Zencefil Çok Kazandıran Bitkilerin Başında Geliyor

Zencefil kolay yetiştirilebilen bir bitki. Bu özelliğiyle tarımsal girişimcilerin önüne yeni bir sayfa açıyor. Lezzeti ve aromatik özelliklerinin yanı sıra kozmetik sektörü tarafından da kullanılıyor. Pazar seçenekleri çok fazla…

Zencefile Yatırım Yapan Kazanır

PEŞİNEN ifade edeyim; aşağıda yazdıklarımın ‘Korona Salgını’yla uzaktan yakından hiçbir ilgisi yok. Bu konuda bazı ülkelerde bazı araştırmalar yapılsa da henüz doğruluğu teyit edilmemiş çok sayıda tartışmalı bilgi kırıntıları var. Kaldı ki, uzun yıllar ilaç sektöründe üst düzeyde yöneticilik .yapmış bir kişi olarak değerli hekimlerimizin ve tıp otoritelerinin dışında söz söylemeyi asla etik bulmam.

Anlatacaklarım daha çok kent yaşamından sıkılmış, kırsal bir yörede yetiştiricilik yaparak tarımsal faaliyetlerden para kazanma arzusunda olan, kentten köye yönelmeye hazırlanan girişimci adaylarını ilgilendiriyor.

Konumuz günümüzde epey popüler olmayı hak etmiş ‘zencefil’ (Zingiber Officinale) yetiştiriciliğiyle ilgili. Son yıllarda süpermarketlerde hatta bazı semt pazarlarında gördüğümüz bu ilginç bitki yalnız içeride değil; özellikle dış pazarlarda epey kazanç vaat eden yumru şeklinde bir kökten ibaret.

KÖKLERİNDE SAĞLIK VE ŞİFA VAR

Zencefil, her ne kadar Uzakdoğu’ya özgülenen bir bitki olsa da, hem tanınmış dünya mutfaklarında kullanılıyor, hem de sağlık takviyesi şeklinde çokça tüketiliyor. Nitekim literatürde bu bitkinin önce ‘culinaire’ (mutfaklara özgü) nitelikleri üzerinde duruluyor. Zencefil aynı zamanda ‘turmerik’, ‘kakule’ ve ‘galangal’ bitkileriyle de yakın akraba. (Galangal, Tayland Mutfağı’nın başlıca girdileri arasında sağlık ağırlıklı, çok özel bir bitki)

Zencefil bugün dünyanın tanınmış mutfaklarında kullanılmasının yanısıra tozu, kapsülü ve köklerinden elde edilen esansiyel yağı sağlık takviyesi olarak tüketiliyor. Nitekim zencefilin içinde çok sayıda değerli kimyasal bileşik bulunuyor. Bunların başında ‘gingerol’ ve ‘zingerone’ var. Dolaysıyla zencefilin hemen her yıl yeni ve şaşırtıcı bir özelliği ortaya çıkıyor. Birçok vitamin ve mineral kompozisyonu yanında içeriğindeki ‘gingerol’ maddesi şimdiye kadar bilinen en güçlü antioksidanlardan biri olarak literatürdeki ilginç yerini koruyor.

KULLANIM ALANI GENİŞLİYOR

Zencefil yağının antienflamatuar (iltihap giderici) özelliği yanında minimum yan etkisiyle bulantı ve taşıt tutmalarında kullanılması da dikkat çekiyor. Son yıllarda ‘candida’ gibi inatçı mantar enfeksiyonlarını etkilediği, aspirin ve türevlerinin oluşturduğu ülser başlangıcını durdurduğu, enflamatuar (iltihap-yangı)ya neden olan protein ve enzimleri bloke ettiği gösterilmiş.

Zencefil ve zencefil özütlerinin kolesterolü düşürmeye yardımcı olduğunu, şeker seviyesini bir ölçüye kadar dengeleyebildiğini, dispepsi gibi hazımsal şikayetleri azalttığım, bronşit gibi bakteriyel enfeksiyonları önlediğini de biliyoruz. Bu konuya referans veren çok sayıda yayın var. Halihazırda kanser araştırmalarına bile konu oluyor, içeriğindeki ‘6-gingerol’ adlı bileşik mercek altında tutuluyor.

Bazı araştırmalar ise beyin fonksiyonlarıyla ilgili olarak; hafıza ve dikkat eksikliğinde, tıbbın ‘nörodejeneratif hastalıkları’ olan alzheimer ve parkinson gibi rahatsızlıklarda takviye ürün olarak kullanılabileceğini gösteriyor. Zencefil ve zencefil kökünden üretilmiş bazı bileşikler ise beynin yaşlanmasını yavaşlattığını ortaya koymuş bulunuyor.

PAZARLARDA BULMAK MÜMKÜN

Son yıllarda özellikle Amerika’da bulunan ‘Sağlık Mağazaları’nda ilk sırada yer alan kök bitki yine zencefil. Sağlık içeceklerinde, maden sularında takviye maddesi olarak kullanılıyor. Bazı çay karışımlarının formülüne giriyor. Araba, uçak ve deniz tutmalarında pastil ve şekerlemeleri yapılıyor. Son yıllarda doğal içeriğe sahip bazı grip ve nezle türü rahatsızlıklarda da sıkça kullanılıyor.

Tüm bunların yanısıra elbette asıl ağırlığı gıda maddelerine lezzet verici olarak girmesi teşkil ediyor. Pastacılık başta olmak üzere, gurme nitelikli tüm mutfaklarda vazgeçilemezler arasında. Dünya çapındaki gurme mutfaklarda artan popülaritesi onu mutfak sanatlarında önemli bir yere oturtuyor. Bugün çok tutucu olarak bellediğimiz Akdeniz Mutfağı’nda dahi zencefilin oldukça özel ve ayrıcalıklı bir yeri var.

Kullanım spektrumu sağlık takviyeleri ve özel mutfak sanatlarıyla sınırlı değil. İşin içinde giderek yükselen trendiyle kozmetik sektörü de var. Zencefilin organik ekstraktları çeşitli formlarda hazırlanmış özütler halinde en pahalı kremlerde yer alıyor. Hem antisepsi sağlıyor hem de cilde inanılmaz etkisiyle ‘canlandırıcı’ katkılar sunuyor.

TÜKETİM ALANLARI ÇEŞİTLENİYOR

İnanılmaz lezzetlerin kaynağı olan bu ilginç kökü dünyanın ünlü şefleri, sağlık otoriteleri ve kozmetikçiler kullanırken, tarım sektöründe kimi insektisit ve pestisitlerin formülünde de yer alıyor. Son araştırmalar mikro-parazit olarak bilinen gözle görülmesi olanaksız canlı hastalık etmenlerini de yok ediyor.

Dahası da var; zencefil ekstraktları bazı hassas gıdaların raf ömrünü uzatıyor. Konulacak miktar ilgili gıdaların içeriğini ve tadını değiştirmeyecek kadar küçük miktarlarda. Zencefilin esansiyel yağıyla çok kapsamlı mutfak temizliği yapmak özellikle gıdalara mikrop bulaşmasını önlüyor, uzun süre antisepsi sağlıyor.

Kısacası, bu bitkiyi yetiştirmek girişimci adaylarına adeta bir ayrıcalık sunuyor. Önerimiz; kent yaşamından sıkılan, doğanın bağrına dönerek makul bir toprak parçasını kazanç merkezi haline getirmek isteyen girişimciler için bu konu inanılmaz ve bulunmaz bir fırsat.

DOĞANIN İÇİNDE YAŞAMAK İSTEYENLER İÇİN

Eğer siz kalabalıklardan hoşlanmıyor, kentsel yaşamın bunaltıcı sıkıntılarından kurtulmak istiyorsanız güzel çiçeklerle bezenmiş bir dağ yamacında uygun toprak parçası edinip huzurla bu işin uzmanlarından biri haline gelebilirsiniz.

Dönüm dönüm toprağa ihtiyaç yok. Zencefil yetiştiriciliği küçük alanlarda biraz sabır ve özen isteyen merak dolu bir tarımsal faaliyet.

İşinizi biraz olsun büyüttüğünüzde o toprak parçasının hemen yanı başında bu sihirli ürünü yukarıda bahsettiğimiz biçimde işleyip şekillendirecek birkaç küçük tesis de kurabilirsiniz. Unutmayın; yapacağınız iş önce girişimcilik ruhu, sonra uzmanlık bilinci gerektiriyor. İşinizi geliştirip makul bir yatırımla ambalajlama tesisi kurarak ihracat kapılarını da aralayabilirsiniz.

Son bir not daha: Yeni araştırmalar zencefil kökü ekstraktlarının (özütlerinin) tarımsal mücadele ürünleri arasına girdiğini de gösteriyor. Bu tür ürünlerin imalatında sağlık riskleri çok daha az olup, yetiştiriciliğin sırlarına eriştikten sonra yan yatırımları hızla geliştirmek mümkün.

Anadolu coğrafyasında bu iş için ideal alanlar -belli yükseltileri aşmamak kaydıyla- Ege, Akdeniz ve Güney Anadolu’da rahatça bulunabilir. Yatırım yapacakların ziraat fakültelerinden ve yetiştiricilik eğitimi veren birimlerden bilgi almalarında yarar var.

ÖZEL SERALARDA ZENCEFİL

Zencefil kökleri ülkemizde giderek tanınıyor, manav reyonlarında ayrıcalıklı yerini alıyor. Rizomlu bitkilerin en ilginçlerinden biri.

Yararlı gövde kitlesi toprak altında gelişiyor, birçok uçucu maddeyi bünyesinde bulunduruyor. Aslında tropikal bir bitki olmasına rağmen ‘subtropikal’ yani Akdeniz kuşağı iklimine adapte olmuş türleri de var. Bunları denetim altında özel seralar içinde yetiştirmek mümkün.

Zencefil yumruları taze baharat olarak kullanıldığı gibi kurutularak toz haline de getirilebiliyor. Beyaz pembe çiçek tomurcukları ve sarı çiçek salkımlarıyla aynı zamanda değerli bir peyzaj bitkisi. Pastacılıktan şekerleme endüstrisine değin çok geniş bir alanda kullanılan zencefil aynı zamanda bir tıbbi bitki.

İhraç pazarı çok canlı. Rizom gövdeleri olduğu gibi ihraç ediliyor. Dilimlenmiş, kıyılmış, toz haline getirilmiş formları da epey değerli. Özel olarak iklimlendirilmiş seralarda birçok çeşidi yetiştirilebiliyor. Sindirim sistemini desteklemesi, ‘serolonin’ aktivitesini artırması doğal ilaç yapımını da popüler hale getirmiş. Seraların metrekare verimliliği söz konusu olduğunda zencefil çok kazandıran bitkilerin başında geliyor.

NUR DEMİROK