Giyilebilir Teknolojiler Alanında Yatırım Fırsatları

Gün geçtikçe daha hızlı bir şekilde kendini yenileyen teknoloji dünyasında son trend giyilebilir teknolojiler. Akıllı gözlük, saat, bileklik gibi cihazlarla başlayan bu teknoloji şimdi farklı sektörlerdeki uygulamalarla çeşitleniyor ve yatırım için yeni alanlar açıyor. Şu anda 10 milyar dolara yaklaşan pazarın 2019 yılına kadar 50 milyar dolara ulaşacağı öngörülüyor. Dev şirketlerin yatırım yaptığı bu alanda birçok şirket için de yeni yatırım fırsatları var. Geleceğe şimdiden hazır olmak için siz de pazarda yerinizi alın.

Sabah kahvaltısında sağlığınız için hangi ürünleri tüketmeniz gerektiğini akıllı gözlüğünüzün size listelediğini, sabah sporunda kaç kalori yaktığınızı ve gün içinde nabzınızın beklenen sınırlarda olup olmadığını akıllı saatinizden takip ettiğinizi düşünün. Yine akıllı gözlüğünüzden otobüsün sizin durağınıza ne zaman geleceği, markete gittiğinizde daha önce en çok satın aldığınız ürünlerin görünmesi, AVM’ye girdiğinizde ihtiyacınıza uygun kampanyaların anında size aktarılması nasıl olurdu? Tüm bunlan yaparken de evdeki çocuğunuzun o an ne yaptığını görebileceğinizi düşünün.

Tüm bunlar yakın gelecekte gündelik yaşamımızın bir parçası olacak.

Bunu sağlayacak olan ise giyilebilir teknolojiler. Vücuda takılabilen, giyilebilen, kıyafet veya aksesuarların bir parçası olabilen elektronik aygıtlara genel olarak ‘giyilebilir teknolojiler’ deniyor. Bu aygıtlar aslında temelde kablosuz bağlantı sağlayabilen ve bu sayede görüntü ekrana getirebilen, veri toplayabilen ve işleyebilen mini bilgisayarlardan oluşuyor.

46 MİLYON CİHAZ

Google’ın öncülüğünde akıllı gözlük ile başlayan, ardından dev teknoloji şirketleri Samsung ve Apple gibi üreticilerin akıllı saatleri ve birçok üreticinin geliştirdiği bileklik ile devam eden giyilebilir teknolojiler şirketlerin yatırımıyla her geçen gün çeşitleniyor. Bu şirketlerin yanı sıra gerekli donanımı sağlayan şirketler de farklı sektörlerde giyilebilir cihazların uygulandığı çözümler üretilmesinde rol oynuyor. Geleceğin teknolojisi olarak adlandırılan giyilebilir teknolojiler pazan tüm bu beklentilerle giderek büyüme yolunda ilerliyor.

IDC’nin son raporuna göre, 2015 yıl sonuna kadar 45,7 milyon adet giyilebilir cihazın pazara sunulacağı öngörülüyor. 2014 yıl sonuna kadar 19,6 milyon adet sevk yapıldığı düşünüldüğünde, bu yıl yüzde 133’ün üzerinde çok ciddi bir aıtış ortaya çıkacak. Rapora göre 2019 yılına kadar ise 126 milyon adet giyilebilir cihazın pazara sunulacağı öngörülüyor.

Pazarın global gelirleri için ise 4,65 milyar ile 9,17 milyar dolar arasında değişen tahminler söz konusu. Toplam pazardan en büyük payı tüketici uygulamalan alıyor. BCC Research’e göre, 2014’te 6 milyar dolarlık büyüklüğe ulaşan pazar, 2018’de 22,1 milyar dolarlık büyüklüğe ulaşacak.

Juniper Research araştınna şirketinin yayınladığı rapora göre ise giyilebilir teknolojilerden sağlanan perakende gelirlerin bu yılın sonu itibariyle 4,5 milyar dolara ulaşacağı öngörülüyor. Bu tutar 2016 yılında üç katına çıkacak ve 2019 yılında ise 53,2 milyar dolara ulaşacak.

UYGULAMALAR BAŞLADI

Teknoloji şirketlerinin yanı sıra GSM şirketleri, finans, otomotiv, sağlık, spor giyim, savunma sektörleri, giyilebilir teknolojileri ürün ve çözümlerine adapte etmeye başladı bile. En fazla işbirliğinin ise perakende sektöründe olduğu görülüyor. Özellikle tekstilin bu alanda önü en açık olan sektör olduğu ifade ediliyor.

Giyilebilir akıllı aksesuar pazarı, önümüzdeki beş yıl içinde, akıllı gözlük ve saaüerin etkisiyle satış rakamlarını fazlasıyla artıracak. Yeni akıllı cihazların da pazara sunulmasıyla birlikte ürün çeşitliliği fazlalaşacak ve bu alan pazarda tam anlamıyla bir yer edinecek. Pazarda rekabet ve ürün çeşitliliği arttığında, pazarın global perakende sektöründeki yeri daha da belirginleşecek ve giyilebilir teknolojik ürünler iyi bir pazar payına sahip olacak.

Juniper araştırma şirketi, akıllı cihazların özellikle kurumsal ve sağlık pazar segmentlerinde ön plana çıkacağını ve bu alanda birçok yeni ürünün piyasaya sürüleceğini öngörüyor. Araştırmaya göre, bu segment-ler genel tüketiciye hitap edeceği için, giyilebilir teknolojik ürün pazarını ileriye götürmeye fazlasıyla katkı sağlayacak.

Şu anda akıllı saatler, akıllı gözlükler, akıllı bileklikler, akıllı yüzükler veya çiplerle donatılmış kıyafetlere kadar uzanan çok geniş bir ürün yelpazesine sahip olan bu teknolojinin, birkaç yıl içinde adından çok daha fazla söz ettireceğini ve çeşitleneceğini söyleyebiliriz.

TEKSTİLDE FIRSAT VAR

TÜBtSAD Yönetim Kurulu Üyesi ve Intel Türkiye Genel Müdürü Burak Aydın, şunları söylüyor: “Gelecekte günlük kıyafetlerimiz duygu durumumuzu anlayan, çevresel koşullara göre ısı veya renk değiştiren akıllı kumaşlardan üretilen kıyafetler olacak. Tekstil üreticileri, moda devleri ve tasarımcılarla yapılan işbirlikleri bu pazarın büyümesinin ve ürün çeşitliliğinin önünü açacak. Giyilebilir teknolojiler pazarına, teknoloji cihazları üretmektense herkesin kullandığı ürün ve markaları akıllandırmak üzerine kurulan stratejiler yön verecek.”

Bu anlamda önümüzdeki yıllarda gerçekleşecek tasarımcı ve marka işbirliklerinin artarak devam edeceği ve birçok farklı endüstrinin giyilebilir teknolojiler sayesinde beraber çalışmaya başlayarak çok daha büyük etkiler yaratacağı öngörülüyor. Burak Aydın, “Eğer üreticilerimiz bu vizyonu benimser ve trendi yakalarsa giyilebilir teknolojilerin bu anlamda Türkiye için önemli fırsatlar taşıdığına inanıyorum” diye konuşuyor.

ÖDEME SİSTEMLERİ

Ödeme sistemleri tarafında giyilebilir teknolojiler birçok fırsat sunuyor. Bu alanda Bankalararası Kart Merkezi (BKM) de yeni teknolojiler geliştiriyor. BKM CEO’su Soner Canko, “Giyilebilir teknolojiler sayesinde ileride geliştirilecek güvenlik yapılarıyla birlikte ödeme doğrulaması kullanıcı için direkt olarak gerçekleşecek. Kurulduğumuz günden bu yana yeni teknolojilere en hızlı şekilde adapte olmaya çalışıyoruz. Giyilebilir teknolojiler alanında da bu ekosistemin ilk ürünlerinden biri olan Google Glass BKM Express uygulaması, yine Apple Watch için geliştirdiğimiz uygulama verebileceğimiz örnekler arasında” diyor.

Giyilebilir cihazların kullanım alanları, temelde, doğrudan tüketiciyi hedef alan ve almayan uygulamalar olmak üzere ikiye ayrılıyor. Tüketiciye yönelik pazar alanlan içinde genel tüketici, fitness ve spor, moda ve giyim, ev otomasyonu ve uzaktan tanılama, oyun ve eğlence var. Tüketiciye yönelik olmayan pazar alanlan içinde de savunma, güvenlik, özel sektör, sanayi ve sağlık bulunuyor. Birinci grupta, yani tüketici uygu-lamalan kısmında, giyilebilir teknolojiler, akıllı saatlerden gözlüklere, çip-lerle donatılmış kıyafetlerden akıllı yüzüklere kadar çok geniş bir dünya sunuyor.

SAATLER ÖNE ÇIKACAK

Strategy Analytics’in araştırmasına göre, şu anda giyilebilir akıllı cihazlarda akıllı bilezikler başı çekiyor. Ancak gelecekte bilezikler yerlerini akıllı saatlere bırakacak. Yıllık global giyilebilir akıllı cihaz satışlarına bakıldığında, 2013 yılında, fitness, spor ve sağlık bantlarının yüzde 71 ile ilk sırada, akıllı saatlerin ise yüzde 25 ile ikinci sırada yer aldığı görülüyor. Bu sıralama, 2020 yılma gelindiğinde değişecek ve yüzde 57 ile akıllı saatler ilk sırada yer alacak. Akıllı saatleri yüzde 28 ile akıllı gözlükler takip edecek. Fitness, spor, sağlık bantlan ise yüzde 9 ile üçüncü sıraya yerleşecek.

Diğer grupta, yani tüketici dışı pazarlarda ise giyilebilir teknolojiler, medyadan perakendeye, kamu hizmetlerinden tarıma, depoculuktan inşaata, otomotivden akaryakıta hemen her sektörü dönüştürecek ve bazı alanlarda iş yapma biçimlerini kökten değiştirecek potansiyele sahip. Giyilebilir cihazlar, her seviyeden çalışan için, gerçek zamanlı veriye erişme, birlikte çalışma, bilgiyi paylaşma ve geri alma, çalışma ortamı hakkında görsel geribildirim toplama ve sunma gibi önemli kolaylıklar sağlayacak.

YERLİ GİRİŞİMLER ARTIYOR

Türkiye giyilebilir teknolojiler dünyasına henüz yeni adım attı. Ancak global şirketlerin Türkiye’deki işbirlikleri ve planları kadar yerli teknoloji şirketleri, finans, telekom, spor giyim, savunma alanlarındaki girişimler de başladı.

Yakın gelecekte ülkemizde de giyilebilir teknolojilerin daha fazla kullanıldığını göreceğiz.

Türkiye’de de yerli girişimler söz konusu ve giderek artıyor. Örneğin Tesla Teknolojinin oluşturduğu Quadro markası, giyilebilir teknoloji alanında akıllı saat ve gözlük ürünleri gibi birçok cihaz üretiyor. Quadro Türkiye Müdürü Serkan Gezici, “Giyilebilir teknoloji alanında yaklaşık üç yıllık bir çalışmamız var. Yaklaşık bir yıl önce de pazara ürünlerimizi sunduk. Bu alanda akıllı saatler, akıllı gözlükler, akıllı yüzük, çocuklar için geliştirilen bir sağlık ürünü geliştirmiş bulunuyoruz. Ayrıca akıllı küpe, akıllı kolye gibi yeni aksesuar ürünleri ve akıllı ayakkabı, akıllı t-shirt gibi tekstil ürürüerinin geliştirilmesi çalışmalarımız var” diyor.

Türkiye pazarında satılan Quadro markalı giyilebilir teknoloji ürünleri sayışı 25 bine ulaştı. Son iki yılda ürün geliştirmeye yaklaşık 750 bin dolar kaynak ayıran şirketin bu alandaki toplam yatırımı da 2,5 milyon dolar oldu. Türkiye için bu alanda geliştirilmesi gereken sektörün tekstil olduğunu ifade eden Serkan Gezici, “Türkiye önemli üretici ülkelerinden birisi ve bu alanda tekstil şirketlerinin mutlaka ürün geliştirmesi gerekiyor. Quadro olarak biz-ler bu konuda her türlü işbirliğine açığız. Önümüzdeki bir yıl içinde bu alanda anlamlı birliktelikler oluşacağım öngörüyorum” diyor.

GİYİLEBİLİR MOUSE ÜRETTİ

Giyilebilir teknoloji, savunma sanayi ve sanal gerçeklik üzerine projeler geliştiren yerli şirket MK Teknoloji de ilk markası olan Flying Fingers ile geçen yıl tamamlanan AR-GE çalışmaları sonucunda giyilebilir mouse tasarladi. Eldivene benzeyen tasarımı ve wi-reless özelliğiyle Flying Fingers sayesinde artık elinizi sabit bir zeminde aıt-maksızın mouse kullanabiliyorsunuz. Bu yeni nesil mouse ile el hareketleri imleci yönlendiren komutlara dönüşüyor ve parmak uçlarındaki butonlar sayesinde de tıklama yapılıyor. FlyMo-delOO modeli, Türkiye ve dünyada 28 ülkedeki mağazalarda satışa sunuldu.

Yeni model de yaz aylan içerisinde pazara sunulacak. MK Teknoloji Kurucu Ortağı Biat Olgun, “Bu sektörde etkin rol oynayan bir şirket olmak için elimizden gelenin en iyisini yaparak her gün daha iyi çözümler sunmak için çalışıyoruz” diyor.

İTÜ Çekirdek girişimcileri arasında yer alan HangaarLab ise akıllı gözlük ve akıllı saat gibi giyilebilir cihazların kurumsal uygulamalarda kullanımını sağlayan yazılım platformu geliştirdi. Akıllı gözlük üreticilerinden Epson ile işbirliği yapan şirket, barkod okuma, kapalı ve açık mekan konum servisleri, yüz tanıma, görüntü tanıma gibi teknolojileri entegre eden yazılım üretti. Yazılım platformu sayesinde kurumlar, akıllı gözlük ve akıllı saatleri iş yapış modellerine kolayca entegre edip yüzde 40’a varan verim artışı sağlayabiliyor. Perakende ve lojistik şirketleri ile çalıştıklarını söyleyen Hangaarlab Kurucu Ortağı Cihat Kahraman, “Türkiye’nin lojistik sektörünün geliştiği ülkeler arasında olması ve savunma sanayisine yönelik yatırımlarından dolayı bu sektörlerde büyük bir fırsat olduğunu düşünüyoruz” diyor.

İzmir merkezli yeni bir girişim olan Formetre ise pazara aktivite ölçer cihazıyla giriş yapıyor ve akıllı bilekliğini sunmaya hazırlanıyor. Formet-re’nin ik ürünü olan aktivite ölçer kullanıcıların çeşitli fiziksel aktivitelerini ölçmesine olanak tanıyor.

Teknoloji şirketleri dışında giyim perakendesinde de girişimler var. Spor giyim şirketi Uppemess ekibi, bu kapsamda Aiıy Touch’ı geliştirdi. Airy Touch özellikli ürünler hafif, streç ve an-ti bakteriyel olması nedeniyle cilde hava aldırıyor ve ter emici özelliğiyle de teri üzerinizde bırakmadan kurutuyor. Aynca renk koruyucu özelliği ile de uzun süre kullanım sağlıyor. Ürünün satışı mayıs ayında şirketin internet sitesi üzerinden başladı.

SAVUNMAYA ÖZEL SİSTEM

Yerli girişimcilerin böyle çalışma-lan varken savunma teknolojileri konusunda önemli paya sahip Aselsan da geliştirdiği Cenker sistemiyle askerler için giyilebilir bilgisayar, akıllı muharebe sahası gözlüğü ile akıllı saat üretti. Bu cihazlarda nabız ölçer komuta bilgisayarı, dayanıklı batarya seti, hassas konuşmaya açık dış ortam sesinden arındırılan gırtlak mikrofonu, canlı görüntü aktarım kamerası, yazılım tabanlı telsiz ve silaha monte komuta birimi bulunuyor. Aynca içerisinde yer bulma, takip etme, haberleşme gibi sistemleri tek elde toplayan teknoloji, askerler arası iletişimi kesintisiz kılıyor. Sistemin 2017 yılına kadar kullanıma alınması hedefleniyor.

Aselsan Genel Müdür Yardımcısı ve Savunma Sistem Teknolojileri Sektör Başkanı Mustafa Kaval, şunları söylüyor: “Giyilebilir teknolojilere yönelik AR-GE faaliyetlerimiz çeşitlenerek ve artarak devam edecek. Bu konudaki çalışmalarımız Aselsan’m uzman AR-GE ekiplerinin liderliğinde, üniversiteler, teknoparklar ve KOBl’ler ile devam edecek. Düşük enerji sarfiyatlı cihazlar, asker üzerindeki malzemelerin enerji üretimi için kullanımı, kablosuz haberleşme, optik, hafif malzeme teknolojileri, nesnelerin interneti, exoskeleton, öğrenen yazılımlar gibi alanlar AR-GE çalışmalarımıza yön verecektir.”

İŞBİRLİKLERİ ÇOĞALIYOR

Teknoloji şirketlerinin bu alanda yaptıkları çalışmaların yanı sıra sektördeki üreticiler arasında işbirlikleri yaşanacağı ve ilerleyen dönemde spor ve moda markaları ile ortaklık kurularak işbirliği boyutunun sektör dışına taşacağı öngörülüyor. Bu konuda işbirliklerinin ilk adımları atılmaya başladı bile.

Intel, giyilebilir teknolojiler konusunda en fazla işbirliği yapan şirketlerden biri. Moda ve teknolojiyi birleştiren cihazlar geliştiren Intel’in ürünlerinden lüks ve giyilebilir bileziği MICA; kısa mesaj, toplantı uyarıları ve genel bildirimler gibi iletilerin kadınların bileklerine doğrudan ulaşmasını ve kullanıcıların kesintisiz olarak bağlı kalmasını sağlıyor. Bunun dışında kulaklık ve aksesuar markası SMS Audio LLC ve Intel, fitness-izleme biometrik teknolojisini yüksek kalitede ses ve stille birleştiren, dünyanın kalp ritmini ölçen ilk kişisel ses sistemini geliştirmek için işbirliği yaptı. Fossil Group’la da giyilebilir teknolojiler alanındaki gelişmelere yön vermek üzere işbirliğine giden Intel, Türkiye’de de moda tasarımcıla-n Tuba ve Ezra Çetin ile akıllı çipler geliştirmek üzere de tasarımlar yaratmak için işbirliğine gitti. Ayrıca TAG Heuer, Google ve Intel, gücünü Android Wear ve Intel teknolojisinden alan bir İsviçre akıllı saati piyasaya sürmek üzere işbirliğine gitti.

TASARIMCI İLE ÇALIŞIYOR

Türkiye’de başka bir işbirliği de Vodafone ve Arzu Kaprol arasında oldu. Vodafone Türkiye, ünlü tasarımcı Arzu Kaprol ile Vodafone mobil iletişim teknolojilerini kullanarak dört mevsim giyilebilir özel tasarım ceket tasarladı. Iç tasarımı teknoloji tasarımcıları Hilal Koyuncu ve Burcu Türkmen tarafından yapılan ceketin yakası ve kapşo-nu, hava dummuna göre otomatik olarak kapanıyor, boyu ise yine hava koşullarına göre uzayıp kısalabiliyor. Ceket, üzerinde yer alan mikro güneş panelleri sayesinde, gün içinde enerji toplayarak bedeni ısıtıyor veya soğutuyor. Diğer yandan, Vodafone Locate ürünü ile ceketin nerede olduğu takip edilebiliyor. Üzerinde Vodafone SİM kart ile beraber bir panik butonu da bulunan ceket, bu butona basıldığında, kullanıcının daha önce seçtiği üç kişiye yine daha önce belirlenen bir mesajı lokas-yon bilgileriyle beraber kısa mesaj olarak gönderiyor.

Türk Telekom Bireysel Grubu Avea da geleceğin teknolojilerini şekillendirmek üzere MIT (Massachusetts Institute of Technology) işbirliğine gitti. Bu işbiriliğinin kapsamında giyilebilir teknolojiler de yer alıyor. Önümüzdeki süreçte yeni işbirlikleri artmaya devam edecek.