Devlet Bir Startup’a Rakip Olabilir mi?

Yakın zamanda iTaksi adıyla BiTaksi benzeri bir hizmetin hayata geçirildiğini açıklayan İstanbul Büyükşehir Belediyesi startup’ları korkuttu.

GEÇTIGIMIZ ay Haliç Kongre Merkezi’nde düzenlenen lansmanla birlikte İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin İTaksi adında, BiTaksi benzeri bir hizmeti hayata geçirdiğini öğrendik.

Temelde taksi hizmetlerinin daha modern bir anlayışla standartizasyonunu sağlayan bu sistem, İstanbul’da yaşanan taksi sorununa bir çözüm getirmesi ve dünya standartlarında bir hizmet sağlaması noktasında olumlu bir gelişme olarak görülse de, hali hazırda 4 yıldır sektörde hizmet gösteren bir girişimin tam karşısına konumlanması, devlet tarafından desteklenmesi ve teşvik edilmesi gereken bu tarz başarılı girişimlerin gelişimlerine ket vuracak bir yapı anlamına da gelmekte. İTaksi, aslında devlet kanalıyla hayata geçirilen hizmetler anlamında gördüğümüz ilk örnek değil. 1978 yılından bugüne hizmet veren İstanbul Halk Ekmek bu örneklerin başında geliyor. İstanbul Fırıncılar Odası sık sık IHE’nin rekabet kurallarına aykırı hareket ettiğini ve devlet ile özel sektörün rekabet etmesinin anormal bir dengesizlik yarattığını söyleyen açıklamalar yapıyor.

Temelde devletin görevi, bir takım destek ve teşviklerle özel sektörü destekleyerek global çapta rekabet eden bir yapı oluşmasına zemin hazırlamakken, ülkemizde bunun aksine özel sektörle rekabet eden bir anlayışla hareket ediliyor. Tüm bu gelişmelerin elbette oldukça büyük yansımaları olsa da, bence düşünülmesi gereken ilk etken girişimler üzerinde yaratılan psikolojik baskı. Bugün artık, belki de bir gün dünyayı değiştirecek girişimler dahi, acaba bir gün devlet bize rakip olabilir mi düşüncesiyle hareket edecek. Hiçbir girişim, devletin devasa gücü karşısında rekabet edebilecek esnekliğe sahip değil, olması da mümkün değil. Ülke sınırları içinde faaliyet gösteren bir sektörde eğer bir takım anormallikler ve düşük standartlar mevcutsa, bu tarz olumsuzlukları gidermenin yolu devlet olarak kendi hizmetini sunmak değil, o sektöre yönelik bir takım düzenlemeler getirmek olmalı. Bugün BiTaksi’yi faaliyet gösteremez bir hale getirmek, yarın farklı farklı girişimleri kapanmaya zorlamak, girişimlerin günümüz ekonomilerindeki giderek artan önemi göz önünde alındığında, ülke ekonomisinin gelişimine ket vurmaktan ve beyin göçünü dolaylı da olsa teşvik etmekten başka bir anlama gelmemektedir.

Startup’lar güne “Acaba bugün devlet bana rakip olacak mı?” korkusuyla başlamamalı.