Vergiden Kaçınma Yolları
Vergi, modern devletlerin varlık sebebi ve finansman aracı. Vergi kaçakçılığı yasa dışı bir davranışken, vergiden kaçınma yasalar çerçevesinde yasanın boşluklarından yararlanmayı ifade ediyor. Mükellefler, bu yolları dikkatle takip etmeli…
KURUM kazançlarının beyan edileceği Nisan ayında, mükelleflerin vergi suçu veya cezaları ile muhatap olmamaları için, sorumlulukları kadar, kanunların kendilerine verdiği bir hak olan “vergiden kaçınma” konusunu da akılda tutmak gerekiyor.
Vergi kaçakçılığı, vergi ile yükümlülüklerin vergi kanunlarına aykırı olarak kısmen veya tamamen yerine getirilmemesi olarak tanımlanıyor. Vergiden kaçınma ise, vergi kanunlarına aykırı hareket etmeksizin bireylerin vergi mükellefiyetinden kurtulması ve Hazine’nin vergi kaybına uğraması anlamına geliyor. Dikkat edileceği üzere, vergi kaçakçılığı yasa dışı bir davranışken, vergiden kaçınma yasalar çerçevesinde yasa boşluklarından yararlanmanın bir sonucunu ifade ediyor.
Finansman teminine yönelik bu kaynaklar mükelleflerden kanun ile karşılıksız ve cebri olarak alınır. Bu durumun mükellefler üzerinde bir baskı oluşturması sebebiyle mükellefler bu yükü azaltmak amacıyla vergi kaçırma veya vergiden kaçınma yoluna gidebilir. Fakat mükelleflerce izlenen bu yollar kayıt dişiliği artırmanın ötesinde ülke ekonomisine de ciddi zararlar vermekte.
Dünya genelinde, vergi kaçakçılığı ile uzun bir süredir mücadele ediliyor. Son dönemlerde vergi kaçakçılığı ile mücadelenin yanı sıra, vergiden kaçınmanın sınırlandırılmasına ilişkin çalışmalar yürütülüyor ve konuya ilişkin eylem planları hazırlanıyor.
KAÇIRMA NEDENLER!
Vergi mevzuatının çok detaylı ve çeşitli olması, vergi oranlarının yüksek olması, dolaylı vergilerin dolaysız vergilere oranla fazla olması, vergi kaçıran rakip mükellefler karşısında rekabet şansmm devam ettirilme gerekliliği, vergi denetiminin etkin olmaması, belge düzenine uyulmaması, daha az vergi verme çabası gibi nedenler mükellefleri vergi kaçırmaya itmekte. Geçmişten günümüze ağır cezayı gerektiren fiiller arasında yer alan vergi kaçakçılığı çeşitli şekillerde işlenebiliyor. Mükelleflerin bazı gelirlerini gizleyerek vergi matrahlarını azaltmaları, tutulan defterlerde hile yaparak gerçek olmayan hesaplar açmaları, sahte belge ile mal ve hizmet almış gibi kayıt yapmaları, defterlerdeki kayıtları silerek ödemeleri gereken vergiyi azaltmaları veya hiç ödememeleri, bu duruma örnek olarak gösterilebilir. Vergi kaçakçılığı suçuna ilişkin yaptırımlar, Vergi Usul Kanunu’nda düzenlenmiş olup, çok ağır para ve hürriyeti bağlayıcı cezaları bulunuyor.
Dünya genelinde olduğu gibi, ülkemizde de vergi kaçakçılığı ile uzun bir süredir mücadele ediliyor. Son dönemlerde ise, vergi kaçakçılığı ile mücadelenin yanı sıra, vergiden kaçınmanın sınırlandırılmasına ilişkin çalışmalar yürütülüp, konuya ilişkin eylem planları hazırlanıyor.
KAÇINMA YOLLARI
Vergiden kaçınma, vergi kanunlarına aykırı hareket etmeksizin bireylerin vergi mükellefiyetinden kurtulması ve Hazine nin vergi kaybına uğraması olarak tanımlanabilir. Dikkat edileceği üzere vergiden kaçınma, mükellefin vergisel yükümlülüklerini kanunlara uygun bir şekilde azaltması durumunda mümkün olabiliyor. Bu nedenle vergiden kaçınma, yasal olarak herhangi bir suç oluşturmaz ve bundan dolayı vergi kanunlarında vergiden kaçmma ile ilgili cezalandırmayı hedefleyen hükümler bulunmaz.
Vergiden kaçmma, daha çok vergi erteleme yöntemlerinde yoğunlaşmaktadır. Diğer bir ifadeyle, bugünkü bir paranın yarınki bir paradan daha değerli olduğu kavramına dayalıdır. Böylece, gelecekte ödenen vergiler, bugün ödenen vergilerden daha az maliyetli olduğundan daha çok tercih ediliyor.
Genel olarak mükellefler, vergi avantajlarından yararlanmak yoluyla vergiden kaçınabiliyor. Bu şekilde vergi yüklerini düşük tutmak ve sermaye birikimini arttırma amacıyla hareket eden mükellefler, vergi avantajlarından yararlanarak yasal yollarla vergiden kaçınabiliyor. Başlıca vergiden kaçmma yollarını “genel” ve “sektörel” olarak sıralamak mümkün.
