Otopark İşletmeciliği, Otopark Yatırımı Yapmak

Büyük patronlar bu işi çok sevdi

İş dünyasının yeni yatırım adresi otoparklar oldu. Yollardaki taşıt sayısındaki artış otopark yatırımlarını patlattı. Otopark yatırımcıları arasında Türkiye’nin en büyük holdinglerinin patronları da var. Hesap basit, bu iş çok karlı…

TÜRKİYE İstatistik Kurumu (TÜIK) verilerine re Türkiye’de 17 milyon 579 bin araç yollarda seyir halinde. Bu araçların 3 milvon 178 bin adedi de (yüzde 18) İstanbul’da kayıtlı.

Fazla söze gerek yok, hepimiz günlük hayatımızın her anında bu sorunla yüz yüze geliyoruz. İstanbul’da otopark ihtiyacı had safhada.

Bunu gören iş dünyasından birçok ünlü isim ve büyük grup otopark yatırımı yapmaya başladı.

Otopark işi öyle sanıldığı gibi değnekçi işi değil. Bu alanda çok ciddi yatırımcı ve yatırımlar var. Koç, Fiba, TAV, Doğuş, Yüksel, Acıbadem Sağlık Grubu. Dünya Göz Hastaneleri. Taşyapı, Ciner gibi büyük holding ve şirketler otopark yatırımları yapıyor. Koç ve Doğuş marinalarındaki otoparkları işletirken. Fiba Holding’in veliahtlarından Murat Özyeğin araç kiralama şirketine ait otoparkları işletiyor. Mehmet Ali Aydınlar ise Acıbadem Vakfı aracılığıyla hastanelerinde bulunan otoparkların işletmeciliğini yapıyor. Müteahhitlik sektörünün önemli isimlerinden Yüksel İnşaat ise Şişli Park işletmeciliği şirketiyle otopark yatırımcılığına adım attı. Flabertürk gazete ve televizyonunun sahibi Turgay Ciner ise Taksim’deki merkez binanın bir bloğunda otopark işletmeciliği yapıyor.

HENÜZ YOLUN BAŞINDAYIZ

Büyük grupların bir çoğu kendilerine ait mekanlarda otopark işletmeciliği yaparken TAV Holding’in patronu Hamdi Akın. İstanbul Atatürk havalimanı otoparkını işletmekle yetinmemiş. Akın. T-Park markasıyla İstanbul Aksaray, Fatih iskenderpaşa, Kağıthane Emniyetevleri’nde otopark işletmeciliği yapıyor. İzmir Adnan Menderes Havalimanı otoparkını da işletiyor. T-Park, birkaç yıl içinde otopark sayısını 10’un üzerine çıkarma planları yapıyor.

TAV PARK Otopark Yatırım ve İşletmeleri A.Ş. İşletmeler Müdürü Cihan Erdinç, “Başta İstanbul olmak üzere ülke genelindeki kamu ve özel kuruluşların tüm otopark inşaatı ve işletmesi ile ilgili ihalelerle ilgileniyoruz” diyor. 20 milyon dolarlık yatırımla 3 bin araçlık kapasiteye ulaştıklarını söyleyen Erdinç, otopark yatırımlarındaki fırsatlarla ilgili olarak şunları söylüyor: “Büyükşehirler başta olmak üzere ülkemizde yeterli otopark kapasitesi bulunmadığı için ve mutlaka yeni yatırımlar gerekiyor.

Özellikle İstanbul’da hizmete alınan Marmaray, Metrobüs, Metro gibi toplu ulaşım imkanları otopark ihtiyacını artırdı. Çünkü büyükşehiticıdeki toplu ulaşım sistemlerinin tam performans ile hizmet verebilmesi iciıı mutlaka aktarma noktalarında dev otoparklara ihtiyaç var. Ayrıca ülkemizde her gün trafiğe katılan araç sayısının artması otopark ihtiyacını önümüzdeki yıllarda daha da belirgin hale getirecek.”

100 MİLYON TL YATIRDI

Otopark sektörünün büyük yatırımcılarından biri de Parkturk. 2010 yılında faaliyete geçen Parkturk, otopark alanına 100 milyon TL’lik yatırım yaptı. Şirketin sadece İstanbul’a da değil; Eskişehir, Aydın ve Ankara’da da otopark yatırımları bulunuyor. 200 çalışanı bulunan Parkturk, 14 kapalı otopark işletiyor. Şirket en son İstanbul Şişhane’de 27 milyon TL yatırım bedelli, bin 10 araç kapasiteli modern bir otoparkı ekim ayı sonunda açtı. Parkturk Yönetim Kurulu Başkanı Özgür Tezel, otopark yatırımlarında büyümek istediklerini belirterek şunları söylüyor:

“Parkturk olarak Türkiye genelinde 14 kapalı otopark işletmesine sahibiz. Bu işletmeler arasında hali hazırda işletilen ve inşaatının devam ettiği otoparklar bulunuyor. Aydın şehir merkezinde yeni açılışını yaptığımız kapalı otoparkımız 584 araç kapasitesiyle Ege Bölgesinin en büyük ticari otoparklarından biri oldu. Bunun dışında Eskişehir’de üç, Ankara’da bir adet kapalı otoparkımız var. İstanbul’da ise Büyükçekmece ve Beşiktaş’ta otoparklarımız bulunuyor. Ayrıca Kadıköy Söğütlüçeşme’de yapımına hızla devam ettiğimiz 550 araç kapasiteli bir projemiz söz konusu. Zeytinburnu ilçesinde 240 araçlık bir zemin altı kat otoparkı projesi ve meydan inşaatına da yeni başladık.

KURUMSAL OTOPARK FİRMALARI

Parkturk olarak tamamlayacağımız 14 proje ile kapalı otopark işletmeciliğinde 2014 yılında hedefimiz 6 bin 500 araç kapasitesine ulaşmak.” Günde en az 20 bin aracı ağırlayacak bir yapıdan söz ediyoruz. Önümüzdeki beş yılm sonunda hedefimiz bilinir ve güvenilir bir marka kimliği ile 20 bin araçlık kapalı otopark kapasitesine ulaşmak. Satın almalarla da büyümeyi hızlandıracaklarım belirten Tezel, şöyle devam ediyor: Avrupa’da bu sektörde birçok dev örnek var. 870 bin veya 2 milyon araç kapasitesine sahip kurumsal otopark firmaları mevcut. Türkiye’de de bu kültür geliştikçe, sektördeki oyuncuların hem finansal altyapı hem de kurumsal organizasyon açısından daha ciddi işletmelere dönüşeceğini düşünüyoruz. Özellikle İstanbul merkezli olmak üzere tüm otopark projeleriyle yakından ilgileniyoruz. Ispark’ın kapalı otoparkları da ilgi alanımızda. Kısa vadede yatırımlarımızla değer yaratan bir marka olmayı hedefliyoruz.”

“BU İŞTE GELECEK VAR”

Taşyapı’yı konut markası olarak biliriz. Ancak Taşyapı’nm patronu Emrullah Turanlı 2008 yılında otopark yatırımcılığına da soyunmuştu. Bu konuda ilk haberlerini de Para Dergisi olarak biz yazdık. İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin yap işlet devret modeliyle açtığı ihalede Taksim Tarlabaşı Bulvarı altı ve Gayrettepe’de toplamda 3 bin araçlık otopark işini almıştı. Gayrettepe’de bin araç kapasiteli otoparkın inşaatı bitmiş. Tarlabaşı’nda ise halen inşaat ruhsatı alamadığı için adım atamamış.

Emrullah Turanlı, “Otopark yatırımcılığında gelecek var. Bunun için bu alana girdik. Gayrettepe’deki otoparka 30 milyon TL yatırdık. Ancak boş duruyor. Otoparkın bulunduğu bölgedeki sokaklarda Ispark bize rakip. Hem yatırım yaptırıyorlar, hem de bize ortak oluyorlar. Ispark’tan ayrı birçok değnekçi de sokakta park işletiyor. Bu sıkıntının çözülmesi lazım. Büyükşehir bürokratları yatırım hevesimizi kırıyor. Tarlabaşı ihalesi için ise beş yıldır ruhsatı vermediler, insanda heves kalmıyor” diyor.

ÇAĞLAYAN ADLİYESİ KAPICIOĞLU’NUN

Eray Kapıcıoğlu, Dünya Göz Hastaneleri ile adını duyurmuş bir isim. Yurtiçi ve dışında 20’ye yakın göz hastanesi bulunuyor, inşaat sektöründe de faaliyet gösteren Eray Kapıcıoğlu da otopark işine giren isimlerden. Kapıcıoğlu, Çağlayan Adliye Sarayı’nın otoparkım 30 yıl işletecek. Bu alana 30 milyon TL yatırım yapan Kapıcıoğlu’nun otoparkı 900 araç kapasiteli. Kapıcıoğlu, “Yeni şirketi otopark işinde büyümek için kurduk, ihaleyi Kapı-cıoğlu inşaat olarak almıştık. Bundan sonra bu alanda yapılacak ihaleleri yeni şirketimiz üzerinden yapacağız. Başka ihalelere de gireceğiz” diyor.

REZİDANS GİBİ OTOPARK

Otopark yatırımlarının en ilgincini ise Parkpoint markasıyla Ermet inşaat yaptı. Ağırlıklı olarak İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne iş yapan Ermet inşaat’ın İstanbul Nişantaşı ve Bağdat Caddesi’nde iki otoparkı bulunuyor. Bilgi almak için aradığımız firmanın sahibi Erdoğan Coşkun’a ulaşamadık. Ancak yatırımları ilginç olduğu için arşiv bilgilerinden yararlanarak haberimizde yer vermek istedik.

Firmanın Nişantaşı’ndaki otoparkı, şehrin en pahalı emlak bölgesinde, yaratıcı bir girişimle nasıl para kazanılacağını göstermesi açısından çarpıcı bir örnek. Parkpoint tam otomatik bir otopark.

Araç sahibi otopark girişinde aracını bırakıyor ve araç robotik bilgisayar kontrolüyle park yerine götürülüyor. Aracı almak istediğinizde de yine bilgisayarlı sistem ile araç sizin bulunduğunuz noktaya kadar getiriliyor. Tamamen elektronik olarak işleyen otopark, araçları insan eli değmeden park ediyor. Aracınızı talep ettiğinizde ise, aracınızı geri almanız iki dakika gibi kısa bir sürede gerçekleşiyor. Bu otoparkları birer depolama alanı gibi. En küçük alandan bile yararlanıyor. Normal otoparklarda 100 metreküplük bir alana sadece bir araç park edilebilirken bu otomatik sistem sayesinde aynı alana üç adet araç yerleştirilebiliyor. Parkpoint’in toplam oturum alanı 450 metrekare, 15 katlı ve 276 araç kapasitesine sahip. Normal şartlarda bu kadara küçük bir alana klasik tarzda bir otopark yapılması mümkün olmazdı. Bu arada İstanbul Büyükşehir Belediyesi iştiraki olan İs-park’m da yeni otopark yatırımlarında tam otomatik sistemler kuracağı belirtiliyor.

PERPA’DA 2 BİN 700 ARAÇ PARK EDİYOR

İstanbul’daki en büyük otoparkçılarından biri de PERPA Ticaret merkezi. Binanın altında bin 200, açık alanda ise bin 500 araç park ediyor.

PERPA Yönetim Kurulu Başkanı Mithat Yümlü, otopark konusunun şehir için ciddi bir sorun olduğunu belirterek yeni yatırım sinyali veriyor. PERPA’nm önünde geniş bir alan var. Bu araziye PERPA kooperatifi ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi ortak. Buraya yönelik ortak bir proje gündemde. Arazinin üstüne plaza, altına da İstanbul’un en büyük otoparklarından birini inşa etmek istiyorlar. Yümlü, bu konuda tek başlarına karar veremeyeceklerini, belediye ile birlikte proje geliştireceklerini vurguluyor.

ODTÜ Şehir ve Bölge Planlama Bölümü’nden mezun olan ve Kyoto Üniversitesi’nde doktora yapan Gazi Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç Dr. Metin Şenbil, Türkiye’de otopark yatırımlarının giderek cazip hale geldiğini söylüyor. İspark’a danışmanlık da yapan Şenbil, “Türkiye’de otomobil sahipliliği hala bin kişiye 150 otomobilin altmda. Otomobilleşmenin en yüksek olduğu Ankara’da bu sayı yaklaşık bin kişiye 200 civarına yaklaştı. Oysa gelişmiş ülkelerde bu oranlar bin kişiye yaklaşık 400 ile 750 otomobil arasında değişiyor. Türkiye’de otomobilleşme giderek artıyor. Otopark ihtiyacı da artacak. Giderek artan otopark talebi bu alana yatırımı cazip hale getiriyor” diyor.

EN BÜYÜK YATIRIMCI GÜNBETON

Otopark konusunda en büyük yatırımı Günbeton adlı şirket yapıyor. Ancak şirket ortakları medyada görünme yanlısı değil. Günbeton, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin 2008 yılında açtığı ihalede 10 noktanın ihalesini almış. Bugün bunlardan beş tanesinde inşaat aktif olarak devam ediyor. İki otopark da açılmış. Beş inşaat tamamlandığında işlettiği otoparkların araç kapasitesi 2 bin olacak. Bazıların T-Park ile ortaklığı var. Günpark markasıyla otopark işletmeciliği ve yatırımcılığı yaptıklarını belirten Günbeton yetkilisi Can Tombarcı, diğer yatırımların önümüzdeki Tezel yıl aktif hale getirileceğini söylüyor.

Türkiye İhracatçılar Meclisi eski başkanı olarak adından sıkça söz ettiren Oğuz Satıcı da bu yıl başında Polaris Otopark İşletmeleri adıyla bir şirket kurdu. Satıcı, şimdilik otopark işletmeciliğiyle ilgilenmediğini, asıl ilgi alanlarının otopark sistemleri olduğunu söylüyor. “Türkiye, Arnavutluk ve Mısır başta olmak üzere bölge ülkelerindeki otopark yatırımları için inovatif sistemler geliştireceğiz” diyen Satıcı, şu sıralar İspark ile işbirliği yaparak otopark sistemleri üzerine proje geliştirdiklerini söylüyor.

İSPARK’IN CİROSU 150 MİLYON TL

2005 yılında kurulan İspark, otoparkları değnekçilerin elinden kurtardı. Cadde ve sokakların kenarlan ile Hazine arazilerine el koyarak resmi otopark haline getirdi. İspark, halen İstanbul’daki 28 ilçede yaklaşık 2 bin personeli ile hizmet veriyor. Yeraltı katlı, yer üstü katlı, açık ve yol kenarı otoparklarda hizmet veren İspark, yaklaşık 500 noktada faaliyette. Firma, tekne park, heliport, taksi ve minibüs durakları gibi farklı projeleri de hayata geçiriyor. Geçen yıl 133 milyon TL ciro elde eden İspark’ın cirosunun bu yıl sonu 150 milyon TL’ye ulaşması bekleniyor.

Otopark yatırımı neden cazip?

Her yatırım gibi otopark yatırımlarının da matematik bir hesabı var. Uzmanların otopark yatırımlarına: ilişkin yaptıkları hesap şöyle: Bir binek otomobil için yaklaşık 20 metrekare yere ihtiyaç var. Bir saatlik park ücretinin ise 5 TL olduğunu kabul edelim. Parklanmânın efektif olarak günde 8 saat çalıştığını varsayarsak, 20 metrekare günde 40 TL kazandırır.

Bir ayı hafta içi 20 gün üzerinden kabul edersem, bu rakam aylık yaklaşık 800 TL olur. Bu durumda 100 metrekarelik bir otopark yatırımı ayda yaklaşık 3 bin 200 bin TL getirir. Bu hesap sadece gündüz parklanmatan için geçerlidir. Gece parklanmaları için farklı modeller söz konusu. En makbulü aylık abone sistemi. Bu durum park alanı kapasitesi, civar ve park alanı özellikleri ile orantılıdır. Aylık 200 TL gece parklanması gelirin 4 bin 200 TL’ye çıkmasını sağlayabilir.

Bu basit hesapla bile şehir merkezinin hemen her noktasına yapılacak otoparklardan ciddi düzeylerde gelir elde edilmesinin mümkün olduğu görülüyor. 500 metrekarelik bir parseldeki beş katlı yapıda 100 araçlık bir kapasiteye rahatlıkla ufaşılabiliyor. Metin Şenbil’in yaptığı hesaba göre, bu bina aylık 420 bin TL gelir getirirken; 100 metrekarelik beş dairenin bulunduğu beş katlı bir yapının aynı geliri getirmesi bugünkü piyasa koşullarında mümkün değil, işte, büyük sermayenin gördüğü de bu hesap olmalı.

Kim, hangi bölgede yatırım yapıyor?

GÜNBETON; Kadıköy Caferağa, Kağıthane Emniyet (açıldı), Şişti Gayrettepe, Kağıthane Yeşilce, Fatih iskenderpaşa, Şişli Maslak, Fatih Ördek, Fatih Hocaveyiş, Fatih Muratpaşa (açıldı) mahalleleri ve Bahçelievler Fatih Caddesi, Firma bu otoparkları 30 yıl boyunca işletecek,

TAŞYAPI: Taksim Tarlabaşı Bulvarı altı, Beşiktaş Gayrettepe Emniyet Müdürlüğü yanı. Firma bu otoparkları 30 yıl işletecek.

ECE TURİZM: Şişli Esentepe, Şişli Meşrutiyet, Güngören Nezih Üzmen, Beyoğlu Kamer Hatun: mahalleleri.

ERMET İNŞAAT (Parkpoint): Şirket Beşiktaş Dikilitaş bölgesindeki otoparkı 30 yıl işletecek. Belediyeye cirodan yüzde 60 pay bırakacak. Şirketin ayrıca Bağdat Caddesi Göztepe Parkı altında bir otoparkı var.

SOM ALÇI: Beyoğlu Talimhane bölgesi. Belediyeye cirodan yüzde 17 pay bırakacak. Firma, otoparkı 30 yıl işletecek.

ZİRVE İNŞAAT: Levent ve Şişli Meydanı’ndaki otoparklar. Firma, otoparkları 30 yıl işletecek,

PAKSU İNŞAAT: Güngören Fatih Caddesi, Beyoğlu Şişhane mevkii. Firma, otoparkları 30 yıl işletecek.

idrîz çokal