E-Ticarette Potansiyel Çok Büyük

Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de e-ticaret hızla büyüyen bir iş modeli. Türk şirketleri sitelerini dünyaya açarak, marka algısına ve Türkiye’nin ihracat potansiyeline katkı sağlıyor. Teşvikler çeşitlendirilirse e-ihracat hızla artabilir…

1 MAYIS’TA yürürlüğe giren Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun ile tekrar yoğun şekilde gündeme düşen e-ticaret, perakende ticareti dönüştürdüğü gibi uluslararası ticareti de dönüştürmeye başladı. Şirketler için eskiden ticarete engel görülen coğrafi kısıtlamalar e-ticaret yoluyla aşılır hale geldi. Artık müşteriyle yüz yüze görüşmeden, hatta telefonla dahi konuşmadan dünyanın öteki ucuna mal satmak mümkün. Uluslararası e-ticaret yapan şirketler, boyutlarının küçüklüğüne, müşterilerinin uzaklığına bakmadan dünyanın her yerine ürün ve hizmet satabiliyor. İhracatın bir parçası olan uluslararası e-ticaret, şirketlerin ve ülkenin ihracatına da önemli katkısıyla dikkat çekiyor.

PayPal ve Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TE-PAV) tarafından yapılan bir araştırmaya göre, Türkiye’de geleneksel yollarla ihracat yapan firmalar ortalama üç ülkeye ürün satarken, e-ihracat yapan firmalar ortalama 34 ülkeye erişebiliyor. Türkiye’de halihazırda uluslararası e-ticaret yapan şirket sayısı henüz sinirli sayıda. Ancak görüştüğümüz perakende şirketlerin hemen hepsinin bu yönde hazırlığı var. Önümüzdeki dönem bu sayının hızla artması bekleniyor.

LOJİSTİK MERKEZİ İTALYA’DA

Uluslararası e-ticaret yapan hazır giyimcilerin başında tpekyol firması geliyor. Firma, geçtiğimiz ekim ayından bu yana eu.ipekyol.com sitesi üzerinden tüm dünyaya satış yapıyor Lojistik operasyonlarını İtalya’dan yöneten şirket, tüm sevkiyat-ları da Avrupa Birliği sınırları içinden yapıyor.

İpekyol E-ticaret ve Kurumsal Satış Müdürü Berna Tunç bunun hem maliyet hem de süre avantajı sağladığım söylüyor. En çok siparişin Almanya’dan geldiğini belirten Tunç, bu ülkeyi sırasıyla Romanya, Yunanistan ve Avusturya’nın takip ettiğini anlatıyor. Tunç, eu.ipekyol.com’un ortalama bir mağazanın cirosuna eriştiğinin de bilgisini veriyor. Halihazırda Türkiye’deki mağazaların satışlarında ‘tax free’ satışlarının önemli bir yer tuttuğuna dikkat çeken Tunç, “2012 yılında îpekyol Online Türkiye’nin açılması ile farklı ülkelerdeki ziyaretçilerimizden, ürünlerimizi nasıl satın alabileceklerine dair yoğun mail’ler almaya başladık ve bu ilgi bizi daha da cesaretlendirdi. Ekiplerimiz hızlı bir çalışma ile eu.ipekyol.com’u 2014 Ekim ayında hayata geçirdiler” diyor.

E-TİCARET YATIRIMLARI DEVAM EDECEK

2009’dan bu yana hizmet veren kigili.com 2012’den beri ise yurtdışına hizmet veriyor. Özellikle Azerbaycan başta olmak üzere, Türki Cumhuriyetler ve Türk vatandaşlarının yoğun olduğu Almanya, Fransa, Hollanda ile Japonya’da satış yapan sitenin tüm operasyonu şirketin Gebze’de bulunan genel merkezi ve lojistik üssünden yürütülüyor.

En yoğun satışın yapıldığı ülkenin Azerbaycan olduğunu söyleyen Kiğılı Genel Müdürü Hilal Suerdem, “Türki Cumhuriyetler özelinde marka bilinirliğimizin en yüksek olduğu ülkenin Azerbaycan olduğunu da bu çerçevede söyleyebiliriz” diyor. Yurtdışı lojistik maliyetlerinin nispeten daha pahalı olduğunu belirten Suerdem, bu maliyetleri minimize etmek için özel anlaşmalar yaptıklarını, kimi zaman ‘ücretsiz kargo’ gibi kampanyalar düzenledikleri bilgisini veriyor. Suerdem şöyle devam ediyor: “E-Ticaret yatırımlarımız günden güne artıyor. Son beş yıl içinde yaptığımız yatırımların geri dönüşünü çok hızlı aldık. Yurtdışı e-ticaret yatırımlarımız 2015 ve sonrasında sürekli ve artan şekilde devam edecek.”

HEDEF KÖRFEZ ÜLKELERİ

Yargıcı yurtdışında e-ticaret hizmeti vermeye hazırlanan şirketlerden. Önümüzdeki birkaç ay içerisinde hazırlığım tamamlamayı planlayan firma, ürün sevkiyatı için yurtdışı gönderimleri yapan bir lojistik/kargo şirketiyle işbirliği yapacak. Sistem yurtiçi gönderi ile paralel ilerleyecek.

Yargıcı Genel Müdürü Barış Kemal Tezmen neden bu yönde bir karar aldıklarını şu sözlerle anlatıyor: “Uzun yıllardır, ülkemizi ziyaret eden yabancı misafirlerin tercih ettiği bir markayız.

Tax Free raporlarımızdan bu durumun son yıllarda daha da arttığını gözlemliyoruz. Sosyal medya hesaplarımızda ise özellikle son iki yıldır, Türkiye dışından takipçilerimizin sayısı gün geçtikçe artıyor. Bir süredir hayata geçirmeyi planladığımız yurtdışı gönderim planımızı, bu iki sebeple hızlandırmış olduk.” Son dönemde, Yargıcı mağazalarına özellikle Körfez ülkelerinden ciddi anlamda ziyaretçi aldıklarının bilgisini veren Tezmen, dolayısıyla e-ticarette de Körfez ülkeleri başta olmak üzere, Almanya, Fransa, Ingiltere gibi Avrupa Birliği ülkeleri ile Azerbaycan ve KKTC’yi hedeflediklerini belirtiyor.

OPERASYON MERKEZLERİ KURACAK

Geçtiğimiz günlerde Saudi Telecom’un girişim sermayesi fonu olan STC Ventures’ın 5.5 milyon dolar yatırımla ortak olmasıyla gündeme gelen, Türkiye’nin ilk muhafazakar giyim alışveriş sitelerinden Modanisa, portföyünde bulunan 300’ü aşkın marka ve 30 bin çeşit ürün yelpazesi ile yurtdışında yaklaşık 57 ülkeye gönderim yapıyor. Müslüman nüfusun yoğunlukta olduğu Avrupa ülkeleri başta olmak üzere,

Amerika’dan Avustralya’ya kadar birçok ülkeye ulaşan şirket, kurulduğu günden bu yana tüm dünyaya satış yapıyor. Genel merkezi İstanbul’da olan şirket, tüm süreçleri buradan yürütüyor. Avrupa ülkelerine 9.90 euro sabit kargo ücreti ile hızlı kargo yapan şirket, Mısır, Ürdün ve Suudi Arabistan’a da sabit fiyatlı 15 dolar ücret alarak yine hızlı gönderi yapıyor.

Modanisa.com Yönetim Kurulu Başkanı Kerim Türe, lojistik maliyetlerin yüksekliğinden yakınıyor:

“Islami giyim pazarının büyüyen hacmi ile birlikte Türkiye’nin ihracat hacmi de her geçen yıl artış gösteriyor, ihracat yapan tüm şirketlerin ortak sorunu yurtdışı lojistik maliyetlerinin yüksek olması. Biz de yakın bir zamanda farklı ülkelerde operasyon merkezleri kurarak, gümrük prosedürlerine takılmadan müşterilerimize daha hızlı gönderim yapmayı hedefliyoruz.”

ABD’DEN TÜM DÜNYAYA

ABD’deki internet sitelerinden online alışveriş yapmak isteyen Türkiye’deki kullanıcılara yönelik hizmet veren Amerikadaniste.com, 2008 yılı itibariyle Boxi-nus.com markası ile tüm dünyaya hizmet veriyor. Site aslında bir e-ticaret sitesinden farklı çalışıyor. ABD’den alışveriş yapmak isteyenlere bu ülkede bir posta adresi sağlayan şirket, üyelerin İni adrese gelen paketlerini Türkiyedeki adreslerine yönlendiriyor. Tür-kiye’de Amerikadaniste.com olarak hizmet veren şirket, diğer tüm ülkelerde ise Boxinus.com markasıyla hizmet veriyor. Boxinus.com Kurucu Ortağı Seyfi Erol, Avrupa, Avustralya, Türki Cumhuriyetler ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin Boxi-nus.com hizmetini en aktif kullanan bölgeler olduğunu söylüyor. Erol Avrupa ve Uzakdoğu başta olmak üzere tüm dünyaya hizmet veren lider posta yönlendirme firmalarından birisi olmayı hedeflediklerini de sözlerine ekliyor.

“SATIN ALMALAR SÜRECEK

Yemeksepeti.com yurtdışı markası Foodonclick.com ilk kez 2010’da Birleşik Arap Emirlikleri’nde faaliyete başladı. 2013’te ise önce Katar ve Umman, ardından da Suudi Arabistan ve Lübnan’da faaliyete geçti. Aynı yıl ayrıca Yunanistan’ın pazar lideri Click Delivery’ye yatırım yapan şirket son olarak 2014 sonlarında Ürdün pazar lideri ifood.jo’yu alarak, servis verdiği ülke sayısını sekize yükseltti.

2015’te satın alma yoluyla farklı coğrafyalara açılmaya devam edeceklerini söyleyen Yemeksepeti CE-O’su Nevzat Aydın, kısa dönemde yatırım yapmayı planladıkları üç yeni ülke olduğunun bilgisini veriyor. Aydın şöyle devam ediyor: “Yeni girdiğimiz pazarlarda nüfus ve satın alım gücünün önemi kadar o pazarın dengeleri ve kültürünü de bilmek gerekiyor. Bu anlamda Yemekse-peti’nin Türkiye’de elde ettiği başarıyı tüm bölgede de yakalayacağını öngörüyoruz. En son Yunanistan ve Ürdün’de yaptığımız yatırımlar, yurtdışı hedeflerimizde ne kadar kararlı ilerlediğimizin bir göstergesi.

Bundan sonra da potansiyel gördüğümüz pazarlarda satın almalarla yolumuza devam edeceğiz.”

Haberimizi hazırlarken m kulağımıza gelen habere göre yemeksepeti.com’un satılması için görüşmeler yapılıyormuş. İddialara göre şirket için 500 milyon dolar teklif vermiş.

Mehmet BÜYÜKEKŞİ / Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı
Pazar çeşitlendirmesini kolaylaştırıyor

Türk firmalarının dünya çapında bilinirliğinin ve pazar payının artması ve ülkemizin uluslararası mal ve hizmet pazarında hak ettiği yeri alabilmesi için e-ticaret alanındaki gelişmeleri takip etmek büyük önem arz ediyor. Bilgi-iletişim sektöründeki bu gelişmelerin ticaret alanındaki yansıması olan elektronik ticaret sayesinde, özellikle küresel pazarlarda faaliyet gösteren firmalar daha kolay pazar çeşitlendirmesi yapabiliyor. Bu avantajın yanı sıra daha etkin dağıtım kanalları ile operasyonel maliyetlerini düşürerek, müşteri portföyünü genişleterek risk yapısını kontrol edebiliyorlar.

E-ticaret tüm bunların yanında kayıt dışı ekonominin azalmasına da katkıda bulunuyor. İhracatta boyut ve tecrübe faktörlerinin öneminin teknoloji nedeniyle giderek azalması ve uzak pazarlara erişimin kolaylaşması, sınır ötesi e-ticaretin en önemli avantajlarını oluşturuyor. Bu alanda elektronik ödeme sistemlerinin yüksek kişi başı gelire sahip ülkelerdeki potansiyelin daha yüksek olduğuna inanıyoruz. Genel anlamda e-ticaret alanındaki mevcut potansiyele ülkeler bazında bakıldığında ise, ABD’nin ilk sıradaki yerini bir süre daha koruması bekleniyor. Çin, Japonya ve İngiltere başta olmak üzere Avrupa Birliği ülkelerini ise, küresel e-ticaret hacminden en yüksek payı alan ülkeler olması bakımından Türk firmaları için fırsat olarak değerlendiriyoruz.

Moris KASTRO / Inveon iş Geliştirme ve Strateji Yöneticisi
Pazara özel sistem kurulmalı

Yurtdışı operasyonlarının coğrafi farklılıklar, ödeme sistemleri gibi teknik konuların yanı sıra kullanıcı alışkanlıklarını da göz önüne alan farklı bir yaklaşım gerektirdiğini düşünüyoruz. Bu anlamda ödeme seçenekleri, lojistik operasyonu ve müşteri memnuniyeti gibi konuların en öncelikli olduğunu söyleyebiliriz. Örneğin, Avrupa’daki kredi kartı kullanım alışkanlıkları Türkiye’dekinden çok farklı olduğu için kullanıcıda daha fazla güven uyandıracak farklı ödeme seçenekleriyle alışverişi kolaylaştırmak önem taşıyor. Yine örneğin çok geniş bir coğrafyaya yayılan Rusya gibi bir ülkede e-ticaret operasyonu kurarken özellikle lojistikle ilgili çalışmaların titizlikle yapılması gerekiyor. Bu noktada kargo şirketlerinin çalışma şekilleri ve kargonun ne zaman ulaşacağı gibi konularda markaların yurtiçi tecrübeleri yeterli olmayabilir. Bu nedenle bu konuda tecrübesi olan iş ortakları İle çalışmak en azından ilk baştaki süreci öğrenmek açısından önemli olacaktır.

Türkiye’de online mağaza sayısının ve markaların sitelerine verdiği önemin hızla arttığını ve perakende markalarının bir sonraki hedefinin uluslararası pazarlar olduğunu görüyoruz. Özellikle yurtdışında bilinirliği olan markalar için e-ticaret yabancı bir pazara kuvvetli bir şekilde girmek için akılcı bir yol. Operasyonu Türkiye’deki merkezlerinden yöneterek bazı maliyet avantajları sağlayabiliyorlar. Bu tecrübe aynı zamanda yurtdışındaki yatırımlar için bir test süreci de olabiliyor.

Kıvanç ONAN / PayPal Türkiye, Ortadoğu ve Kuzey Afrika Direktörü
Türkiye e-ihracat üssü olabilir

Türkiye bir e-ticaret üssü olmak için gerek bölgedeki pozisyonu, gerek ürün çeşitliliği açısından oldukça önemli bir konuma sahip. Biz Türkiye’de ciddi bir büyüme potansiyeli görüyoruz. Türkiye, en hızlı büyüme kaydeden e-ticaret pazarlarından biri. Ancak ülkenin dinamik özellikleri, üretimi ve altyapısı düşünüldüğünde sınır ötesi online satış rakamlarının henüz arzu edilen seviyede olmadığını düşünüyoruz. Özellikle KOBİ’lerin ve bireysel girişimcilerin desteklenmesiyle Türkiye bir e-ihracat üssü haline gelebilir.

PayPal olarak, kurumsal küçük ve orta ölçekli firmalar ile bireysel girişimcileri e-ihracata dahil etme hedefiyle çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Dört yıl içerisinde Türkiye’de PayPal ile 1 milyar TL’lik e-ihracat yapıldı.

Türkiye’deki 3 binden fazla iş ortağımız, 5 milyon kez yurtdışındaki müşterilerine güvenle satış yaptı. Türk girişimciler ve firmalar PayPal ile dört yılda toplam 1 milyar TL’lik e-Ihracat gerçekleştirdi; hem onlar kazandı hem de Türkiye. 2014 sonu itibarıyla Türkiye’den satıcıların yurtdışına sattıkları malların bedeli, Türkiye’den alıcıların yurtdışından aldıkları ürünlerin bedelini geçti. Türkiye operasyonumuz, PayPal ekosistemi içerisinde EMEA bölgesinde cari fazla veren üç ülkeden biri oldu.

Sektör teşvik bekliyor

Özellikle e-ihracat alanında sınırlı da olsa bir takım devlet destekleri mevcut. Ancak sektörün daha çok teşvik beklentisi var.

Bu konuda sıklıkla konuşulan örnek ise dünyanın en büyük e-ticaret sitesi Alibaba.com. 248 milyar dolarlık cirosuyla, Türkiye’nin toplam ihracatını bile geride bırakan şirketin başarı hikayesinde Çin’in yüksek ticaret hacmini değerlendiren girişimcilik ruhu kadar devletin taşıma maliyetleri gibi alanlarda uyguladığı aktif destek politikaları da etkili.

Türkiye’de ise ‘2023 İhracat Stratejisi ve Eylem Planı’nında, Türk ihracatçılarının elektronik ortamda tanıtımının yapılması ve yurtdışı e-ticaret faaliyetlerinin artırılması hedefi yer alıyor. Bu doğrultuda şimdilik Ekonomi Bakanlığı tarafından Pazar Araştırması ve Pazara Giriş Desteği kapsamında ihracatçı firmaların ürünlerini tanıtmak üzere üye olacakları e-ticaret sitelerine yönelik üyelik giderleri destekleniyor. Ayrıca online ödeme sistemi hizmeti sunan PayPal “Ben Kazanıyorum, Türkiye Kazanıyor” adıyla, yurtdışına online satış yapan başarılı girişimci ve şirketlere yönelik bir eğitim kampanyası yürütüyor. Bu kampanya kapsamında e-ticaretin Türkiye’de bilinirliğini artırmak amacıyla kurulan eğitim firması EticaretSEM ile Türkiye’nin çeşitli kentlerinde e-ihracat eğitimleri düzenleniyor.

E-ticaretin geleceği çok parlak

TÜRKİYE

Tüm Alışveriş Merkezleri ve Perakendecileri Federasyonu’nun (TAMPF) tahminlerine göre, Türkiye’de perakende sektörünün toplam büyüklüğü yaklaşık 250 milyar dolar düzeyinde. Bunun 110 milyar dolarını organize perakende sektörü gerçekleştiriyor. E-ticaretin büyüklüğü ise yaklaşık 3 milyar dolar. Perakende sektörü yılda ortalama yüzde 9 büyürken, e-ticaret cirosu geçtiğimiz yıl yüzde 25 oranında arttı. 2008-2012 arasında yıllık ortalama yüzde 35.5 büyüyen e-ticaret pazarının, 2017’e kadar da yıllık ortalama yüzde 15.8 büyüyeceği öngörülüyor. Türkiye’de online satışlar, toplam perakende satışlarının yüzde 2.1’i seviyesinde. 2017’ye kadar e-ticaretin toplam perakende içindeki oranının yüzde 4.2’ye ulaşması bekleniyor. Online satışlarda tüketici elektroniği ilk sırada yer alırken moda ikinci, tekstil üçüncü sırada yer alıyor. 2017’de ise tekstilin ilk sırada olacağı, onu tüketici elektroniğinin izleyeceği tahmin ediliyor.

DÜNYA

Küresel e-ticaret hacminin en önemli kısmı Kuzey Amerika’da bulunuyor; bu bölgeyi Asya-Pasifik ve Batı Avrupa izliyor. Asya-Pasifik’in e-ticaret hacmi çok hızlı büyüyor. Yatırım bankası Goldman Sachs’ın araştırmasına göre, ülkeler bazındaki e-ticaret harcamalarında ABD lider konumunda. ABD’de nüfusun yüzde 54’ü online alışveriş yapıyor ve toplam tüketici harcamalarının yüzde 10’u online yapılıyor. Asya-Pasifik bölgesinin lideri olan Çin’de e-ticaret pazarında büyük artışlar görülüyor. Çin büyümesini, 550 milyon internet kullanıcısına ve online alışveriş yapan 220 milyon tüketicisine borçlu. Birkaç yıl içinde dünya e-ticaret hacminin 1 trilyon doları geçmesi, Avrupa e-ticaret pazarının da yıllık ortalama yüzde 11.8 oranında büyüme ile 243 milyar dolara ulaşması öngörülüyor.

İnternetten Para Kazanmanın 23 Farklı Yolu