Kartvizitlerdeki Yeni Ünvan
Kartvizitlerdeki Yeni Ünvan
Yeni Türk Ticaret Kanunu, iş dünyasının dinamiklerini değiştirecek yeniliklerle dolu. Nitekim bunun bir örneği de şu sıralar kartvizitlerde ilk kez görmeye başladığımız yeni unvanlar oldu. Bunların en etkileyicisi “yönetim kurulu görevli üyesi” olanı…
ASLINDA “yönetim kurulu görevli üyesi” yeni bir unvan değil. Daha önce yönetim kurulu murahhas üyesi ya da azası adı altında başta bankalarda olmak üzere birçok şirkette yer alıyordu. Son dönemde ise sıkı şekilde regüle edilen finans sektöründe bağımsız ve objektif icraatın öneminin artması görevli üyelere talebi artırmış durum da.
Egon Zehnder International Yönetici Ortağı Murat Yeşildere, yönetim kurulu görevli üyesini şöyle tanımlıyor: “Mesaisinin tamamını şirkete harcayan ve profesyonel olarak icraatın içinde yer alan üst düzey yönetici.”
Bu yöneticiler, yönetim kurulu üyesinin stratejik sorumluluklarının yanı sıra icraata yönelik rollerle “günlük” işleyiş içinde de yer alıyorlar. Yeşildere’ye göre yönetim kurulu görevli üyeleri, şirketin yönetim kurulu için kritik önem taşıyan ve iş yükünün ağırlığı, kontrol/kurumsal yönetim ya da çıkar çatışması nedeniyle CEO veya genel müdürün üstlenmediği bazı (sıklıkla fonksiyonel) sorumlulukları üstleniyor. Örneğin risk, krediler, iş geliştirme, uluslararası ilişkiler, denetim gibi alanlarda bu yöneticilerle daha sık karşılaşılıyor.
BAĞIMSIZ DEĞİLLER
Yönetim kurulu görevli üyelerinin diğer üyelerden temel farkını sarfettikleri enerji, zaman ve mesainin çok daha yoğun olması olarak ifade eden Murat Yeşildere, tam zamanlı çalışan üst düzey profesyonel yöneticilerin temposuna yakın bir tempoyla çalışma zorunluluğuna dikkat çekiyor. Bunun yanında bu yöneticilerin stratejik ajanda ile icraat arasındaki geçişleri hızlı ve yumuşak yapabilecek etkinlikte olması gerektiğini de belirtiyor, tşin içeriği gereği, yönetim kurulu görevli üyelerinin bağımsız olmadığının altını da bir kez daha çiziyor…
Yönetim kurulu görevli üyelerine daha çok, bankacılık, enerji, inşaat gibi özellikle sıkı regüle edilen sektörlerde rastlanıyor. İşin büyüklüğü nedeniyle zaman zaman holding şirketlerinde de bu yöneticilere ihtiyaç doğabiliyor. Ancak Yeşildere şöyle ekliyor:
“Sektörden bağımsız olarak, birçok grubun profesyonel üst düzey yöneticileri terfi ettirmek adına da bu unvanı vermeden, benzer bir iş tanımı ve zaman beklentisiyle görev yaptırdığını da görebiliyoruz.”
BORÇLARDAN DA SORUMLULAR
Nicholson International Türkiye Genel Müdürü Mutlu Eroğlu’na göre de üst yönetimde imza yetkisi olan bu yöneticiler, şirket işleyişindeki görev ve sorumluluklarına ek olarak şirketi temsil eder durumda bulunuyor. Şirket genel kurullarına (anonim şirketse) veya yönetim kurullarına katılıyorlar. Yine şirketin alacağı kararlarda sorumluluk alanları uyarınca yetkileri ve bu yetkileri kapsamında şirketin alacak ve borçlarından da sorumlulukları bulunuyor. Eroğlu, söz konusu yöneticilerin yönetim kurulundaki rolüyle ilgili şunları söylüyor:
“Yönetim kurulu nez-dinde alınacak yeni yatırım, alım-satım, sözleşmeler, yasal konular gibi alanlarda imza yetkilerini kullanırlar. Şirket fonksiyonlarının bir veya birka çından da sorumlu olduklarından, bu yetkiyi şirketin çıkar ları doğrultusunda en uygun şekilde kullanmak sorumluluğunu taşırlar.”
Bu arada söz konusu unvana sahip kişiler profesyonel çalışan olabildiği gibi, şirkette hissesi olan bir ortak da aynı görevi yürütebiliyor.
Her şirketin görevli yönetim kurulu üyesi olabilir. Mutlu Eroğlu, özellikle çok sayıda faaliyet alanı olan yapılarda, holdinglerde ya da finansal kararların yüksek montanları içerir şekilde alındığı ve riskin yüksek olduğu büyük şirket yapılarında bu unvanla çalışan kişilerin bulunduğunu ifade ediyor.
Bu arada yeni TTK’nın eskiden sadece anonim şirketlerde uygulanan murahhas aza yöntemini genişleterek limited şirketlere de yaydığına değinelim. Şirket sözleşmesine konacak bir hüküm ve düzenlenecek bir iç yönerge sayesinde şirket ortakları ve sahibi yetki ve sorumluluğunu “murahhas üye”ye yani yönetim kurulu görevli üyesine devredebiliyor. Bu da firma sahibini yanlış işlemlerin sonuçlarından ve doğabilecek her türlü hatalı durumdan kurtarmış oluyoruz.
“UNVAN KISA OLMALI”
İş dünyasında son yıllarda pek çok unvan ve meslek çağın getirdiği yenilikler karşısında büyük bir değişime uğramış durumda. MY Executive Kurucu Ortağı Müge Yalçın’a göre, yeni unvanlar, değişen ve gelişen iş süreçlerinin getirdiği bir ihtiyaç. Şirketlerin kurumsal yönetimin önemini kavramaya başladıklarının, kurumsallaşma yaklaşımlarının önemli bir göstergesi. Şirketlerin değişen ve organizasyon olarak daha basitleşen yapılarında, çalışanlarına daha fazla sorumluluk sunduğu ve tanımları da değiştirdiğinden söz eden Yalçın şunları söylüyor: “Daha modern tanımlar içeren, sofistike, bir kariyer algısı ve hedefi taşındığı izlenimi veren yepyeni unvanlarla karşılaşıyoruz. Unvan tanımlamalarında daha inovatif,
farklı, hatta kimi zaman alışılagelmiş ifadelere oranla hayli sıra dışı olmaya doğru bir trend var.”
Kartvizitlerde sıklıkla görmeye başladığımız “yönetim kurulu görevli üyesi” pek de kısa bir unvan değil. İK uzmanları da tam tersini öneriyor. Görev tanımını basit ama yaratıcı ifadelerle ortaya koyan unvanların, daha uzun ve karmaşık sıfatlardan ayrıldığını belirten Yal-çın’a göre, uzun nitelemelere ihtiyaç duyulan unvanlar, ifade ve yazılımındaki güçlüklerinin yanında o unvanı tanımlayan birimlerin kavram yaratma kabiliyeti ya da ilgili şirketin örgütsel yapısındaki karmaşayı da ifade ediyor. Ancak uzun unvanın bir zorunluluk ya da bir tercih de olabileceğine dikkat çeken Müge Yalçın, “Uzun açıklamalara gerek duymayan, net ve hepsinden önemlisi görevi en doğru tanımlayan unvanlar oluşturulmalı” diyor.
Tugçe Altınsoy
