Meyveleri Kurutarak Market Zincirlerine Giren Genç Girişimci

Meyveleri kurutarak market zincirlerine girdi

Fresh Garden markasıyla Türkiye’de ilk kez yonca, mercimek, turp ve roka gibi bitkilerin filizini üreten Esat Engin, şimdi de doğal yöntemlerle kuruttuğu meyveleri paketleyerek büyük zincir marketlerde satışa sunmaya başladı. Engin, Türkiye’de ilk defa çekirdeksiz karpuz, sarımsak püresi ve kurutulmuş domatesi de üreten bir girişimci.

Eskiden Bayburtspor’un orta sahasında oynayan yetenekli bir futbolcu iken, Türkiye’de ilk defa soya filizi üretimi işine giren Yeşim Gıda Genel Müdürü Esat Engin, her şeyin ilkini gerçekleştirmeyi kendine misyon edinmiş genç bir girişimci.

Futbolu bıraktıktan sonra tesadüfen tanıştığım Hong Konglu bir işadamı sayesinde ticarete atıldı Engin. 1992 yılında Yeşim Gıda’yı kurdu. İlk başta Türkiye’de olmayan birçok ürünü Uzakdoğu’dan ithal ediyordu. Sonradan İstanbul’da tesis kurarak, ilk defa taze soya filizi üretimine başladı.

Önceleri Hong Konglu ortağıyla birlikte yurt dışından egg noodle (yumurtalı erişte), Pekin Ördeği, ananas, kaju, kuşkonmaz gibi Çin restoranlarının kullandığı malzemeleri ithal ediyordu. Sonra “Taze soya filizini neden burada üretmeyelim” diye düşündü.

Türkiye’de daha önce taze soya filizi üretimi yapılmadığı için öncelikle Uzak Doğu’ya giderek incelemelerde bulundu, Çin ve Tayland’ı gezdi. Dönüşte İstanbul’da kurduğu tesisle üretime başladı. Sonra tarımın içinde olmak için tesisini Antalya’ya taşıdı.

Çinliler evinde yetiştiriyor

Antalya’daki tesiste sadece su, karanlık bir ortam ve belli bir derece sıcaklık sağlayarak, taze soya filizi üretiliyor. Sanayi tipi üretimde 22-26 derece arası sıcaklık, su ve karanlık bir ortamın yettiğini ifade eden Engin, soya tohumlarını çuval bezin üzerine serip tekrar çuval bezi ile kapattıklarını, bir hafta boyunca düzenli olarak ısıtma ve sulama işlemi uygulayarak ürünü elde ettiklerini söylüyor.

Soya filizinin yanı sıra tere, roka, turp, yonca, mercimek, bezelye, buğday filizi ve buğday çimi de üretiliyor. Soya filizinin dünyada en çok Çin, ABD ve Brezilya’da tüketildiğini belirten Engin, “Hatta Çinliler soyayı o kadar seviyor ki geleneksel olarak taze soya filizini evlerinde üretiyor. Aslında soya filizi üretmek çok zor değil. Sistem ilkokulda, pamuğun üzerinde yapağımız fasulye deneyine benziyor. Bitki tohumu yıkandıktan sonra bir çuval bezinin üzerine ekiliyor. Aşağı yukan yedi gün, odanın sıcaklığı, nem oranı değişmeden otomatik olarak altı saatte bir sulanıyor. Yedi gün sonra hasat ediliyor. Özel bıçakla kesilip yıkama havuzuna atılıyor” diyor.

Engin, insan sağlığı açısından pek çok fayda sağlayan soya filizinin, ilk başlarda fazla tanınmaması ve sadece belli başlı birkaç mağazada satılmasına bağlı olarak günlük satışlarının ilk etapta 50 kiloyu geçmediğini ancak bugün günlük bin kilo satış hacmine ulaştıklarının altım çiziyor.

İlhamı fuardan aldı

Türkiye’de tüketicilerin yonca filizi, buğday çimi gibi farklı ürünleri de tanımaya başladığım belirten Engin, “Yonca filizi hem estetik hem de lezzet amaçlı olarak sandviçlerde, buğday çimi ise salatalarda kullanılıyor. Biz de üretimimizin çoğunu kafelere satıyoruz” diyor.

Berlin’de dünyanın en büyük sebze meyve fuan olan Fruit Logistica’yı gezerken, mercimek, turp, roka, nohut, brokoli gibi diğer filiz çeşitlerini gördükten sonra “Neden biz de yapmayalım?” diye düşündüğünü söyleyen Engin, şöyle devam ediyor:

“Bitki filizi çeşiderini üretmeden önce ciddi araştırmalar yaptık. Bu konuda çalışmalar yapan Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi’nden (FDA) bilgiler topladık. Bitki filizlerinin çoğu lifli yiyecekler olduğu için sindirim sistemini çalıştırdığını, bro-koli filizi ve içinde 100 kadar vitamin, mineral ve besin maddesi içeren buğday çimi gibi çeşitlerinin bazı kanser türlerinin tedavisinde etkili olabileceğini öğrendik. Sebzelerin tohumdan çıkmış 3-5 günlük hali olan bitki filizleri, Türkiye’de neredeyse hiç bilinmeyen bir sağlıklı gıda çeşidi. Batı Avrupa ülkelerinde daha çok salata ve sandviçlere lezzet katan gurme garnitürler olarak kullanılıyor. Son yıllarda sağlık açısından faydalan öğrenilmeye başlandıkça, daha da popüler olmaya başladı. Biz de Fresh Garden markasıyla ürettiğimiz bitki filizlerini hemen hemen bütün büyük marketlere satıyoruz.”

Dokuz çeşidi var

Fresh Garden markalı kurutulmuş meyve çeşitleri arasında armut, ayva, çilek, elma, kiraz, kivi, muz, portakal çeşitleri bulunuyor. Miks paketlerde ise tüm meyve çeşitleri karışık olarak satılıyor. Bu ürünler sadece atıştırmalık olarak değil, yoğurtlu meyve yapılarak da yenebiliyor. Toplam dokuz çeşitten oluşan ürünlerin paket fiyatı yaklaşık 5 TL.

Kurutulmuş meyve üretiyor

Engin’in girişimleri bunlarla sınırlı değil. Örneğin, 2007 yılında Türkiye’de ilk defa çekirdeksiz karpuz üretmiş. Yine Türkiye’de kurutulmuş domatesi ilk defa pazara sokan da Yeşim Gıda. Türkiye’de ilk defa hazır sarımsak püresi de yine Yeşim Gıda tarafından üretilmiş ve piyasaya sunulmuş. Yeşim Gıdanın şu anda en önemli işi doğal yöntemlerle kurutulmuş ve paketlenmiş meyveler. Türkiye’de daha önce de kurutulmuş meyvelerin olduğunu ancak yurt dışından geldiğini, üzerinde kimyasal maddeler ve boya kalıntılan olduğunu belirten Engin, kendi ürettikleri meyvelerin tamamen doğal, sezonunda kurutulmuş ve paketlenmiş ürünler olduğuna dikkat çekiyor. Kurutulmuş meyve üretimine yaklaşık bir ay önce başladıklarını söyleyen Engin, şöyle devam ediyor:

“Amacımız sağlıklı beslenme konusuna katkı sağlamak, dolayısıyla zararlı abur cuburlar yerine, sağlıklı kuru meyveler yenmesini teşvik etmek. Meyveler finnda kurutulurken besin değerini kaybetmiyor. Patentli teknoloji ile üretim yapıyoruz, düşük ısıda fırınlarda ürünler kurutuluyor ve herhangi bir kimyasal işleme maruz kalmıyor. Sadece mevsiminde yetişen meyveleri kunıtuyoruz. Bugüne kadar yaklaşık 3 milyon dolarlık yatırım yaptık. Kısa bir zaman önce Yeşim Gıdayı Yeşim Grup’a çevirdik çünkü çocuklar için oyun parkı kurmak gibi başka işlerimiz de bulunuyor. Yıllık ciromuz ise yaklaşık 6 milyon TL.”

Burcu Tuvay / Ekonomist