2018 Yılı Dünya Ekonomisinde Riskler ve Fırsatlar
2018: Riskler, Fırsatlar.
Piyasalar 2017’ye müthiş bir karamsarlık havasıyla girmişti. 2018 ise çok daha ılımlı başladı. Bu iyimser hava içinde Türkiye ekonomisi için birçok senaryo tartışılıyor. Dünya ekonomisinin 2018’in nasıl geçeceği Türkiye ekonomisine de ışık tutacak. Dünya Bankası projeksiyonlarına göre küresel ekonomi 2018’de yüzde 3,1 büyüyecek. 2008 küresel kredi krizinden bu yana en iyi büyüme oranı olarak görülebilir. Küresel büyüme bu noktada toparlanmaya başlarken, Türkiye ihracatçısı açısından büyük önem taşıyan AB ekonomilerinde de büyüme beklentileri artıyor. Bir önceki yıla göre belirli bir ivme kaybı olsa da AB ekonomilerinin 2018’de yüzde 3’lere yakın büyümesi bekleniyor. Dünya Bankası’na göre Türkiye ekonomisi de 2018’de yüzde 3,5’larda bir büyümeye ulaşacak. Piyasa oyuncularının büyüme beklentisi ise de yüzde 4-4,5 civarında. Seçime giden bir yılda büyüme dostu bir senaryo daha makul olabilir ve Dünya Bankası beklentisi burada alt sınır olarak kalabilir.
ABD’de Enflasyon Beklentisi Küresel büyümenin bu şekilde görece istikrarlı olması büyüme tarafında riskleri azaltırken enflasyon ve faiz konularında risk yaratabilecek unsurlar ortaya çıkartıyor. 50 dolardan 70’lere yaklaşan petrol fiyatlarının dünyada enflasyona olumsuz yönde katkı sunabilir. Bu gelişmeleri ABD’de son dönem geçen vergi tasarısının etkileriyle incelemek önemli.
İndirilen vergiler ABD ekonomik büyümesine doping etkisi yapabilir ve enflasyonun artmasına neden olabilir. Bu gelişmeler ABD’deki en önemli enflasyon beklentisi verilerinin yüzde 2,09’larm üstüne çıkmasına neden oldu. Enflasyona endeksli tahvil faizlerinden türetilen beklenti endekslerine göre ABD’de enflasyon beklentisinin 2014’ten bu yana en yüksek seviyelere geldiği görülüyor (kaynak: FT, Bloomberg).
ABD Faizleri
ABD 10 yıl vadeli faizleri altı ayda yüzde 2,1’den 2,6’ya hızla yükseldi. Bu doğal olarak yukarıda anlatılan enflasyon beklentisiyle uyumlu bir görünüm. 2018’de Fed’in alacağı faiz artışı kararlan bu gelişmelerle birlikte daha da önemli hale geldi. Normal şartlarda ABD’nin üç faiz artışı gerçekleştireceği düşünülmekle beraber enflasyon seviyesindeki bu gidiş hızlanırsa dördüncü artırım da olabilir. Tüm bu gelişmeler, büyümenin gelişmiş ülkelerde normalleşmesine, enflasyonun da yakın bir gelecekte ortaya çıkacağına işaret ediyor.
Gelişen Ülkeler ve Türkiye Türkiye ekonomisi için 2018’de yüzde 3,5 ile 4,5 arasında değişecek bir büyüme beklentisi bulunuyor. Yüzde 3,5’luk Dünya Bankası tahmini gerçekleşirse işsizlikte olumlu gelişme elde edilemez ancak enflasyon riski iyice azalır. Yüzde 5’e yakın, bir büyümede ise işsizlik daha iyi toparlarken enflasyonun çift haneli seviyelerde daha uzun süre kalma riski artar. Büyümenin nasıl sağlanacağı ve bütçe performansı belirleyici olacak.
2018 Riskleri
2017’de olumsuz ekonomik beklentileri kamu desteğiyle aşabildik. 2018’de beklentiler 2017’den daha iyiyken mevduat, kredi faizleri ve kur oynaklığı oldukça yukarıda. Ekonomi yönetiminin temel planı enflasyonun aşağı inmesi sonrası faizlerin de aşağıda seyretmesi ve bu esnada kredi genişlemesinin büyümeye olumlu katkıda bulunması. Bu gelişmeleri bozacak riskler arasında artan petrol fiyatları, gıda fiyatlarında oynaklık, jeopolitik riskler, katılaşan mevduat ve kredi faizleri sayılabilir. KGF benzeri bir teşviğin 2017’de sağlanan kadar etkili olamaması durumu da önemli. Teşvikler ile büyüme gelmezse ekonomi yönetimi başka kanallara yönelebilir. Bu da enflasyonun dizginlenmesinde sorun çıkarabilir. Bu yıl büyümede ihracatın sağlayacağı net katkı önemli olacak.
Para Politikası
TCMB yüksek faiz seviyesini 2018 başında da korudu. Şu an reel pozitif bir faiz seviyesine ulaşabildik. Bunu önümüzdeki iki-üç ay baz etkisiyle düşecek enflasyon seviyesi sonrası da koruyabilmek önemli görünüyor. Enflasyonun geçici rahatlama sağlaması sonrası yapılacak bir faiz indirimi tekrar kur riskim gündeme getirebilir. Enflasyon tek basamaklı seviyelere indiğinde bir süre muhafazakar davramlabilirse büyüme ve faiz riski daha iyi yönetilebilir.
BURAK SALTOĞLU
