Aile Girişimcilik Ofisleri
Forbes’ın global milyarderler listesinde bu yıl 44 Türk yer aldı. Özellikle Avrupalı milyarderlerin çoğu aile girişimcilik ofisleri kurarak yeni girişimcilere yatırım yapıyor. Ancak milyarder Türklerin hiç biri aile girişimcilik ofisi kurmuş değil.
Türkiye için yepyeni bir konu: Aile Girişimcilik Ofisleri
GEÇEN hafta Berlin’de International Venture Club’ın (IVC) davetlisi olarak “Aile Girişimcilik Ofisleri ve Melek Yatırımcılık” panelinde konuşmacıydım. Dinleyicilerin tamamı Avrupa’nın önde gelen aile girişimcilik ofislerinin yöneticileriydi. Dikkatimi çeken şu oldu: Bu yöneticilerin temsil ettikleri aileler aynı zamanda Forbes’ın global milyarderler listesinde de yer alıyordu. Ancak aynı listede yer alan 44 Türk’ün kurduğu herhangi bir aile girişimcilik ofisi henüz mevcut değil. Bu yüzden, girişimcilerimizi de yakından ilgilendirdiğini düşündüğüm bu konuyu bu hafta gündeme getirmek istedim.
Silikon vadisi bu şekilde ortaya çıktı
Silikon Vadisi’nin 1960’larda ilk kuruluşu, Amerika’nın önde gelen ailelerinin İkinci Dünya savaşı sonrası kurdukları aile girişimcilik ofislerinin gelişmesiyle gerçekleşiyor. Rockefeller Ailesi, Hillmann Ailesi gibi aileler kurdukları aile girişimcilik ofisleriyle, yepyeni girişimcilere ortak olmaya ve yatırım yapmaya başlıyorlar. Böylelikle aile işlerinden kazandıkları paraları kendi kurdukları aile girişimcilik ofisleri aracılığıyla tekrar ekonomiye istihdam üretecek şekilde yönlendiriyorlardı. Bugünkü “risk sermayesi ortaklığı” ve “melek yatırımcılık” sistemlerinin kökleri işte bu ailelerin kurdukları aile girişimcilik ofislerine dayanıyor.
Aile girişimcilik ofisleri, tek bir aile bireyi tarafından kurulabileceği gibi birkaç aile bireyi tarafından da kurulabiliyor.
Girişimciliğin Kuralları
• İş modeliniz çok önemli. Önce Sat! Sonra Harca! modeline göre bir iş modeli geliştirebiliyorsanız bu durumda dünyada müşteri hariç hiç kimsenin finansal desteğine ihtiyacınız kalmayacaktır.
• İş kurma ve sürdürme modelinizi hazırlarken şu soruyu çok net ortaya koymanız gerekiyor: Finansmanı nasıl sağlayacaksınız? Kendi paranız var mı? Yoksa eş, dost ya da akrabadan borç mu alacaksınız? Bankadan kredi mi kullanacaksınız? Melek yatırımcı mı bulacaksınız? Ya da hepsinden bir parça alıp sepet mi yapacaksınız?
• İş planınızı hazırlarken kendinize karşı dürüst olun, işinizi kurmayı ve aklınızdaki iş fikrini uygulamayı çok istiyor olabilirsiniz. Ancak tüm bunlar sizi gerçekleri görmekten alıkoymamalı. Amacınız sadece bir girişimci olmak olmamalı. Başarılı bir girişimci olmak olmalı.
Ancak, bu işin yurtdışında profesyonelleşmiş alternatifleri de var. Aile bireylerinin kurdukları sadece bir aileye özel aile girişimcilik ofislerinin yanı sıra, tecrübeli girişimcilerden kurulmuş olan ve aynı anda pek çok aileye hizmet veren ofisler de mevcut.
Servetin sermayeye dönüştüğü ofisler
Aile bireylerinin bu ofislerde servetlerini sermayeye ve akıllı paraya çevirecek yöneticilere ihtiyaçları var. Bu yöneticiler genellikle ailenin asıl iş kolunda yıllarca beraber çalıştıkları bireylerin arasından çıkıyorlar. Ancak bu bireylerin bir kısmında eksik olan tek unsur, kendi işlerini kurma deneyimine sahip olmadıkları için yeni girişimcilere çok rahat yatırım yapamamaları. Bu yüzden bazı aileler servet yönetim hizmetini bağımsız aile girişimcilik ofislerinden alıyorlar. Hem böylelikle ofis işletme giderleri de düşmüş oluyor.
Anadolu’da önemli bir boşluk
Aile girişimcilik ofislerinin ille de Forbes listesine girmiş global milyarderler tarafından kurulması şart değil. Anadolu’da da bu tip aile ofisleri kurmak isteyen pek çok milyonerimiz olduğuna inanıyorum. Hatta bu milyonerlerin bu tür bir ofise Forbes milyarderlerinden daha çok ihtiyaçları var.
Bankalar böylesine bir hizmeti verebilir
Ülkemizde bankalar private banking (özel bankacılık) hizmetlerini yurtdışındaki meslektaşlarına göre çok daha iyi veriyorlar. Bankalarımızdan birinin “Aile Ofisi” hizmetini başlatmasıyla sistemin ülkemizde tanıtımı için önemli bir adım atılmış olur. Aile girişimcilik ofislerinin, iş fikri olan girişimcilerle aile bireyleri arasında sosyal anlamda bir köprü görevi üstleneceğini de göz önüne alırsak, ülkemiz girişimcilik sistemi gerçekten güzel bir yapılanma kazanmış olur.
Melek yatırımcılar ve üniversiteler
Bu hafta San Francisco’ya gidiyorum. Bu yılki Amerikan Melek Yatırımcılar-ACA Kongresi Silikon Vadisi’nde düzenleniyor.
Beni de “Melek Yatırımcıların Üniversitelerle İlişkileri” konulu panele konuşmacı olarak davet ettiler. Gelecek haftaki yazımı sizlere Silikon Vadisi’nden yazacağım.
Girişimlerle dolu bir hafta diliyorum.
Baybars Altuntaş / Para Dergisi