Turistik tesislerde yabanıl hayvan beslemek

Turistik tesislere bir çift ceylan!..

Turistik tesislerde doğaya dönüş gösterileri başladı. Dünyada son trend, sevimli yabanıl hayvanlara yer açıp turistlere yeni deneyimler yaşatmak.

BAŞLIK sizi şaşırtmasın; çizgi romanlara, çocuk öykülerine, aşk şiirlerine, lirik eserlere ve de meraklı efsanelere konu olan estetik timsali bir yaratıktan bahsediyorum. Günümüzde hızla bozulan doğal ortama karşın bu sevimli hayvan özlemlerimize yeni bir heyecan katabilir. Özellikle de sahil şeridimizde yer alan turistik tesislerde…

Eski edebiyatımızdaki ismi Farsçadan devşirme ‘ahu’ olan ceylana Araplar ‘gazal’ diyor. Batılılar biraz Arapça, biraz Latince’den galat ‘gazelle’ demişler. Bizde ‘meral’ (maral) diyene de sık rastlanıyor. Anglosaksonlarda ise ‘geyik’ niyetine ‘deer’ demek yaygın. ‘Deer’ daha çok ‘karaca’ cinsi esmer ve çatal boynuzlu geyik türlerine verilen bir isim. Fransızlar kimi zaman buna ‘chevreuiF (şevröy) demeyi tercih ediyor. Bunun daha yabanıl üst türünü örnek alıp ‘antelope’ (antilop) diyenler de var.

En güzel gözler, en biçimli bacaklar, doğadaki en zarif çizgiler bu nazik hayvana ait. Modern zamanların masal dünyasında Walt Disney onu 1940’ların ‘Bambi’ çizgi karakteriyle belleklere iyice yerleştirdi.

Bugün bile dünya çocuk edebiyatının en sempatik simgelerinden biridir Bambi.

Ceylan özellikle doğu edebiyatında aşk, sevgi, güzellik gibi his dünyasının yüksek temalarıyla bütünlenmiş. Doğu şiirindeki aşk ve güzellik kavramına vurgu yapan divan şiirimizdeki ‘gazel’ formu da yine bu isimden türemiş.

DOĞAL YAŞAMIN SEMBOLÜ

Koku alma kabiliyeti inanılmaz yüksek bir hayvan. Çok hareketli ve ses duyarlılığı müthiş. Zorlandığında saatteki kaçış hızı 90 kilometreye çıkabiliyor. Yetişkin ağırlıkları 30 ila 40 kg. arasında. Bu özelliğiyle doğadaki en hızlı etobur olan çitalar bile ona yetişmekte zorlanıyor.

Herhalde şimdi soracaksınız; bu güzel hayvan eti için beslenebilir mi? Evet, geyik soyundan geldiği için elbette eti yeniyor. Etinin özelliği avcılık efsanelerinde sık geçen bir tür üstelik. İnsanlar en lezzetli avcı spesiyalitelerini bu nadide etle yapıyor.

Fakat onun masum güzelliğine kıymak çok zor. Ceylan insanlar için artık bir et kaynağı değil. Derisi ise çok değerli olmasına rağmen tüketilmesi yasak. Tüm dünyada ve dolaysıyla bizde koruma altına alman birkaç canlı türünden biri. O aslında kirlenmemiş doğanın bir sembolü ve estetik örneği. O halde ne yapmalı?

İlk önce bu hayvanı iyi tanımak lazım. Merakları, mizacı ve zekâsı… Sonra isteyenler bir dişi, bir erkekle sıra dışı bir çiftlik işine soyunabilir. Çabuk ürüyor, hızla çoğalıyor.

Yazımın başında belirttiğim gibi en iyi tüketiciler bugün için doğal yaşam gösterisini hedef alan turistik tesisler. Yapaylıktan uzak organik bir atmosferin yaratılması günümüzde en anlamlı seçenek çünkü…

Hayvanat bahçeleri de en iyi ceylan müşterilerinden. Hatta kimsenin akima gelmeyen açık AVM’lerde bile özel kulvarlar oluşturup serbestçe gezinmelerine imkân tanınması mümkün. Tabii bu arada geniş arazisi olan hobi sahiplerini de unutmamak lazım.

TÜRK TURİZMİNİN SİMGESİ OLABİLİR

Türkiye’de şimdilik iki önemli yetiştirici var. Biri devlete ait ‘Tigem’in Şanlıurfa Ceylanpmar Tarım İşletmesi, diğeri ise İzmir Seferihisar’daki ‘Hedef Çiftliği.’

Şanlıurfa Tigem daha çok yurtiçi ve yurtdışı hayvanat bahçelerine satış yapıyor. Hedef Çiftliği ise konumu itibariyle tüm kıyı şeridimizde bulunan turistik tesisleri kapsamına almış durumda.

Hedef Çiftliği’nin ceylan satışları yeni yılla birlikte başladı. Yetkilileri belli sayıda dişi ve erkek ceylanı özellikle beş yıldızlı otel ve tatil köylerine düşük fiyatlarla vermeye hazır.

Sadece ocak, şubat ve mart aylarında satış yapılacak.

Hobi amaçlı bireysel talipler de bu imkândan yararlanabilecek.

Satış adedi tercihinde şimdilik bir kısıtlama yok. Biri erkek diğeri dişi olmak üzere en az iki adetten onlarca adede kadar düşük fiyatlarla ceylan satın almak mümkün. Amaç, turizm aktivitelerine katkıda bulunmak, sadece hayvanat bahçelerinde görülebilen bu sevimli hayvanı küçük büyük tüm turistlerle tanıştırmak…

AKDENİZ İKLİMİNE UYUMLU TÜR

Nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya olan ceylanlar şimdilik zeytin ağaçlarıyla bezeli Hedef Çiftliği tarım arazisinde serbestçe dolaşıyor. Ben gördüm ve hayran oldum. Her şeye rağmen insanlara hayli yakınlar. Renkleri, boyları, güzellik ve alımları olağanüstü…

Hayvanların gebelik süreleri beş ay. Genellikle ikiz doğuruyorlar.

Gelişmeleri oldukça hızlı.

Yaşam süreleri 10 yıl civarında. Hem doğal besinle, hem de özel yemle besleniyorlar. Ege ve Akdeniz iklimine mükemmel uyum sağlamışlar. Suyu çok seven bu hayvanlar için turistik alanlarda özel peyzaj sahaları yaratılmak mümkün. Gezinti alanları yapılabilir, hatta korunaklı yerlerde serbestçe dolaşmaları sağlanabilir.

Yeni yılın ilk üç ayı içinde gerçekleşecek kısıtlı sayıdaki indirimli satışlar için Hedef Çiftliği’nin internetteki web sayfasına telefon ve isimle başvurmak yeterli.

Adı geçen çiftlik, hayvan yetiştiriciliğinde Türkiye’deki ender uzman kurumlardan biri. Bünyesinde ceylan yetiştirmekle kalmıyor, Yaşar 1 lolding için Pınar Süt ve Pınar Et işletmelerine sertifikalı büyükbaş süt ve et hayvanları da yetiştiriyor.

• Türk halkı ceylanı çok seviyor. Türkler yalnız edebiyatta değil, çocuklarına koyduğu isimlerde de ceylan sözcüğünü sık kullanıyor. 2013 nüfus istatistiklerine göre, Türkiye’de yaklaşık 42 bin kişi ‘Ahu1,17 bin kişi ise ‘Ceylan’ ismini taşıyor. Ayrıca, aynı anlama gelen ‘Meral’ adını taşıyanların sayısı ise 100 bine yakın. Bu da gösteriyor ki, insanlara isim olan ender canlılardan biri ceylan.

• Dünyada sıra dışı bazı turistik tesisler tıpkı çizgi film kahramanı ‘Bambi’ örneğinde olduğu gibi turist ziyaretçilerin dillerinde özel isimler yaratarak ceylanlara kişilik kazandırıyor. Dünyada örneği var. Otel ve tatil köyü arazilerine ceylanların gezinebileceği kulvarlar ya da özel sahalar inşa edilebilir, hayvanlara özel isimler verilebilir.

• Ceylan eğitildiği takdirde ürkekliğine rağmen insanlara yaklaşabilen bir hayvan. Çocukların sevgilisi olmaya aday birkaç canlıdan biri. Hastalık taşıma ve bulaştırma riskleri yok. Turistler için bu sıra dışı tanışma ilginç tatil deneyimlerden biri olabilir.

• Sürü halinde yaşamaya eğimli ceylanların beslenmesi kolay. Rahat sindirilebilir doğal türden her yeşilliği yiyebiliyorlar. Yonca en sevdiği besinler arasında. Özel yem olarak diğer besi hayvanlarına verilen yemler de onlar için ideal. Yetiştiricilikte yem masrafının çok düşük olduğu söylenebilir…

• Akdeniz iklimine uyum sağlayan tür açık kahverengi sırt rengiyle zoolojide ‘Gazella Subgutturosa’ adını taşıyor. Ortadoğu’ya özgü bir tür bu. Ürdün’de bulunan en eski kaya kabartmalarında bu ceylanı betimleyen çeşitli figürler var. İsrail şimdi bu hayvanları ticari amaçla özel çiftliklerde yetiştiriyor. Ne yazık ki bulundukları doğal ortamda sayıları hızla azalıyor.

Nur Demirok