2B Arazi Sahiplerinin Kafaları Karışık
İstanbul, Antalya, Mersin, Ankara, Balıkesir, Sakarya ve İzmir’de iki lıaftada 18 binden fazla kişi 2B için başvurdu. Çoğu köylü, belirlenen rayiç bedeli ödeyebilmek için arazisinin bir kısmını satacak. Ancak herkes önce devletin belirleyeceği bedelleri görmek istiyor…
ORMAN Köylülerinin Kalkınmalarının Desteklenmesi ve Hazine Adına Orman Sınırları Dışına Çıkarılan Yerlerin Değerlendirilmesi ile Hâzineye Ait Tarım Arazilerinin Satışı Hakkında Kanun, 26 Nisan 2012 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girdi. 2B arazilerinin 31 Aralık 2011 tarihinden önce kullanıcısı veya üzerindeki yapının sahibi olanların, kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde bu taşınmazları kendilerine satılması için başvurmaları ve talepte bulunmaları gerekiyor.
Kamuoyunda 2B olarak bilinen orman vasfını yitirmiş arazilerin, hak sahiplerine rayiç değerinin yüzde 70’i üzerinden satışı için başvuruların defterdarlıklar veya Milli Emlak Müdürlüğü’ne yapılması gerekiyor. Satış bedeli peşin veya taksitle ödenebilecek. Satış bedelinin tamamının peşin ödenmesi durumunda yüzde 20, en az yarısının ödenmesi halinde de yüzde 10 indirim uygulanacak.
Başvuru sahipleri satış bedellerinden mahsup edilmek üzere belediye ve mücavir alan sınırları içinde olan yerler için 2 bin, dışında olan yerler için bin TL başvuru bedeli ödemek zorunda. Başvuru bedelinin, Ziraat Bankası’nın tüm şubelerinde açılan “2/B ve Tarım Arazileri Tahsilat” hesabına yatırılması gerekiyor.
BAŞVURULAR BAŞLADI
2B olarak bilinen orman vasfını yitirmiş arazilerin doğrudan satın alma başvuruları 7 Mayıs Pazartesi günü başladı.
Daha önce tapuları ellerinden alınan hak sahiplerinin veya yasal mirasçılarının da bir an önce başvurmaları gerekiyor. Tapuları olan hak sahiplerinden hiçbir ücret alınmayacak.
İSTENEN BELGELER
Türkiye genelinde yaklaşık 410 bin hektar 2B arazisi bulunuyor. Orman vasfını kaybetmiş arazilerin en fazla bulunduğu şehirlerin başında Antalya geliyor. Antalya’yı Mersin, Balıkesir, Ankara, Sakarya, Muğla ve İstanbul gibi şehirler izliyor. Başvuru sırasında hak sahiplerinden; başvuru dilekçesi, nüfus cüzdanının fotokopisi, başvuru bedelinin yatırıldığına dair makbuz, kanuni mirasçılardan mirasçı olduklarını gösterir veraset ilamının onaylı örneği, tüzel kişiler için ayrıca gayrimenkul tasarrufuna izinli olduğunu ve temsilcisini gösterir yetki belgesi gibi belgeler isteniyor.
15-20 MİLYAR TL BEKLENİYOR
410 bin hektar arazinin rayiç bedeli, 26.5 milyar TL olarak hesaplandı. Bunun tamamının peşin ödenmesi durumunda devletin kasasına 14.8 milyar TL girecek. Tamamının taksitli satılması durumunda ise devlet 18.5 milyar TL gelir elde edecek. Rayiç bedeli 100 TL olan bir yerin taksitli alınması durumunda, 2B arazisi hak sahibinin 70 TL’lik ödeme yapması gerekiyor. Peşin ödenmesi durumunda miktar 56 TL’ye düşüyor. Yarısını peşin, kalanını taksitle ödeyenlerse 63 TL’yi gözden çıkaracak.
Belediye sınırları içindeki araziler için 6 taksitle 3 yıl vade var. Belediye sınırları dışındaki yerlerde ise 6 taksitte olmak üzere 4 yıl vade belirlendi.
KÖYLÜNÜN KAFASI KARIŞIK
Başvurular tüm hızıyla sürerken, 2B arazi sahiplerinin de kafaları bir hayli karışmış durumda. Beykoz ve Riva bölgesinde faaliyet gösteren RE/MAX Değişim Ofisi’nden Polat Çınar, köylünün ödeyemeyeceği kadar büyük olan veya çok hisseli arazileri satmak istediğini, ancak almak isteyenlerin de ucuza kapatmayı amaçladığını söylüyor. Devletin belirlediği rayiç bedellerin her bölge için açıklanmadığını hatırlatan Çınar, “Alıcı ucuza almak, satıcı da olabildiğince yüksek fiyata satmak istemediği için bir ‘bekle-gör’ dönemi oluşmuş durumda. Arazisini satmak isteyenlere teklif var ama fiyatlar çok düşük” diyor.
Çınar’ın verdiği bilgiye göre, Beykoz Çavuşbaşı ile Şile arasındaki bazı arazilerin yaklaşık yüzde 40’ı sahipleri tarafından satışa çıkarılmış. Bölgedeki 2B arazilerinin metrekare fiyatı 90-100 TL arasında. Bu arazilerde henüz imar olmadığını hatırlatan Polat Çınar, devletin araziyi imara açarken mecburen yol için terk, sosyal donatı alanları ve 5 kişiye ortalama 8 metrekare yeşil alan bırakacağını söylüyor.
Anadoluhisarı’ndaki RE/MAX Açı’nın Ofis Müdürü Sinem Işıkoğ-lu’nun konuyla ilgili görüşleri şöyle: “Birtakım kararlar çıktı ama daha insanların kafasında netleşmedi. Çavuş-başı’nda imar planları henüz belirlenmiş değil. Gerçi arazilerin rayiç değerleri belli. Ancak devletin belirleyeceği bedeller belli değil. O yüzden insanların kafasında soru işaretleri oluşmuş durumda.”
RAYİÇLER TEDİRGİN EDİYOR
Efelıan Gayrimenkul Yönetim Kurulu Başkanı Bülent Pehlivan, Silivri bölgesi için şu değerlendirmeyi yapıyor: “Silivri bölgesi ve civarında 2B arazilerini almaya hak kazanan kişi ve kurumlar, devlete ödenecek metrekare fiyatlarını bilmedikleri için tedirginler. Ödenecek miktar, zaten kısıtlı bütçesi olan çiftçiyi düşündürüyor. Bu yüzden azımsanamayacak bir oranda arazi çiftçi tarafından satın alınamayabilir. İstanbul Büyükşelıir Belediyesi tarafından onaylanan 1/100.000’lik imar planında tarımsal niteliği korunacak alanlar içinde kalan 2B arazilerinin sadece yöresel çiftçiler-ce talep göreceği düşünülürse, bölgedeki 2B arazilerinin rayicinin de bu kriterler dikkate alınarak belirlenmesi gerekir.”
Henüz 2B arazileriyle ilgili bölgede önemli bir hareketlenme yaşanmadığını ifade eden Silivri Turyap Temsilcisi Onur Sevimliay ise “Bunun en önemli nedeni, öngörülen fiyatların piyasa fiyatlarının üzerinde olduğu yönündeki eğilimdir” diyor. Devlet tarafından satışa çıkarılan 2B arazilerinin önemli piyasa hareketlerinin yaşandığı bölgelerin dışında kaldığını vurgulayan Sevimliay, şu örnekleri veriyor:
“Hak sahibi için Danamandıra Kö-yü’nde metrekaresi 10 TL olarak belirlenen bir yer var. Ancak o bölgede metrekaresi 5-6 TL’ye satılık araziler de var. Ayrıca arazi piyasası açısından da aktif bir köy olmadığını değerlendirecek olursak, durumun çok da piyasa yapıcı olmadığı söylenebilir. 2B yasanın İstanbul’un özellikle yerleşime açık kamusal niteliğini yitirmiş bölgeleri için daha önemli olacağı kanaatindeyim. 2B, Trakya bölgesi için çok fark yaratacak bir netice doğurmaz. Çünkü Türkiye’de tapulamanın ve arazi sahipliğinin en iyi tesis edildiği bölgesi Trakya’dır.
BÜLENT EKİMCİ
