Tezgâh üstü estetik iş fikirleri

Tüketim maddeleri günümüzde estetikle bütünleşiyor. Şeker ya da çikolata bazlı lezzetler sıra dışı kolay girişimlerin başlangıcı olabilir. Tek yapmanız gereken bunlara estetik bir görünüm ve lezzet katmanız…

Aşağıda az sermayeyle gerçekleşecek farklı bir girişimin başlangıç aşamasından bahsedeceğim.

Girişim deyince akla hep çarşı pazar ekonomisinin farklılıkları gelir malum. Bunların çoğu elle tutulan maddi nitelikte tüketim ürünlerine yöneliktir. Konuyu ileri götürdüğümüzde mekanik aletler, elektronik aygıtlar gibi daha teknik nesneler devreye girer. İş giderek karmaşık hale gelirken kısaca ‘moda’ olarak anılan girişim hikayeleri hatırlanır.

Tam da burada ‘estetik’ dediğimiz sihirli sözcük karışır işin içine. Moda olmaya aday ürünler yeniliğe ilişkin farklılık düşüncesini hep bu kaynaktan alır. Basit bir gıda imalatından karmaşık elektronik aletlerin tasarımına değin her ürünün içinde belli dozda estetik dediğimiz o şey mutlaka bulunur.

Akıl çelen mobilyalar, giderek evrimleşen giyim kuşam, artistik-fütüristik süslemeler, modern dünyanın dekorasyon objeleri, ikonik mimari eserler ve farklılaşan onlarca yeni uğraşı alanı.

KARMAŞIKTAN BASİTE DOĞRU…

Bilinir ki, resim, müzik, heykel, tasarım, süsleme ve daha nice sanatsal yapıtlar hep böylesi bir tezgâhtan geçip ‘eser’ haline gelmiştir. Sanat akımlarının tümü estetiğin rafine edilmesiyle gelişir; insan mizacının evirilmesine, insan türünün uygarlaşmasına yol açar.

Tam da burada ‘sanat sanat içindir’ diyenler asırlara yansıyan eserlerini inşa ederken tüketim alanında da estetik esintiler belirmeye başlar. Bir ticari markanın biçiminden bir ürünün ambalajına; bir mağazanın dekorasyonundan özel bir aletin tasarımına kadar az ya da çok estetik ayrıntı yer alır. Estetik dediğimiz şeyin yansımaları böylece günümüz dünyasında giderek değiş tokuş yapılan temel bir meta haline gelir.

Sıradan sayılan tüketim maddeleri bile günümüzde estetikle yoğurulmadıkça bir anlam ifade etmez. Örneğin soframızda çoğu hazır gıda biçimsellikle bütünleşir; mutfak sanatı neredeyse salt güzelliğe evirilir. Hele de unlu ürünler bir pastane tezgahında ya da bir şekerci masasında şekillendiriliyorsa estetik görünüş şart olur! Güzellik algısını okşamayan raf ürünleri ise tüketici zihninde giderek ucuzlayıp sıradanlaşır.

İLGİNÇ GİRİŞİMLERE HAZIRLANIN

Şimdi soralım; yazımızın başlığındaki ‘tezgâh üstü estetik girişimler’ ne anlama geliyor’ ‘Günümüz girişim dünyasında güzelliği yalın haliyle ele alan bu farklı girişimler neler olabilir? Basit ürünlere bile estetiğin mucize yaratan güzelliği katıldığında o ürün hemen aradan sıyrılıyor, alıcı buluyor sonuçta.

Çarşı pazar ekonomisinin simgesi olan ‘tezgâh üstü’ betimlemesini farklılıkla yorumlayıp birkaç örnek verelim hemen. Umulur ki bahsedeceğimiz basit örnekler uzağı görebilen girişimcilerin elinde canlanıp hayata geçsin, estetikle süslenmiş ürünler en kolay haliyle satışa konu olsun. İşte size en kolayından sıra dışı iki başlangıç: Nazar boncuğundan kahve falına! En başta kültürümüzün sevimli ve göz alıcı simgesi şu bildiğimiz ‘nazar boncuğu’ var. Tek farkla ki bahsedeceğimiz nazar boncuğu camdan değil şekerden yapılıyor. Formüle giren doğal maddeler, onun damak çatlatan lezzeti ve orijinal rengiyle aslında bir estetik harikası! Göz alıcı biçimi geleneksel şekerlemelerin ötesinde bir lezzet yolculuğunun başlangıcı gibi.

Değişik tatlarla göz alıcı bir tasarım. Kendine özel kıvamıyla ağızımzda eriyip damağınıza yayılıyor.’Nazardan korunmayı mizahi bir anlayışla ele alması onu adeta yepyeni bir ürün yapıyor.

Böylece sevimli nazar boncukları aranan bir lezzete dönüşüyor. Sözü uzatmaya gerek yok; bu konu en az sermayeyle ‘iş bilenin kılıç kuşananındır’ öyküsünden ibaret.

ikinci önerimiz ise ‘fala inanmayın falsız kalmayın’ diyenlerle ilgili. Neredeyse herkese sempatik gelen geleneklerimize yerleşmiş bir başka yenilik. Burada beğenilen tatlarla takviye edilmiş özel formüllü ‘kahve falı sembolleri’ var. Üretim tekniği ‘nazar boncuğu’yla aynı. Tek fark estetik anlayışın tezgahından geçerken biraz farklılığa uğraması. Sembolleştirilmiş şeker ya da çikolata bazlı figürlerin tadı ‘Türk kahvesi’ ve ‘Macchiato’ olarak bilinen kahve karışımlarının aromasını içeriyor.

Satışa sunulan her ürün bol muhabbete konu olabilecek başlı başına bir fal kutucuğu halinde!

Hem lezzetli hem de eğlenceli! Kahve fincanı estetiğiyle hazırlanmış ambalajlardan organik doğal lezzetlerle takviye edilmiş semboller çıkıyor. Verilen mesaj ise tıpkı kahve falında olduğu gibi şekiller üzerinde yorumda bulunmak ve hemen sonrasında onları ağızda eriterek mutlu olmak! ‘Neyse halin o çıksın falm’ durumunun eğlenceli yorumları bunlar?

GÜZELLİĞİ PAKETLEMEYE BAŞLAYIN

Hazır göz boncuğu ve fal lezzetleri demişken yenilebilen başka objelere de değinelim: Sıra dışı kimi nesnelerin küçülüp eğlenceli bir lezzet haline geldiğini düşünün. Yakın çevremizden dünyanın en uzak köşelerine kadar etrafımız estetikle ünlenmiş yapılarla dolu. Hatta sanat müzelerinde sergilenen tablolar, heykeller, modern sanatın ünlü nesneleri de var. Çoğu anıt binaların pencerelerindeki ?vitray’ türü süslemeler de bu lezzet akımına dahil olabilir.

Özel teknik kalıplara çikolata ya da aroma katılmış şeker eriyiğinin dökülüp şekillendirilmesine dayanıyor. Bunlar tek obje olabileceği gibi, minyatür hale getirilmiş lezzet parçacıkları da olabiliyor. Hatta biraz daha ileri gidip şık amblemleri, pop-art desenleri ve günümüzün sevimli karakterlerini biçimleyip çeşitli tatlarla birlikte paketlemeniz de mümkün. Küçültülmüş ‘reprodüksiyonlarınızı’ kabartma, boyama, baskı gibi yöntemlerle kolayca şekillendirebilirsiniz. Yeter ki, yapacağınız her yeniliğin içine biraz sanat karışmış olsun. Bu arada ünlü kentlerin tarihi ve modern simgelerini, spor kulüplerinin amblemlerini unutmayın.

Batı’daki Çin Restoranlarının ‘fortune cookie’ geleneğini de göz ardı etmeyin sakın:

Her yemekten sonra hesapla birlikte önünüze gelen kutu şeklindeki gofretin içinden çıkan ‘şans sözcükleri’ ya da piyangoda kazanmanız için önerilen ‘şans numaraları’ girişim projelerinizde başka yeniliklere yol açabilir.

Nur Demirok