Turist başına gelir nasıl artırılacak?

Bacasız sanayi olarak adlandırılan turizmde Türkiye Akdeniz bölgesinin en hızlı gelişen, ülkelerinin başında yer alıyor. Tesis kalitesi, ürün çeşitliliği bakımından rakiplerinden ayrışmasına karşın turist başına harcama tutarı ve turizm geliri konusunda ise rakiplerinin epey gerisinde kalıyor. İspanya, İtalya, Yunanistan gibi ülkelerde turist başına harcama bin 500 doları aşarken Türkiye hala bin dolar seviyesine ulaşamadı. 2003 yılında turist başına 830 dolar olan harcama 2007’de 770 dolara gerilerken 2014’te 828 dolara kadar yükseldi. Kriz dönemi olan 2015’te 756 dolara, 2016’da 705 dolara, 2017’de ise 681 dolara indi.

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre, bu yılın dokuz aylık döneminde Türkiye’nin turizm geliri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 13,9 artarak 20,1 milyar dolardan 22,9 milyar dolara çıktı. Ancak aynı dönemde turist başına harcama 664 dolardan 638 dolara indi. Yani turist başına harcamadaki düşüş bu yıl da devam ediyor.

TURİZM ÇEŞİTLENİYOR

Turizmde gelirin artırılması için spor turizminden sağlık turizmine, termal turizminden kongre turizmine, gastronomi turizminden kış turizmine kadar birçok alandâ çalışmalar gerçekleştiriliyor. Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği (TÜRSAB) Başkanı Firuz Bağlıkaya, bunların daha uzun ve kapsamlı bir çalışma programı çerçevesinde gerçekleştirilmesiyle önümüzdeki yıllarda turizm gelirlerinin artırılabileceğini söylüyor.

DÜNYA SEKİZİNCİSİYİZ

Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü verilerine göre, Türkiye 2017 yılı itibariyle ağırladığı ziyaretçi sayısıyla dünyada sekizinci sırada yer alıyor. Oysa 2015 yılında 41,6 milyon turist sayısıyla Türkiye dünyada altıncı sırada yer almıştı. Ancak o dönemde rekabet nedeniyle turizm geliri düşüş eğilimine geçmişti.

Türkiye’nin turist sayısının yıllara göre artış göstermesine karşın turizm gelirinin giderek düşmesinde kriz ortamında tesislerin fiyatlarını düşürmeleri etkili oluyor. Kriz döneminde düşürülen fiyatların eski seviyesine yükselmesi ise yıllar alıyor. Tesislerin fiyat düşürmesine yol açan temel nedenlerden biri de yatak arzının yüksekliği. Belek’te kurulu Calista Luxury Resort’un genel müdürü Ali Kızıldağ, “Türkiye’de yatak arzı aşırı artış gösterdi. Turist sayısındaki artış arzdaki yükselişi besleyemedi ve gereksiz rekabet nedeniyle fiyatlar düştü” diyor.

Çözüm nedir? Kızıldağ’a göre, yatak arzını planlamak, dünyada ses getirecek popüler projeler yapmak ve bu projelerin duyurularını iyi yapabilmek.

İMAJ SORUNU

Silkar Turizm Yönetim Kurulu Üyesi Zeynep Silahtaroğlu, Türkiye’nin sahip olduğu güzelliklere rağmen imaj sorunu nedeniyle nitelikli turist çekemediğini vurguluyor. Silahtaroğlu, bu konuda şunları söylüyor:

Yeni dönemde Türkiye’nin yoğunlaşacağı alan, harcama potansiyeli yüksek turizm pazarları ve segmentleri olacak. Konaklama dış harcaması yüksek, uzun konaklama yapan veya yüksek gelir grubuna sahip turisti hedefleyen bir döneme giriliyor. Bu yaklaşımla hizmet standartlarının daha üst seviyeye çekilmesi planlanıyor. Bu vizyonla gerçekleştirilecek yatırımların geri dönüşü de çok daha kısa vadelerde sağlanacağı için, yabancı sermayenin ülkemize çekilmesinin de kolaylaşması bekleniyor.

ÜRÜN ÇEŞİTLİLİĞİ VAR

EMITT – Doğu Akdeniz Uluslararası Turizm ve Seyahat Fuarı‘nın organizatörü İTE Turkey Turizm & Seyahat & Moda Grup Direktörü Hacer Aydın, Türkiye’nin 12 ay boyunca 7/24 sunulabilecek ürün çeşitliliğine sahip bir ülke olduğunu söylüyor. Türkiye’nin kongreden gastronomiye kadar elindeki ürünleri ön plana çıkarıp iyi bir tanıtımla gelirini artırabileceğine dikkat çeken Aydın, EMITT olarak büyüyen pazara erişmeye yönelik çalışmalar yaptıklarını da vurguluyor.

Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Ersoy, 2019’daki ana hedefin nitelikli turistler olduğunu, bundan sonraki dönemde turizm gelirini artırmaya yönelik çalışmalara odaklanıldığını, bu çerçevede tanıtım stratejileri belirlediklerini açıklamıştı.

NELER YAPILMALI ?

Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB) turist başına geliri artırabilmek için yapılması gereken çalışmaları şöyle sıralıyor:

1. Uluslararası turizm harcaması en yüksek ilk 10 ülke olan Çin, ABD, Almanya, İngiltere, Fransa, Avustralya, Kanada, Rusya, Güney Kore ve İtalya’nın yanı sıra Hindistan, Belçika, Hollanda, Brezilya gibi ülkelerde tanıtım ve pazarlama çalışmalarını artırmak.
2. Özellikle otel dışındaki etkinliklerin cazibesini artırmak için çeşitli festivaller, konserler, tenis, golf gibi uluslararası spor etkinliklerini çoğaltmak.
3. Tanıtım ve pazarlama çalışmalarında gelir düzeyi yüksek kitleye uygun mecraların seçilmesi, bu kitleye uygun alışveriş, yeme-içme, eğlence, kültür-sanat gibi alanların tanıtımının ve pazarlamasının yapılması.
4. Yüksek gelir grubuna hizmet veren otellerin tanıtılması ve pazarlanması.
5. Seyahat acentelerinin gelir düzeyi yüksek kesime uygun tur programları hazırlaması.
6. Hedef kitlenin takip ettiği blogger ve influencer gibi dijital medya yazarlarından yararlanılması.
7. Dünya sinemasının ülkemizde de film çekebilmesi için gerekli olanakların sağlanması.
8. Dünyada çok sevilen dizi ve programların ünlü sanatçılarını davet ederek dikkat çekmek.
9. Uluslararası alanda üst gelir düzeyine sahip müşteri portföyü olan ve VIP hizmet veren tur operatörleri ile seyahat acenteleriyle temasa geçip ilişkileri geliştirmek.

FİRUZ BAĞLIKAYA TÜRKİYE SEYAHAT ACENTELERİ BİRLİĞİ ITÜRSAB) BŞK.
“Gastronomi kongresi planlıyoruz”

LEVENT GÖKMEN DEMİRCİLER