Çiftçiden girişimciye, KOBİ’lerden üniversitelere hibe destekleri

Hibe cenneti Türkiye

Çiftçiden girişimciye, KOBİ’lerden üniversitelere, belediyelerden sivil toplum kuruluşlarına kadar her kesim hibelerden yararlanabiliyor. 50 euro’dan 1.5 milyon euro’ya kadar destek alınabilecek programlar mevcut. Mesele, bu programları iyi takip edip, başvuru koşullarını yerine getirmekte…

BİR işin hayata geçirebilmesi için önce ortada bir “fikir” olması gerekir. Fikir çok önemlidir ama kaynak, yani para olmadığında olan fikir de hayata geçemez. Ama artık durum değişti. Çünkü fikrini projelendirebilen birçok kişi, kurum ve kuruluş “mali destek” bulabiliyor. Hatta karşılıksız para ve hibe alabiliyor. Birçok bakanlığın kendi oluşturduğu hibe ve mali destek programları var. Tam üyelik yolunda ilerleyen Türkiye’ye son yıllarda Avrupa Birliği’nin (AB) destekleri de artmış dunımda. Bunların yürütücülüğünü de genellikle bakanlıklar yapıyor.

YÜZDE 100 HİBE ZOR

Hibenin anlamı “karşılıksız para” demek ama hibe programlarında genellikle projeler yüzde 100 desteklenmiyor. Bu uygulamanın nedeni projenin yürütülmesinin garantiye alınması. Bu nedenle projesi olanların en az bunun yarısını karşılayacak mali kaynağı oluşturması gerekiyor. Bütün hibe programlarında bir alt ve üst limitin olduğunu da belirtelim.

Türkiye’de hibe programlarına ulaşmanın zor olduğu kanısı hakim. Oysa son yıllarda danışmana, aracıya gereksinim kalmadan bu desteklerden yararlanmak mümkün, çünkü başvuru kılavuzları detaylı olarak yayınlanıyor. İstanbul Kültür Üniversitesi İşletme Bölümü Yrd. Doç. Dr. Asuman Sönmez, özellikle KO-Bt ölçeğindeki şirketlerin patronlarının kendi işlerine fazlasıyla konsantre olduklarını ve şirketlerini büyütecek fırsatları bu nedenle kaçırdıklarını düşünüyor. “Bize vermezler” ön yargılarının artık yıkılması gerektiğini belirten Sönmez, “KOBİ patronlarının esas işlerinden biri de bu tarz hibe programlarını araştırmak olmalı. Artık kurumlar web sayfalarından proje kılavuzlarını bile yayınlıyorlar. Ayrıca bu konularda kurumlar tarafından düzenlenen eğitimler de var. Proje hazırlamak artık eskisi kadar zor değil” diyor.

“YETERİNCE YARARLANAMIYORUZ”

Yerli hibe programlarından yararlanmak gittikçe kolaylaşırken, bazı AB hibe programlarına yeterince ulaşılamadığını da belirtelim. AB hibeleri konusunda danışmanlık yapan Aura Danışmanlık’ın sahibi Eda Kural, Türkiye’nin AB hibelerinden yeterince yararlanamadığını belirtiyor. Kural, şu değerlendirmeyi yapıyor: “Son bir iki yıldır AB hibelerinden yararlanmak için Türkiye’nin gösterdiği çaba hiçe sayılamayacak düzeyde. Fakat faydalanma oranına baktığımızda hala yeterli değil. Çünkü hazırlık aşamasında yanlışlıklar yapılıyor. Özellikle program rehberlerini doğru okuma ve anlama konusunda sıkıntılar yaşanıyor. Kurumlar ve kişiler, rehberde okuduğu bir cümleye kendi uygünlüğünü düşünüp proje hazırlamaya çalışıyorlar ama esas amaç daha farklı olabiliyor. Rehber bir bütündür ve doğru algılamak gerekir.”

Para Dergisi olarak Türkiye’deki hibe programlarını araştırdık. Bu programlarda proje başına 50 euro’dan 1.5 milyon euro’ya kadar destek almak mümkün, işte Türkiye’deki tüm hibe programları ve başvuru koşulları…

KIRSAL KALKINMA
Traktör parası da hibe kapsamına alındı

Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK), Kırsal Kalkınma Programı kapsamında hibe yoluyla destek veriyor. Seracılık, kırsal turizm, kültür balıkçılığı, otel, pansiyon, restoran, meyve-sebze bahçesi, meyve sebze işleme tesisi, arıcılık, seracılık, tıbbi ve aromatik bitkilerin işlenmesi, yerel ürünler, el sanatları gibi alanlarda geliştirilen projeler destekleniyor. Kırsal Kalkınma Programı kısa bir süre önce yapılan bazı değişikliklerle çok daha cazip hale getirildi.

Örneğin traktör satın atımları da destek kapsa-mına alındı. Buna göre 82 Kw güce kadar alınacak traktörlere hibe verilecek. Bunun dışında başka değişiklikler de var. Süt üreten tarımsal işletmeler için maksimum kapasite 100 süt ineğinden 120 ineğe çıkarıldı. 300 olan koyun ve keçi sayısı ise 500’e çıkarıldı. Çok önemli bir değişiklik daha yapıldı ve süt ve et üreten işletmeler için, yatırım yapılacak yerin kırsal alan listesinde bulunma şartı kaldırıldı.

Ulusal kanunlarca tanınmış özel ve tüzel kişiler proje başvurusu yapabiliyor. Çiftçi Kayıt Sistemi ya da diğer kayıt sistemlerinden herhangi birine kayıtlı değilseniz, son başvuru tarihinden önce kayıt olmanız ve ilgili belgeyi hibe başvurusuyla birlikte sunmanız lazım. Proje başvurularının yatırımın yapılacağı illerdeki TKDK il koordinatörlüğüne yapılması gerekiyor.

Projelerin yatırım bütçesi en dü-Şük 5 bin, en yüksek 3 milyon euro olacak. Kurum, tüm projelere yüzde 50 hibe desteği veriyor. Desteğin oranı bazı alanlarda yüzde 65’e kadar çıkıyor.

Destek alabilmek için TKDK tarafından herhangi bir teminat is-tenmiyor. Ancak başvuru sahibi, projeyi yürütecek mali güce sahip olduğunu iş planında göstermek durumunda. Öz kaynakların yetersiz olduğu durumlarda banka kredisi kullanılabiliyor. Ancak projenin amacı ve sürdürülebilirliği için gerekli olan hiçbir taşınır ve taşınmaz, bankalara teminat olarak gösterilemiyor. 11 koordinatörlüklerinde ön kontrolleri yapılan projelerin kontrol işlemleri TKDK merkezinde tamamlanıyor. Değerlendirme sonucunda uygun bulunan projeler, seçim kriterlerine en yüksek puandan başlayarak sıralanıyor ve ayrılan bütçe dikkate alınarak desteklenmek üzere seçiliyor. İşletme yeri mülkiyetinin başvuru sahibine ait olması gibi bir zorunluluk yok. Kiralama da yapılabiliyor. Ancak kira sözleşmesinin asgari proje uygulama süresi artı beş yıllık dönemi kapsaması gerekiyor. Başvuru paketini hazırlamak için ihtiyaç duyulacak bilgilendirme dokümanlarını elektronik ortamda tkdk.gov.tr internet adresinden temin edebiliyorsunuz. Ayrıca il koordinatörlüklerinden de temin edilebiliyor.

TKDK’nın proje sahiplerine ya da ilk kez proje hazırlamayı planlayanlara yardımcı olmak için çeşitli destekleri de var. Örneğin 444 8535 numaralı “Yardım Masası” hattı hedef kitlenin kuruma ulaşması için aracısız bir hizmet sunuyor.

ORGANİK TARIM
Organik hayvancılık geliştirilecek

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı “Organik Tarım Destekleme Programı” kapsamında hibe vererek yatırımcıları destekliyor. Meyve ve sebze üreticilerine dekar başına 50 TL destek veriliyor. Tarla bitkilerinde dekar başına 10 TL ödeniyor. İyi tarım uygulamalarına ise dekar başına 25 TL hibe var. Örtü altı tarım yapanlar ise dekar başına 100 TL hibe alabiliyor.

Türkiye’de organik hayvan yetiştiriciliği yapan 4 bin 52 çiftçi var. Organik hayvancılık yapan işletme sayısı ise yalnızca 43. Sadece bu rakamlar bile organik hayvancılık konusunda ne kadar geri kaldığımızı açıkça gösteriyor. Ancak bu alanda önemli bir gelişme yaşandı. Artık organik hayvancılığa yatırım yapanlara devlet tarafında azımsanmayacak miktarlarda hibeler verilmeye başlandı. Bu program kapsamında anaç sığır, buzağı, koyun, keçi, manda üreticileri ve arı, alabalık, çipura, levrek, yeni balık türleri ve midye yetiştiricileri hibe yoluyla destekleniyor.

Destek miktarları hayvan başına 0.10 – 175 TL arasında değişiyor.

Programdan yararlanmak isteyenlerin ilçe ya da il tarım müdürlüklerine başvurması gerekiyor. Söz konusu programla insan ve hayvan sağlığına zarar vermeyecek şekilde tarımsal üretim yapan, doğal kaynakları koruyan, sürdürülebilir, izlenebilir ve gıda güvenliği sağlamaya yönelik organik tarım yapan çiftçiler destekleniyor. Başvuruda bulunan çiftçilerin, “Çiftçi Kayıt Sistemi”ne üye olması şart. Ayrıca “Organik Tarım Bilgi Sistemi”ne (OTBİS) de üye olmaları gerekiyor.

TARIM DESTEKLERİ
Her alana yönelik destek var

Tarımsal Destekleme ve Yönlendirme Kurulu tarafından 2013’te 8 milyar 975 milyon TL destek verilecek. Meyve, sebze ve hayvancılık alanlarına destek veriliyor. Ayrıca mazot, gübre, toprak analizi, organik tarım ve iyi tarım uygulamalarını kapsayan alan bazlı destekler de söz konusu. Bu destek kapsamında birçok tarımsal ürüne pirim desteği veriliyor. Örneğin, pamuk primi kilo başına 50, yağlık ayçiçeğine 24, soya fasulyesine 50 kuruş, mısıra 4, kanolaya 40, aspire 45, zeytinyağına 60, buğday, arpa, çavdar, yulafa 5’er, çeltik, kuru fasulye, nohut ve mercimekte ise 10 kuruş pirim ödemesi yapılacak. Peyzaj ve süs bitkileri, özel çayır, mera, orman emvali alanlar için dekara 2.9 TL mazot desteği var. Gübre desteği ise dekar başına 4 TL. Hayvancılık desteklerinde bu yıl yeni uygulamalar var. Örneğin, onaylı süt çiftliği sertifikası olan işletmelere hayvan başına 50 TL’den fazla destek verilecek. Manda üreticilerine de teşvik var. Küçükbaş hayvancılık destekleri de bu yıl artırılmış. Koyun ve keçiye hayvan başına 20 TL destek var. Ayrıca bir litre süte verilen prim ise 20 kuruş. 2013’te sığır yetiştirenlere hayvan başına 225 TL destek veriliyor. Etçi ırk ve manda yetiştiricilerine ise hayvan başına 350 TL hibe veriliyor.

KOSGEB
İş fikrinizi ticarileştirin!

Küçük ve Orta Ölçekli işletmeleri Geliştirme ve Destekleme idaresi Başkanlığı (KOSGEB), KOBI’leri dört başlık altında oluşturduğu programlarla destekliyor, işte bu programlar ve verilen destekler:

■ Gelişen İşletmeler Piyasası KOBİ Destek Programı: Bu program gelişme ve büyüme potansiyeline sahip KOBl’lerin Borsa İstanbul’da işlem görmesini sağlamayı hedefliyor. Bu doğrultuda piyasa danışmanı danış-manlık hizmet bedeli, bağımsız denetim hizmeti bedeli, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) kurul kaydına alma ücreti, Borsa İstanbul listesine kabul ücreti, merkez kayıt kuruluşu masrafı ve aracı kuruluşa ödenecek aracılık komisyonu masrafları KOSGEB tarafından geri ödemesiz olarak karşılanıyor. Desteğin üst limiti 100 bin TL. Destek oranları yüzde 75-100 arasında değişiyor.

■ Hibe programlan genelde sürelidir. Yararlanmak için son başvuru ve bitiş tarihini dikkate alın.

■ Genelde hibe programlarında mevzuat iyi okunmadığından başvurular reddediliyor.

■ Özellikle program rehberlerini doğru okuma ve anlama konusunda sıkıntı var.

■ Proje ve başvuru evraklarını doğru hazırlayın. Başvuruların genelde yarısı evrakların yanlış hazerlenmesi nedeniyle geri dönüyor.

■ Her programın ayrı bir proje yazım formatı var. Bunları iyi anlamak ve uygulamak gerekiyor.

■ Danışmanlara önceden para vermeyin. Bazı danışmanlar, parayı önceden aldıklarında işi takip etmiyor, “Başvurduk çıkmadı” diyorlar.

■ Danışmanınızın referanslarını iyi araştırın. “Çantacr’ tabir edilen danışmanlardan uzak durun.

■ Hibe programlarının yüzde 90‘ında önceden proje sahibinin harcama yapması gerekir.

■ Projenin yüzde 100’üne destek veren hibe programı parmakla gösterilecek kadar azdır. Genelde eş finansman gerekir. Bunun için önceden size düşen parayı hazırlayın.

■ Bazı hibe programlarında “teminat” göstermek gerekir. Bunu da dikkate alın.

■ Genel Destek Programı: Bu program proje hazırlama kapasitesi düşük KOBI’le-ri destekliyor. KOBI’lerin kaliteli ve verimli mal, hizmet üretmelerinin sağlanması hedefleniyor. Ayrıca KOBI’lerin rekabet güçlerini ve düzeylerini yükseltmek amacıyla genel işletme geliştirme faaliyetleri teşvik ediliyor.

Tüm bunların yanı sıra KOBI’lerin yurtiçi ve yurtdışı pazar paylarını artırmak amacıyla tanıtım ve pazarlama faaliyetlerinin geliştirilmesine yönelik yapacağı faaliyetlerin masrafları karşılanıyor. Destek miktarları 10-30 bin TL arasında değişiyor. Programın destek oranı yüzde 50-60 arasında.

■ Girişimcilik Destek Programı: Program girişimciliğin desteklenmesi, yaygınlaştırılması ve başarılı işletmelerin kurulmasını hedefliyor. Programdan girişimciler, KOBl’ler ve iş geliştirme merkezilerini yönetmek üzere kurulan tüzel kişilikler yararlanabiliyor. Ayrıca, Yeni Girişimci Desteği bölümüyle de uygulamalı girişimcilik eğitimleri destekleniyor. Destek miktarları 3-70 bin TL arasında değişiyor. Destek oranları ise yüzde 60-70 arasında.

■ Ar-Ge, İnovasyon ve Endüstriyel Uygulama Destek Programı: Program bilim ve teknolojiye dayalı yeni fikir ve buluşlara sahip KOBİ ve girişimcilerin geliştirilmesini hedefliyor. Bu doğrultuda teknolojik fikirlere sahip tekno girişimciler desteklenecek. KOBl’lerde Ar-Ge bilincinin yaygınlaştırılması ve Ar-Ge kapasitesinin artırılması için yapılacak çalışmalar desteklenecek. Inovatif faaliyetler de destek kapsamında. Destek miktarları 5-200 bin TL arasında değişiyor. Bazı projelerin tamamı bazıları ise yüzde 75 oranında destekleniyor.

TURQUALITY
146 marka destek kapsamında

Turquality çerçevesinde toplam 131 firmanın 146 markası destekleniyor. Turquality, Türk malı imajının oluşturulması ve yerleştirilmesi için yurtiçinde ve yurtdışında yapılan harcamaları destekliyor. Söz konusu destekten ihracatçı birlikleri, üretici dernek vc birlikler, ticari ya da sanayi faaliyette bulunan şirketler yararlanabiliyor.

Patent, faydalı model ve endüstriyel tasarım tesciline ilişkin harcamalar ve benzeri giderlerin yüzde 50’si 50 bin dolar üst limitle destekleniyor. Tanıtım, reklam ve pazarlama faaliyetlerine ilişkin harcamaların da yine yüzde 50’si 300 bin dolar üst limitle bu destek kapsamında.

Yurtdışında açılacak birime ilişkin brüt kira ile buna ilişkin vergi, resim, harç, komisyon, hizmet ve benzeri masraflar yüzde 50 oranında ve yıllık 500 bin doları geçmemek şartıyla destekleniyor.

Mağaza, lokanta veya kafe için uygun yer araştırmasına yönelik danışmanlık ve benzeri giderlerin yüzde 50’si de 400 bin dolar üst limitle destek kapsamına alındı. Yurtdışında mağaza veya shovvroom açmak için yapılacak harcamaların yüzde 50’si yıllık 200 bin dolar üst limitle karşılanıyor.

Çevre, kalite ve insan sağlığına yönelik teknik mevzuata uyum sağlanması ve benzeri giderlerin yüzde 50’si yıllık 50 bin dolar üst limitle karşılanıyor.

TÜBİTAK
Girişimciye 100 bin TL hibe

Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu’nun (TÜBtTAK), akademisyenlerden bireysel girişimcilere, sanayicilerden KOBl’lere geniş bir yelpazede çeşitli destek programları mevcut. Bunlar kurum tarafından dönem dönem ilan ediliyor. Örneğin, en son “Girişimcilik Aşamalı Destek Programı 2013” çağrıları yayınlandı. Bu program kapsamında girişimcilerin, teknoloji ve yenilik odaklı iş fikirlerini, kuracakları Ar-Ge potansiyeli olan firmalarda ticari değeri yüksek ürün ve hizmetlere dönüştürebilmeleri için, fikir aşamasından pazara kadar olan faaliyetleri destekleniyor. Geri ödemesiz olan bu desteğin miktarı 100 bin TL. Eğer ticarileşme potansiyeli olan ve bir prototip oluşturabilecek nitelikte projeniz varsa Ar-Ge ve yenilik odaklı desteklerden yararlanabilirsiniz. Bu tür projelerin 550 bin TL’ye kadar olanlarına yüzde 75 oranında geri ödemesiz destek sağlanıyor.

AB 7. ÇERÇEVE PROGRAMI
Fon almak kolaylaşacak

Avrupa Birliği (AB) 7. Çerçeve Programı (ÇP) kapsamında, tarımdan biyoteknoloji-ye, balıkçılıktan yeni üretim teknolojilerine birçok alanda projelere hibe desteği verilecek. KOBl’lere özel destekler de var. 7. ÇP’ye sanayi kuruluşları, KOBİ’ler, KOBİ birlikleri, üniversiteler, araştırma enstitüleri ve araştırma merkezleri, kamu kurumla-rı, uluslararası organizasyonlar ve bireysel araştırmacılar başvurabiliyor.

AB, 7. ÇP’nın devamı niteliğinde Araştırma ve İnovasyon Çerçeve Programı “Horizon 2020” (H2020) adında yeni bir program hazırlıyor. 2014-2020 yılları arasında yürürlükte olacak Horizon 2020’nin bütçesinin 80 milyar euro ^ olması bekleniyor. Avrupa Komisyonu tarafından yürütülecek olan Horizon 2020’de inovasyon teşvik edilecek. Bilim insanları, sanayi kuruluşları ve KOBİ’lerin projelerine fon alması daha kolay hale getirilecek.

Bu yeni programın şartları açıklanana kadar 7. ÇP’de hala yararlanabileceğiniz imkanlar var. Aslında bu 7. ÇP altında proje sunmak için son fırsat. AB, 2013 yılı için açıklanan proje çağrılarına, 8 milyar 100 milyon euro’luk bütçe tahsis etti. 2013 için yapılan çağrılarda özelikle sağlık, bilgi ve iletişim teknolojileri, nanobilim, nanotek-noloji, yeni üretim teknolojileri alanlarında yürütülen projelere öncelik verilmiş.

Uygun bir proje çağrısı bulduktan sonra, çağrı teklifinin yanı sıra çalışma programı, başvuru kılavuzu ve mali kılavuz gibi belgeleri de dikkatle incelemeniz gerekiyor. Avrupa Komisyonu, çalışma programında, proje niteliğine uygun tüm çalışmaları ve konsorsiyum özelliklerini belirliyor. Ayrıca projenin içeriğine ve projeden elde edilmesi istenen sonuçlara ilişkin bilgiler sunuyor.

Projeyi hazırlamaya karar verdiğiniz takdirde, teklifin yapıldığı proje türüne göre, projede birlikte çalışacağınız ortakları bulmanız ve kuracağınız ortaklığın çerçevesini belirlemeniz gerekiyor. Proje başvurusunun hazırlanması, istenen belge ve bilgilerin temininin ardından nihai adım EPSS (Elektronik Proje Teklifi Sunma) sistemi aracılığıyla projenin gönderilmesiyle tamamlanıyor.

AB 7. Çerçeve Programı’nm ulusal koordinasyon görevi, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) AB Çerçeve Programları Ulusal Koordinasyon Ofisi tarafından yürütülüyor. Ulusal Koordinasyon Ofisi, programın tanıtımı ve gelen soruların cevaplanmasıyla yükümlü. Projenin hazırlanması sürecinde bilgi ve destek almak için TÜBİTAK’a başvurabilirsiniz.

KALKINMA AJANSLARI
10 milyon lira dağıtacaklar

Ekonomik ve sosyal kalkınmanın itici gücü olma hedefiyle çalışan 26 bölgesel kalkınma ajansı, 2008-2013 yılları arasında 1.6 milyar TL yani yaklaşık 700 milyon euro mali destek verdi. Bu kaynağın önemli bölümü de KOBl’lerden sivil toplum kuruluşarına, yerel yönetimlerden üniversitelere birçok kurum ve kuruluşun projelerine hibe olarak aktarıldı. Son yıllarda kalkınma ajansları yılın son çeyreğinde destek programlarıyla ilgili çağrıya çıkıyor. Tekliflerin alınması ve fiilen kaynakların kullanılması ise bir sonraki yılın ilk yarısını buluyor. 2013 yılı için ise yeni destek programlarının teklif çağrılarına bu yılın son çeyreğinde, en erken eylül ayında çıkılması bekleniyor. Yeni mali destek programları için henüz çağrıya çıkılmazken, teknik destek ve doğrudan faaliyet desteği adıyla da yıl boyunca hibe veriliyor. Halen 10 ajansın toplamda 10 milyon TL’yi bulan hibelerine proje sunarak talip olmak mümkün. Doğrudan Faaliyet Desteği, kar amacı gütmeyen kuruluşlara veriliyor. Valiliklerden derneklere, tekno-parklardan üniversitelere kadar bu desteklerden yararlanmak mümkün.

Turizmden medyaya destek yağıyor

SİVİL Toplum Diyaloğu III Medya Hibe Programı, medya kuruluşlarının kapasitelerinin güçlendirilmesini ve Türkiye ile AB ülkelerindeki medya aktörleri arasındaki sürdürülebilir bir diyaloğun oluşturulmasını hedefliyor. Avrupa Birliği Bakanlığı’nın yürüttüğü hibe programın toplam bütçesi 3 milyon euro. Hibe programı çerçevesinde projelere maksimum 150 bin euro hibe veriliyor. Programa yerel, bölgesel, ulusal görsel-işitsel medya, yazılı medya veya internet medyası kuruluşları, sivil toplum kuruluşları ve medya ile ilgili hedefleri olan meslek kuruluşları başvurabiliyor. Son başvuru tarihi 12 Temmuz 2013. Programa katılanların AB tarafından ortak bulmaları gerekiyor. Bunun için de www.csdproject.net internet adresinden yararlanılabilir.

SİVİL TOPLUM DİYALOG KURACAK

Avrupa Birliği Bakanlığı tarafından yürütülen AB ve Türkiye Sivil Toplum Diyaloğu III Siyasi Kriterler Hibe Programı için 20 Mayıs’ta teklif çağrısına çıkıldı. Programın hedefi, “AB’nin siyasi konularla ilgili politikalarının Türkiye genelinde tanınması, AB üye ülkeleri ile Türkiye’de siyasi konularla ilgili sivil toplum aktörleri arasında bağlantıların güçlendirilmesi” olarak özetleniyor. Toplam bütçesi 6 milyon euro olan Siyasi Kriterler Hibe Programı kapsamında azami 150 bin euro hibe desteği sağlanacak. Programa, demokrasi, yargı, temel haklar ve özgürlükler, sosyal diyalog ve dayanışma, kültür, göç ve sığınma konularında çalışan hem AB hem de Türkiye’deki demek ve vakıflar başvurabiliyor, insan hakları, ayrımcılıkla mücadele, demokrasi ve hukukun üstünlüğü programın öncelikli alanları… Son başvuru tarihi 5 Temmuz 2013.

GENÇ GİRİŞİMCİLER İÇİN ERASMUS

Rekabet Edebilirlik ve Yenilik Programı (CİP) kapsamında “Genç Girişimciler için Erasmus” konulu program, genç girişimciyi desteklemek amacıyla oluşturuldu. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yürütülen programın amacı, Genç Girişimciler için Erasmus Programını uygulayacak aracı kurumların (Intermedi-ary Organizations- IO) seçilmesi… Bunlar, özellikle, programdan faydalanacak girişimcileri seçecek ve yardım edecek. Programın yeni genç girişimciler için tasarlanmadığını özellikle belirtelim. Tekliflerin özel ya da kamu kurumlan tarafından teslim edilmesi gerekiyor. Bu programda ortaklıkların en az dört farklı katılımcı ülkeden beş farklı kurumu içermesi gerekiyor. Kamu ve özel sektörden kuramların başvurabileceği programa AB tarafından yapılması planlanan maksimum finansman katkısı 4 milyon 650 bin euro. Programda 10-15 civarında proje desteklenecek. Komisyon tarafından sunulacak maksimum destek 500 bin, minimum destek ise 150 bin euro.

ÇEVRECİ İNOVASYON

Avrupa Birliği’nin Rekabet Edebilirlik ve Yenilik Çerçeve Programı – Girişimcilik ve Yenilik Programı (CİP – EIP) çerçevesinde Eko-lnovasyon Pilot Projeler ve Piyasa ihtiyaçlarına Cevap Veren Projeler Teklif Çağrısı’na çıkıldı.

Yürütücü kurum, Rekabet Edebilirlik ve Yenilik İcra Ajansı (Avrupa Komisyonu). Bu programın toplam bütçesi 31 milyon 585 bin euro. Başvuran projelerin maliyetlerinin yüzde 50’sine kadar hibe veriliyor.

Hem kamu hem de özel sektör tüzel kişilikleri başvurabiliyor. Eko inovasyon alanında öncelikli desteklenecek alanlar materyal geri dönüşümü, sürdürülebilir inşaat ürünleri, yiyecek içecek sektörü, su ve yeşil işletmeler olarak belirlendi.

Uygulama süresi azami 36 ay. Son başvuru tarihi, 5 Eylül 2013.

KÜLTÜRE DESTEK ARTIYOR

Avrupa Kültür Programı kapsamında bugüne kadar 400 milyon euro hibe dağıtıldı. 2007 yılında başlayan program bu yıl sona erdi. Son teklif çağrısına ise mayıs ayında çıkıldı. Şimdi gözler, Avrupa Kültür Programı’nın da devamı olan Yaratıcı Avrupa Programı’nda… Bu programın bütçesinin en az 1 milyar euro olması bekleniyor. Avrupa Kültür Programı’nın Türkiye’de tanıtımını Kültür ve Turizm Bakanlığı yapıyor. Bu konuda Bakanlık Müsteşarı Özgür Özaslan’a bağlı üç kişilik bir ekip çalışıyor. Kültür İrtibat Ofisi Sorumlusu Hale Ural, Yaratıcı Avrupa Prog-ramı’nın detaylarının haziran ayı ortasında açıklanmasını beklediklerini söylüyor. Söz konusu programın 2014-2020 yıllarını kapsayacağını belirten Ural, şu bilgileri veriyor:

“Yaratıcı Avrupa Programı, Avrupa Kültür Programı ile Medya Programı’nın birleşimiyle oluşturulan yeni bir program. Komisyonda bu programın bütçesi 1.8 milyar euro olarak görüşülmeye başlandı ancak ciddi kesinti yapılmasına karar verildi. Ancak biz programın en az 1 milyar euro’luk hibe vermesini bekliyoruz. Programın bütçesi ve yararlanma şartlarının haziran ayı ortasına doğru netleşeceğini tahmin ediyoruz. Avrupa Kültür Programı, görsel ve işitsel bazı projeleri kapsamıyordu. Yani bir tiyatro projesi destek alabilirken, sinema ya da belgesel çekimi için hibe alınamıyordu. Yeni Yaratıcı Avrupa Programı’mn en önemli özelliği ise belgesel ve film çekimi konularında da destek verecek olması.”

STK’LARA 4 MİLYON EURO

Sivil Düşün Programı, Avrupa Birliği delegasyonu tarafından yürütülüyor. AB, Türkiye’nin tam üyelik sürecinde sivil toplum kuruluşlarının önemli bir role ve etkiye sahip olduğunu düşünüyor. Bu nedenle AB Türkiye Delegasyonu 2010-2011 yılları arasında 11 ilde 730 sivil toplum kuruluşu ile danışma toplantıları yaparak Türkiye’deki STK’ların ihtiyaçlarını belirledi. Bu çalışmalar sonrasında ise 2012-2016 yılları arasında devam cdecek Sivil Düşün Programı’nı oluşturdu. Programın toplam hibe bütçesi 4 milyon euro olarak belirlendi. Programdaki hibeler, üç alt başlıkta veriliyor. Bunlardan ilki, Ağlar ve Platformlar hibe desteği. Bu başlık altında bu yıl ve gelecek yıl olmak üzere iki kez teklif çağrısına çıkılacak. 2013 ve 2014 için l’er milyon euro bütçe belirlendi. Başvuran projelere 150 bin euro ile 350 bin euro arasında değişen hibeler verilecek.

Sivil Düşün AB Programı Takım Lideri Cengiz Çiftçi, bu yıl için son başvuru tarihinin 17 Haziran olduğunu belirtiyor. Mikro Hibeler Programı’nın iki yıllık bütçesi ise 1.5 milyon euro. Bu programda sivil toplum kuruluşları kira, personel, kampanya, reklam ve araştırma gibi farklı ihtiyaçları için 10 bin euro’ya kadar destek alabiliyor. Hibeler bir aracı kuruluş tarafından dağıtılacak. Kasıma kadar bu aracı kuruluş belirlenecek. Cengiz Çiftçi, yeni oluşturdukları Aktivist programının bütçesinin ise 500 bin euro olduğunu söylüyor. Dört yıl boyunca açık kalacak programla ilgili şu bilgileri veriyor: “Artık bireysel başvurulara da izin veriyoruz. Herhangi bir sivil toplum kuruluşu aktivisti 50 euro’luk vize parasını bile bu programdan talep edebilir. Alt limit yok. Dört yıl boyunca aktivistler her istediklerinde başvuru yapabilecek. Her ay değerlendirme yapılacak ve hibeler dağıtılacak. Programın bütçesi 500 bin euro ama talebe göre artabilir.” Ayrıntılı bil-gi:www.sivildusun.eu adresine başvurabilirsiniz.

Fuara katilı hibe al!

YURTDIŞI fuar destekleri, Ekonomi Bakanlığı’nın “2009/5 Sayılı Yurt Dışında Gerçekleştirilen Fuar Katılımlarının Desteklenmesine İlişkin Tebliğ”i uyarınca veriliyor.

Genelde yurtdışı fuarlara katılanla-ra yüzde 50 oranında destek amaçlı karşılıksız para veriliyor. Ekonomi Bakanlığı tarafından “hedef ülke” olarak belirlenen 15 ülkede bu teşvik oranı yüzde 70’e çıkıyor. Bu hedef ülkeler; ABD, Angola, Brezilya, Çin Halk Cumhuriyeti, Endonezya, Etiyopya, Gana, Hindistan, Japonya, Malezya, Meksika, Nijerya, Polonya, Singapur ve Tanzanya. Bu ülkelerde düzenlenen ve Ekonomi Bakanlığı’nın desteklenecek fuarlar listesindeki fuarlara katı-lanlar hibelerden yararlanabiliyor. Fuar katılım ücreti, www.myfikirler.com stand kurulum maliyeti, nakliye ücreti, stantta görevlendirilecek iki temsilcinin ekonomi sınıf gidiş dönüş ulaşım masrafı devlet tarafından geri ödeniyor. Otel harcamaları ve yurtdışında yapacağınız başka masrafların tutarlarının ise ödenmediğini belirtelim. Fuarlara katılan firmaların, fuarın bitiminden itibaren üç ay içinde yaptıkları masrafları ilgili ihracatçı birliğin genel sekreterliğine belgeleriyle sunması gerekiyor. Destekler genel nitelikli fuarlarda 10 bin doları, sektörel nitelikli fuarlarda 15 bin doları geçemiyor.

Restoranlar yurtdışına açılıyor

Yurtdışın-da restoran ya da kafe açan Türk markaları artık ihracata yönelik devlet yardımlarından yararlanabiliyor. Kahve Dünyası ve Bay Döner markaları bu program kapsamında destek almayı başardı.

Bunların yanı sıra programa başvuran Simit Sarayı, Kitchenette ve Güllüoğlu ise onay bekliyorlar.

Franchising desteklerinden yararlanmak isteyen markaların yurt-dışında bir (otel bünyesinde, otel tarafından kendi markasıyla işletilen lokanta, kafe hariç), yurti-çinde ise en az beş şubeye sahip olması gerekiyor. Şirket sermayesinin yüzde 50’sinin üzerinde yerli olma zorunluluğu var. Şirket yüzde 100 yerliyse söz konusu desteklerden yüzde 50 oranında yararlanabiliyor. Yüzde 70 yerli sermaye olması durumda ise bu oran yüzde 35’e düşüyor.

Yabancı bir ülkede açacağınız restoran ya da kafenin konsept mimari çalışmaları ve dekorasyon giderlerinin yüzde 50’si devlet tarafından karşılanıyor. Marka Destek Programı kapsamındaki bu desteğin yıllık limiti 400 bin dolar.

Marka Destek Programı kapsamında çevre, kalite ve insan sağlına yönelik teknik mevzuata uyum sağlanabilmesi ve mekanın hijyen, can ve mal emniyeti gibi konularla ilgili her türlü harcama yüzde 50 oranında (50 bin doları geçmeyecek şekilde) destekleniyor. Bu destek kapsamına danışmanlık hizmeti de dahil.

îlk 10 franehise mağazanın kuruluş ve kira masraflarının yarısı devlet tarafından karşılanıyor. Kira giderleri en fazla iki yıl süreyle sınırlı. Limitse 100 bin dolar.

Ayrıca dört yıl süreyle her türlü tanıtım, araştırma, tescil, defile, fuar katılımı, ofis, depo, mağaza kirası ve showroom dekorasyonu gibi yapacağınız masraflar da destek kapsamında.

Rahime Baş Uçar – Ersan Çiplak