İhracatta Başarılı Olan 15 Şirket’in Başarı Hikayesi

Ekonomide yaşanan son gelişmelerden sonra iç pazarda daralma ihtimalinin ortaya çıkması, böyle dönemlerde hep olduğu gibi şirketlerin gözünü yurtdışına çevirmesine yol açtı. En önemli pazarımız olan Avrupa’nın resesyondan çıkmış olması, bu açıdan bir şans gibi görünüyor. Fakat şirketler sadece Avrupada değil tüm dünyada yeni ihracat fırsatları kolluyor. Bu noktada ihracata yönelmeye hazırlanan şirketler için daha önce bunu yapıp başarıya ulaşmış 15şirketin öyküsünü yayınlıyoruz. Bunların içinde Türkiye’nin ilk yumurta ihracatını gerçekleştiren Keskinoğlu’ndan ince tel üretiminde uzmanlaşarak ihracatını beş yılda dörde katlayan Mega Metal’e kadar örnekler var. Bu şirket öykülerinden ihracatta başarının sırlarına ulaşacaksınız.

Her kriz döneminde olduğu gibi ülkemizin yaşadığı son kaotik atmosferde de ekonominin kurtuluş reçetesi yine ihracat olacak gibi görünüyor. Artan döviz kurları ve yükselen faizler iç pazarda olasılığına yol açarken, tıpkı 1994, 1998-99, 2001 ve 2008-09 krizlerinde olduğu gibi içinde bulunduğumuz dönemde de ihracat ekonomik faaliyetlerin dinamosunu oluşturacak.

2013’te beklenen performansı gösteremeyerek yüzde 0,4 azalan ihracatta 2014 hedefi 166,5 milyar dolar.

Türkiye’nin en büyük ihracat pazarı olan Avrupa Birliği’nin resesyondan çıkıyor olmasıyla Ortadoğu ve Afrika pazarlarındaki gelişmelere bel bağlayan ihracatçılar 2014’ten umutlu. 500 milyar dolarlık 2023 hedefi için kritik 10 yıla giriş yapan ihracatçıların yatırım ajandasında AR-GE altyapısı güçlü ve katma değeri yüksek ürünler var. Mütevazı KOBl’lerden dev holdinglere kadar tüm ihracatçılar eldeki pazarlan korumaya çalışırken Afrika, Körfez Bölgesi ve Uzak Doğu’da yeni pazarlar yaratma peşinde de koşuluyor.

Peki, ihracatta istikrarlı bir başarı nasıl yakalanır? Dış pazarlarda etkin şirketlerin yol haritalarında neler var? Nasıl bir planlama ve strateji ile hareket ediyorlar ve alıcılar ile kurulan ilişkilerde nelere dikkat ediliyor?

İhracat faaliyetlerine ışık tutacak, esin oluşturacak 15 başan öyküsünü derleyen bir kapak haberi hazırladık. Yanı sıra yeni dönemin öne çıkan, trendi yükselen uluslararası fuarlarını sizler için araştırdık. Ticari yaşamın olmazsa olmazları, fuarların en gözde olanlarını da ortaya koyduk.

ALTINBA
Yerel partner ile çalışıyor

ihracatını daha çok yurtdışında kurdukları kendi mağazaları üzerinden yapan şirketlerden Altınbaş’ın önünde önemli hedefler var. 2013 yılı itibariyle 85 ülkeye ihracat yapan Altınbaş’ın 120 mağazasının 17’si yurtdışında bulunuyor.

Son 15 yıldır ihracat yaptıklarını ve toplam cirolarının üçte birini ihracattan elde ettiklerini dile getiren Altınbaş CEO’su Ali Bulut, “Gelecek beş yılda hedef yurtdışında 75 mağazaya ulaşmak” diyor. Önümüzdeki dönemde yeni hedef ülkelerin ise ABD, Hindistan, Hong Kong ve Çin gibi daha büyük ve rekabetçi pazarlar olduğuna işaret ediyor. Bulut, Almanya’da açtıkları mağazalarıyla tüm Avrupa’ya hizmet verdiklerini, geçen ay bu strateji doğrultusunda Almanya Essen’de bir mağaza daha açtıklarını anlatıyor.

2014’te Dubai ve Abu Dabi’de mağaza açacaklarını dile getiren Bulut, Altınbaş olarak ihracat stratejilerini ise şöyle özetliyor: “Birincisi toptan satış noktalarına markalı ürünlerimizi vererek pazarda bilinirlik sağlamak. Yerel partnerlerle çalışmak. Asıl önemli aşama ise bu pazarlarda tüketiciye kendi mağazalarımızla ulaşmak. Bu bağlamda Almanya’da açılacak yeni mağazalara ilave olarak diğer AB ülkelerinde de mağazalar açacağız. Birkaç yıl içinde Körfez ülkelerindeki toplam mağaza sayımız da 20’ye ulaşacak. Çin pazarına girme hedefimize hazırlık olarak öncelikle Hong Kong’ta mağazalaşma için arayışımız sürüyor. Dünyanın en büyük pazarı olan ABD’de ise orta ölçekli yerel bir perakende zincirini satın almak için araştırma ve görüşmelerimiz devam ediyor.”

ARBEL
24 saat açık ofis hizmeti

Mercimekte değirmenci ustası olan İbrahim Arslan’ın oğulları Mahmut, Haşan, Hüseyin ve Ali Arslan’ın bundan 34 yıl önce kurdukları Arbel, bugün Ortadoğu’dan Uzakdoğu’ya, Güney Amerika’dan Afrika’ya dünyanın farklı bölgelerinde 160 ülkeye ihracat yapıyor. Dünya mercimek ticaretinin de yüzde 28’ini gerçekleştiriyor.

ilk yurtdışı yatırımını 2001 yılında Kanada’da mercimek işleme tesisi alarak yapan şirket 2007-2011 yılları arasında Kanada, Amerika, Avustralya, İngiltere, Çin ve Güney Afrika’da yaptığı yatırımlarla tesis sayısını 29’a çıkardı. 2007 yılında tüm şirketlerini AHiance Grain Traders adı altında toplayan grup aynı yıl Toronto Menkul Kıymetler Borsası’nda halka açıldı. Alliance Grain Traders, bünyesinde bulunan 29 tesisle yıllık 1,5 milyon ton işleme kapasitesine sahip. Şirket, 2012 yılında Türkiye’den 193 milyon TL’lik ihracat yaptı. Makarna üreten şirketi Durum Gıda’nın ihracatı ise 117 milyon TL’ye ulaştı. Arbel Grubu 2013 yılında ihracatını geçen yıllara kıyasla yüzde 50’nin üzerinde artırmayı başardı.

Gıda sektöründe satışı kalite, marka, teknolojik gelişim ve fiyatın belirlediğini söyleyen Arbel Yönetim Kurulu Başkanı Mahmut Arslan, “Biz grup olarak pazarları yakından tanıyoruz. Ekonomik ve sosyal gelişmeleri yakından takip ediyoruz. Stratejik kararları bu çerçevede alarak, süreci iyi yönetiyoruz” diyor.

Arbel, ihracat stratejisi doğrultusunda dünya bakliyatının yönetildiği ülkelerde yatırım yapmayı tercih ederken farklı kıtalarda grup şirketleri ve ticaret ofisleri bulunduruyor. Böylece alıcılar farklı ülkeler ve kıtalarda yer alan şirketler sayesinde 24 saat kendilerine cevap verecek ilgililer bulabiliyor.

CMS JANT
Rotayı Brezilya’ya kırdı

CMS’yi Türkiye’nin en büyük ve Avrupa’nın da sayılı alüminyum jant üreticilerinden biri haline getiren süreç 1997’de başladı, ilk olarak Renault firması için Fransa’ya, Fiat firması için de İtalya’ya ihracat gerçekleştiren şirket, kısa sürede her iki ülkede de dikkat çekti. Böylece iki pazardan da ihracat talepleri almaya başladı.

Yıllar içerisinde ihracatını artıran CMS, 2013 yılında yaklaşık 6 milyon adetlik jant ihracatı gerçekleştirdi. 2014 hedefi ise bu rakamı 6,5 milyona çıkarmak.

2013  sonunda toplam ihracat tutarı 238 milyon Euro’ya ulaşan şirket 2014’te bu rakamı 259 milyon Euro’ya çıkarmayı hedefliyor.

Avrupa ülkelerine ve Rusya’ya ihracat gerçekleştiren CMS’nin öncelikli hedefi mevcut pazarlardaki konumunu güçlendirerek Avrupa’nın en büyük iki jant üreticisinden biri olmak. Bunu yaparken yeni pazar araştırmalarına devam eden şirket, 2014’te Brezilya’ya açılmak için çalışmalara başlayacak.

CMS Yönetim Kurulu Başkanı Berat Ösen, dış pazarlarda faaliyet göstermek isteyen firmaların öncelikle değişen rekabet ortamını iyi analiz etmeleri gerektiğini söylüyor. Bu analizi yaparken, maliyet, teslimat, lojistik, müşteri talepleri, kalite gibi birçok faktörün de incelenmesi gerektiğine dikkat çeken Ösen, “Ayrıca, ihracat yapılacak ülkeyle ilgili detaylı bilgiye de sahip olunması, ekonomik, kültürel, politik, hukuki, demografik yapı gibi birçok etkenin değerlendirilmesi, buna göre karar verilmesi önem arz ediyor” diyor. Ösen’e göre uzun vadede sürdürülebilir bir başarı için, kaliteli ve müşteri ihtiyaçları doğrultusunda yapılacak hizmet ve çalışmalar büyük önem taşıyor.

DOĞUŞ ÇAY
Cips sayesinde çayda da ihracatçı oldu

Biz onu çayla tanıdık. Çayda kısa sürede markalaşmayı başaran Doğuş Çay ve Gıda’nın ihracat macerası ise Patos, Cipso, Çerezos markalarının sahibi Kraft Gıda’nın hisselerinin yüzde 100’ünü 2013 yılı başlarında satın almasıyla başladı. Cipste 12 olan ihraç pazarı sayısı 10 ay içinde l8’e çıkarıldı. Cipsteki mevcut yapılanmayı çaya da taşımak üzere altyapısını oluşturan şirket, 10 aylık süre zarfında mevcut müşteriler haricinde çay kategorisinde ilk olarak İngiltere’ye, cips kategorisinde ise ilk olarak Türkmenistan’a ürün gönderdi.

Bugün çok sayıda pazara ihracat yapan şirket, yeşil çayın cenneti olarak bilinen Çin’e bile ürün satar hale geldi. Doğuş Çay ve Gıda ihracat Müdürü Tevfik Sezgin, Çin pazarının şirketin ihracat motivasyonu ve gelecek vizyonu açısından sembolik bir anlam taşıdığını söylüyor. Şirket, 2013 yılında 16 milyon TL ihracat geliri elde etti.

2014 hedefi ise ihracatı yüzde 40-50 artırıp 23 milyon TL’ye taşımak.

Türkiye’nin mevcut durumu göz önüne alındığında özellikle yerel firmalar için ihracatın öneminin giderek arttığını söyleyen Sezgin, “Potansiyel pazarlar arasında da özellikle Ortadoğu ve Irak pazarı ön plana çıkıyor. Bu çerçevede, bu bölgelerde gerçekleşen fuar ve çeşitli organizasyonlarda yer alarak müşteri portföyünü genişletmek ve ürünleri tanıtmak büyük fırsat yaratabilir” diyor.

Sezgin, ihracat stratejilerine ilişkin şunları söyledi: “Tüketicilerin istek ve beklentilerine göre pazara yeni ürünler sunmak için AR-GE çalışmalarımıza ağırlık veriyoruz. Bulunduğumuz yurtdışı pazarlara yönelik tüketici taleplerini göz önünde bulundurarak doğru ve kaliteli ürünü, doğru pazara arz ediyoruz. Bu nedenle de gittiğimiz her ülkede, hedeflediğimiz ilgiyi görüyoruz”.

ELVAN GIDA
Batı Afrika’da taklit ediliyor

1952 yılında bir şekerci dükkanıyla başladı Elvan Gıda’nın hikayesi. Çikolata ustası Ahmet Hamdi Kadiroğlu ile küçük yaşlarından beri trenlerde şeker satarak harçlığını kazanan oğlu Mustafa’nın Zeytinburnu’nda açtıkları küçük dükkan hızla büyüdü. 1990’lı yıllarda ihracata başlanmasıyla büyüme hamlesi hızlandı.

Çikolatadan gofrete, kekten kruvasa-na kadar 800 çeşit ürün üreten Elvan Gıda’nın ihracatı 2013 itibariyle 185 milyon dolara seviyesine ulaştı. Şirket özellikle 2000’li yıllarda girdiği Afrika’da ciddi bir başarı sağladı. 2012’de 25 milyon dolar seviyesinde olan Afrika ihracatı, geçen yıl yüzde 58 artışla 39 milyon dolara çıktı. 2014hedefi ise yüzde 34 artışla 52 milyon dolarlık ihracata ulaşmak.

2014’ü Afrika yılı olarak belirlediklerini söyleyen Elvan Grubu Başkanı Hidayet Kadiroğlu, “2014 itibariyle bir Afrika ülkesi olan Mısır tesisimiz üretime geçecek. Mısır’dan tüm Doğu Afrika’ya ulaşmayı hedefliyoruz. Fakat bizim Afrika ile ilgili dünyamız sadece ticaret ve yatırımdan ibaret değil. Sosyal sorumluluk projeleri de yapıyoruz. Elvan Zeka Kulübü olarak Batı Afrika ülkesi Kamerun’da Zeka Atölyesi kurduk” diyor.

Afrika’da özellikle gofret, sert şeker ve kekler tercih ediliyor. Özellikle Dr. Milk markalı sert şeker Batı Afrika’da bir fenomene dönüşmüş durumda. Kadiroğlu, şu anda taklitleriyle mücadele ettiklerini söylüyor.

Elvan Gıda ihracat stratejisi çerçevesinde her ülkede iş ortaklarıyla çalışıyor. Bunların birçoğu ile ilişkilerinin çok uzun soluklu olduğunu söyleyen Kadiroğlu, “ihracata başladığımızdan beri birlikte çalıştıklarımız var. Sürekli onlar bize gelirler, bizim ekiplerimiz de onlara gider. Artık aile gibi olduk. Bu samimiyet güveni artırıyor. Ticaretin esası da güven değil mi?” diyor.

FG GROUP
Tasarım okulu öne çıkardı

FG Group, 1997 yılında İzmir’de küçük bir ofisle yola çıktı, bugün ise kendi çatısı altında dört şirketle devam ediyor. Bin kişiye istihdam sağlayan şirket, 70 milyon Euro cirosuyla denim sektörünün önemli oyuncularından biri haline geldi. Doğru yatırımlar ve stratejik hamleler sayesinde başarılı bir büyüme yakalayan FG Group, 2007’de Marka Destek Programı’na kabul edildi. Buradaki başarının ardından Turquality Destek Programı’na 2012’de dahil oldu. İstanbul, Köln ve Amsterdam’ın ardından Altıncı Bölge’de bulunan İğdır’a konfeksiyon fabrikası yatırımı gerçekleştirdi. FG Group, kurduğu Amsterdam Denim Okulu’nun ardından bu yıl da konusunda Avrupa’nın tek AR-GE Laboratuvarı olma özelliğine sahip Amsterdam Yıkama Laboratuvarı’nı açacak.

Ağırlıklı olarak denim pantolon, denim gömlek ve ceket ürettiklerini söyleyen FG Group Yönetim Kurulu Başkanı Fuat Gözaçan, ürünlerini ağırlıklı olarak Avrupa’ya sattıklarını ifade ediyor.

Gözaçan, “Ürünlerimizin talep görmesinin nedeni, son trendleri takip ederek koleksiyonlarımızı her müşterimize göre ayrı tasarlamamız. 2013’te ihracatımız 70 milyon Euro olarak gerçekleşti. 2014’te 100 milyon Euro ihracat hedefliyoruz. Hedef Hindistan’a ve Afrika’ya da ihracat yapmak” diyor.

FG Tekstil’in ihracat başarısının altında hitap edeceği pazarları çok yakından takip etmesi ve tanımasının payı büyük.

Her gidilen coğrafyanın pazar koşulları hakkında çok yakından bilgi sahibi olunuyor. Yine Pakistan’da kumaş üretimi ile en iyi hammaddeye, Hollanda’da kurduğu la-boratuvar ve denim okulu sayesinde de iyi tasarıma ulaştı. İğdır tesislerinde ekolojik ürün konusunda uzmanlaştı ve bu üstün vasıflarını dış pazarlara tanıtmasını bildi.