İşverene 773 TL destek
Hükümet 1.5 milyon kişilik istihdam seferberliği başlattı. 2017’de ilave bir kişiye iş sağlayan net asgari ücreti ödeyecek, vergi ve primleri devlet karşılayacak. Paketin maliyeti 12 milyar TL. İstihdam seferberliğinde İŞKUR kilit rol üstlenecek…
BİRBİRİ ardına açıklanan vergi indirimleri, teşvik paketleriyle piyasayı canlandıracak adımlar atan Hükümet, “2017’de 1 milyon istihdam” hedefinde çıtayı yükseltti. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğinin (TOBB) daha önce duyurduğu “İşsizliğe karşı artı 1” istihdam kampanyasına devletin de işverenin asgari ücret üzerindeki yüklerini üstlenerek destek vereceğini açıklayan Hükümet, 1.5 milyon kişilik yeni istihdam paketini açıkladı. Devlete toplam maliyeti 12 milyar TL olarak hesaplanan istihdam paketi ile 2017’de mevcut istihdama ilave olarak bir kişiye iş sağlayan işveren, bin 404 TL olan net asgari ücreti ödeyecek. Asgari ücret üzerindeki vergi ve primleri ise devlet karşılayacak. Böylece, bugün için bir çalışanın 2 bin 177 TL olan işverene maliyeti hafifleyecek. Uygulanacak destek kapsamında işverenler mevcut istihdama ilave olarak işe alacakları her bir kişi için sadece bin 404 TL ödeyecek, geriye kalan 773 TL tutarındaki prim ve vergi yükümlülüklerini devlet karşılayacak.
TOBB’un geçen hafta düzenlediği Türkiye Ekonomi Şurasında istihdam seferberliği kampanyası başlatıldı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Başbakan Binali Yıldırım ve 11 bakan ve başbakan yardımcılarının katılımıyla gerçekleştirilen şurada istihdam seferberliğinin startını Cumhurbaşkanı Erdoğan verdi. Sanayici ve işadamlarını istihdam seferberliğine çağıran Erdoğan, “Mart döneminde işsizlik rakamlarını gümbür gümbür aşağıya çekmemiz lazım” dedi. 2010 yılında TOBB Genel Kurulu’nda yaptığı istihdam çağrısını anımsatan Erdoğan, yıllık 1 milyon 400 bin ilave istihdamla 2011 ‘de rekor bir artış yakalandığını vurguladı. Yeniden kolları sıvama zamanı olduğunun altını çizen Erdoğan, “TOBB’un tüm üyeleri nezdinde yeni bir istihdam seferberliği başlatıyoruz. Bu defa inşallah, 2010-2011 yılındaki rekoru da geride birakacak bir sonuç elde edeceğiz, ben buna inanıyorum” ifadelerini kullandı.
12 MİLYAR TL’LİK KAYNAK
Başbakan Binali Yıldırım, planlanan 1.5 milyon çalışan için bir yılda 12 milyar TL’lik kaynağı hükümet olarak karşıladıklarını aktardı. Çalışanların iş başı eğitimini karşılayacaklarını ve eğitim süresince 500 bin çalışanın maaşını vereceklerini anımsatan Yıldırım, paket kapsamında 1.5 milyona kadar bütün ilave istihdam edilenlerin sigorta primi ve vergilerinin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Maliye Bakanlığı’nca karşılanacağını açıkladı. Yıldırım, çalışmaların bunlarla sınırlı olmadığını, mesleki eğitim programı için istihdam alanı oluşturduklarını, bütün bunlarla en az 2 milyon vatandaşa yeni iş imkanı açılacağını belirtti.
Hükümetin istihdam seferberliğinde Türkiye İş Kurumu (1ŞKUR) kilit rol üstlenecek. 2017 yılında aktif işgücü programlarına 3.1 milyar TL kaynak ayıracak olan IŞKUR, bu yıl düzenleyeceği eğitim programlarıyla yüz binlerce kişiye iş kapısı açacak. İlk planlamalara göre IŞKUR, 2017 yılında 300 bin kişinin işbaşı eğitim programları, 100 bin kişinin mesleki eğitim kursları, 100 bin kişinin girişimcilik eğitim programı, 100 bin kişinin de toplum yararına çalışma programlarından yararlandıracak. Başbakan Binali Yıldırım’ın “çalışanların iş başı eğitimini karşılayacakları ve eğitim süresince 500 bin çalışanm maaşını vereceklerine” yönelik açıklamaları, işbaşı eğitimi programlarında sayının artacağmı işaret ediyor.
İSTİHDAM ZORUNLULUĞU GELDİ
İŞKUR Genel Müdür Vekili Mehmet Ali Özkan, Para Dergisi’ne kurumunun 2017 yılı hedeflerini ve aktif işgücü programlarım anlattı. İŞKUR, 2017 yılında “işbaşında öğrenme” fırsatı tanıyan işbaşı eğitim programlarına ağırlık verecek. 2014 yılında 59 bin 456, 2015’te 159 bin 76 kişiyi işgücü eğitim programından yararlandıran İŞKUR, 2016’da 238 bin 205 kişinin katıldığı 103 bin 852 işbaşı eğitimi programı düzenledi. İşbaşı eğitim programlarının amacının işgücü piyasasına gireceklere nitelik ve tecrübe kazandırmak olduğunu söyleyen Özkan, işverenlerin ise program sırasında birlikte çalışacağı kişiyi tanıma fırsatı yakaladığını vurguladı. Özkan, zaten istihdamın bu düzeylerde olmasının sebebinin bu olduğunu söyledi.
Geçmiş yıllarda istihdam zorunluluğu olmamasına karşın uygulanan işbaşı eğitim programlarını başarıyla bitiren katılımcıların istihdam oranlarının yaklaşık yüzde 75 olduğuna dikkat çeken Özkan, 2017 yılında işbaşı eğitim programlarında istihdam zorunluluğu uygulanmaya başlandığının altını çizdi. Özkan, “Program sonunda katılımcıların en az yüzde 50’sinin 60 günden az olmamak üzere en az program süresi kadar istihdam edilmesi şart koşulmuştur” dedi.
YÜZDE 50 İSTİHDAM GARANTİSİ
İşgücü piyasasının ihtiyaç duyduğu nitelikli işgücünü işverenle birlikte yetiştirme misyonuyla hareket ettiklerini söyleyen Özkan, her ilde ihtiyaç duyulan alanlarda işverenlerle işbirliği içinde mesleki eğitim kursları düzenlediklerini vurguladı, işgücü piyasası ihtiyaçlarının tespit edilmesi amacıyla 2007’den beri periyodik olarak işgücü piyasası araştırmalarını (İPA) sürdürdüklerini aktaran Özkan, bu araştırmalar neticesinde işgücü piyasasının fotoğrafını çektiklerini dile getirdi. Bu araştırmalarda İŞKUR’un işverenlere doğrudan ulaştığını, hangi mesleklerde ne kadar yetişmiş eleman açığı olduğunu tespit ettiğini söyleyen Özkan, düzenlenen mesleki eğitim kurslarının da bu araştırmalar gözetilerek her ilin özelinde, işverenlerin talepleri doğrultusunda açıldığını kaydetti.
Mesleki Eğitim Kursları istisnai durumlar hariç en az yüzde 50 istihdam garantili olarak düzenlendiğini söyleyen Özkan, 2017 yılı içinde Türkiye çapında düzenlenecek mesleki eğitim kurslarına 100 bin kişinin katılmasının planlandığını açıkladı. İŞKUR’un 2016 yılında açtığı 5 bin 715 mesleki eğitim kurslarına 119 bin 172 kişi katılmıştı.
273 BİN KİŞİLİK AÇIK İŞ VAR
İşgücü Piyasası Araştırması kapsamında son beş yılda 500 binden fazla işveren ziyaret edilerek Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en kapsamlı talep araştırmalarının gerçekleştirildiğini söyleyen Özkan, 2012’de 67 bin 723, 2013’te 100 bin 852, 2014’te 129 bin 65, 2015’te 132 bin 34, 2016’da 88 bin 966 işyerinin ziyaret edildiğini vurguladı. 2016 yılı İşgücü Piyasası Araştırması’nda 272 bin 925 kişilik açık iş ve 484 bin 955 kişinin temininde güçlük çekildiğinin tespit edildiğini vurgulayan Özkan, en fazla açık işi olan beş sektörün imalat, toptan perakende ve ticaret, konaklama ve yiyecek hizmetleri, inşaat ile ulaştırma ve depolama olduğunu kaydetti. Özkan, en çok açık iş olan meslekleri ise makineci (dikiş), garson, satış danışmanı, gaz altı kaynakçısı, ön muhasebeci, elektrikçi (genel), servis komisi, muhasebeci, şoför-yük taşıma olarak sıraladı.
2017 yılında girişimcilik eğitim programlarına 100 bin kişinin katılmasını öngören İŞKUR, 2015 yılında düzenlediği bin 625 girişimcilik eğitim programından 41 bin 907,2016 yılında düzenlenen 2 bin 460 programından 63 bin 261 kişinin yararlanmasını sağlamıştı. 2016 yılında İŞKUR tarafından yürütülen aktif işgücü hizmetlerinden toplam 420 bin 638 kişinin yararlandığını açıklayan Özkan, 2016 yılında mesleki eğitim kurslarına katılanların yaklaşık yüzde 65’inin, işbaşı eğitim programlarına katılanların yaklaşık yüzde 75’inin kurs ve programların sonrasında istihdam edildiğini vurguladı.
ENGELLİLERE DESTEK SÜRECEK
IŞKUR, kendi işini kurmak isteyen engellilere 36 bin TL’ye kadar hibe veriyor. Engellilere yönelik hibe desteği ve mesleki eğitim faaliyetlerinin 2017’de de devam edeceğini açıklayan Özkan, 2014’ten günümüze ‘‘Engellilerin Kendi işini Kurma Projesi” kapsamında 592 projenin desteklendiğini söyledi. Bu projeler çerçevesinde 21.3 milyon TL kaynak kullandırıldığını belirten Özkan, 2016 yılında istihdamına aracılık edilen engelli sayısının 15 bin 31 olduğunu ifade etti.
Özkan’ın verdiği bilgiye göre ilgili kamu kurum ve kuruluşları, ilgili sendika ve konfederasyon temsilcilerinden oluşan komisyonun yapacağı değerlendirme sonrasında kaynak tahsis edilmesine karar verilen projelerde, başvuru sahibinin talep etmesi halinde, fatura karşılığında karşılanabilecek maliyetler şunlar olacak:
■ Kuruluş işlemleri desteği: İşyeri kuruluşu için yapılan resmi işlemler, onaylar, izinler, ruhsatlar ve sigorta gibi masraflar için belge karşılığı olarak en fazla 2 bin TL.
■ İşletme gideri desteği: Sözleşme imza tarihinde sonra 12 ay süre ile belge karşılığı olarak işletme giderlerinin (su, elektrik, iletişim, ısınma, tanıtım) en fazla yüzde 60’ını geçmeyecek şekilde yıllık toplamda en fazla 4 bin TL.
■ Kuruluş desteği: Sözleşme tarihi itibarıyla 12 ay boyunca belge karşılığı olarak işletmenin temel faaliyet alanı ile ilgili makine, teçhizat, yazılım, donanım, ara madde, sarf malzeme, ofis malzemesi gibi maliyetler için vergiler dahil en fazla 30 bin TL.
KİMLER BAŞVURABİLECEK
Kendi işini kurmak isteyen engellilerin taşıması gereken şartlar şöyle olacak: “ÎŞKUR’a kayıtlı olma, bedensel, zihinsel, ruhsal, duygusal ve sosyal yeteneklerini çeşitli derecelerle kaybetmesi nedeniyle işgücü kaybının en az yüzde 40’ından yoksun olduğunu ‘Engellilere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları’ ile belgelendirebilme, 18 yaşını tamamlamış olma, hangi sebeple olursa olsun emekli olmama, kendi üzerine aktif veya pasif olarak kayıtlı işyeri olmama, işyerinin kurulacağı ilde ikamet etme, girişimcilik eğitim programı sertifikasına sahip olma, kurulacak iş ile ilgili başka mevzuatlarda aranılan diploma, sertifika, izin vb. belgelere sahip olmak ve aranılan diğer şartları haiz olmak.”
İş ve meslek danışmanlık hizmetleriyle gençlerin işgücü piyasasını daha iyi tanımalarını ve hazırlanmalarını sağladıklarını söyleyen Özkan, bugün itibarıyla İŞKUR’un 86 üniversitede irtibat noktası olduğunu kaydetti. İrtibat noktalarında iş meslek danışmanlarının öğrencilere gerekli bilgileri aktardığını dile getiren Özkan, “Onlara staj ve kısmi çalışmalara yönelik imkanları sunuyoruz. İşbaşı eğitim programlarından yararlanmalarını da bu irtibat noktaları aracılığıyla sağlıyoruz. Gençlerin daha sıralardayken meslek seçimine destek oluyoruz. Gençlerin gelecekte mutlu olacakları meslekleri seçmelerine destek veriyoruz” dedi. Özkan, İstihdam seferberliği kapsamında Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile İŞKUR hizmet noktası açmaya yönelik protokol imzaladıklarını vurguladı.
İSTİHDAM BÜROLARI 457’YE ULAŞTI
Özkan, 2004’de 18 olan özel istihdam bürosu sayısının bugün itibarıyla yaklaşık 25 kat artarak 457’ye çıktığını söyledi. Özkan, 2016 yılında özel istihdam bürolarına bazı şartlar altında geçici iş ilişkisi kurma imkanı sağlandığını belirterek, özel istihdam bürolarının 2017 yılı itibarıyla daha detaylı çalışacağını kaydetti.
Bütün dünyada sanayi 4.0’ın konuşulduğunu belirten Özkan, İŞKUR olarak istihdamın hangi yönde hareket edeceğini yakından takip ettiklerini vurguladı. İŞKUR’un 2015 yılından bu yana Dünya Kamu İstihdam Kurumlan Birliği (WAPES) Başkanlığı’nı yürüttüğünü, Mayıs 2018’e kadar da bu görevi sürdüreceğini vurgulayan Özkan, “Dünyayı takip etmek zorundayız. Dünya da bizi takip ediyor” dedi.