İşlenmiş Patates Yatırımı Yapın

Yerli ve yabancı çok sayıda grup işlenmiş patates yatırımına soyunuyor.

Doğuş, satın aldığı Kraft Gıdada yeni yatıruna da ışık yakarken, Kurdoğlu ve Özgörkey Aileleri de 50 milyon Euro yatırınım ardından yeni patates tesislerini devreye almaya hazırlanıyor. Dünyanın önemli sanayicilerinden Kanadalı McCain Foods Türkiye’ye girmeye hazırlamrken, mevcut tesisler de kapasite artışı için çalışma yürütüyor.

Aniden yükselen fiyatıyla geçen hafta gündeme oturan patates aslında dondurulmuş ve cips gibi endüstriyel ürünleriyle yatırımcıların çoktandır gündeminde. Halihazırda Türkiye’de 200 bin ton dondurulmuş parmak patates üretme kapasitesine sahip yedi tesis bulunuyor. Bu yıl Seydişehir’de Konya Şeker ek patates hattı için yatırım yaparken Kurdoğlu ve Özgörkey aileleri Afyon’da ortak bir yatırıma başladı. Kanadalı dondurulmuş patates üreticisi McCain ise Türkiye’de üretim yaptırmak için büyük üreticilerle masaya oturdu. 2013 yılının başında Kraft Gıda’yı satın alarak cips pazarına giriş yapan Doğuş Çay ve Gıda AŞ, 2014’te kapasite artışına gidiyor. Bir başka cips üreticisi Nazlı Gıda da 2014 için büyüme planlan yapıyor.

Dünya genelinde gelişmiş ve gelişen ülkelerde sofralık taze patates tüketimi azalırken endüstriyel patates ürünleri tüketimi hızla artıyor. Özellikle dondurulmuş patates ürünleri ve patates cipsi tüketimi artış gösterirken Amerika ve Hollanda’da toplam patates üretiminin yüzde 60-65’i endüstride katma değeri yüksek ürünler olarak işleniyor. Türkiye’de ise hem dondurulmuş patates hem de cips tüketimi büyüme potansiyeli taşıyor.

Şu anda Türkiye’de 200 bin ton dondurulmuş parmak patates üretme kapasitesine sahip yedi tesis var. Bu tesisler geçen yıl 140 bin tonluk üretim yaptı ve kapasite kullanım oranı yüzde 70 olarak gerçekleşti.

YENİ YATIRIMLAR YOLDA

Bu kapasite yakında yüzde 50’nin üzerinde artacak. Bu yıl Seydişehir’de Konya Şeker ek patates hattı için yatırım yaparken Kurdoğlu ve Özgörkey aileleri de ortak bir yatırıma başladı. Afyon’da kurulan AtaKey’in yakında devreye girmesiyle toplam dondurulmuş ürün işleme kapasitesi 300 bin tonu aşacak. 2014 yılının başında seri üretime geçmesi planlanan tesis yıllık 120 bin tonun üzerinde dondurulmuş patates üretim kapasitesiyle bu alanda Türkiye’nin mevcut kapasitesinin yarısını aşan bir büyüklükte olacak. Yılda 200 bin tonun üzerinde patates hammaddesi kullanılacak olan tesisten, iç pazara satışın yanı sıra bölge ülkelerine de ihracat yapılması hedefleniyor.

Pazarda yerli yatırımlar artarken yabancılar da geliyor. Kanadalı dondurulmuş patates üreticisi McCain, Türkiye’de üretim yaptırmak için büyük üreticilerle masaya oturdu. 1957 yılında Kanadada kurulan ve bugün beş kıtada faaliyet gösteren McCain’in pazarı iyice tanıdıktan sonra kendi fabrikasını da kurmayı planladığı ifade ediliyor. Şirketin planları arasında Türkiye üzerinden Ortadoğu’ya açılmak da var.

10 bin dekar alanda 17 bin tonluk üretimi ile sektörün en önemli tedarikçilerinden biri olan Doğa Tohumculuk’un kurucusu Kamil Aşkın, büyüme potansiyeliyle hem iç pazarın hem de yurtdışının yatırımcılara cazip geldiğini söylüyor. Türkiye’de kişi başına düşen tüketimin henüz yıllık 1,5 kilo civarında olduğunu dünyada ise bu rakamın 10-15 kiloya kadar çıktığım söyleyen Aşkın, “Artık insanlar hızlı hazırlayabilecekleri ürünleri tercih ediyor. Bu nedenle pazarda ciddi bir büyüme potansiyeli görüyoruz” diyor.

NİŞASTA ÜRETECEK

Pazarın potansiyelini önceden görerek 2009’da yatırım yapan Konya Şeker, dondurulmuş patates pazarında yüzde 25 pazar payına ulaştı. Dondurulmuş patatesin yüzde 10’unu ihraç ettiklerini söyleyen Pankobirlik Genel Başkanı Recep Konuk, 2014 yılında Gürcistan, Azerbaycan, Bosna, Kosova ve Makedonya’yı da ekleyerek ihracat oranım yüzde 15’e ulaştırmayı hedeflediklerini söylüyor. Şirket, dondurulmuş patatesle sınırlı kalmayarak 2013 yılı sonunda bebek maması başta olmak üzere gıda ve kimya sanayiinde kullanılan patates nişastası üretimine de başladı. Seydibey Tarım Ürünleri Entegre tesisinde toplam 30 milyon Euro’luk yatırımla tesis kuran Konya Şeker, yıllık 45 bin ton patates nişastası üretmeyi planlıyor.

Dondurulmuş patatesin yanı sıra hızla büyüyen diğer endüstriyel ürün ise cips. 2004 yılında yaklaşık 233 milyon dolarlık büyüklüğe sahip olan Türkiye cips pazarı, 2012 yılında 1,1 milyar dolarlık ciro ve 90 bin tonluk satış hacmine ulaşarak yüzde 300 un üzerinde bir büyüme gerçekleştirdi. 2013’te ise cips pazan 1,3 milyar dolarlık ciro ve 105 bin tonluk satış hacmine ulaştı. 2004’te 400 gram olan kişi başına cips tüketimi 2012 itibariyle yaklaşık 1 kiloya yükseldi. Ancak bu bile Avrupa’da 4,5 kg ve ABD’de 9 kg olan kişi başı tüketimin oldukça gerisinde. Doygunluğa ulaşmamış olan cips sektörü önümüzdeki yıllarda da pek çok yatırımcının ilgi odağı olmayı sürdürecek gibi görünüyor.

KAPASİTE ARTIYOR

2013 yılının başında Patos, Cipso, Çerezos markalarının sahibi Rraft Gıda’mn hisselerinin yüzde 100’ünü satın alarak pazara giriş yapan Doğuş Çay ve Gıda AŞ, pazardaki büyüme trendine karşılık verebilmek için 2014’te kapasite aıtışma gidiyor. Halihazırda Aksaray ve Pendik’teki fabrikalarında yıllık 55 bin tonluk üretim yapan şirket, 2014 yılında fabrikaların kapasitelerini daha aktif kullanmak adına, 4,5 milyon dolarlık yeni hat ve yenileme yatırımı planlıyor. Cips sektörünün en büyük özelliğinin tüketici eğilimlerinin tat ve eğlence unsuruna bağlı olarak hızlı değişebilmesi olduğunu söyleyen Doğuş Çay Gıda AŞ Genel Müdür Yardımcısı Haluk Yıldız, “Tüketicilerin istek ve beklentilerine göre pazara yeni ürünler sunmak için AR-GE çalışmalarımıza ağırlık veriyoruz” diyor.

YÜZDE 100 BÜYÜME!

2010 yılında Nevşehir’de faaliyet gösteren Seykar Gıda’nın hisselerinin tamamını satın alarak sektöre giren Nazlı Gıda da 2014 için büyüme planları yapıyor. Nevşehir’deki günlük patates cipsi üretim kapasitesi 600 bin paket olan şirket, 1 milyon 850 bin ton patates işlemek üzere hedeflerini revize etti. Kapasitelerini yüzde 100 oranında artıracaklarını söyleyen Nazlı Gıda Yönetim Kurulu Başkanı Ethem Kurt, “Özellikle pelet hattını 2014 yılında devreye alacağız. Pelet hattı için yaklaşık 2 milyon liralık bir yatırım yapacağız. Daha az yağ çeken bu ürün grubu ile kapasitemizde ciddi bir ivme yakalayacağız” diye konuşuyor. Girişimcilik sayfamızıda https://www.myfikirler.org/category/girisimcilik incelemenizi tavsiye ederim.

AYŞEGÜL SAKARYA PEHLİVAN