yetkin bilim insanlarının nitelikli projelerine 1 milyon TL Ar-Ge desteği verecek. Projede yer alacak tam zamanlı doktora öğrencisi bursiyerlere aylık 4 bin 500 TL, kısmi zamanlılara 800 TL destek verilecek. Post doktora sahibi bursiyerlere ise aylık 6 bin TL ödenecek. Burs desteğinin en fazla beş doktora öğrencisi/doktora derecesiııe sahip kişilere verileceğini de hatırlatalım. Proje teşvik ikramiyesi üst limti aylık 5 bin TL olacak. Proje teşvik ikramiyesi hariç kurum hissesi ise toplam destek bütçesinin yüzde 10’u olarak uygulanacak. Projelerde destek süresi 36 ay olacak. Proje yürütücüsünün araştırmasını destek süresi içerisinde bitirmesi esas olacak.

GENÇLERE 17 MİLYON EURO

IŞKUR tarafından AB eş finansmanıyla yürütülecek olan “Ne Eğitimde Ne istihdamda Olan Gençler İçin îşgücü Piyasası Destek Programı (NEET PRO) Hibe Çağrısı” da yayınlandı. Yerelde kâr amacı gütmeyen kuruluşların NEET’le-rin istihdamına yönelik hazırlayacakları projelere toplam 17 milyon curo destek verilecek. Program ile kapsayıcı ve bütüncül aktif işgücü piyasası tedbirlerinin uygulanması yoluyla NEET’lerin işgücüne katılımının ve istihdam edilebilirliğinin artırılmasını hedeflediklerini açıklayan Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, “Program kapsamında yerel düzeyde NEET’lerin istihdam edilebilirliğini artırmayı hedefleyen bir yıllık hibe projelerine toplam 17 milyon euro destek veriyoruz. Hibe programına; sosyal politika ve/veya gençlik alanında çalışan Sivil Toplum Kuruluşları (STKlar), kooperatifler, kalkınma ajansları, teknoloji geliştirme bölgeleri, yerel yönetimler (Belediyeler, İl Özel İdareleri ve Köylere Hizmet Götürme Birlikleri vb.), kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşları, üniversiteler, işçi sendikaları ve işçi ve işveren konfederasyonları başvuruyor” dedi.

15-29 yaş arası NEET’ler, hibe projelerinde hedef grup olarak belirlenecek. Kurum ve kuruluşların, NEET’lere ulaşarak İŞKUR’a kayıtlı olmalarını sağlamaları, NEET’lerin istihdam edilebilirliğini artırmak amacıyla mesleki eğitimler, girişimcilik eğitimleri, iş başı eğitim, bilgisayar kullanımı, yabancı dil vb. temel beceri eğitimleri, iletişim, motivasyon, kararlılık vb. sosyal beceri eğitimleri vermeleri, İŞKUR 11 Müdürlükleri ile yakın işbirliği içerisinde gençlere Bireysel Eylem Planları (BEP) hazırlamaları ve gençlere iş arama ödeneği ve taşınma yardımı verilerek aktif iş arama süreçlerinin desteklenmesi, eğitimlere katılan gençlere günlük cep harçlığı verilmesi amaçlanıyor. Hibe programına başvuracak kuruluşların detaylı bilgi ve başvuru formlarına AÇSHB Avrupa Birliği ve Mali Yardımlar Dairesi Başkanlığının internet sitesinden (http://ihale.ikg.gov.tr/list.aspx?lang=tr) erişebilecek.

80 MİLYON EURO KAYNAK

Ufuk2020 kapsamında Türkiye’nin Avrupa’ya taahhüt ettiği 80 milyon euro Türkiye’deki araştırmacılara kullandırılacak. Bu kaynağın Türkiye araştırmacıları için yeni destek programları sunularak kullanıma açılacak. Bunlardan biri Ufuk2020 Programı’nda başarılı olmuş ancak bütçe kısıtı nedeniyle destek imkânı bulamamış Türkiye’deki bireysel araştırmacılar ve KOBl’lere destek sağlamak için tasarlanan program. Açılan Ufuk2020 KOBİ Aracı Mükemmeliyet Mührü çağrısı ile “Uluslararası Araştırma Fonlarından Yararlanma Kapasitesinin ve Uluslararası Ar-Ge İşbirliklerinc Katılımın Arttırılmasına Yönelik Destek Programı” kapsamında destek verilecek.

Mükemmeliyet Mührü, Ufuk2020 KOBİ Aracı’na başvuran ve uluslararası bağımsız değerlendirme sonucu eşik değerin üzerinde puan alan ancak Avrupa Komisyonu tarafından çağrılara ayrılan bütçelerdeki kısıtlar nedeniyle fonlanamayan yenilikçi projelere verilen kalite etiketi. Mükemmeliyet mührü bir kalite belgesi olarak KOBl’leıe yatırım yapılabilirliği gösteriyor. Ufuk2020 Programı’nm ve KOBİ Aracı’nın başlangıcı olan 2014 yılından itibaren Mükemmeliyet Mührü almaya hak kazanmış olan firmalar bulunuyor. Mükemmeliyet Mührü’ne sahip projeler, TÜBİTAK tarafından yeniden bilimsel değerlendirmeye tabi tutulmayacak olup destek kararının verilmesinde projenin güncelliği, projenin farklı bir ulusal/uluslararası kaynaktan desteklenmemiş olması gibi hususlar dikkate alınacak. Çağrı için son başvuru tarihi 15 Nisan 2020 olup başvurular https://uidb-pbs.tubitak.gov.tr/ adresinden yapılacak.

SEYAHAT DESTEĞİ

Yabancı Araştırmacı Seyahat Desteği Programı, AB Çerçeve Programları’nda en az bir tane çok ortaklı proje yürüten yurt-dışında yerleşik koordinatör kuruluşların proje yürütücülerinin ve yurtdışında yerleşik ERC baş araştırmacı veya panelistinin Türkiye’de yerleşik kuruluşları ziyaret etmeleri için başlatıldı. Destek, ziyaret programının başlangıç tarihinden en az 15 gün once veya ziyaret programının bitiş tarihinden itibaren en fazla

30 gün içerisinde yapılan başvurular için verilecek. Destek kapsamında, onaylanan her bir başvuru/ kişi için en fazla bin 500 euro karşılığı harcamalar TL olarak ödenecek. Ağlara Üyelik Desteği Programı ise AB ÇP çerçevesinde sunulan proje önerilerine dahil olunmasında ve AB ÇP önceliklerinin belirlenmesinde etkili olan ağlara üyeliği teşvik etmek amacıyla hayata geçirildi. Bu programda destek miktarı ulusal mevzuat uyarınca KOBÎ statüsündeki firmalar için yıllık üyelik bedelinin yüzde 80’i olacak. Program kapsamında başvurular 2020 için 24 Haziran 2020 saat 18.00’e kadar, 2021 üyelikleri için 22 Ekim 2020 saat 18.00’e kadar yapılacak.

ETKİNLİK DÜZENLEME DESTEKLERİ

Yurtiçinde düzenlenecek teorik ve uygulamalı bilimsel eğitim etkinliklerinin düzenlenmesine destek veren TÜBİTAK, bilimsel eğitim etkinlerini destekleme programı 2020 çağrılarını başvuruya-açtı. 2237-A Bilimsel Eğitim Etkinlikleri Desteği Programı’nın 2020 ilk çağrısı ile bir etkinlik için bir defaya mahsus en fazla 50 bin TL ödenecek.

Proje Eğitimi Etkinliklerini Destekleme Programı çağrısıyla ise Türkiye’de yerleşik üniversiteler/araştırma kuruluşları tarafından belirli bir bilim alanında düzenlenen, yeterliliğini almış ve tez önerisi kabul edilmiş doktora öğrencileri ile herhangi bir kurumda çalışan doktora/sanatta yeterlik, tıpta uzmanlık derecesine sahip araştırmacılara yönelik teorik ve pratik uygulamaları içeren proje yazma eğitim programlarının uygulandığı etkinlikler desteklenecek. Bu çağrıda da desteğin toplam üst sınırı 50 bin TL olacak. Her iki programın 2020 birinci çağrısı için 24 Şubat’ta başlayan başvurular 27 Mart saat 17.30’da sona erecek.

YEVDES KAPSAMINDA VERİLECEK

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nm faydalanıcısı olduğu, Avrupa Birliği tarafından finanse edilen ve Deutsche Gesells-chaft für Internationale Zusammenarbcit (GİZ) International Services liderliğindeki konsorsiyum tarafından yürütülen “Belediyeler ve Üniversiteler için Yenilenebilir Enerji ve Enerji Verimliliği Teknik Destek Projesi (YEVDES)” kapsamında, üniversiteler tarafından yenilenebilir enerji ve enerji verimliliği alanlarında geliştirilmiş projelere uzman desteği sağlanacak.

Halihazırda yürütülmekte olan ve yeni geliştirilmiş Ar-Ge projelerine yönelik uzman desteğinden toplam 12 farklı araştırma grubu yararlanabilecek. Destek aynı zamanda, AB üye devletlere yapılacak altı çalışma ziyaretini de kapsayacak. Başvurular için son tarih 24 Mart 2020 olacak. Çalışma ziyareti ve uzman desteği başvuruları, başvuru. yevdes.org adresi üzerinden çevrim içi olarak yapılacak.

YEVDES Projesi, Türkiye’deki belediye ve üniversitelere yenilenebilir enerji ve enerji verimliliği alanında verilecek eğitim ve çeşitli teknik danışmanlık hizmetlerini kapsıyor. Dört ayrı bileşenden oluşan projenin uygulamasına, 16 Nisan 2019’da Ankara’da düzenlenen Başlangıç Toplantısı ile başlanmıştı.

BOREN 2019’da 66 projeye destek verdi

Türkiye’nin sahip olduğu en önemli kaynaklardan biri olan bor madenine yönelik Ar-Ge çalışmaları gün geçtikçe artıyor ve çeşitleniyor. Bu gelişmeler BOREN’in proje ve faaliyetlerini gündemde tutuyor. 2019 yılında BOREN tarafında 66 projeye destek verildi; bunlardan 21 proje yeni başlatıldı, 49 projenin çalışmalarına devam edilirken 17 proje tamamlandı. Yine 2019’da bor ile ilgili Ar-Ge yapabilecek yetişmiş insan gücünü oluşturulması amacıyla bor ile ilgili yüksek lisans, doktora ve doktora sonrası 28 öğrenciye BOREN Bor Bursu verilmeye başlandı. Buna ek olarak yine Millî Eğitim Bakanlığı bursu ile bor ile ilgili farklı konularda 22 öğrenciye yüksek lisans ve doktora imkânı sağlanarak ülkemizin bor ile ilgili yetişmiş insan gücü kazandırılmaya çalışıldı.

Ali UĞURLU / TMMOB Kimya Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı
“Türkiye işlenmiş bor için yatırımlarını artırmalı”

Dünya bor rezervinin yüzde 73Jten fazlasının Türkiye’de bulunduğu bor, stratejik bir ürün. Ancak bor rezervleri gerektiği kadar değerlendirilemedi. Türkiye’de bor rezervlerine yönelik Ar-Ge çalışmalarına son yıllarda ağırlık verilmeye başlandı. Türkiye’nin işlenmiş bor ürünlerine yönelik çalışmaları, yatırımları artırması lazım. 0 nedenle Türkiye’nin yüksek ticarileşme ve ekonomik katkı potansiyeline sahip bor projelerini desteklemesi, bu konuda araştırmaların özendirmesi çok önemli. Borun esas gelişmekte olan; alev geciktiriciler, kalıcı mıknatıslar, nükleer uygulamalar, nanoteknoloji gibi kullanım alanlarında projeler geliştirilmesi daha cazip. Bugün Çin, dünyada işlenmiş bor piyasasına hakim. Türkiye’de bu konuda adımlar atıyor. 11. Kalkınma Plani’nda da plan dönemi sonunda ferrobor, bor nitrür ve bor karbür üretecek tesislerin tamamlanarak faaliyete geçmesi öngörülüyor. Rafine bor ürünleri üretim miktarı, Ar-Ge kapasitesi ve yetkinliğinin güçlendirilerek, geliştirilen ürünlerin satış ve pazarlama faaliyetlerinin artırılması hedefleniyor.

Prof. Dr. Nuran AY / Eskişehir Teknik Üniversitesi Malzeme Bilimi ve Mühendisliği Bölüm Başkanı
“Pek çok potansiyel alan bulunuyor”

Bor nano malzemelerinin ortaya çıkan ilgi çekici fiziksel ve kimyasal özellikleri, malzeme bilimi açısından büyüleyici. Çok çeşitli bor nano malzemeierinin tek başlarına veya diğer nano malzemeler, moleküller, atomlar ve/veya iyonlarla birleştirilerek yeni işlevselliklere ve özelliklere sahip malzemeler tasarlamak ve oluşturmak üzerine çalışılıyor. Borla ilgili 11 Mart 2020 ye kadar olan çalışmalar sonucunda yapılan yayınların sayısı 148 bin 17 olup bunlardan 19 bin 212’si bu yıl yapıldı. Çalışmalarla keşfedilecek, uygulamaya sokulacak pek çok alanın var olduğunu düşünmekteyim. BOREN’in çağrıları yerinde kararlar. Böyle çağrılar sonucunda yapılacak projeler ve yoğun çalışmalarla, yüksek katma değerli ticari ürünler üretmek ve rekabet etmek mümkün olabilecek.

Berke AYGÜN /Güneş Enerjisi Yatırımcıları Derneği (GÜYAD) Genel Sekreteri
“Orta ve uzun vadeli geleceğe yatırım yapılıyor”

Üniversitelerde yenilenebilir enerji alanında oluşturulan projelerin Ar-Ge, uzman, yurtdışı netvvork destekleri gibi bir dizi destek alarak desteklenecek olmasını çok kıymetli buluyoruz. Özellikle yurtdışına yapılacak ziyaretlerle dünyadaki gelişmelerin yakından takip edilecek olması son derece heyecan verici. GÜYAD olarak projenin ülkemizde yeni kapılar açacağına ve yenilenebilir enerji ve enerji verimliliği kapsamında başarılı olarak ülkemizin enerji bağımsızlığına katkıda bulunacağına inanıyoruz. Dünya güneş enerjisi alanında çok hızlı yol alıyor. Bugün üniversitelerde olan ve bu konuda kendini geliştiren genç yeteneklerimiz birkaç yıl içerisinde iş dünyasında olacaklar. Malum genç nesil daha girişimci olmayı da planlayan bir nesil. Bu desteklerle Türkiye’nin orta uzun vadeli geleceğine önemli bir yatırım yapılıyor.

HÜLYA GENÇ SERTKAYA