Türkiye franchise sektörü
Türkiye franchise sektörünün öncü markaları 2016’yı büyüme yılı olarak değerlendiriyorlar. Neredeyse tamamına yakını yurtiçinde yeni şubeler açıyorlar. Bu durum franchise sektörü açısından umut verici. Önce yurt içinde büyüyen, ardından yurtdışına açılan markalarımız arasına yeni isimler ka tılmaya başladı. Girişimcilik başarısı açısından şirketlere ilham kaynağı olan Mado aslında bu işin öncülerinden. Mado Avustralya, Azerbaycan, Rusya, Bulgaristan, S. M. Arabistan, Katar ve Dubai’nin ardından Bahreyn’de bir şube daha açtı. Şimdi bir başka marka, Dilek Pastanesi yurtdışında büyüme planları doğrultusunda önemli bir hazırlık içerisinde. Kısa bir süre önce Dilek Pastanesi Katarlı bir grup Imaster franchise anlaşması imzaladı ve bu işbirliği sayesinde 7 Arap ülkesinde şubeler açılacak. Bu örnekleri çoğaltmak mümkün. Yurtdışında franchising sistemiyle şubeler açan markalarımız arasında her sektörden firmalar var.
Ortak özellikleri ise güçlü bir franchise altyapısına sahip olmaları…
Eğer yurtdışında iş kurma planlarınız varsa söz konusu şirketlerin franchise koşullarına bir göz atın derim. Zira yatırımcı, girişimcilere önemli destekler sunuyorlar. Yurtdışında yatırım yapmak isteyenlerin her şeyden önce mevzuatı iyi inceleyip, iş modellerini ona göre oluşturmasında yarar var. Örneğin Almanya’da şube ya da bağımsız bir tüzel kişiliğe sahip şirketler kurulabilir. Ancak muhtelif sebeplerden dolayı bağımsız bir şirket kurmak şube açmaktan daha avantajlı bulunuyor.
Eğer franchise veya acente sistemiyle Almanya’da yatırım yapılacaksa, franchise alanın çalışma şartlarını dikkate almak gerekiyor. Örneğin, franchise alan bağımsız olduğu halde, franchise veren sosyal güvenlik primlerini ödemekzorunda kalabiliyor. Eğer Almanya’da ilk girişiminiz küçük ölçekli olacaksa UG (Unternehmergesellschaft) şirket de kurabilirsiniz. UG, GmbH’nın bir türü. Girişim şirketi olarak adlandırılıyorlar. Bu şirket sadece 1 euro sermayeyle bile ve son derece hızlı bir şekilde kurulabiliyor. Sorumluluk şirketin malvar-lığıyla sınırlandırılıyor.
Eğer yurtdışında şube açma planlarınız varsa devletin hibe yani karşılıksız desteklerinden yararlanmayı ihmal etmeyin. Devletin yurtdışı destek programlarından restoran ve kafeler de yararlanabiliyor. Yabancı bir ülkede franchising sistemiyle şube açarken kuruluş maliyetinden kira desteğine kadar birçok farklı konuda hibe desteği almanız mümkün. Devlet desteklerinden yararlanabilmek için öncelikle müracaat eden markanın Türkiye’de tescilinin yapılmış olması gerekiyor.
Ardından hedef pazarların en az birinde markanızın tescil edilmesi şartı var.
“Markamı yurtdışında nasıl koruma altına alabilirim” sorusuna verilecek cevap, onu hangi ülkelerde tescil ettirmek istediğinize bağlı olarak değişebiliyor. Marka koruması “tescil” ile sağlanabiliyor.
Ersan ÇIPLAK
Para Dergisi, Girişim – KOBİ Editörü
