17 Farklı Sorunu Çözen Mucize Formül Sosyal İnovasyon
Sürekli hibe aLmak yerine kendi kaynaklarını yaratan girişimler öne çıkıyor.
Nitelikli eğitim, gelir eşitsizliğinin azaltılması, toplumsal cinsiyet eşitliği ve daha pek çok sorunu çözmenin ve başka bir dünyayı mümkün kılmanın yolu, sürdürülebilir kalkınma hedefleri doğrultusunda yapılan sosyal inovasyonlardan geçiyor. Better Business, Better Worlâ 2017 raporuna göre, Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri, dört sektörde (gıda ve tarım, şehircilik, sağlık ve enerji, malzeme) 2030 yılına kadar 12 trilyon dolar değerinde yeni pazar yaratma potansiyeline sahip. Şayet bu hedeflere ulaşılırsa 380 milyon yeni iş imkânı doğacak. Hâl böyle olunca şirketler de sürdürülebilir kalkınma hedeflerine yönelik planlamalara hız verdi. Öyle ki PwC’nin (2015) araştırmasına göre şirketlerin yüzde 71’i bu doğrultuda aksiyon almaya başlamış durumda.
Toplumsal meselelere çözüm üreten sosyal girişimcileri, kurumsal iş birliklerinden mentörlüğa, çalışma alanından eğitime, ihtiyaç duydukları kaynaklarla buluşturan ve fikirden etkiye giden bir yolculuğu tasarlamalarına olanak sağlayan platformlardan biri de İmece. Destek programında üçüncü yılma giren İmece, geride kalan zaman içinde 24 takım yetiştirdi ve 10 bine yakın kişiye dokundu.
İmece platformunun bu yılki mesele süreci ise Birleşmiş Milletler’in sürdürülebilir kalkınma için belirlediği 17 hedef arasında yer alan Toplumsal Cinsiyet Eşitliği çerçevesinde kadınların işgücüne katılımını artıracak projelere kapılarını açtı. Bu kapsamda, cinsiyet sorununa farklı pencerelerden bakarak hibe almaya hak kazanan takımlar arasında; 0-5 yaş arası çocukların bakım ve gelişimi ile ilgili görev ve sorumlulukların ebeveynler arasında eşit paylaşılmasını, böylece çocuğun gözündeki rol model algısının doğru oluşmasını hedefleyen ve bu amaçla nitelikli oyun, yönlendirici kaliteli içerik, mekan ve aktivite önerileri sağlayan uygulama BabyAcademy; kız çocuklarının diledikleri her şeyi yapabilecekleri konusunda farkmdalık yaratmayı amaçlayan Kızlar Sahada Akademi; ağırlıklı olarak Mardin, Diyarbakır ve Suriye’den göç etmiş mahalle sakinlerinin kendi ekonomik değerlerini oluşturmalarını hedefleyen ve bölgedeki kadın işgücünün desteklenmesinin yanı sıra toplumsal entegrasyon için gıdayı bir araç olarak kullanan Kök Basmane yer alıyor.
Startup’ların pek de uzun olmayan ömrü ve finansal durumları düşünülecek olursa bu projelerin kendi ayaklan üstünde nasıl duracağı da önemli bir soru. İnovasyon platformu ATÖLYE ve Türldye’nin yenilikçi holdinglerinden Zorlu’nun kurucu ortaklığı ve sürdürülebilirlik alanında uzmanlaşmış S360’m stratejik partnerliği ile hayata geçirilen sosyal girişimcilik platformu İmece’nin direktörü Buğra Çelik, “İki temel sorunumuz var, bireylerin çözümün parçası olmayı nasıl başarabileceği ve bu çözümlerin nasıl fonlanacağı” diyor ve ekliyor: “Sürekli olarak hibe almak değil kendi kaynaklarını yaratmak için uğraşan girişimler istiyoruz. Bu nedenle projelerin finansal modelleri çok önemli.” Açılan her destek programı için seçilen takımlara 120 biner lira hibe sağlandığına işaret eden Çelik, Zorlu Holding’in desteklediği üç program için toplamda 1,2 milyon liralık hibe verileceğini de vurguluyor. Platform, projelerin hayal edilen etkiyi yaratıp yaratmadığından emin olmak adına düzenli olarak etki ölçümü de yapıyor ve dokundukları kişilere ne gibi faydalar sağladığını takip ediyor.
Dünyanın temel sorunlarına teknolojinin de desteğiyle sürdürülebilir, inovatif çözümler üretmeyi amaçlayan İmece’nin temel meselesi aslında “kutunun dışında düşünen” beyinleri bir araya getirmek ve bu sayede önümüzdeki beş yıl içinde sosyal sorunlara kalıcı çözümler üretebilen toplumsal fayda şirketlerinin doğmasını sağlamak.
Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP), Ashoka ve Social Innovation Exchange (SIX) gibi uluslararası güçlü partnerlerle işbirliği yapan ve tüm dünyada sürdürülebilir kalkınma, yoksulluğun ortadan kaldırılması, eşitsizliklerin ve dışlanmanın azaltılmasına yönelik faaliyet gösteren bu kurumlar ile yeni projelerin geliştirilmesi için çalışan İmece’nin destek programında yer alan takımlar, UNDP’nin düzenleyeceği eğitimlere de katılabilecek.
İmece’nin üçüncü destek programı teması olan “eşitsizliklerin azaltılması” için başvurular 2018’in ikinci yarısında açılacak. İmece hem bireyleri hem de kurumlan, toplumsal meselelere birlikte çözüm bulmaya davet ediyor. Platformun aradığı, finansal sürdürülebilirlik potansiyeli olan ölçeklendirilebilir fikirler ve en önemlisi, bu fikirleri hayata geçirecek tutkulu bireyler.
SÖZÜN ÖZÜ Zorlu Holding’in kurucu ortaklığı ve sürdürülebilirlik alanında uzmanlaşmış S360’ın stratejik partnerliği ile hayata geçirilen sosyal girişimcilik platformu İmece finansal modeli ile öne çıkıyor.
Mehtap Demir