Franchise şirketleri ‘dolar’ı sabitledi!
Son haftalarda rekor üzerine rekor kıran dolaruı ateşini düşürmek için Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın çağrısı üzerine başlatılan kampanyaya franchise veren şirketler de kur sabitleme yöntemiyle katılmaya başladı. Dolar ya da Euro emsinden alman franchise giriş bedellerini TL’ye çeviren ya da belli bir seviyeye sabitleyen 14 şirketin yatırım şartlarım araştırdık.
Son zamanlarda yaşanan gerek siyasi gerek ekonomik belirsizlik ve bunun beraberinde getirdiği dövizdeki dalgalanmalar sonucunda dolar 3,53 TL, Euro ise 3,69 TL seviyesine kadar çıktı. Bu durum gerek iş dünyasını, gerek girişimciyi oldukça olumsuz yönde etkiledi.
Son günlerde başta Cumhurbaşkanı Erdoğan olmak üzere hükümet, bu yolda önemli bir çağrıda bulunarak vatandaşı ellerindeki doları bozdurmaya ve her türlü ticari anlaşmayı Türk Lirası cinsinden yapmaya davet etti. Bu sayede piyasada ABD dolarına karşı talebin azalması ile doların ateşinin bir nebze olsun düşmesi hedefleniyordu.
Bu çağrı üzerine franchise veren firmalar da yatırımcılarını korumak ve yeni yatırımcılara destek olmak amacıyla döviz kurunu sabitleme yönünde karar almaya başladılar. ABD Doları’nın son dönemlerde TL karşısında hızla yükselerek 3,53 TL’ye dayandığı bu günlerde, gündemde olan ve birçok platformda dillendirilen ‘anlaşmaların dolar değil TL cinsinden yapılması’ çağrısına karşılık şirketler, dolar ya da Euro üzerinden aldıkları franchise giriş bedelini ya TL’ye çevirdiler ya da kurda sabitleme yöntemini tercih ettiler. Franchising koşullarında indirim yapan 14 şirketin yatırım koşullarını araştırdık.
KURU SABİTLEDİLER
Temelleri 2001 yılında atılan Alaçatı Muhallebicisi, döviz kurunu 2,8 TL olarak sabitleyerek yatırımcılarına TL bazında ödeme seçeneği sunmaya başladı. Alaçatı Muhallebicisi Yönetim Kurulu Başkanı Bülent Sarı, hedeflerinin ekonomide yaşanan belirsizliğe karşı önlem almak olduğunu söyleyerek, yatırımcıların koşullar ne olursa olsun yanında olduklarını göstermek amacıyla bu sabitlemeye gittiklerini belirtiyor.
Bülent Sarı, 2017 yılında da hedeflerinin Türkiye’nin birçok şehrinde franchise vererek 47 şubeden 100 şubeye ulaşmak olduğunu sözlerine ekliyor. Sarı, “Franchise sahibi olmak isteyen yatırımcılara eğitim, dekorasyon, açılış, reklam ve ürün temini konularında destek sağlıyoruz. Yatırımcılarda aradığımız koşulsa mağazanın AVM’lerde ya da ana cadde konumunda en az 150 m2 büyüklüğünde olması” diye konuşuyor.
DOLARDAN TL’YE GEÇTİ
KasapDöner, son gelişmeler üzerine TL’nin güçlendirilmesi ve korunması için franchise bedelini dolardan TL’ye çeviren firmalar arasında. Marka, halen 50 bin dolar olan franchise bedelini 150 bin TL’de sabitleme kararı aldı. Global Restoran Yatırımları Yönetim Kurulu Başkanı Emrah Sarıtaş, “Biz de çorbada tuzumuz bulunsun misali 50 bin dolar olan franchise bedelimizi 150 bin TL’ye çevirdik. Bundan böyle bizden franchise alacak olanlar dolar cinsinden değil TL cinsinden franchise bedelimizi ödeyecekler. Biz başta perakende ve gıda sektörü olmak üzere herkesi de bu dayanışmaya davet ediyoruz” diyor.
Ayrıca bundan sonra tedarikçilerden de TL dışında gelen teklifleri kabul etmeyeceklerini belirten Emrah Sarıtaş, yeme içme sektöründe faaliyet gösteren yabancı markaların yurt-dışına aylık royalty bedelleri ödemesi nedeniyle de bir gelir kaybı olduğunu sözlerine ekliyor.
YERLİ SERMAYE AVANTAJI
Burger@ de indirim çağrısına kulak veren firmalardan biri. Burger@ yatırımcıların kur artışından etkilenmemesi için doları 2,25 TL’ye sabitledi. Franchise bedeli 40 bin dolar, royalty bedeli ise yüzde 6 olarak belirlendi. Ortalama yatırım maliyetinin 150 bin dolar olması tahmin edilen Burger@’te franchise düşünen yatırımcılara destek sağlanıyor. Burger@ CEO’su Semiha Demiral, şirketin Mehmet Veysel Keskin ve Ahmet Sarıkol tarafından tamamen yerli sermaye ile kurulduğunu, ortakları ve yöneticilerinin yiyecek sektörünün deneyimli isimlerinden olması avantajıyla yola çıktıklarını söylüyor.
Girişimcilere restoran işletmeciliği ve genel işletmecilik eğitimi veren Burger@, yatırımcıya kendi restoranını işletebilecek alt yapıyı kazandırıyor. Burger@, girişimcilere lokasyon seçme desteğinin yanı sıra mimari projenin hazırlanması, uygulama firmalarının seçilmesi ve doğru uygulanması sürecinde profesyonel kadro tarafından destek sağlıyor.
SIKINTIYI PAYLAŞIYOR
Dövizin TL karşısında öngörülenin üzerinde değer kazandığı dönemlerde kur sabitlemenin kullanılan bir araç olduğuna dikkat çeken Little Caesars CEO’su Banu Arıduru, yeni yatırımcıları teşvik etmek adına isim hakkını dolardan TL’ye çevirdiklerini ve 40 bin dolardan 50 bin TL’ye indirdiklerini ifade ediyor. Arı-duru, “Little Caesars olarak her türlü desteği verdiğimiz yatırımcılarımıza sadece iyi günde değil, koşullar ne olursa olsun her zaman yanlarında olduğumuzu göstermek istiyoruz. Piyasa koşulları değişkenlik gösterebilir, önemli olan sıkıntılı dönemleri de özveriyle ve birlikte atlatabilmek ve bu dönemlerden hep beraber daha da güçlenerek çıkabilmektir” diyor.
Dolar sabitlemesinin arkasındaki 4 neden
1. Yatırımcılarını döviz kuru karşısındaki dalgalanmalardan korumak.
2. Yeni yatırımcılar kazanmak,
3. Yatırımcıların sadece iyi günde değil, koşullar ne olursa olsun her zaman yanlarında olduğunu göstererek güven telkin etmek,
4. Şubeleşme hedeflerinde olumsuz gelişmeler yaşamamak.
Kuru sabitleyen 14 franchise şirketi
Alaçatı Muhallebicisi
75 bin dolar franchise giriş bedeli alınıyor. Döviz kurunu 2.8 TL olarak sabitleyerek yatırımcılarına TL bazında ödeme seçeneği sunmaya başladı.
Aslı Börek
10 bin dolar olan franchise giriş bedelinde kuru 3 TL’ye sabitledi.
Burger©
Doları 2,25 TL’ye sabitledi. Franchise bedeli 40 bin dolar, royalty bedeli ise yüzde 6 olarak belirlendi.
Cigusta
5 bin ile 10 bin Euro arasında yer alan giriş bedelini ilk ay için 3,50 Tll/Euro olarak belirledi.
Coldstone Creamery
35 bin dolar olan franchise giriş bedeli için kurda 3 aylık sabitleme yaptı. Dolar 2,80, Euro 2,90 TL olarak belirlendi.
Ecodry
Franchise giriş bedelini 10 bin Euro yerine 15 bin TL olarak belirledi. Şube açıldıktan sonra bir yıl royalty almayacak.
Juice Planet
40 bin Euro olan giriş bedeli ve franchise taksitlerinde kuru dört ay için 3,27 TL’de sabitledi.
Kasap Döner
50 bin dolar olan franchise bedelini 150 bin TL’de sabitleme kararı aldı.
Little Caesars
İsim hakkını dolardan TL’ye çevirdi, 40 bin dolardan 50 bin TL’ye indirdi.
Pizza House
24 bin 500 dolar + KDV olan franchise giriş bedelinde dolar kurunu 2.90 TL’ye sabitledi.
Pizza Vegas
85 bin dolar + KDV olan giriş bedelini 250 bin TL + KDV olarak güncelledi.
ShowRealty
10 bin ile 15 bin dolar arasında olan giriş bedelini 15 bin ile 25 bin TL arasında sabitledi.
Tavada Tavuk
20 bin dolar olan isim hakkı bedelinde dolar kurunu 2,5 TL’ye sabitledi.
Turyap
9 bin ile 25 bin dolar arasında olan giriş bedeli için bir ay süre ile kurda sabitlemeye gitti. Franchise adayları için kur 3,10’dan sabitlendi. Mevcut temsilcilerin aylık ödentilerinde ise altı ay boyunca sabit kur uygulanacak.