Çok Amaçlı Şişme Botlar
RIB olarak adlandırılan çok amaçlı şişme botlar, tekne severlerin yeni merakı oldu. Gezinti, balık avı ve su sporları için kullanılan botlar teknelere göre bakım kolaylığı ve hafiflik gibi avantajlara sahip. Fiyatları 25 bin ila 440 bin euro arasında değişiyor…
TÜRKİYE’DE denizcilik sektörünün en büyük buluşması olan Avrasya Boat Slıovv Fuarı 15-24 Şubat tarihleri arasında gerçekleşecek. Lüks tekneler, yatlar, yelkenliler ve su sporları donanımları gibi denizcilik sektörüyle ilgili tüm ürünlerin sergileneceği fuara bu yıl 125 binin üzerine ziyaretçi gelmesi bekleniyor.
Fuarın belki de en ilgi çekici, niş ürünleri arasında şişme botlar yer alacak. Şişme bot deyip geçmeyin… Halk arasında “zodyak” olarak bilinen şişme botlar günümüzde sınıf atlamış durumda. Tam bu noktada kısa bir not geçelim; zodyak, aslında bir marka isminden türetilmiş bir sözcük. Dünyanın en eski şişme bot üreticilerinden Fransız Zodiac markasından geliyor. Dolayısıyla “zodyak”, bilindiğinin aksine bu tip botların genel adı değil, tıpkı Selpak gibi bir marka adı…
DİNGİ OLARAK KULLANILIYOR
Fuarda yer alacak şişme botlara gelince… 5-10 beygir bir motor takılarak şişirilebilir kauçuktan üretilen botların yerini günümüzde “Rigid Inflatable Boats” (sert tabanlı şişirilebilir bot-RIB) olarak adlandırılan lüks şişme botlar almaya başladı. RIB’ler Türkiye’de yeni denebilecek bir pazar oluşturmaya aday. Evet, pazar henüz çok yeni, ancak fuarların etkisiyle ve tekneler koylarda çoğaldıkça bu segmente olan talebin de hareketlenmesi bekleniyor.
Sektör yetkililerine göre, Türkiye’de tekne satışlarının kayıtları tutulamadığından pazar genelinde RIB’lerin satış rakamıyla ilgili sağlıklı bilgilere ulaşmak zor. Ancak geçen yıl ağırlıklı olarak küçük ebatlar olmak üzere (3-5 metre aralığı) yerli ve yabancı tüm markalar dahil toplamda 400 adete yakın RIB satıldığı belirtiliyor.
Türkiye’de bu tip araçları deniz tutkusu olan ve RIB teknolojisinin avantajlarını anlayıp fiyatlayabilen bir kitle tercih ediyor. Genellikle RIB’ler “dingi” (yardımcı tekne) olarak kullanılıyor ve küçük ebatlar tercih ediliyor. Ancak gezinti, balık avı ve su sporları gibi amaçlarla kullananlar da var.
GÜVENLİ VE BAKIMI KOLAY
RIB’ler, fiber ve dayanıklı bir karinanın etrafına, zorlu iklim ve deniz koşullarına dayanıklı kumaştan imal edilen balonların giydirilmesiyle oluşuyor.
Karinanın etrafındaki balonlar tekneye ek kaldırma kuvveti ve muazzam bir stabilite sağlıyor. Normal fiber karinalı teknelerle hava varken dalgayı karşıdan almak gerekirken, bu tip yapılarda biraz daha rahat ve güvenli seyahat edilebiliyor. Çünkü RIB, yandan gelen dalganın üzerine tırmanıp dengeli seyrine devam edebiliyor. Çoğunlukla Ege gibi dalgalı ve öngörülemeyen denizlerde tercih edilen RIB’ler, normal teknelerin seyir edemeyeceği havalarda cesur kullanıcılar eşliğinde yol yapabiliyor. Güvenliği, bakım kolaylığı, hafifliği ve verimliliğiyle öne çıkan bu araçlar, kolay ve keyifli kullanımlarıyla da tercih ediliyor. Özellikle Yunanistan, İtalya gibi denizci ülkelerde otoyollarda veya şehir içinde aracının arkasına RIB’ini takmış, seyahate giden kullanıcılarla her an karşılaşmak mümkün.
Viamer Marine Yönetici Ortağı Christopher Liaze, insanların her geçen gün denizciliğe daha fazla ilgi duymaya başladığını ve ebat olarak ufak da olsa bir deniz aracına sahip olmak istediğini söylüyor. Türkiye’de RIB’leri ağırlıklı olarak seyir yatlarının arkasında dingi olarak gördüklerini anlatan Liaze,
“Ancak özellikle Yunanistan ve İtalya’da RIB’lerin çok farklı versiyonları bulunuyor. Kabinli, banyoya ve mutfağa sahip 14-15 metreye kadar ulaşan RIB’ler Avrupa’da tercih ediliyor. Fakat Türkiye’de bu ürünlere şu an için ilgi fazla değil” diyor.
RIB modelleri ve fiyatları
20 BİN ADET SATTI
Viamer, Yunanlı Mostro’nun Türkiye’deki satış faaliyetlerini gerçekleştirmek için 2012’de kuruldu. Bu arada Mostro’nun Yunanistan’ın en büyük ve Avrupa standartlarıyla en kaliteli üretimi yapan RIB üreticisi olduğunu belirtelim. 35 yıllık geçmişinde dünyaya 20 bin adetten fazla RIB satan marka, modellerini her geçen gün geliştiriyor. Toplamda 12 ana modeli mevcut. Bu modellerin farklı boylarıyla birlikte ürün gamı 37’ye çıkıyor. Farklı donanım seviyelerine sahip modeller de eklenince alternatif sayısı 48’e ulaşıyor. Ürün gamında 2.5 ila 10 metre arası kabinli ve kabinsiz modeller mevcut. Klasik RIB olarak tabir edilen üstü açık modeller Offsho-re, Pleasure, Monohull, RIB, Corvette, Family, Sport olarak sıralanıyor. Bu ürün ailelerinin boylan 2.5 ila 8 metre arasında. Kabinli modeller olarak sıralanan Vendet-ta, Spirit, Cabin, Caramel ve Dölce Vi-ta’nın boylan ise 5.5 ila 10 metre arasında. Kabinli RIB’ler ekipman seviyesine göre 25 bin ila 140 bin euro arasında fiyata sahip. Kabinsiz klasik RIB’ler yine ekipman seviyesine göre 2 bin ila 40 bin euro arasında fiyatlandırılıyor.
EN UCUZU 69 BİN EURO
Tezmarin Satış müdürü Erol Termiyeci’ye göre, teknelerin hızlı ve hafif olması, güçlü motorlarla donatılıp yüksek hızlara çıkabilmesi, koylar arasında hızlı seyir sağladığı için özellikle Türkiye’de tercih ediliyor. Bu teknelerin satışına 2012 sonunda başladıklarını belirten Termiyeci, RIB’lerin satışında çift rakamlı sayılara ulaşmayı hedeflediklerini belirtiyor.
Daha çok kıyı ve tatil yörelerinde evleri olan, yakın koylara ve adalara seyahat etmeyi seven kesim ve büyük motor yat sahipleri RIB’leri satın alıyor. Tezmarin’in elindeki modeller ve fabrika çıkış fiyatları 69 bin ile 440 bin euro arasında değişiyor.
ÇİN’E DİKKAT!
İki yıldır RIB üretimi yapan Enma Mari-ne’den Enis Eralp, çok sayıda hava bölmesi olan RIB botların batmama özelliği sayesinde can kurtarma botu olarak da kullanıldıklarına işaret ediyor. Eralp bu botların özelliklerini şöyle sıralıyor: “Hafif oldukları için yatların üzerine de rahatlıkla alınabiliyorlar. Sert tabanları sayesinde rahatlıkla fiber tekneler gibi kaymaya geçip süratli hareket edebiliyorlar. Tüplü dalışlarda da rahatlık sağladıkları için tercih ediliyorlar.” Bu bağlamda RIB’ler, yatların, dalgıçların, can kurtarma ekiplerinin ve SAT komandolarının olmazsa olmazı olarak gösteriliyor.
Çin’den gelen çok ucuz ve çok kalitesiz botların hayal kırıklığı yarattığı uyarısında bulunan Enis Eralp, “Kaliteli tüp kumaşları ve kaliteli işçilikleri bu botları fiber teknelerden daha pahalı yapıyor. Maalesef ülkemizde hala öncelik fiyat olduğu için iki sene dayanmayan botlar satılabiliyor” diyor.
Bu yıl kendi üretimi olan botlardan 120 adet satmayı hedefleyen Enma Marine, Enma 330,45ü ve 490 DLux model botlara sahip.
ZAR BOAT GÖRÜCÜYE ÇIKACAK
Dünyanın önde gelen İtalyan şişme bot üreticisi Zar Boat’un Türkiye temsilciliğini yürüten Çarkçı Denizcilikte de dört farklı model bulunuyor. Markanın öne çıkan modelleri arasında Zar 43, 47, 75, 73,
65 ve 87 Welldeck yer alıyor. Üstün teknolojisi, zarif ve kullanışlı tasarımı, detaylardaki akıllı çözümleri ve göz alıcı görüntüsüyle Zar Boat hızlı ve güvenilir bir seyir imkanı sunuyor. Çarkçı’nın getirdiği bu botlar, CNR Avrasya Boat Shovv’da görücüye çıkacak. Bu arada firma, mart ayının ortasında Zar markasına ait iki farklı modeli daha getirmeye hazırlanıyor.
ONLARCA MODEL VAR
Bergsen Marin, üç şişme bot markasının distribütörlüğünü yürütüyor. Bunlar arasında, Nuova Jolly-RHIB Boats, Aer Marine, Siner “g” ve Grand Marine Group yer alıyor. Nuova Jolly üretimlerini Milano yakınındaki Bussero’daki tersanesinde gerçekleştiriyor. Yüksek kalitede imal edilen bu botlar, kullanımındaki emniyeti, sürüş rahatlığı, denge kabiliyeti, özellikleri, konforu, güvenilirliği ve tasarımıyla öne çıkıyor.
Siner’g AER Marine botlarıysa, kaliteli PVC kumaş kullanarak İtalya Ra-venna’daki tersanede imal ediliyor. Özellikle kullanılan PVC kumaşın kaliteli olması ve bu markanın patentli modeli olan CABRIO REMOTE CON-TROL sisteme sahip ürünü büyük kolaylıklar sağlıyor.
Grand ürünlerinde, PVC kalite kumaştan ve Neoprene-Hypalon (CSM) kumaştan üretilen şişme botlar var. Her iki kalitede üretilen botlar gerek işçilik gerek kalite olarak öne çıkıyor. Dıştan takma motorlarla kullanılabilen Grand botlar, Türkiye genelinde geniş bir teknik servis ağına sahip.
Bergsen Marin’in RIB botlarında geniş bir ürün yelpazesi var. Yanı sıra Nuova Jolly markası da ka-binli şişme botları sunmaya hazırlanıyor. Nuova Jolly markasının, Prince, King, Winner ve Freedom serileri bulunuyor. Prince’te 11, King’de 6, Winner’da 3, Freedom’da 2 model yer alıyor. Ayrıca Aer Marine, Siner ”g” markası 6, Grand Marine Group ise 5 seriye sahip.
TUGÇE ALTINSOY / PARA DERGİSİ
