Network Marketing Sistemleri ile Kazanç Sağlamak

Network Marketing sistemleri ile kazanç elde etmek ya da elde etmeye çalışmak, özellikle son yıllarda hayli revaçta. Ancak girilen her network şirketinin de güvenilir olduğu söylenemez. Malesef Network Marketing işine girip de mağdur olan birçok vatandaşımızın olduğu da bir gerçek. Öyle ki, mağdur olan bu insanlar karşılarında muhatap dahi bulamayabiliyorlar. Bunun en önemli sebebi, ülkemizde Network Marketing sistemlerini düzenleyen, adam akıllı bir mevzuatın olmayışı.

Ocak 2011 tarihinde, Network Marketing şirketlerine ilişkin artan şikayetler üzerine, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, konuya ilşkin bir basın açıklaması yayınladı. Söz konusu basın açıklamasını olduğu gibi görüşlerinize sunmak istiyorum. Network Marketing işlerine girerken, söz konusu açıklamayı dikkate almanızı tavsiye ederim.

“Son zamanlarda “Network Marketing” ve “Multilevel Marketing” sistem olarak kendilerini tanıtan ve Türkçe’ye çok katmanlı satış şeklinde çevrilen satış sistemleri hakkında vatandaşlarımızdan Bakanlığımıza çok sayıda şikayet ve soru yöneltilmektedir. Bakanlığımıza ulaşan şikayetlerden sözkonusu sektörün mevzuat boşluğundan yararlanarak vatandaşlarımızı yanılttıkları, bazı önemli bilgileri gizledikleri ve vatandaşlarımızın güvenlerinin suistimal edildiği görülmüştür. Sözkonusu sistemde faaliyet gösteren bazı şirketlerin Bakanlığımız Tüketici Kontrolörleri tarafından denetlenmesi sonucunda;

1 ) Ülkemizde Network Marketing ( çok katmanlı satış ) alanında faaliyet göstermek için herhangi bir ruhsat ya da izin alınmasının zorunlu olmadığı, bu tür bir faaliyetin limited ya da anonim şirket kurularak organize edilmesinin Bakanlığımızdan izin alındığı anlamına gelmediği ve Bakanlığımızın ya da başka bir kamu kurumunun bu tür bir faaliyete izin verme yetkisinin de bulunmadığı ve serbest piyasa kuralları içerisinde hareket edildiği,

2 ) Network marketing şirketlerinin, ticari faaliyetleri ile temsilcilerinin elde ettiği komisyonlara ilişkin vergisel yükümlüklerini yerine getirerek vergilerini ödemeleri halinin o şirketin ya da şirketlerin tamamen yasal olarak faaliyet gösterdiği anlamına gelmeyeceği, sadece vergisel yükümlülüğünü ifa ettiği, diğer yükümlülüklerini yerine getirip getirmediğinin ayrıca incelenmesi gerektiği,

3 ) Ülkemizde network marketing sistemini düzenleyen özel bir düzenleme olmaması nedeniyle, network marketing şirketlerinin ülkemizdeki faaliyetlerinin uygun düştüğü ölçüde 4077 sayılı Kanunun Kapıdan Satışlar ile Mesafeli Sözleşmeler madde hükümleri kapsamında değerlendirildiği, söz konusu madde hükümlerine aykırı uygulamaların tespiti ve tüketici mağduriyetleri halinde network marketing şirketlerinin yurtdışında faaliyet göstermesi ve ülkemizde kurulu temsilciliği ya da şubesi olmaması halinde konuyla ilgili muhatap bulunamadığı ve tüketici mağduriyetlerinin çözümlenemediği,

4 ) Ülkemizde faaliyet gösteren bazı network marketing şirketlerinin ülkemizde temsilcilik ya da şube açarak faaliyet gösterdikleri, bu durumun ticaret sicil gazetesinde ilan edildiği, bu şirketlerin yaptıkları satış ve düzenledikleri sözleşmeleri yurtdışındaki şirket değil ülkemizde kurdukları temsilcilik ya da şube unvanı adına düzenledikleri, bu tür şirketlerin yaşanabilecek sorun ve mağduriyetler halinde muhatap bulunması ve çözüm konusunda daha uygun oldukları,

5 ) 26.05.2010 tarihinde hakkında basın duyurusu yapılan Quest.Net sisteminin ad değiştirerek QNet adı altında faaliyet gösterdiğinin anlaşıldığı, bu sisteme üye çok sayıda vatandaşımızın olduğunun düşünüldüğü, söz konusu sistemin ülkemizde “QNet Promosyon Pazarlama ve Turizm Ltd. Şti.” tarafından idare edildiğinin iddia edildiği, QNet Promosyon Pazarlama ve Turizm Ltd. Şti. tarafından Bakanlığımıza gönderilen yazılı açıklamada; şirketin 18 Aralık 2010 tarihi itibariyle ticari faaliyete başladığı ve yurtdışı merkezli QNet Limited şirketi ve/veya kendisini bu şirketin bağımsız temsilcisi olarak tanıtan kişilerle hiçbir bağı olmadığının ifade edildiği, bu doğrultuda QNet Promosyon Pazarlama ve Turizm Ltd. Şti. ile Türkçe ve yazılı olarak düzenlenmiş ve taraflarca imzalanmış bir sözleşmeye sahip olmayanların herhangi bir hak iddia edemeyecekleri,

6 ) Bazı network marketing şirketlerinin sistemden hiç para kazanılmasa bile şirketin giriş ücreti karşılığında üyelere ürün verdikleri, bundan dolayı zarar etme gibi bir ihtimalin olmadığını iddia ettikleri, ancak, bu iddianın iki sebeple kişilerin zarar ettiği gerçeğini değiştirmediği, birincisi genellikle satışa konu ürünlerin söylenen özellik ve değerde olmadığı ve değerinin çok üzerinde bir fiyat karşılığı verildiği, ikincisi ürünlerin gerçek değerinde olmaları halinde dahi söz konusu şirketin kurduğu sistemi tanıtırken insanlara bu işten para kazanacaklarını vurguladığı ve bu şekilde sistemi kişiler için cazip kıldığı,

7 ) Network marketing kapsamında dünyada ve Avrupa ülkelerinde yaşanan acı tecrübeler sonucu kapsamlı düzenlemeler yapıldığı, bu doğrultuda dünya ve Avrupa ülkeleri uygulamaları göz önüne alınarak network marketing faaliyeti gösteren bir şirketin dürüst ve tüketici haklarına saygılı davrandığı hususunun;

7.1. Sisteme katılacak üye ya da temsilci ile yazılı ve taraflarca imzalanan sözleşme düzenlenmesi,

7.2. Nihai tüketiciler için satın aldıkları ürünü belli bir süre zarfında iade edebilmeleri,

7.3. Sistemde aktif çalışan temsilciler için aldıkları ürünleri belli bir süre ( en az 3 ay ) zarfında iade edebilmeleri,

7.4. Üye katılımına herhangi bir komisyon verilmemesi, komisyonun sadece temsilci olmayan nihai tüketiciye ürün satışında verilmesi,

7.5. Prim ya da komisyon verilen alt katılımcı basamağının sınırlandırılması, genellikle beşinci alt basamağa kadar komisyon verileceğinin belirtilmesi,

7.6. Giriş ücreti alınmayacağı,

7.7. Sisteme katılacaklar için piyasanın durumu, maliyet ve gerçek satışlar hakkında yeterli bilginin verilmesi,

7.8. Ürün satışları için kişinin özel yaşamı ve alanının ihlal edilmemesi, kişinin aile, akraba ve arkadaşlık ilişkilerinin ticari amaçla kullanılmaması,

7.9. Yüksek kazanç vaadi, kazanç konusunda yanıltıcı bilgi ve tanıtımların yapılmaması,

7.10 Asgari olarak belirlenen miktarda ve periyotlarda ürün alma zorunluluğunun olmaması,

7.11. Temsilcilere sistemdeki yeri hakkında bilgi verilmesi,

7.12. Satılan ürün fiyatlarının çok yüksek olmaması,

7.13. Sistemden çıkışın her zaman mümkün olması ve bedel iadesi yapılması, kuralları dikkate alınarak tespit edilebileceği, bu kurallara uygun davranmayan şirketlere itibar edilmesinin riskli olabileceği, hususlarının gözlemlendiği,

8 ) Network marketing faaliyeti gösteren şirketlerin kendilerini binary sistem, matrix, breakaway ya da unilevel gibi farklı şekilde tanıtabilecekleri, vatandaşlarımızın isim farklılığı ile kafa karışıklığına uğramamaları için kendilerine anlatılanları değil şirket uygulamalarının yedinci maddede sıraladığımız kurallara uygun olup olmadığını incelemeleri,

9 ) Vatandaşlarımızın ödeme yaptıkları ya da kredi kartı kullandıkları her durumda ülkemizde muhatap oldukları yerel şirket ile yazılı bir sözleşme talep etmeleri, bu tür bir sözleşmede ürün iade garantisi ve bedel iadesi hususlarının yer almasına dikkat edilmesi,

10 ) Network marketing şirketleri ya da temsilcileri tarafından anlatılan başarı hikayeleri ile sisteme daha önce girenlerin elde ettikleri yüksek kazanç hikayeleri yerine bir yeminli mali müşavir ya da bağımsız denetim kuruluşu tarafından onaylanmış kazanç ve komisyon dağıtım tablolarının incelenmesi, hususlarında vatandaşlarımızın dikkatli olmaları, kulaktan duyma bilgilere itibar etmemeleri, konu ile ilgili düşünerek ve kapsamlı bir şekilde inceleyerek karar vermeleri önemle duyurulur.”