İnsanlık Okyanus Çöpüyle Giyinecek

Bir üniversite öğrencisinin hayali okyanusların ve çevrenin seyrini değiştirecek. Boyan Slat’ın uğruna üniversiteyi terk ettiği Ocean Cleanup bariyer teknolojisi beş yıl içinde okyanuslardaki çöplerin yarısından fazlasını toplayacak. Toplanan plastik çöpler kıyafet ve ayakkabı üretiminde bile kullanılacak.

Dünyanın ve okyanusların en büyük sorunu plastik kirliliği. Yapılan araştırmalara göre her yıl en az 8 milyon ton plastik okyanuslara karışıyor. Dünyada geri dönüşüm ya da plastik kullanımını azaltma çalışmaları yapılsa da gelecek 20 yıl içinde plastik üretiminin yüzde 100 artması bekleniyor. Üstelik bu plastikler ancak 400 yılda yok oluyor. Tüm dünyada okyanusları temizleme konusunda çalışmalar yapılsa da şimdiye kadarki yöntemler hep pahalı ve verimsizdi. Ancak HollandalI bir üniversite öğrencisinin basit ve başarılı icadı belki de okyanusların, dolayısıyla insanlığın kaderini değiştirecek. Genç mucit Boyan Slat’m Ocean Cleanup teknolojisi bu yılın ortalarında devreye giriyor. Plastik atık adalarının yakınına yerleştirilecek bariyer, denizleri kendi kendine temizleyecek.

Yine Akıntıyı Kullanacak

Denize atılan plastikler rüzgar ve akıntıyla birlikte okyanuslara ulaşıyor. Okyanus akıntılarını izleyecek olan Ocean Cleanup, çöpleri yine akıntıları kullanarak topluyor. Bunu yaparken de deniz yaşamına zarar vermiyor. Okyanus yüzeyine kurulacak 100 kilometrelik ağ beş yılda çöplerin yarısından fazlasını toplayacak.

Yüzde 97 Daha Ucuz

Bu yıl Japonya açıklarında kurulacak ağ tamamlandığında dünyanın en uzun yüzen yapısı olacak. Boyan Slat’m tahminine göre bu sistemin kilo başına maliyeti 4,5 euro; yani geleneksel çöp toplama ve yok etme yöntemlerinin sadece yüzde 3’üne denk geliyor. Bu paranın 1 eurosu da balıkçılara aktarılacak.

Nasıl Temizliyor?

Okyanus temizleme sistemi yüzer çapalar tarafından yerinde tutulan okyanus yüzeyine oturan dayanıklı plastik büyük tüplerden oluşuyor. U şeklindeki yüzer bariyer yüzeydeki plastiği yakalamak üzere tasarlanmış. Denizin altına da atılan plastik perde deniz yaşamını etkilemeyecek şekilde tasarlandı. Bu yıl denize indirilecek sistemin son testi 200 mil açıkta yapılacak. Daha sonra üç haftalık yolculukla Pasifik Çöp bölgesine çekilecek.

Adidas Ayakkabıyla Başladı

Söz konusu sistemle yakalanan plastikler ayrıştırılarak geri dönüşüm için kullanılacak. Bu maddenin bir kısmı da tüketim malları, yani kıyafetler için ayrılacak. Adidas’ın geçtiğimiz yıllarda okyanus çöplerinden ayakkabı veya forma yaptığı gibi, onlarca yıllık plastik çöpler insanlığın hizmetine yeniden sunulacak.

19 yaşındaki bir öğrencinin bu icadı, ilk dönemde şüpheyle karşılanmıştı. Ancak Boyan Slat’ın üniversiteyi terk edip tamamen bu projeye odaklanmasıyla birlikte bir kitle fonlama kampanyası yapıldı. 2,2 milyon dolarlık fon toplanınca çalışmalar hızlandı. Boyan Slat şüphesiz birkaç yıl içinde dünyanın en çok konuşulan isimleri arasında yer alacak.

İlker Pehlivan