Avustralya, ihracatçılar ve yatırımcılar için ciddi potansiyel taşıyor
Coğrafi olarak uzak ama duygusal olarak yakınız. Kişi başı 47 bin dolarla dünyanın en zengin ülkelerinden biri. Türkiye ile siyasi ve ekonomik ilişkileri her geçen gün artan Avustralya, ihracatçılar ve yatırımcılar için ciddi potansiyel taşıyor…
HER ne kadar binlerce kilometre uzaklıkta olsa da Türkiye ile Avustralya arasında güçlü bir duygusal bağ var. 1915 Çanakkale Savaşları’nda İngilizlerin yanında Mehmetçik’e karşı savaşan Avustralyalılar, bu savaşlarda ağır kayıplar verdiler. Fakat savaşın sona ermesinden sonra iki toplum da o kötü günleri unutup dostluğa kapı araladı. Bu dostluğun oluşmasında kuşkusuz Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün şu cümlelerinin önemi yadsınamaz:
“Bu memleketin topraklarında kanlarını döken kahramanlar! Burada, dost bir vatanın toprağındasınız. Huzur ve sükun içinde uyuyunuz. Sizler, Mehmetçiklerle yan yana, koyun koyunasmız. Uzak diyarlardan evlatlarını harbe gönderen analar! Gözyaşlarımzı dindiriniz. Evlatlarınız bizim bağrımızdadır. Huzur içindedirler ve rahat uyuyacaklardır. Onlar bu topraklarda canlarını verdikten sonra, artık bizim evlatlarımız olmuşlardır.”
KİŞİ BAŞI GELİR 47 BİN DOLAR
İki ülke arasındaki bu duygusal bağ, her yıl Çanakkale Savaşları’nm yıldönümünde Türkiye’yi ziyaret eden AvustralyalIlar sayesinde daha da güçleniyor. Bunda elbette eşsiz sahilleri ve egzotik özellikleri nedeniyle her yıl daha fazla Türk turistin Avustralya’yı ziyaret etmesinin de büyük katkısı var.
Bu sayımızda uzak diyarlarda yer almasına rağmen hemen yanı başımızda hissettiğimiz Avustralya’)! masaya yatırdık. Kişi başı milli geliri 47 bin doları bulan bu zengin ülke ile Türkiye arasındaki ekonomik ilişkileri irdeledik.
TARIM VE MADENCİLİK ÜLKESİ
Güney Yarımküre’de, Hint Okyanusu ile Atlas Okyanusu arasında yer alan Avustralya, Okyanusya kıtasında bulunuyor. Dünyanın en büyük ada devleti olan Avustralya, Endonezya, DoğuTimor, Papua Yeni Gine, Solomon Adaları, Vanuatu, Yeni Kaledon-ya ve Yeni Zelanda ile komşu. Ekonomisi genel olarak madencilik, tarım, turizm ve eğitim sektörlerine dayanıyor. Buğday, şeker, pirinç, meyve, çiçek, et, yün ve pamuk önemli ihraç kalemlerini oluşturuyor. Ham şeker sanayinde dünyada ikinci sırada yer alan Avustralya, ürettiği ham şekerin yüzde 85’ini ihraç ediyor. Aynı zamanda dünyanın önde gelen altın, demir cevheri ve uranyum üreticisi olan ülke, yine dünyanın ikinci büyük LNG ihracatçısı konumunda. Yılda 36 milyar dolarlık tarım ürünü ihraç eden ülke, birçok üründe dünyada ilk sıralarda. Avustralya aynı zamanda üniversite eğitimi için dünyada en çok tercih edilen ülkelerin de başında geliyor.
TURİZM POTANSİYELİ YÜKSEK
El değmemiş muhteşem bir doğal güzelliğe sahip olan Avustralya aynı zamanda bir turizm ülkesi. Geçen yıl yaklaşık 8.6 milyon kişinin ziyaret ettiği bu ülke her şeyden önce güvenli olması sebebiyle yabancı gezginler tarafından tercih ediliyor. Özgün mutfağıyla dünya çapında giderek daha fazla tanınmaya başlayan Avustralya’ya son dönemde Türkiye’den gidenlerin sayısında da artış olduğu gözleniyor. Bu arada her yıl yaklaşık 8 milyon AvustralyalInın da yurt-dışma çıktığını belirtelim. En çok gittikleri ülkeler ise Yeni Zelanda, Fiji, Ingiltere ve Fransa olarak sıralıyor. Avustralya’dan Türkiye’ye yönelik turizmde ise, Çanakkale ve Gelibolu Yarımadası’nda her yıl Nisan ayının ikinci yarısında düzenlenen Anzak Günü anma törenleri önemli bir ziyaret sebebi teşkil ediyor. Bu kutlamalar nedeniyle Avustralya’dan ülkemize gelen turist sayısında her yıl artış gözleniyor.
Avustralya nüfus sayımı sonuçlarına göre, eğitim için gidenler hariç bu ülkede yaklaşık 66 bin Türk kökenli yaşıyor. Hemen her ülkede olduğu gibi Avustralya’da da Türk girişimciler var. Bunlar daha çok turizm, yeme-içme ve inşaat sektörlerinde faaliyet gösteriyorlar.
BİRÇOK ÜLKEYLE STA’SI VAR
Avustralya’nın Ankara Büyükelçisi Marc Innes-Brown, yatırım ve iş yapmak açısından ülkenin son derece risksiz bir ortam sunduğunu vurguluyor. Avustralya ekonomisinin kesintisiz 26 yıldır büyüdüğünü söyleyen Brown, küresel derecelendirme kuruluşlarının yaptığı tahminlere göre önümüzdeki beş yıl boyunca da yıllık yüzde 2.9 oranında büyüme göstereceğinin altım çiziyor. Brown, bu oranla Avustralya’nın gayri safi milli hasılası en yüksek ülkeler arasında da ilk sıralarda geldiğine dikkat çekiyor. Brown, sözlerini şöyle sürdürüyor:
“Avustralya, Asya ülkeleriyle iş yapan uluslararası şirketler için bir ticaret ve yatırım üssü konumunda. Asya, Avrupa ve Kuzey Amerika’daki ülkelerle imzaladığı serbest ticaret anlaşmaları sayesinde bu bölgedeki ülkelere mal ve hizmetler gümrüksüz olarak giriyor. Yabancı yatırımcılar Avustralya’nın siyasi istikrarım, şeffaf yasal mevzuatlarını ve genel olarak iş yapma kolaylığını memnuniyetle karşılıyorlar. Avustralya’da tarım, gıda, müteahhitlik ve enerji sektörlerinde ciddi fırsatlar var.”
DIŞ TİCARETİMİZ GELİŞİYOR
Türkiye ile Avustralya arasındaki ekonomik ilişkiler de giderek artıyor. 2016 yılı verilerine göre iki ülke arasındaki dış ticaret hacmi 1.5 milyar Avustralya Doları’m geçmiş durumda. Türkiye geçen yıl bu ülkeye yaklaşık 1 milyar Avustralya Doları tutarında ihracat yaparken, 539 milyon Avustralya Doları tutarında da ithalat yaptı. Bu ülkeye en fazla ihraç edilen ürünlerin başında altın, meyve ve kuruyemişler, taşıt ve inşaat malzemeleri gelirken, Avustralya’dan en fazla ithal edilen ürünlerin başında ise kömür, ilaç, altın ve canlı hayvan bulunuyor.
Yeme ve giyim alışkanlıkları Avrupa ve Amerika’yla aynı olan Avustralya’nın Türk firmaları için iyi bir pazar olabileceğini belirten Brown, Türk ihracatçıların Avrupa’da elde ettikleri başarıları Avustralya’da da gösterebileceklerine işaret ediyor. Brown, “Şu anda en büyük sıkıntı uzaklık. Fakat umuyorum Avustralya ile Türkiye arasındaki doğrudan uçuşlar ekonomik ilişkilerimizi daha da güçlendirecek. İstanbul ile Sydney arasındaki en hızlı rota genellikle Singapur, Abu Dabi, Dubai veya Doha aktarmalı oluyor ve yaklaşık 20 saat sürüyor” diyor.
Türkiye ve Avustralya’nın Meksika, Endonezya ve Güney Kore ile birlikte MIKTA adı verilen işbirliği örgütü üyesi olduklarını hatırlatan Brown, bir süre önce Avustralya Meclisi Senato Başkanı ve iki milletvekilinin Türkiye’yi ziyaret ettiğini söylüyor. Brown, ticaret, tarım ve göçün aralarında bulunduğu birçok konunun bu ziyaret sırasında görüşüldüğü, böylece bu ziyaretin iki ülke arasındaki siyasi ve ekonomik bağları daha da güçlendirdiğini vurguluyor.
İKİ MAĞAZA AÇTI
Avustralya’da yatırımı bulunan perakendeci şirketlerden Çilek Mobilya’mn bu ülkede iki mağazası var. Bunlardan ilki 2005 yılında Perth’de açılmış. İkinci mağaza ise 2012 yılında Melbourne’da
hizmete girmiş. Çilek Mobilya Genel Müdürü Muzaffer Çilek, yakında Sydney, Brisbane ve Perth’de üç mağaza daha açmayı hedeflediklerini söylüyor. Çilek, Avustralya perakende sektörü hakkında şu bilgileri veriyor:
“Ülkede Amerikan usulü büyük çarşılar var. Fakat perakendeciler, beklenenin üstünde satışlar nedeniyle talebi karşılamak için daha fazla süper store konseptli mağazaların açılması gerektiği görüşünde. Bunların yanı sıra halen faaliyet gösteren daha küçük ölçeldi mağazalar ise pazar paylarını kaybetmemek için sık sık indirime gidiyorlar. Avustralya’nın da dağıtım ve satış kanalları diğer endüstriyel ülkelere benziyor. Kaliteye çok önem verilen Avustralya pazarında kalıcı oluncaya kadar ihtiyatlı hareket edilmeli ve bazı satış şekilleri kullanılmalı. Bütün satış metotları için geçerli olan şu prensipleri göz önünde tutmak gerekiyor; ürün kalitesi, şirket dürüstlüğü ve hizmetin devamlılığı.”
REKABET ÇOK YOĞUN
Diğer ülkelere olan coğrafi uzaklığı nedeniyle AvustralyalIların aldıkları ithal ürünlerin kaliteli olmasının yanında, gerektiğinde bakım ve tamirinin de üstlenilmesini istediklerini belirten Çilek, sözlerini şöyle sürdürüyor:
Uzak olması aslında dezavantaj değil. ABD’ye giden konteynerlerle Avustralya’ya gidenlerin transit süresi aynı. İstanbul’dan ve Gemlik’ten haftalık parsiyel sevkiyat bulunuyor. Ayrıca acil durumlarda hava kargo alternatif olarak kullanılabiliyor. İhracatçılar, pazara girmeden önce ürünleri için uygulayacakları pazarlama tekniğinin yeterli talep yaratıp yaratmayacağını iyi araştırmalı. Pazarı mutlaka yerinde görsünler. Avustralya perakende piyasasında iki büyük grup var. En büyük perakende zinciri Coles Myer (Wesfarmers) grubu. Yıllık 37.5 milyar Avustralya Doları cirosuyla dünya çapında bir şirket. Yaklaşık 200 bin personeli var. İkinci en önemli grup ise Woolworths grubu. Bunun da yıllık cirosu 31.9 milyar Avustralya Doları. Bu zincirler giyimden mobilyaya, ev ve mutfak eşyasından oyuncağa her şey satıyorlar. Ayrıca ihtisaslaşmış zincirler de bulunuyor. Bunlar ev eşyası ve mobilya, hırdavat, giyim ve aksesuar, ayakkabı gibi alanlarda faaliyet gösteriyor.” Avustralyada çalışmak isteyenler https://www.myfikirler.org/avustralya-deneyimli-calisan-alacak.html konumuzu inceleyebilir.
ÖZBEY MEN / ERSAN ÇIPLAK