Türkiye’nin En Büyük Franchising Veren Şirketleri

Türkiye’de franchise işletmelerin sayısı bin 850’ye yükseldi. Bu rakam Türkiye’yi bu alanda Avrupa’da ilk sıraya yükseltiyor. Ülkemizin dünya sıralamasında hızla yükseldiği franchise sahasına ilişkin en önemli araştırma. ‘Franchise 700’ sektöre ilişkin önemli ayrıntıları ve gelişmeleri sunuyoruz. Son hazırladığımız Türkiye’nin en büyük 100 franchise veren şirketi, 77 bin 109 franchise işletmeye ulaştı. Bu zincirler 2016 yılı sonuna kadar 3 bin 619 franchise mağaza daha açarak, yüzlerce kişiye girişim olanağı yaratacak.

Franchising Veren Şirketleri

Bir zamanlar bazı mağazaların kapısında ‘Başka şubemiz yoktur’ tabelasını görmeye aşinaydık. Bu ibare, o işletmeyi ürünüyle, hizmetiyle kaliteli kılan bir anlamı ifade ediyordu. Ancak o yıllar, Türkiye’de franchising kavramının henüz olmadığı yıllardı. İşletmeler, başka şubeler açmak istese de edindikleri bilgi birikimi ve hizmet kalitesini başka şubelere nasıl aktaracaklarını bilmiyordu. Bunun için ne zaman, ne de gerekli sermaye vardı.

Türkiye gerçek anlamda ilk kez, 1986’da McDonald’s’ın gelmesiyle tanıştı franchising kavramıyla. Sonra ardı ardına yabancı markalar keşfetti ‘eşsiz pazar’ olarak tanımladıkları Türkiye’yi.

Bu hızlı büyümeye kayıtsız kalmayan yerli markalar da franchising sistemiyle hızla şubeleşerek, aynı süratle markalaşmaya başladı.

Kim derdi ki bir çiğ köfte dükkanı Türkiye genelinde 700’den fazla şubeye ulaşsın. Hatta kabına sığamasm yurtdışına da açılsın… Aynı durum baklavacılar, kumpirciler, kebapçılar, hazır giyim markaları için de geçerli. İşte franchising, bu büyümeyi, markalaşmayı mümkün kıldı. Bugün franchising sistemi, hızla büyüyen ve kendi içerisinde yüz binlerce girişimci ve milyonlarca istihdam sağlayan bir eko sisteme dönüşmüş durumda. Dekorasyon, inşaat, logo ve ürünlerin standart olması, kabul görmüş bir marka ve kontrol mekanizması, sınırlı sermaye ile yüksek ciro elde edilebilen bir iş modelini girişimciye sunması sistemi hızla büyüten etkenler arasında.

35 MİLYAR DOLARLIK İŞ HACMİ

Günümüzde zaman, en değerli kavram haline geldi. Müşteriler de zamanı etkin kullanmak istiyor. Dolayısıyla en kısa zamanda kaliteli mal ve hizmet satın alma isteği, kalitesini ve markasını kabul ettirmiş ürünlerin satıldığı zincir mağazalardan alışverişle mümkün oluyor.

Türkiye’de franchising sistemine ilişkin rakamlar da, sistemin ne hızla büyüdüğünü kanıtlar nitelikte… Bugün Türkiye’de zincir işletmelerin sayısı bin 850 civarında. Bunların yüzde 24’ü yabancı, yüzde 76’sı Türk kökenli markalar. Zincirlere bağlı şube sayısı ise 50 bin civarında. Franchise veya bayilik verenlerin sayısı bin 471, zincirler içindeki oranı ise yüzde 78. Sadece kendi şubelerini açıp kendileri işleten zincirler yüzde 22 oranında. Franchising sektörü ülkemizde yaklaşık 35 milyar dolar işlem hacmine sahip. Türkiye, Avrupa Franchise Federasyonu istatistiklerine göre, zincir sayısıyla Avrupa birincisi konumuna yükseldi. İstatistiklere göre, dışarıya açılmayı başaran markalarımızın sayısı ise 100’ü geçti. 700 Türk markası ise dünyaya açılmayı bekliyor.

GİRİŞİMCİLERE DAVET

Türkiye’yi franchising ile önce yabancı şirketlerin tanıştırmış olmasına rağmen, yerli şirketlerin de satış ve hizmet ağlarını genişletmenin en güvenli yolu olarak, bu sistemi benimsediği görülüyor. Uzmanlar, önümüz deki dönemlerde, ekonomik anlamda büyük potansiyele sahip olan franchising sistemine daha fazla girişimcinin dahil olarak, kendi işini kuracağını öngörüyor. Franchising sistemi girişimciye, marka sahibinin yıllarca kurumsallaşmak için çalıştığı bilgi birikimi kullanarak bulunduğu bölgede fırsat eşitliği yaratıyor. Ayrıca franchising, işsizlik sorununa da çözüm üreten, istihdam artışı sağlayan bir sistem olarak ifade ediliyor. Franchising sistemi, en üst düzey yöneticiden mavi yakalı çalışanlara kadar geniş bir yelpazeye istihdam olanakları sağlıyor.

Türkiye’nin en büyük 100 franchising veren şirketlerini araştırdık. 11 bin 109 franchise şubeye ulaşan bu işletmeler, 2016 yılı sonuna kadar 3 bin 619 franchise şube açmayı planlıyor. Türkiye’nin en büyük 100 franchising veren araştırmasının sonuçlarını aktarıyoruz.

En kârlı 5 sektör

Gıda: operasyonu zor bir sektör. Yatırımı da işletmeye göre değişmekle birlikte genelde yüksek maliyet içeriyor. Ancak yatırımın geri dönüşü ve kâr realizasyonu yüksek bir saha olarak karşımıza çıkıyor.

Hazır giyim: girişimciye itibar kazandıran sahalardan biri olarak kabul •¡¿3 ediliyor. En kurumsal franchise uygulamalarına sahip. Faaliyet yürütülen yere ve şehire göre değişmekle birlikte yüksek kâr marjı sunuyor.

Hediyelik: franchise sistemi ise genelde özel günlerde (doğum günü, sevgililer günü, bayram ya da benzeri günlerde) daha çok rağbet gören iyi cirolar üretebilen bir sektör. Yatırım maliyeti daha düşük.

Emlak: franchise sistemi diğer sektörlere göre daha az yatırıma ihtiyaç duyuyor. Kârlılık performansa bağlı olsa da ortalamaların çok üstünde çıkıyor.

Eğitim: son dönemin en gözde sahalarından. Kurulum maliyeti yüksek otsa da en temel ihtiyaç. Prestij, kurumsallık ve yerine göre değişmekle birlikte önemli yatırım çeken sektör olarak öne çıkıyor. Yine devlet desteği de bu alana ilgiyi artırıyor.

DÖNERİ DÜNYAYA AÇACAK

Şevket Sabancı ailesinden Can Köseoğlu’nun yatırımı olan Döner Stop, döneri yurtdışında ve yurtiçinde markalaştırma hedefiyle kuruldu. Yüzde yüz yerli, özgün bir konseptle yola çıkan Döner Stop, 2014 yılında Kavacık’ta faaliyete başladı. Bugün yedi şubeye ulaşan markanın hedefi, 2016 sonuna kadar bu rakamı 20’ye çıkartmak. Başlangıç bedeli 40 bin dolar olan Döner Stop’a dönük yatırımın toplam maliyeti ise 150 bin dolara ulaşıyor. Hedeflenen aylık ciro minimum 100 bin TL civarında. Restoranın boyutu, lokasyonu gibi kriterlere göre değişmekle birlikte bir bayi için hedeflenen aylık ciro 100 bin TL’yi buluyor. Önceliğini Türkiye’ye veren Can Köseoğlu, diğer taraftan başta Avrupa olmak üzere yurtdışı pazarlara açılmak için de çalışmalar sürdürüyor.

GYMBOREEA YATIRIM 250 BİN DOLAR

Yaklaşık dokuz yıl önce Türkiye pazarına adım atan Gymboree, dünyada 44 ülkede faaliyet gösteren ve 700’ün üzerinde şubesi bulunan bir çocuk gelişim ve oyun merkezi. Bugün Türkiye’de 13 şubesi bulunan şirket, bu rakamı 2016 sonuna kadar 16’ya çıkartmayı hedefliyor. Başlangıç bedeli bölgeye göre 40 bin dolar ile 80 bin dolar arasında değişen bir Gymboree şubesi için ortalama 200 bin dolarla-250 bin dolar arasında yatırım yapmak gerekiyor. Bayilere her yıl düzenli eğitim verdiklerini, pazarlama konusunda destek olduklarını söyleyen Gymboree’u Türkiye’ye getiren Esra Taşar, bir bayi için hedeflenen ortalama cironun 60 bin TL ile 100 bin TL arasında değiştiğini söylüyor.

ERA 23 ŞUBE EKLEYECEK

197i yılında Amerika’da kurulan, bugün ise 3 bini aşkın ofisi ve 38 binden fazla broker ve gayrimenkul danışmanı ile faaliyet gösteren Era Gayrimenkul, Türkiye’ye 2013 yılında giriş yaptı. Bugün 42 şubeyle faaliyet gösteren şirket, 2016 sonuna kadar 23 franchise daha vermeyi hedefliyor. Franchise giriş bedeli 18 bin ile 20 bin dolar arasında değişen şirketin ortalama işletme sermayesi ise 50 bin doları buluyor. ERA Akademi ve pratik uygulamaların gayrimenkul yapıldığı ERA Uygulama Ofisi ile iş ortaklarının eğitimine büyük önem veren şirket, İstanbul başta olmak üzere Ankara, Antalya, İzmir, Bodrum, Gaziantep, Eskişehir’de büyümeyi hedefliyor.

RAMİZ YURTDIŞINA AÇILACAK

1928 yılında Manisa Akhisar çarşı içindeki küçük bir dükkânda kurulan Köfteci Ramiz, 2006 yılında başlattığı franchise büyüme hamlesiyle bugün 30 ilde 140 şubeyle faaliyet gösteren bir zincir haline geldi. 2016 yılında Türkiye’de doğu illerinde büyümeyi planlayan şirket, 10 şube açmayı hedefliyor. Ramiz Köfte’nin 2016 büyüme stratejisinin önemli ayaklarından birini de yurtdışı oluşturuyor. Almanya Köln’de bir fabrika kuran şirket, bu fabrikada üretim yapıp Avrupa’da bayilikler vermeyi hedefliyor, ilk mağazaların ise Almanya, Azerbaycan ve Kıbrıs’ta açılması planlanıyor.

TAB USTA DÖNERCİTİ BÜYÜTECEK

Burger Klng, Sbarro, Popeyes, Arby’s ve Usta Dönercl markalarını bünyesinde bulunduran TAB Gıda, 20l6’da hem yurtiçinde hem yurtdışında büyümesini sürdürmeye devam edecek. Türkiye’de beş markasıyla yaklaşık bin şubeye ulaşan şirket, Burger King’in ülke haklarını satın alarak 2012 yılında girdiği Çin pazarında 300 restorana ulaştı. 2019 yılına kadar 800 milyon dolara yakın yatırım yaparak Çin ve Türkiye’deki toplam restoran sayısını 3 bine çıkartmayı hedefleyen TAB Gıda, istihdamını ise 40-45 bin kişiye ulaştırmayı hedefliyor. Geçen yıl kendi geliştirdiği Usta Dönerci konseptiyle 25 şubeye ulaşan şirket, 20l6’da bu markayla da franchise vermeyi planlıyor.

COLDWELL BANKER’DA HEDEF BÜYÜK

Yaklaşık iki yıl önce Türkiye pazarına giren Amerikalı gayrimenkul danışmanlık şirketi Coldvvelt Banker, kısa sürede 83 şubeye ve 804 gayrimenkul danışmanına ulaştı. 2016 yılında 150 ofis ve bin 500 danışmana ulaşmayı hedefleyen şirketin 2017 sonu hedefi ise 250 ofise ve 3 bin danışmana ulaşmak olarak kondu. Bir Coldvvell Banker şubesi açmak için 50 bin dolarla 150 bin dolar arasında yatırım yapmak gerekiyor. İstanbul’un yanı sıra önümüzdeki dönemde İzmir ve Ankara’da büyümeyi planladıklarını söyleyen Coldwell Banker Türkiye Ülke Başkanı Gökhan Taş, “Ofislerimize ve brokerlarımtza sahada franchise saha yöneticileri vasıtalarıyla birebir destek veriyoruz. Her ilde olmaktan ziyade olduğumuz ilde çok iyi hizmet vermeyi hedefliyoruz” diyor.

TAVUK DÜNYASI HIZ KESMİYOR

ilk restoranını Şubat 2012’de İstanbul Maltepe’de açan Tavuk Dünyası, büyüme hızıyla dikkat çeken yeme içme zincirlerinden biri oldu. Kısa sürede 89 şubeye ulaşan Tavuk Dünyası, 20l6’da da büyümesine hız kesmeden devam edecek. Türkiye’de 81, Almanya’da 4, Hollanda’da beş, Çin’de iki şubesi bulunan şirket 20l6’da Türkiye’de 40, yurtdışında ise 20 yeni franchise şube açmayı hedefliyor. Başlangıç bedeli olarak 50 bin Euro talep eden ve toplam yatırım maliyeti 500-600 bin TL’yi bulan marka yurtiçinde İzmir, Ankara, Adana, Trabzon, Manisa gibi illerde yayılırken, yurtdışında ise Rusya, Almanya, Fransa, Hollanda’ya açılmayı planlıyor.

TURYAP ABO’YE AÇILACAK

Pek çok yabancı markanın yatırım yaptığı gayrimenkul danışmanlığı sektöründeki en eski yerli şirketlerden biri Turyap. 1985 yılında kurulan Turyap, Türkiye genelinde 365 franchise şubesi ve bin 500 gayrimenkul danışmanıyla faaliyet gösteriyor. 2016 sonuna kadar toplam 60 yeni franchise açmayı hedefleyen şirketin toplam yatırım maliyeti franchise bedeli dışında 40 bin TL’yi buluyor. Türkiye’de nüfusu 50 binin üzerinde olan ilçelerde büyümeyi hedeflediklerini söyleyen Turyap Yönetim Kurulu Başkanı Azmi Sarıbay, diğer taraftan yurtdışına açılmayı planladıklarını belirtiyor. ABD’nin Florida eyaletinde hizmet vermeye hazırlanan şirket, Almanya, Körfez ülkeleri ve komşu ülkelerde de temsilcilik vermek için görüşmeler yürütüyor.

REALTY-TR 75 ŞUBE AÇACAK

Fatih Elibol isimli bir Türk girişimcinin 2000 yılında temellerini ABD’de attığı ve 2013 yılında Türkiye’ye getirdiği gayrimenkul danışmanlığı şirketi Realty-TR, 2016 yılında İstanbul’daki ofislerini çoğaltırken Türkiye geneline yayılmayı hedefliyor. Markayı dünyadaki ve Türkiye’deki emlak franchise sistemlerini inceleyip, onların eksiklerini görerek yarattığını söyleyen Realty-TR’nin kurucusu Fatih Elibol, “Dünyada 30’dan fazla ülkede franchise ofisleri bulunan şirketimizde tüm ofislerimizle birlikte çalışır, hızlı sonuç üretiriz. Bu sayede markamızın dünyada yakaladığı başarıyı Türkiye’de de yakalayacağına inanıyorum” diyor. 2016 sonuna kadar 75 yeni şube açmayı hedefleyen markanın yatırım maliyeti metrekare başına 200 dolar civarında. Bayiler için hedeflenen aylık ciro ise 60 bin TL’ye ulaşıyor.

YEME İÇMEDE YENİ KONSEPT

Yeme içme sektörüne kısa bir süre önce giriş yapan Foxhole, kahve ve sandviç üzerine kurulu bir konsept. Üç ayda dört franchise vererek sektöre hızlı bir giriş yapan markanın tüm ürünleri Çankaya’daki bir merkezde üretiliyor. 2016 sonuna kadar 20 yeni şube açmayı hedefleyen marka 2015 sonuna kadar başlangıç bedeli talep etmiyor. Markanın metrekare yatırım maliyeti bin 100 – bin 400 dolar arasında değişiyor. Türkiye genelinde büyümeyi hedeflediklerini söyleyen şirketin kurucularından Özgür Ançel, net kârlılığın yüzde 30-40 civarında olduğunu belirtiyor.

YAPI SEKTÖRÜNDE FIRSAT VAR

Homeprof, son dönemde girişimciler için gözde yatırım alanlarından biri haline gelen yapı market sektöründe faaliyet gösteriyor, iki şubesi bulunan marka önümüzdeki dönemde franchise sistemiyle atılım yapmayı hedefliyor. Şirketin kurucusu Mehmet Göksu, 2016 yılında 10 şube açmayı hedeflediklerini söylüyor. 300 metrekarelik bir Homeprof mağazası açmak için inşaat maliyeti hariç bütün ekipmanların maliyeti yaklaşık olarak 230 bin TL ile 280 bin TL arasında değişiyor. İstanbul, Ankara, İzmir, Muğla, Adana, Afyon, Burdur, Giresun başta olmak üzere tüm Türkiye’de büyümeyi hedeflediklerini söyleyen Göksu, 300 metrekare bir mağaza için hedeflenen aylık ortalama cironun 45 bin TL civarında olduğunu belirtiyor.

LAVAZZA’NIN GERİ DÖNÜŞ SÜRESİ 20 AY

Konyalı Grubu’nun kahve mağazası markası Best Coffee Shop Lavazza’nın Türkiye genelinde 56 şubesi bulunuyor. Bu yıl mağaza içi konseptini değiştiren ve menüsünü İtalyan lezzetleriyle geliştiren şirket, 20l6’da hızlı bir büyüme hedefi koymuş durumda. 2016 sonuna kadar mağaza sayısını 100’e çıkartmayı hedefleyen şirketin başlangıç bedeli 40 bin 500 Euro. Aylık royalty bedeli yüzde 5 olan Best Coffee Shop Lavazza’ya yatırım geri dönüş süresi ortalama 20 ay olarak hesaplanıyor. Şirket, girişimcilere barista eğitiminden hukuk danışmanlığına kadar pek çok destek veriyor.

GÖNÜL KAHVESİ TÜRK KAHVESİNİ TANITIYOR

ilk şubesini 2002 yılında İzmir’de açan Gönül Kahvesi’nin, bugün Türkiye’de ve yurtdışında toplam 76 şubesi bulunuyor. Franchise giriş bedelini 40 bin dolar + KDV olarak belirleyen markanın 100 metrekare kapalı-100 metrekare açık alanlı bir şubesini açabilmek için 380 bin TL + KDV yatırım yapmak gerekiyor. Bu bedele inşaat, ekipman ve dekorasyon maliyeti de dahil ediliyor. Son dönemde yurtdışı yatırımlarıyla öne çıkan şirketin hedef pazarları arasında Birleşik Arap Emirlikleri, Kuveyt, Suudi Arabistan, Almanya, Rusya, Azerbaycan ve Balkanlar bulunuyor.

NEWJ0Y MAĞAZA SAYISINI 100’E ÇIKARTACAK

Bebek, çocuk ve genç mobilyası alanında hizmet veren Nevvjoy, 2016 sonuna kadar 56 olan satış noktasını 100’e çıkartmayı hedefliyor. Toplam yatırım maliyeti 150 bin TL ile 250 bin TL arasında değişen şirket, royalty bedeli talep etmiyor. İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa, Uşak, Denizli, Balıkesir, Muğla, Antalya gibi şehirlerde büyümeyi hedefleyen marka, girişimciler için ciro hedefini yüksek tutuyor. Bayiler için 80 bin TL ile 100 bin TL arasında bir ciro hedefleniyor. Newjoy Yönetim Kurulu Başkanı Birol Öner, “Bizim için öncelikli olan yatırımcılarımızın maksimum kar odaklı çalışmalarıdır. Yatırımcımız ile beraber ilk yıldan itibaren yol haritasını birlikte belirliyoruz” diyor. Yurtdışında da büyüyen şirket 20l6’da Çin, Hindistan, Tayland, Bulgaristan, Kazakistan, Fransa gibi ülkeleri markajına almış durumda.

ÇITIR USTA’NIN İKİ KONSEPTİ VAR

2003 yılında Galeria’da 23 metrekarelik bir dükkanda temelleri atılan ve bugün 62 şubesi bulunan Çıtır Usta, Türk mutfağının geleneksel lezzetlerinin sunulduğu bir restoran konsepti.

Şirketin, full ve ekspress olmak üzere iki farklı konsepti bulunuyor. Çıtır Usta konseptinin yanı sıra işletme maliyeti ve kiralarda kolaylık isteyen girişimciler için Çıtır Usta Ekspress’i geliştiren şirket, 20l6’da toplam 35’i aşkın franchise vermeyi hedefliyor. Ekspres ve Full konseptlerinin toplam yatırım maliyeti lokasyon, metrekare ve içerik planlarına göre değişmekle birlikte Ekspres konseptlerde yatırım maliyeti 250 bin TL’den başlıyor. Şirketin büyüme planları arasında yurtdışı da bulunuyor. Çıtır Usta, Fas ve Tacikistan’dan sonra Ortadoğu ve Körfez ülkeleri ile görüşmeler yürüten şirket, 20l6’da 15 yurtdışı şube açmayı hedefliyor.

ÇİĞKÖFTE DE GLOBAL MARKA YARATACAK

işin mutfağından gelen Şevket Çetin’in 2008 yılında mağazalaşmaya karar vermesiyle birlikte yarattığı Adıyamanlı Çiğ Köftecim markası şu anda 35 şubesiyle faaliyet gösteriyor. 2016 sonuna kadar 100 yeni şube açmayı planlayan şirket, başlangıç için 10 bin TL teminat istiyor. Bir şube açmanın maliyeti 20-25 bin TL’yi buluyor. Girişimcilerden royalty talep etmediklerini söyleyen Şevket Çetin, “Bizimle çalışmak isteyen girişimcilere eğitim ve ürün desteği sunuyoruz. Girişimcinin alt yapısını oturtması için tüm desteği veriyoruz” diyor.

Türkiye’de hızlı bir büyüme planlayan Çetin’in diğer hedeflerinden biri de çiğköfteyi yurtdışında tanıtmak. Bunun için önümüzdeki yıl yurtdışına açılmayı planladıklarım söyleyen Çetin, Almanya, Hollanda ve İsveç’te girişimcilerle görüşme halinde olduklarını belirtiyor.

ENERJİDE BAYİLİK FIRSATI

Plus Enerji, enerji piyasasında uzmanlaşan bir grubun parçası olarak perakende ve toptan elektrik satış sektöründe 2014 yılından girdi.

Elektrik faturası 133 TL ve üzeri olan serbest elektrik tüketicilerine indirimli elektrik hizmeti sağlayan şirket, Türkiye genelinde 10 şubeyle faaliyet gösteriyor.

2016 yılı sonuna kadar Türkiye genelinde girişimcilerle büyümeyi hedefleyen Plus Enerji, başlangıç bedeli talep etmiyor.

Toplam yatırım maliyeti ise şubenin bulunduğu bölgeye ve şehre göre değişiklik gösteriyor. Bayiler için öngörülen aylık gelir ise bin 500 TL ile 15 bin TL arasında değişiyor.

KAHVE İŞİNE YENİ MARKA

Son dönemin en popüler yatırım alanlarından biri olan kahve mağazaları hala pek çok girişimcinin ilgisini çekiyor. Sektördeki potansiyele kayıtsız kalamayan girişimcilerden biri de Öztürk Bağcı. Yaklaşık bir yıllık bir fizibilite çalışmasının ardından Kahve Madeni markasını tescil ettiren girişimci franchise vererek büyümeyi hedefliyor. 2015 sonuna kadar beş mağazaya ulaşmayı, 20l6’da ise mağaza sayısını 15’e çıkartmayı hedefleyen Bağcı, bir mağaza için ortalama 250-350 bin TL’lik yatırım yapmak gerektiğini söylüyor.

Başlangıç bedeli olarak yatırım bedelinin yüzde 10’u, royalty olarak ise cirodan yüzde 3 pay isteniyor.

OTO BAKIMDA BAYİLERLE BÜYÜYOR

S0NAX, 1950 yılında Almanya’da kurulan ve 93 ülkede hizmet veren dünyanın en büyük car care (oto bakım) şirketi. Türkiye’de de 2000 yılından beri faaliyet gösteriyor. 2001 yılında SONAX’ın Türkiye Distibütörü Auton Otomotiv A.Ş., araç temizlik, bakım ve koruma hizmetlerinin profesyonel bir şekilde yapılmasını sağlayan, SONAX Profesyonel Car Care konseptini hayata geçirdi. Türkiye genelindeki 85 SONAX Uygulama Merkezi, nano teknolojisinin yanı sıra geniş ürün ve uygulama port-foyü hizmet veriyor.

SONAX, Türkiye’de ilk yer aldığı yıldan itibaren bayilik sistemi ile çalışıyor.

Bir SONAX bayisi olmak için işletmenin minimum 300 metrekare kapalı alanı olması gerekiyor. Alt yapı çalışmaları sonrasındaki geri kalan (300 araçlık bir kuruluş stoğu, makine parkı, aparat ve avadanlıklar, tabela, basılı evraklar, eğitim, eğitim masrafları, personel kıyafetleri gibi işletme içerisinde kullanılacak her şey) kurulum paketi dâhilinde SONAX tarafından veriliyor. SONAX Türkiye Distribütörü Auton AŞ Genel Müdürü Mahmut Yoloğlu, 2016 yılında Türkiye pazarında yüzde 30 büyümeyi hedeflediklerini, böylece 85 olan bayi sayısını 115’e çıkmasını hedeflediklerini ifade ediyor.

OSES ABDYE UZANIYOR

22 yıl önce üç ayaklı seyyar arabayla başladığı iş serüveninde çiğ köfte sektörünün en büyük markalarından biri konumuna gelen OSES, bugün Türkiye’de 50 ilde 565 franchise şubesiyle faaliyet gösteriyor.

OSES, kendisine ait 90 şubesiyle birlikte bugün 655 şubeye ulaştı. Almanya’da 14, Fransa’da da bir master franchise şubeyle rotasını yurtdışına da çeviren OSES, 2016 yılında da büyümesini sürdürmeyi hedefliyor. 2016 yılında 600 franchise şubeye ulaşmayı planlayan şirket, girişimcilerden başlangıç bedeli almıyor. 15 bin ile 20 bin TL arasında kurulabilecek OSES şubelerinde royalty bedeli de alınmıyor. Franchise şubeler için aylık 35 bin ile 50 bin TL arasında ciro hedefi bulunuyor. OSES Yönetim Kurulu Başkanı Osman Yaşar, özellikle Ege ve iç Anadolu’yu hedeflediklerini belirtiyor. Yurtdışında da büyüme hedefleri olduğunu söyleyen Yaşar, “Tüm Avrupa ülkeleri hedefimiz. Yıl sonuna kadar 10 şube daha açma hedefimiz var. Ayrıca yıl sonu Kanada da açılacak fabrikayla ABD’ye de hitap etmeye başlayacağız” diye konuşuyor.

KAHVE ANADOLU’YA AÇILACAK

Kahve mağazacılığı furyasını erken fark eden isimlerden biri girişimci Kaan Alpay. Yeditepe Üniversitesi Radyo Televizyon Bölümü’nden mezun olduktan sonra kendi işini kurma kararı alan ve Ka’hve markasını yaratan girişimcinin bugün İstanbul’da Kalamış ve Ataşehir’de iki mağazası bulunuyor. İstanbul dışına açılmak için franchise verme kararı alan Alpay, 2018’da Ankara, İzmir, ve Antalya’da üç franchise şube açmayı hedefliyor. Bir Ka’hve mağazası açmak için ortalama 1 milyon TL’lik yatırım yapmak gerekiyor.

Ka’hve’nin rakiplerinden en büyük farkı 7/24 açık olması ve içinde geniş bir yiyecek menüsüyle, oyun salonu bulundurması.

Franchise alacaklara 8 altın tavsiye

1. Bir franchise alırken markayı iyi irdelemek, hali hazırdaki franchise mağazalarını ziyaret etmek, mağaza sahipleri ile yapılmak istenen iş ile ilgili konuşmak ve sektörü araştırmak gerekiyor.
2. Bu işe girerken finansal açıdan da bir hesap yapın. Ne kadar bir gelir bekliyorsunuz, başka iş yapacak mısınız? vs…
3. Franchise alıcısı, franchise markasının sözleşmesini imzalarken mutlaka avukatı ile birlikte incelemeli, kendisine uymayan bir hüküm olursa mutabakata varmadan imza atmamalı.
4. Franchise mağazası olduktan sonra ise sektör ile ilgili en iyi yeri bulmak, L(J yer içerisindeki personeli en iyi şekilde seçebilmek için kendi başına davranmamalı, markanın tecrübesinden faydalanmalı. İyi seçilmeyen bir lokasyon başarılı olacak bir işin kötüye gitmesine neden olacağı gibi, iyi seçilmeyen ya da eğitimini tamamlamayan bir personel de başarıya giden süreci uzatır.
5. Çalışma temposunu ve şeklini de araştırın. Ayakta mı çalışacaksınız, lifij oturarak mı, kendi başınıza mı olacaksınız, sürekli müşterilerle konuşmanız gerekecek mi öğrenin.
6. Bir franchise alacaksınız, 100 yıllık olmasına değil, iç yapısına, kişilerin becerilerine, teknolojiyi nasıl kullandığına, hali hazırdaki franchise mağazası ile ilişkisine ve en çok da yine hali hazırda var olan franchise mağazasının memnuniyetine bakın.
7. Markayı ve sistemi inceleyin, sahibini, bayilerini tanıyın, bölgesini değerlendirin, yerini dikkatli seçin, kazancını doğru tahmin edin. Yatırımcı altı boş vaatlere kanmamak, dikkatli araştırmalı, kendisine uygun işi seçmeli,
8. Çalışma saatleri de önemli. Markanın tercihine göre uzayabilir de kısalabilir de. Belli bir düzeniniz varsa ve bunu korumak istiyorsanız tekrar düşünün.

Süreç nasıl ilerliyor?

Sözleşme: Franchise sözleşmesi, franchise markasının marka bilinirliğinin kötüye kullanılmasından, ödeme yöntem ve zamanlarına kadar her türlü detayı içeriyor. Hukuki anlamda marka kendisine zarar verecek her türlü koşulu bu sözleşme ile engelliyor. Franchise alıcısı markanın ismini kullandığını, eğitim ve benzeri dokümanlar ile kendisini markayı temsil etmek üzere yetiştireceğini unutmamalı. Bu sözleşmede yer alan başlıca maddeler ise franchise sözleşmesinin süresi, süre bitiminde uygulanacak kriterler ve yenileme, bu süre zarfında ödenmesi gereken bedeller ve yüzdeleri, markanın kullanımı, kurumsal kimlik standartına uygunluk, franchise kullanıldığı sürece uyulması beklenen kurallar olarak sıralanabilir. Sektöre bağlı olarak, sektör ya da yapılan iş ile ilgili genel kurallar da olabilir. Örneğin gıda için, son kullanma tarihi, kullanılan malzemenin marka ya da kalitesine ilişkin birçok madde franchise sözleşmesinde yer alabilir.

Yer aranıyor: Franchise alıcısı marka ile masadaki işini bitirdiğinde, hem marka hem de kendisi için en uygun yeri aramaya başlıyor. Son yıllarda alışveriş merkezlerinin sayısının artması franchise veren markalara da yeni büyüme alanları sağlamış, aynı zamanda da franchise alıcısı için de avantajlar yaratmış. Yer bulunduktan sonra markanın kurumsal yapısı çerçevesinde mağaza yapılandırılıyor ve hizmete başlanıyor.

Eğitim alınıyor: Her franchise markasının sektörüne bağlı olarak eğitim metodları ve çeşitleri bulunuyor. Franchise alıcısı işine başlamadan önce mutlaka bu eğitimlerden geçer ve bir franchise işletmesini yönetmek, müşteriyle diyalog, satış sonrası süreç gibi konularda kendini geliştirir. Aslında bir franchise almak kişinin kendini geliştirmesinde de önemli rol oynar.

Franchise alabilmek için genelde 5 yıl olarak kabul edilen marka kullanım bedeli ödeniyor. Bu sektöre ve markaya göre farklılık gösteren süreler ve bütçelerde olabiliyor. Kurulum bazı franchise markalarında ‘anahtar teslimi’ diye tabir edilirken bazı franchise markalarında ise sadece marka kullanım bedelini içeriyor.

Kazanç nasıl sağlanıyor?

Franchise veren tarafında iki tip ana gelir bulunuyor. Birincisi’marka kullanım bedeli’ni temsil ediyor ve 2 yıl ile 10 yıl arasında bir süre için talep ediliyor. Sektörde buna ‘tabela bedeli’ de deniliyor. İkincisi aylık olarak alınan ‘royalty’ olarak bilinen yine markayı kullanırken süreç içindeki marka kullanım bedeli ve marka reklam katkı bedeli. Sektöre göre metot ve yüzde olarak fark eden bu bedeller, ciro üzerinden ya da kâr üzerinden faturalandırılıyor. Aylık marka kullanım bedeli yüzde 3 ile yüzde 10 arasında değişebiliyor. Bu oran markanın tercihine göre ciro üzerinden de alınabiliyor kar marjı yüksek olan sektörlerde kardan da olabiliyor. Bazı markalar buna reklam katkı bedelini de ilave ediyor. Genelde ciro üzerinden kazanç sağlanıyor.