Dijital girişimcilik ekosistemi

Silikon Vadisi’nde oluşan dijital girişimcilik ekosistemi, bütün geleneksel sektörleri dönüşüme zorluyor. Google, Facebook, Twitter, Uber, Instagram, Whatsapp gibi devlere ev sahipliği yapan vadiyi baştan sona gezdik. Başarısının formülünü araştırdık…

SAHİP olduğu bina, araç ya da gayrimenkullerle değil, bilgi, patent ve en temelde insan kaynaklarıyla övünen bilgi ekonomisi şirketleri Silikon Vadisi’ni ve ABD’yi adeta baştan yaratıyor. Tek otomobili olmayan Uber, bir asırlık otomobil firmalarının uykusunu kaçırıyor. Klasik bankacılığa meydan okuyan finans teknolojisi şirketleri tüketicinin ezberini bozuyor. Yine tek bir ilaç üretmeden genler üzerine çalışan bioteknoloji girişimleri dev ilaç sanayi şirketlerinin korkulu rüyası oluyor.

GES 2016 ETKİNLİĞİ

Dijital girişimci ekosistemi her sektörde dijital dönüşüm adım ları atarken işin sahipleri değişiyor. Zaman içinde hemen her sektörde işin yönlendiricisi dijital girişimciler olacak gibi görünüyor. Üreticiye nasıl elma üretmesi gerektiğini dijital girişimciler söyleyecek. Otomotiv firmalarına en rahat ve en konforlu otomobil tarifini Uber gibi şirketler verecek. Sonuçta, yeni iş modelleri yüzünden pek çok kişi iş yerini kapatmak zorunda kalacak. Acımasız bir değerlendirme ama gelişmeler bunu gösteriyor. Peki, dünyayı dönüştüren dijital girişimciler neden genellikle Silikon Vadisi’nden çıkıyor. Bu vadinin başarısının sırrı ne? İşte, tüm bu ekosistemin ipuçlarını 12 günlük Boston ve Silikon Vadisi gezisi sonrası toparladik. ABD Başkanı Barrack Obama tarafından düzenlenen Küresel Girişimcilik Zirvesi (Global Entrepreneurship Summit – GES 2016) kapsamında 12 günlük basın turundan ilham verici izlenimlerle döndük.

İŞİN KALBİ BURADA ATIYOR

Teknoloji dünyasını anlamak için ABD ve işin kalbinde yer alan Silikon Vadisi ekosistemi anlamak için iyi bir örnek. Son 10 yılda Facebook, Tvvitter, Uber, Instagram, Whatsapp, Snapchat internet ve yazılım girişimleriyle Silikon Vadisi’ndeki meyve bahçelerine geri dönüş başladı. Girişimciyi odağına alan, yatırımcı, üniversite, yerel yönetim ve devlet ilişkisiyle oluşturulan dev bir ekosistem ortaya çıkmış durumda.

GENÇ YAŞTA MİLYARDER OLDULAR

Aralarında en eski diyeceğimiz Google ve Facebook’un da bulunduğu söz konusu şirketlerin hemen hepsi Barrack Obama’nm Başkanlığı döneminde doğdu ya da borsaya açılıp en değerli şirketler arasına girdi. Şimdi dünyanın her yerindeki girişimcilerin hayalinde Silikon Vadi-si’nde küresel başarı kazanan internet şirketlerine benzer bir şirketin kurucusu olmak var.

Çok genç yaşta zengin olan girişimciler kolay elde edilen servet algısı yaratsa da aslında durum pek de dışardan görüldüğü gibi değil. Hemen hepsi yıllar boyunca başarısız girişim deneyimine veya uzun vadeli çalışarak elde edilen algoritma ya da iş modeline sahip.

Silikon Vadisi internet ve mobil teknoloji şirketlerinin etkisiyle tasarım ve yazılım üssüne dönüşürken meyve bahçeleri de geri dönüyor; çünkü insan merkezli tasarım ve akıllı algoritma üreten yüksek maaşlı çalışanları bu küçük kasabalarda tutmanın yolu yaşam standardını yukarı çekmekte yatıyor.

VADİDEKİ EN POPÜLER İŞLER

Online servisler, bioteknoloji, yazılım endüstrisi, robotik teknolojileri, insansız hava araçları, sürücüsüz otomobiller, akıllı telefonlar, elektronik ödeme sistemleri, mobil oyunlar, süper bilgisayarlar, siber güvenlik, nesnelerin interneti, e-ticaret en çok yatırım alan teknolojiler ve sektörler arasında yer alıyor.

PricewaterhouseCoopers/National Venture Capital Association verilerine göre, 2016’nın ilk üç ayında ABD’de toplam yatırım miktarı 12.5 milyar dolar olan yatırım anlaşması yapılmış. Buna göre en çok yatırım alan sektörler şöyle: Yazılım endüstrisi, medya ve eğlence teknolojileri, tüketici ürün ve servisleri.

BU SEKTÖRLER KAYBEDECEK

Her sektörde dijital dönüşüm hızı farklı. Ancak müşteriye en yakın olanlar değişimi daha güçlü ve erken hissedecek. Örneğin perakende sektörü kendini hızla yenileyemezse işlerini hızla kaybedecek. Bayi teşkilatında katma değer sunmayan tüm mağazalar kısa sürede piyasadan silinecek. Üretim planlaması yaparken talep ve müşteri ihtiyacını gözetmeyen çiftçi bilgi temelli iş yapmazsa toprağını elinden çıkarmak zorunda kalacak. Yani üretimden satışa, servisten sağlığa her sektörde bilgi temelli iş yapmayanlar zaman içinde işlerini ve pazarlarını kaybedecek. Yeni nesil dijital girişimciler için Türkiye acil bir eylem planı hazırlamak zorunda. Bilgi temelli iş yapan şirketleri kaybetmenin maliyetini hiç bir ülke ödeyemeyecek.

Beş başlıkta Silikon Vadisi

Çalışan herkes girişimci

Google, Facebook, Twitter gibi internet devlerinde Çalışan herkes aslında potansiyel birer girişimci. Belli pozisyonda çalışanlara şirket işseleri verilerek herkesin kendim ışın sahibi olarak görmesi sağlanıyor.

Ortak çalışma kültürü

Silikon Vadisi çözümlerde olduğu gibi girişimlerde de verimli olmayı seviyor. Bu yüzden ortak çalışma alanları ve laboratuvarlar çok iş yapıyor.

Paylaşım ekonomisi

Kapitalizmin kalesinde her şeye sahip olmak yerine paylaşım ekonomisi hakim. İnternet servislerinde, açık platformlarda hep paylaşım ekonomisinin izlerini görmek mumkun.

Elektrikli ve sürücüsüz araçlar

Silikon Vadisi’nin her köşesinde yenilikçi ürün ve servise rastlayabilirsiniz. Mountaın Vıew şehrinde her an karşınıza Google ın sürücüsüz otomobili çıkabilir. Elektrikli Tesla otomobiller ve Toyota’lar çok yaygın. Durum biraz da eyalet yasalarının desteği yüzünden böyle.

Devlet dönüştürücü

Silikon Vadisi ekosistemınde devlet minimum yer kaplayarak matomum □üç vermeye çalışıyor. NASA da yapılan sunumda devletin ve kurumlarının ekosisteme katkı sağlamak için minimum hareket etmesi gerektiği vurgulandı.

İnsan merkezli dijital girişimci ekosistemi

Silikon Vadisi aşağıda sıraladığımız şartların çoğunu sağladığı için yenilikçilik bayrağını elinde tutuyor ve başarılı girişimlere ev sahipliği yapıyor…

• İnsan merkezli ürün ve hizmetin tasarlandığı yer olmak için silikondan çok insana yatırıma önem veriliyor.

• Kaliteli insan kaynağının sürekliliği, yüksek kalitede eğitim için üniversite, girişimcilik ve kuluçka merkezleri ile sağlanıyor.

• Küçük olanı koruyan girişimcilerin güvencesi regülasyon kuralları var.

• Yeni fikirleri destekleyen sosyal girişimlerin önünü açan demokratik kurallar belirleyici.

• Her inançtan, milliyetten, renkten ve cinsel kimlikten insana açık demokratik kurallar ve ortam var.

• Minimumda tutulan, şeffaf bürokrasi ve hesap veren yerel yönetimler söz konusu.

• Dijital girişimcinin internette yeni servisler geliştirmesi için paylaşım konusunda küresel hosting yani barındırma hizmeti almasını sağlayan hukuk standartları hakim.

• Birlikte yaşamı tehlikeye atacak vergi, trafik, davranış ve çevre kurallarını ihlal edenlere sert tedbir ve cezalandırmayla belirlenmiş ortak yaşam standartları geçerli.