Girişimciliğin umudu üniversiteli gençler

Türkiye’nin Hayal Haritası ve Girişimcilik DNAsını çıkaran Intel’in araştırması çarpıcı bulgularla dolu. Girişimcilik fikirlerine dönüşebilecek’üretken’ hayal kurabilenlerimizin oranı yalnız yüzde 15’te kalırken, üniversite öğrencilerinin yüzde 78’i girişimci olma fikrine sıcak bakıyor. En çok da teknoloji destekli sektörlerde girişimci olmak isteniyor. Üniversite öğrencilerinin yüzde 60’ı ‘Türkiye’den milyar dolarlık şirket çıkar mı?’ sorusuna “Evet” yanıtını veriyor.

Intel; Türkiye’de inovasyon ve girişimcilik kültürünü geliştirmek, hayaller ile girişimcilik arasındaki bağlantıyı ortaya koymak amacıyla ülke çapında kapsamlı bir Hayal Haritası ve Girişimcilik ONA’sı araştırması gerçekleştirdi.

Türkiye’nin ne tür hayaller kurduğunu, hayallerin yok olma ya da girişimcilik fikrine dönüşme noktasında geçirdiği dönüşümü ortaya koymayı amaçlayan araştırmada, 10 şehirden 8-55 yaş arası yaklaşık 2 bin kişi ile görüşüldü.

Türkiye’de ilk kez yapılan ve Future Bright ile gerçekleştirilen araştırmaya göre, hayallerimiz meslek odaklı. Girişimcilik fikirlerine dönüşebilecek’üretken’ hayal kurabilenlerimizin oranı yalnız yüzde 15. Üniversite öğrencileri özelinde gerçekleştirilen girişimcilik kapsamındaki araştırma sonuçlan ise umut vaat ediyor. Toplumun genelinin aksine üniversite öğrencilerinin yüzde 78’i girişimci olma fikrine sıcak bakıyor ve en çok teknoloji destekli sektörlerde girişimci olmak istiyor. Üniversite öğrencilerinin yüzde 60’ı Türkiye’den milyar dolarlık şirket çıkar mı?’ sorusuna evet yanıtını veriyor.

Yanıtı aranan sorular

Araştırma sonuçlarını Future Bright Şirket Kurucu Ortağı Akan Abdula ile birlikte açıklayan Intel Türkiye Genel Müdürü Burak Aydın, yanıt aradıkları soruları şöyle sıraladı; “Hayal kurmaktan neyi anlıyoruz? Hayal kurmaya ne zaman başlayıp, ne zaman bırakıyoruz? Hayallerimiz geleceği kucaklayacak kadar kapsamlı mı yoksa günlük hayatın zorluklarında gerçekleşmeden kaybolup gidiyorlar mı? Girişimcilik dünyamızda hayallerin etkisi ne kadar?”

Ekonomimizin yaratıcı teknolojilere dayalı olarak gelişmesi ve teknolojiyi sadece tüketen değil üreten bir toplum haline gelmemiz için büyük hayaller kurup bunların peşinden koşmak gerektiğini belirten Aydın, “Çocukluğumuzda bile yeterince hayal kurmuyoruz.

Oysa yaratıcılığın yolu, yeni fikirler geliştirmekten, girişimciliğin yolu ise hayal kurmaktan geçiyor. Intel Türkiye olarak vizyonumuzu ‘Türkiye’den milyar dolarlık teknoloji girişimleri çıkarmak!’ şeklinde belirledik. Ülke olarak genlerimize işlemiş olan ‘başımıza icat çıkarma!’ kültürü çocukluktan itibaren hayal kurmamaktan ya da kurduğumuz hayallerin peşinden koşmamamızdan kaynaklanıyor” diye konuşuyor.

Nüfusumuz genç, hayallerimiz yaşlı

8-55 yaş arasında kadın ve erkeklerle gerçekleştirilen Türkiye Hayal Araştırması na göre insanların yüzde 49’u çocukken hayal kurmaya başlıyor. Hayal kurma, yaş ilerledikçe dramatik şekilde azalıyor. Yetişkinlerin sadece yüzde 14’ü hayal kurduğunu belirtiyor. Hayal kurma sıklığına bakıldığında da benzer bir tablo ortaya çıkıyor. Çocukluk ve ergenlikte sürekli hayal kurduğunu belirten (yüzde 32) katılımcılar, yetişkin yaşlara doğru hayal kurmaktan neredeyse vazgeçiyor.

Her 10 katılımcıdan 5’i en büyük hayalinin ‘sadece bir meslek sahibi olmak’ olduğunu söylüyor. Katılımcıların hayale meslek ve maddiyat odaklı yaklaşmalarının temel nedeni ise ‘geleceği güvence altına alma kaygısı’. Hayalini meslek olarak tanımlayanların en fazla (yüzde 16) tercih ettiği meslek öğretmenlik ve (yüzde 16) doktorluk olurken, bunları futbolcu/sporcu/antrenör (yüzde 9), sanatçı, pilot ve polis olmak (yüzde 7) izliyor. Hayali maddiyat odaklı düşünenlerin en fazla kurduğu hayal ise kendi işinin sahibi (yüzde 9) olmak. Katılımcılar para kazanmanın yolunun kendi işini kurmaktan geçtiğine inanıyor. Yine her 2 kişiden biri; hayal kurmak için kişinin ‘geçim derdinin olmaması’ gerektiğini düşünüyor.

Girişimcilik ‘parası olanın işi’

Intel Türkiye Hayal Haritası’nın en önemli bulgularından bir diğeri ise girişimciliğin bir alternatif olarak aklımıza dahi gelmemesi. Araştırmaya katılanların yüzde 78’i girişimciliği aklından bile geçirmemiş. Girişimciliği düşünen katılımcıların ise yaklaşık 3’te l’i fikrini kimse ile paylaşmıyor. Fikri olanların yüzde 21’i arkadaşıyla, yüzde 19’u babasıyla, yüzde 14’ü eşi/sevgilisi, yüzde 7’si ise annesiyle paylaştığını söylüyor.

Girişim fikri olup hayata geçiremeyen her 4 kişiden 3’ü temel neden olarak maddi sıkıntılar/sermaye yoksunluğunu gösteriyor. Girişimcilik fikri olanların yani 22’lik dilimin içinden de sadece yüzde 27’si hayalini gerçekleştirebildiğini belirtiyor. “Eğitim seviyesi yükseldikçe girişimcilik seviyesi de yükselir” diyenlerin oranı yüzde 26 olurken “girişimci olabilmek için çeşitli kurum ve kuruluşlardan destek almak önemlidir” diyenlerin oranı ise yüzde 34.

Intel Türkiye’nin 15 ayrı üniversitede 500 üniversite öğrencisiyle gerçekleştirdiği girişim odaklı araştırmaya göre ise toplumun genelinin aksine üniversite öğrencilerinin yüzde 78’i girişimci olma fikrine olumlu bakıyor. Erkek öğrencilerde bu oran yüzde 84’e kadar yükseliyor. Gençlerin ana motivasyonları ise yenilikçi olmak ve kendi işini kurmak. Girişimci olmak istemeyenlerin ise yüzde 39’u girişimcilik ruhuna sahip olmadıklarını, yüzde 33’ü risk almak istemediklerini belirtiyor.

Gençlerin odağı dijital ekonomi

Araştırma, üniversite öğrencileri arasında ilk girişimcilik fikrinin yüzde 36 ile ergenlik döneminde ortaya çıktığım, bu oranın yaş ilerledikçe yüzde 30’lar seviyesine düştüğünü ortaya koyuyor. Girişimcilik konulan değerlendirildiğinde yüzde 29 oranıyla en çok teknoloji desteğiyle ve teknoloji sektöründe girişimci olmak ön plana çıkıyor. Bunu yüzde 23 ile iş kurmak/ticaret yapmak izliyor.