Dünyanın En Başarılı ve Zengin 10 Yatırımcısı

Kendi yatırım stratejilerini geliştirerek zengin oldular. Biraz fazla zenginler, o nedenle dünyanın ilgi odağı durumundalar. Yüzlerce milyar doları yönettiler ya da halen yönetiyorlar. Onlardan öğrenecek çok şey var…

Dünyanın En Zengin 10 Girişimcisi

MARK Twain’i Amerikalı bir yazar olarak biliriz. Oysa kendisi aynı zamanda bir işadamıydı. Teknolojik yeniliklere yatırım yapardı. İlk defa Mark Twain, eserlerini daktiloda yazmıştı. Fakat tercih yaparken isabetli kararlar veremiyordu. Mucit Thomas Paigc’in sonu fiyasko ile biten bir dizgi makinesine para yatırırken Graham Bell’in icadı telefonla ilgilenmemişti. Sonunda iflas etti. Verdiği yanlış kararlan da, “Pudd’nhcad Wilson” (Kuş Beyinli Wilson) adlı romanında kaleme aldı (Türkçe’ye “Dik Kafalı Wilson” olarak çevrilmişse de yazarın kendisi, romandaki karakterin bir “nitwit”, yani “kuş beyinli” olduğunu belirtir).

1835-1910 yılları arasında yaşamış olan Mark Twain, günümüzün parasıyla 8 milyon 200 bin dolara karşılık gelen 300 bin dolarlık bir zarardan sonra pes etti. Kuş Beyinli Wilson’da yer alan ünlü sözleri bugün ekonomide “Mark Twain Etkisi” olarak anılıyor. Şöyle demişti ünlü yazar: “Yatırım yapmak ve borsada oynamak için en tehlikeli aylardan biri Ekim’dir. Diğer tehlikeli aylar ise; Temmuz, Ocak, Eylül, Nisan, Kasım, Mayıs, Mart, Haziran, Aralık, Ağustos ve Şubat’tır.”

Gerçekten de borsa, hep ekim ayında kaybettiriyor. 1928’den bu yana borsa, 37 kez ekim aylarında değer kaybetti. Üç büyük kriz de (1929,1987, 2008) kabaca ekim aylarında yaşandı.

Bu haftaki konuklarımız ise Mark Twain gibi değil. Onlar yüz milyarlarca dolar paraya yön vermeyi bilen ustalar. Amerikalılar, hayatta olan olmayan, gelmiş geçmiş en başarılı 10 yatırımcıyı belirledi. Elbette bunlardan dokuzu Amerikalı. Bazı isimler size yabancı gelmeyebilir. Birlikte tanıyalım…

CARL ICAHN

Icahn Enterprises’m kurucusu. 82 yaşında. Yönetimindeki para, 33 milyar 300 milyon dolar. Icahn, işe bir “şirket avcısı” (corporate raider) olarak başladı. Kötü yönetilen şirketlerden hisse alıyor, yeteri kadar hisse sahibi olup oy çokluğu elde edince de şirketi devralıyordu. 1980’lerde Amerikan hava yolu şirketlerinden TWA (Trans World Airlines), Icahn tarafından, piyasa çevrelerindeki tanımıyla “düşmanca” ele geçirilmiş, yıllarca tartışma konusu olmuştu. Forbes dergisinin dünyadaki 400 zengin listesinde 26’ncı sırada yer alan Icahn, ABD Başkanı Donald Trump ile de kısa bir süre birlikte çalışmıştı. Trump, başkanlığında ABD’ye giren demir çeliği vergilendirmeden önce Icahn’i telefonla haberdar etmiş, kendisini yüz milyonlarca dolarlık kayıptan kurtarmıştı.

CHARLIE MUNGER

Berkshire Hathaway’in başkan yardımcısı. 94 yaşında. “Borsada oynamak isteyen milyonlarca yatırımcı, beklemeyi bilmiyor.

Oysa beklemeyi bilirsen, borsadan her zaman kârlı çıkarsın” sözleri, çaylaklar için altın değerinde bir öğüt. Yönetimindeki para miktarı, 702 milyar 100 milyon dolar. “Modern Yatırımın Babası” olarak tanınıyor. Warren Buffett, kendisine “ortağım” diyecek kadar güven duyuyor. Daha önce Wesco Financial Corporation’m 1984’ten 201 l’e kadar başkanıydı. Stratejisi, kaliteli şirketlere odaklanmak. Kendisi aynı zamanda bir yardımsever. Her yıl üniversitelere yüz milyonlarca dolarlık bağış yapıyor. Şirketten aldığı maaş ise sembolik: Yılda 100 bin dolar. Bir milyar 800 milyon dolar kişisel servetiniz varsa siz de maaşla pek ilgilenmezsiniz.

GERALDINE WEISS

Investment Ouality Trends’in kurucusu. 92 yaşında. “Mavi Çipli Hisselerin Kraliçesi” olarak biliniyor (Mavi Çip – Blue Chip, New York Borsası’nda riski düşük, tanınmış şirketlerin hisselerini ifade eder. Bu tanımlama, poker oyunundan gelir.

Pokerde beyaz, kırmızı ve mavi pullar içinde en değerlisi mavi olanlardır). ABD’nin yatırım efsanesi Warren Buffett bile, Weiss’m taktikleriyle çok daha fazla para kazanabilirdi. Daha da şaşırtıcı olan, Geraldine Weiss’m yıllardır adım “G. Weiss” olarak açıklamasıydı. Kadm kimliğini gizleyerek, bu piyasada kadın olmanın dezavantajlarını önlemiş oldu. Kocası Howard Weiss, Amerikan futbolunun ünlü bir ismiydi. Yatırım işine birlikte girdiler. Kocası 1997’de ölünce, Geraldine tek başına devam etti.

BENJAMIN GRAHAM

Graham-Newman Partnership’in kurucusuydu. 1894-1976 yılları arasında yaşadı. İngiliz asıllı Amerikalı bir profesör olan Gra-ham, “Piyasalar kısa vadede bir oy verme makinesi, uzun vadede ise bir kantar gibidir” sözleriyle hatırlanıyor. Gerçekte Warren Buffett’m akıl hocasıydı. Hisselere yatırımı, “değer yatırımı” olarak görüyordu. Kendi deyimiyle bir fikri kaynatır, kıvamına gelince de harekete geçerdi. Yazdığı “Sccurity Analysis” (Güvence Analizi) ve “The Intelligent Investor” (Akıllı Yatırımcı) adlı eserleri, borsacılar ve yatırımcılar için eşi bulunmaz birer kaynaktı. Warren Buffett, Irving Kahn, Waltcr Schloss, William Ruane ve daha onlarcası, milyarlarca dolar para kazanmışlarsa, bunu Graham’in “rahle-i tedrisatından” geçmiş olmalarına borçlular.

HUI KA YAN

Evergrande Real Estate Group’un kurucusu. 59 yaşında. 275 milyar dolarlık menkul kıymet yönetiyor. “Yatırım için hep genç gelişmelere odaklanmalıyız” diyor. Doğu Asya’nın zenginlerinden. Mandarin Çincesi’nde Xu Jiayin olarak da biliniyor. Son derece başarılı bir gayrimenkul şirketinin başında. Bilinen serveti 39 milyar 100 milyon dolar. Halen Çin’in, başkent Beijing, Shanghai, Guang-zhou ve Shenzhen
dahil 240 kentinde 700’den fazla projeyi aynı anda yürütüyor. Hem mesken hem resmi bina inşaatında kendine inanılmaz kârlar sağladı. Bir yıl önceki hisseleri, bugün yüzde 469 oranında değer kazanmış durumda. Bugün Çin’in üçüncü, dünyanın da 21’inci zengini.

BILL MİLLER

Legg Mason Capital Management’ın eski yatırım müdürü ve portföy yöneticisi. 68 yaşında. 752.3 milyar dolarlık paranın yönetiminden sorumlu. 1991-2005 yılları arasında yaptığı atılımlar, bütün piyasa tahminlerinin üzerindeydi. Bu 15 yıllık sürede 750 milyon dolarlık servetini 20 milyar dolara çıkararak herkesi şaşırttı. Ona göre değer yatırımı diye bir şey yok. Onun için her hisse bir değer yatırımı. Washington ve Lee Üniversitesi’nde ekonomi, Johns Hopkins Üniversitesi’nde de felsefe okudu. Zengin olduktan sonra üniversitesini unutmadı ve bu yıl Johns Hopkins’e 75 milyon dolar bağışladı. Kendisi, diğer hayır kuramlarına olan bağışlarıyla da tanınıyor. İş hayatı 2015’te “Big Short” (Büyük Kısa Pozisyon) adıyla filme bile çekildi. “Kıyamet Günü Makinesinin İçinde” adlı kitaptan uyarlanan filmde Chris-tian Bale, Steve Carrell, Ryan Gosslingve Brad Pitt oynamıştı.

JOHN CLIFTON BOGLE

Artık emekli olduğu Vanguard Group’un kurucusu. 89 yaşında. Yönetiminde 5.1 trilyon dolar para var. Oysa pek çok Amerikalı onu, düşük maliyetli fon yatırımcısı olarak tanıyor. Fortune dergisi Bogle’ı, 20’nci yüzyılın en büyük dört yatırımcısından biri olarak gösteriyor. 1999’da yazdığı kitap “Yatırım Fonlarında Sağduyu: Akıllı Yatırımcılar için Yeni Direktifler” (Common Sense on Mutual Funds: Ncw Imperatives for the Intelligent In-vestors) yatırım dünyasının en çok okunan klasiği kabul ediliyor.

Kuramlardan hayat boyu başarı ödülleri alan, dergiler tarafından dünyanın en etkili yüz ismi arasında gösterilen John Bog-le, trilyonlarca dolar yönettiği halde dünyanın en zengin kişileri arasında yer almıyor. Çünkü serveti sadece 80 milyon dolar.

WARREN BUFFETT

Berkshire Hathavvay’in CEO’su. 87 yaşında. Yönetimindeki para miktarı, 702 milyar 100 milyon dolar. Dünya çapında en çok tanınan isim. Tarihin en başarılı yatırımcısı. Kişisel serveti, 85 milyar dolara yakın. Yatırımcılar ağzından çıkan her sözü dikkatle takip ediyor, doğru yorumlamaya çalışıyor. Hangi ekonomi ya da borsa dergisini açarsanız açın, mutlaka kendisiyle ilgili bir yazıya rastlıyorsunuz. ABD başkanları bile her fırsatta fikrini almaya çalışıyor (Eski başkanlardan Barack Obama kendisini, Başkanlık Madalyası yla onurlandırmıştı). İş hayatına kapı kapı dolaşıp çiklet, şişe kola ve dergi satarak başlayan Buffett, son olarak zenginlikte yarıştığı Bili Gates ile birlikte dünyanın önde gelen dış politika düşünürleri ilan edilmişti.

PETER LYNCH

Fidelity Investments’m 1990’a kadar yöneticisiydi. Daha çok Macellan Fonu’nu yönetmesiyle tanınmıştı. 1977’de fonun 18 milyon dolarlık menkul değerlerini, 1990’a kadar 14 milyar dolara çıkardı.

Daha sonra 2.4 trilyon dolarlık bir portföy yönetti. Bugün 74 yaşında. “Yatırımcı olarak kabiliyetiniz, Wall Street uzmanlarından gelmiyor. Sizin içinizdeki sesten geliyor. Bildiğiniz konularda yatırım yapın” sözleriyle yatırımcıları yüreklendir irdi. “Kazanmak için Öğrenin” (Learn to Earn) adlı kitabı her yaşta yeni başlayanlara hitap ediyor, yatırım teknikleri öğretiyor. GARP modeli (Growth at A Reasonable Price – Makul Bir Bedelde Büyüme), her yatırımcıya örnek teşkil etti.

BILL GROSS

Yatırım yönetimi şirketi PIMCO’nun kurucu ortaklarından. 74 yaşında. Bir trilyon 750 milyar dolarlık menkul değer yönetiyor. Sabit gelirli yatırımlardaki başarısıyla tanındı. Şirket, Bili Gross’suz düşünülemezdi. Kendisi 2014’te Janus Capital Group’a geçince PIMCO adeta battı. Etik ve finansal alanda kendini iyi hisseden şirketlere para yatırıyor, zombi şirketlerden uzak duruyordu. “Yatırım hakkında işittiğiniz her şey yanlış” şeklindeki açıklaması, 1990’larda gözlerin Bili Gross’a çevrilmesine neden olmuştu. Aynı zamanda ülkenin üçüncü büyük pul koleksiyoncusuydu. Özel hayatıyla da basının ilgisini çekiyordu. 1968’de evlendiği Pamela Roberts’tan 1985’te boşanmış, Mali-bu’daki evini, boşanma tazminatı olarak karısına kaptırmamak için evin klima sistemine çürümüş balıklar koymuştu.

ALEV RİGEL